Hara göndəriblər, orada da çalışmışam...

Əliqismət Lalayev: "I Avropa Oyunları zamanı bütün dünyanı mədəniyyətimizlə yaxından tanış edə bildik"

Teatr kollektivləri səbirsizliklə yay tətilini gözləyirlər. Amma tətil teatrlar üçün heç də tam istirahət demək deyil. Hər halda, qastrol səfərləri, yeni tamaşalar, gənc aktyorların teatra cəlbi və s. məhz isti yay günlərində planlaşdırlır.

Azərbaycan Dövlət Musiqili Teatrı artıq 105-ci mövsümünə yekun vurur. Mövsüm teatr üçün uğurlu və əlamətdar hadisələrlə zəngin olub: bir sıra tamaşaların premyerası keçirilib, teatrın aktyorları müxtəlif rəsmi və yaradıcı təşkilatların mükafatlarını qazanıblar. Musiqili Teatrın bir çox tamaşaları isə Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin dəstəyi ilə ingilis dilinə tərcümə edilərək I Avropa Oyunlarının qonaqlarına titrlər vasitəsilə təqdim olunub. Bundan başqa, Musqili Teatr tarixində bir ilkə imza atıb - mövsümün bağlanışıyla əlaqədar möhtəşəm musiqili-əyləncəli gecə təşkil edib.

İyulun 4-də teatrda təşkil olunan tədbirə kollektivin üzvləri ilə yanaşı, digər sənət ocalarından da qonaqlar qatılmışdı. Mərasimdə gənc aktyorlara, teatrın siması olan rejissorlara, rəssamlara, bədii-texniki heyətin fəal əmakdaşlarına pul mükafatları və xüsusi prizlər təqdim olundu.

Fürsətdən istifadə edib Dövlət Musiqili Teatrının direktoru Əliqismət Lalayevdən müsahibə ala bildik.

- Çox geniş və şaxəli fəaliyyət sahibisiniz, mədəniyyət sahəsində müxtəlif vəzifələr tutmusunuz. Naxçıvan Dövlət Musiqili Dram Teatrından tutmuş Salyanda "Qələbə" qəzetində məsul katibə kimi, rayon mədəniyyət şöbəsinin müdiri vəzifəsindən Dövlət Filarmoniyasının direktor müavini, Mədəniyyət Nazirliyinin İncəsənət Baş İdarəsinin rəisi, nazirliyin strukturundakı dəyişiklikdən sonra Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin İncəsənət şöbəsinin müdiri vəzifələrinə kimi müxtəlif vəzifələrdə çalışmısınız. 2008-ci ildən etibarən Dövlət Musiqili Komediya Teatrının (indi Musiqili Teatr) direktoru vəzifəsindəsiniz...

- Əslində, sadaladığınız vəzifələrin hamısı bir sahəyə xidmət edir - Azərbaycan mədəniyyətinə, Azərbaycanın milli dəyərlərinə. Bu, Azərbaycanın incəsənətinə həsr olunan yaradıcılıq yoludur. Yəni, ayrı-ayrı vəzifələrdə olsam da, bütünlükdə Azərbaycan mədəniyyətinin bir əsgəri kimi hara göndəriblərsə, orada da çalışmışam.

- İş varsa, demək problemlər də var...

- Elə bir iş yoxdur ki, orda çətinlik olmasın. Məsələn, elə götürək sizin peşənizi, necə çətin olduğunu mən də bilirəm. Çünki mən də bir vaxtlar mətbuatda çalışmışam, qəzetdə məsul katib olmuşam. Yeri gəlmişkən, mən əmək fəaliyyətinə 16 yaşımda başlamışam. 15 yaşımda orta məktəbi bitirmişəm. O dövrdə jurnalistika fakultəsində təhsil almaq üçün mütləq ikiillik iş stajı tələb olunurdu. Mənim də arzum jurnalist olmaq idi. Buna görə də rayonda nəşr edilən "Qələbə" qəzetində mütəmadi olaraq yazılarla çıxış edirdim, "Azərbaycan pioneri", "Azərbaycan gəncləri" qəzetində yazılarım çap olunurdu. Yəni, imzam tanındığı zaman cəmi 14-15 yaşında idim. İkiillik staj üçün isə Salyanda Pambıqtəmizləmə zavodunun Mədəniyyət Evi deyilən bir müəssisədə çalışdım. Bu Mədəniyyət Evinin təxminən 6-7 nəfər işçisi vardı. 16 yaşımda mən həmin Mədəniyyət evinə müdir təyin olundum. Səbəb də o idi ki, az yaşımda rayonda fəallığımla tanınırdım və buna görə də mənə etimad göstərmişdilər. Sonralar jurnalistikanın hazırlıq kursunda oxudum, amma birillik təhsildən sonra İncəsənət Universitetinin rejissorluq fakultəsinə qəbul olundum.

- Jurnalist olmaq arzusu niyə belə tez bitdi?

- Ola bilsin ki, ki, kifayət qədər mətbuatda çalışdım, imzam tanındı, ancaq ən önəmlisi Bakı həyatına qədəm qoyduğum zaman teatra olan marağımın artması, Bakının mədəni həyatında iştirak etməyim və hər həftə böyük maraqla teatr tamaşalarına getməyim, peşəkar teatrla tanış olmağım maraq dairəmi dəyişdirdi. Başa düşdüm ki, mən rejissor olmaq istəyirəm - teatr rejissoru. Xoşbəxtlikdən rejissorluq fakültəsində Xalq artisti, böyük Tofiq Kazımovun kursuna qəbul olundum. Aktyor sənətindən isə bizə bənzərsiz ustad sənətkar - Rza Təhmasib dərs deyirdi. Sonralar bizim kursumuzu SSRİ Xalq artisti Mehdi Məmmədov götürdü və kurs rəhbərimiz oldu. Bir sözlə, sənətin sirlərini mədəniyyət tarixində böyük rol oynayan bu şəxsiyyətlərdən öyrəndik.

Bilirsinizmi, məsuliyyət hissi çox önəmlidir. Daim çalışmışam ki, mənə tapşırılan işin öhdəsindən gələ bilim. İnsan ətrafındakılara, işinə, təhsilinə, həyat tərzinə məsuliyyətsiz, laqeyd yanaşarsa, o zaman həyatda heç bir şey əldə edə bilməz. Bu baxımdan mən həyatda hər şeyə böyük məsuliyyətlə yanaşmışam, məhz buna görədir ki, mənə tapşırılan hər bir işin öhdəsindən gələ bilirəm.

- Zənnimcə, bu, həm də ailədən gəlir...

- Mən məşhur Hümmət Lalayevin ailəsində dünyaya göz açmışam və atam haqqında şəxsən sizin çox gözəl bir məqalənizi də xatırlayıram. Salyandakı evimizin yerləşdiyi küçə atamın adını daşıyır. Fikrinizlə şərikəm ki, hər şey ailədən başlayır. Hər işə məsuliyyətlə yanaşmaq, işini sevmək kimi cəhətlərin hər birini ailəmdə görmüşəm. Atam rayonlararası satış bazasının direktoru idi, bu müəssisə 17 rayonu əhatə edirdi. İstər-istəməz atamın genişmiqyaslı fəaliyyətini görür, ona bu gün də rəhmət qazandıran hər bir yaxşı işinin şahidi olurdum. Təbii ki, bir övlad olaraq bütün bunlar mənə öz müsbət təsirini göstərməyə bilməzdi.

- Maraqlıdır, vəzifə daim gəlib Sizi tapır...

- Bu, doğrudan da belədir. Mənə iş tapşırılır və mən də sadəcə, o işlə məşğul olmağa başlayıram. Yəqin bəxtim də gətirib ki, hər dəfə təyin olunduğum iş, əvvəlkindən daha yaxşı və ürəyimcə olub.

- Demək olarmı ki, hər işi sıfırdan başlamısınız?

- Yox! Əslində sıfırdan başlamaq deyilən bir şey yoxdur. Gəlib görürsən ki, nələrsə var və sən də öz fəaliyyətinlə göstərirsən ki, daha nələri etmək mümkündür. Mən Musiqili Komediya Teatrına direktor vəzifəsinə təyin olunduğum zaman teatrın artıq 98 illik tarixi vardı və ötən illər ərzində bu teatrda neçə müqtədir sənətkar çalışmışdı. Bu kollektiv böyük teatr təşkilatçısı Xalq artisti, görkəmli rejissor Şəmsi Bədəlbəylinin rəhbərlik etdiyi illərdə ən yüksək inkişaf dövrünü keçib. Milyonların sevimlisinə çevrilən Nəsibə Zeynalova, Lütfəli Abdullayev, Bəşir Səfəroğlu, Hacıbaba Bağırov, Səyavuş Aslan kimi sənətkarların hər biri bu teatrda çox önəmli sənət nümunələrinə imza atıblar. Hazırda teatrın 105 yaşı var. Artıq dövr başqadır, tamaşaçı dəyişir, tələblər dəyişir və əlbəttə ki, o aktyorların hər birinin yeri görünür. Ancaq bütün bunlara baxmayaraq həyat davam edir, dövrün nəbzini tutan yeni səhnə əsərləri yaranır. Hazırda teatrda Afaq Bəşirqızı kimi gülüş ustamız var. İndi bizim kollektivdə İlham Namiq Kamal, Ramiz Məmmədov, Fatma Mahmudova kimi xalq artistlərimiz çalışır. Eyni zamanda istedadlı gənclər də üstünlük təşkil edir. Nərgiz Kərimova kimi yüksək səs imkanlarına malik əməkdar artistimiz var. 7-8 yaşından səhnədə olan, Prezident təqaüdçüsü Amil Həsənoğlu bu gün teatrda aparıcı rolların ifaçısıdır. Gültac Əlili, Hüseyn Əlili maraqlı ifaları ilə artıq öz tamaşaçı auditoriyasını toplayıblar. Əməkdar artistlər, Prezident mükafatçıları Çingiz Əhmədov, Nahidə Orucova, Ələkbər Əliyev, Novruz Qartal, Əkbər Əlizadə, aktrisa Ülviyyə Əliyeva kimi sevilən sənətçilərimizin ifası bir daha sübut edir ki, teatrımız bu gün nəsildən-nəslə keçən həmin uğurlu yoldadır.

- Dövlət Proqramına uyğun keçirilən islahatlar əsasında Azərbaycan teatrları maddi-texniki baza baxımından artıq yüksək standartlara cavab verəcək bir durumdadır. Gözlənti sadəcə maraqlı, tamaşaçını cəlb edən səhnə əsərlərinin yaradılmasıdır...

- Sizdən öncə Latviyadan qonaqları qəbul etmişdim. Onlar teatrımızla yaxından tanış oldular, bizə yaradılan şərait onları valeh etdi. İki saytımız var, bu saytlar vasitəsilə teatrımızla maraqlanan hər kəs bütün informasiyaları əldə edə bilir. Yeri gəlmişkən, ölkəmizdə keçirilən I Avropa Oyunları öz möhtəşəmliyi ilə seçildi ki, bu, bütünlükdə Azərbaycan adına böyük bir qələbədir. Əlbəttə, biz də bir sənət ocağı olaraq Avropa oyunlarına öz töhfəmizi verdik. 1 ay ərzində 15 tamaşa nümayiş etdirdik, 4 mindən artıq tamaşaçı bu əsərlərə baxdı. Dünyanın müxtəlif ölkələrindən - İngiltərə, Fransa, İtaliya, Almaniya, Danimarka, Kanada, Rusiya, Türkiyə, Gürcüstan və s. ölkələrdən olan qonaqlarımızın hər biri xoş təəssüratlarla burdan ayrıldı. Biz artıq neçə illərdir ki, dünyanın müxtəlif ölkələrində keçirilən festivallara qatılaraq mədəniyyətimizi uğurla təbliğ edirik. I Avropa Oyunları zamanı isə elə bir şərait yarandı ki, bütün dünyanı bənzərsiz mədəniyyətimizlə elə öz evimizdə yaxından tanış etmək fürsəti qazandıq. Və dünya bizi yenidən tanıdı, yenidən kəşf etdi, imzalar içində imzamızı gördü. Bu, çox böyük uğurdur.

Bildiyiniz kimi, bizim teatrda da nümayiş olunan əsərlər ingilis dilinə tərcümə edilmişdi və subtitrlə təqdim olunurdu. Afişaları, proqramları, aylıq repertuarı ingilis dilində çap etdirmişdik, hər tərəfə yayılırdı.

Bir haşiyə çıxmaq istərdim. Hələ may ayının 2-də Bakıda Asiya İnkişaf Bankının Rəhbərlər Şurasının 48-ci toplantısı keçirilirdi. Həmin toplantıya da dünyanın 70 ölkəsindən qonaqlar dəvət olunmuşdu. Bu, Azərbaycan Maliyyə Nazirliyinin keçirdiyi çox böyük bir tədbir idi. Həmin qonaqlar da mədəni istirahət zamanı bizim teatrı seçmişdilər, "O olmasın, bu olsun" tamaşasına gəlib baxdılar. İlk dəfə olaraq ingilis dilində titrlərlə tamaşa nümayişini məhz o zaman sınaqdan keçirdik. Uğurlu alındı və qonaqlar çox bəyəndilər. Demək istədiyim odur ki, teatr olaraq üzərimizə düşən vəzifənin öhdəsindən gəlməklə mədəniyyətimizi təbliğ etmək yolunda bacardığımız qədər iş gördük. Bir maraqlı məqamı da qeyd edim ki, əcnəbi qonaqlar tamaşadan sonra əlavə yarım saata qədər teatrda qalır, kollektivlə yaxından tanış olur, aktyorlarla görüşür, bərabər şəkillər çəkdirirdilər. Görün, nə böyük sevgidir! Biz qürur duyuruq ki, belə bir teatrımız və dünya ölkələrinin hər birindən tamaşaçılarımız var...

Artıq 105-ci mövsümü bağlamağa hazırlaşırıq. Mövsümün bağlanış günü - iyulun 12-də dahi Üzeyir Hacıbəylinin "O olmasın, bu olsun" komediyası nümayiş olunacaq.

Bu mövsüm bizim üçün çox əlamətdar olub. 10 nəfər aktyorumuz Prezident mükafatına, Afaq Bəşirqızı Prezident təqaüdünə layiq görülüb. "O olmasın, bu olsun" tamaşasına görə teatrımız Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin "Zirvə" mükafatını qazanıb. Gəlin arzu edək ki, növbəti mövsümdə uğurlarımız daha çox olsun. Sevimli tamaşaçılarımızı yenə də möhtəşəm salonumuzda hər zaman gözləyəcəyik...

Ulduzə QARAQIZI

Ekspress.-2015.- 10 iyul.- S. 15.