Fərizə-İlham dastanı (poema)

Ölüm sevinməsin qoy!.. Ömrünü vermir bada, El qədrini canından daha əziz bilənlər. Şirin bir xatirətək qalacaqdır dünyada, Sevərək yaşayanlar, sevilərək ölənlər... Səməd Vurğun

O qədər atəş səsi,

Eşitməmişdi şəhər.

Fərizəyə, İlhama,

Yas saxladı sevənlər.

Neçə şənlik, neçə toy,

Yarımçıq qaldı o gün.

Dərdi çəkilməz oldu,

Bakım qocaldı o gün.

Tankların nərəsindən,

Dördgöz oldu körpələr.

Nələr etdi cəlladlar,

Aman Allah, gör nələr?

Əliyalın İlham da,

Hədəf oldu gülləyə.

Susduruldu elini,

Ürəkdən sevir deyə.

Fəlakətə baxın siz,

Qol tapılıb, bədən yox.

Tankmı keçib üstündən,

Bunu bəyan edən yox.

Bir məzarda Yusifin,

Tək qolu dəfn edildi.

Sol qolun əfsanəsi,

Yaşayır neçə ildi.

Meyidlər var, ya rəbbim,

Tanımaq mümkün deyil.

Sızlayacaq bu yara,

Ürəklərdə neçə il.

Dərdin ağırlığından,

O gün hər yan ağladı.

Araz ilə bölünmüş,

Azərbaycan ağladı.

Qəmdən ağı deyən də,

Qəzəl yazan da oldu.

Hər sözümüz, misramız,

Dərdimizdən doğuldu.

Neçə yol söhbət etdim,

Gənc şair Ülviylə mən.

Söyləyin, haçan doydu,

Obasından, elindən?

Atəşli ürəyində,

Göyçə dərdi var idi.

Ona qol-qanad verən,

O doğma diyar idi.

Ölməzlik yolçusuydu,

Vüqarlı balam mənim.

Kim nişan aldı, söylə,

Kim oldu sənə qənim?

İyirmi yaşlı Ülvim,

Son mənzil - Əbədiyyət!

Qəlbində yurd salmışdı,

Təmiz arzu, xoş niyyət!

***

Cəsarətli, mərd İlham,

Gəlinimiz - Fərizə.

Məhəbbəti al Günəş,

Qəlbi təmiz Fərizə.

Qoy eşitsin yer üzü,

Qoy eşitsin ölkələr.

Belə bir məhəbbətə,

Qibtə etsin ölkələr.

Vur-tut altı ay əvvəl,

Olmuş idi toyları.

İlham sevib seçmişdi,

Fərizə tək bir yarı.

Fərizənin yanında,

Sevən qızlar yalandı.

Ləyaqətlə qorudu,

O qız içdiyi andı.

Görəndə ki, İlhamı,

Susdu Vətən yolunda.

Zəhər içdi həmin gün,

Yaşamadı bir an da.

Nə yazım layiq olsun,

Nə söyləyim bəs indi?

Adıyla fəxr etməyə

Belə övlad bəsindi.

Sən ondakı təpərə,

Qeyrətə bax, İlahi.

Gültək açan gəlində

Cürətə bax, İlahi.

Xoş günləri öndəydi,

Ana da olmalıydı.

İlhamla ömür sürüb,

O yaşa dolmalıydı.

"Vağzalı"nın sədası,

Hələ qulaqda idi.

Hənanın qızartısı,

Hələ barmaqda idi.

Bu ailə sevinci,

Nə tez xəyala döndü?

Xoşbəxtliyin çırağı,

Güclü küləkdən söndü.

Qoşa yatırlar onlar,

Vüqar, qeyrət rəmzi tək.

Torpağın altında da,

Bir vurur iki ürək.

Qoy ölüm sevinməsin,

Öyünməsin heç zaman.

Ayrı sala bilmədi,

Fərizəni İlhamdan.

Öz elimiz, obamız,

Öz müqəddəs yurdumuz.

Niyə öz evimizdə,

Qırdı bizi "ordumuz"?

Bu tökülən qanların,

Günahkarı kim oldu?

Nə bir cəza verildi,

Nə məhkəmə quruldu?

O gecə müdhiş gecə,

Yaman qanlı gecəydi.

Cəsarətli İlhamın,

Köksünə güllə dəydi.

Qəzəbindən Xəzər də,

Nərə çəkdi o anda.

Gördü ömürlər sönür,

Bakımızın qoynunda.

Neçə yerdən tuşlandı,

İlhamıma güllələr.

Tətik çəkilən zaman,

Yetir kama güllələr.

İlham kimi gənclərə,

Yamanca toy tutdular.

Nakam susan övladlar,

Elimi ucaltdılar.

İblis, şeytan felindən,

Qoru bizi, İlahi!

Yaraladı qatillər,

Qəlbimizi, İlahi!

***

Düşmənlərə deyiləsi sözüm çox,

Yeri gəldi qoy bildirim, qoy yazım.

Nə yaxşı ki, məndə dərdə dözüm çox,

Xoş qədəmlə gəlsin yurda qoy yazım.

Məmləkət can atıb suverenliyə,

Bəsdir özgələrə baş əydiyimiz.

Azadlıq əzmimi boğdular niyə?

İyirmi yanvarda nələr gördük biz?

Haqqını istəyən xalqın başına,

Qantökən "ordumuz" min oyun açdı.

Oğul, qız itirdi gör neçə ana,

Güllələr zülmətdə gur işıq saçdı.

O gün susduruldu yüzlərcə insan,

Ana fəryadını eşitdi hamı.

Ah çəkdi diyarım, sarsıldı yaman,

Yağı niyə nişan aldı İlhamı?

O şənbə gecəsi töküldü qanım,

Mələklər diksindi güllə səsindən.

Köksünü ötürdü Azərbaycanım,

Dərdli anaların ah-naləsindən.

Nahaq qan tökməyə gəlmişdi ordu,

Günahsız İlhamlar şəhid oldular.

Hədəf seçmişdilər müqəddəs yurdu,

Quzğunlar Bakıya niyə doldular?

Başımın üstündən uçdu güllələr,

Tankların harayı qulaq batırdı.

Qeyrətli övladlar susdular hədər,

Qaniçənlər sağa-sola atırdı.

Çatdı məqsədinə bədxahlar o gün,

Küçələr boyandı lalə rənginə.

Yanağı allandı bir anda göyün,

Yaddan zərbə aldıq biz dönə-dönə.

Nəydi günahımız, nəydi bilmirəm.

Kimin toyuğuna "kiş" demişdik biz?

Bu zərbə nə üçün dəydi, bilmirəm?

Qana qəltan oldu igidlərimiz?

Nəydi günahımız görən, ay Allah,

Bakıda yağış tək yağdı güllələr?

İnana bilmirəm, mən buna vallah,

Niyə qan rənginə çaldı üfüqlər?

Nəydi günahımız, nəydi, İlahi?

Bakının qəlbinə yara vurdular.

Güllə sinəmizdən dəydi, İlahi,

Satqınlar, paxıllar ara vurdular.

Vahid olmalıdır Azərbaycanım,

Təbrizim, Şirvanım, Qarabağım var.

Yaşa dolmalıdır Azərbaycanım,

Bir dilim, bir elim, bir torpağım var.

***

Dünya xəbərləri, telekanallar,

Yaydı yer üzünə baş verənləri.

Ar olsun nahaqdan qan tökənə, ar,

Cahan xatırlayır həmin günləri.

Yazıldı Fərizə-İlham barədə,

İnanan az oldu, inanmayan çox.

Gəlin belə addım atmaz heç vədə,

Bunu şayiə sayan, yalan sayan çox.

Qeyrətli İlhamı güllələyiblər,

Silahsız-filansız durduğu yerdə.

Qarabağı töhfə verin deyiblər,

Axıb, gölmələnib qan küçələrdə.

İyirmi yaşında gəlin nə üçün,

Zəhər içib, intihara əl atıb?

Dolaşdı hər yanı bu xəbər, bu ün,

Qıyıb həyatına ərinə çatıb.

Cüt İlham-Fərizə - toy şəkilləri,

Yer tapdı dünyanın qəzetlərində.

Fərizə mat qoydu bütün elləri,

Ülvi məhəbbətin kökü dərində.

Atdı bu addımı, atdı Fərizə,

Yox etsin məhəbbət dastanlarını.

Bilmədik ki, amanatdı Fərizə,

Yaşadaq həqiqət dastanlarını.

Göstərdi ki, bu millətin sevgisi,

Torpağı tək alovludu, odludu.

Günəş kimi yanar, mətin sevgisi,

Əfsanədi, həqiqətdi, bax budu.

Eşidildi insanların dilindən,

İlhama süd verən anaya əhsən!

Ofeliyadı - Azərbaycan elindən,

Yer üzündə fəxri ana oldun sən.

İyirmi yaşdaydı gəlin Fərizə,

Döşündən süd əmib Bağda ananın.

Fəxridir millətin, elin Fərizə,

Hörmətini qazandı bu dünyanın.

Ona öyüd verən Bağda müqəddəs,

Cəsarətli, qəhrəman qız böyüdüb.

Yarışammaz yaşıdları, heç bir kəs,

Ana əhdi-ilqarı düz böyüdüb.

İki aşiq, iki gənc var cənnətdə,

Qoşa şəhid orda mələk donunda.

Millət üçün onlar vüqar cənnətdə,

Cüt məzar - "Şəhidlər Xiyabanı"nda.

On beş ildir gül gətirir cüt ana,

Ziyarət edirlər qoşa məzarı.

Bəy-gəlin şəkili - baxırlar ona,

Dinib-danışaydı ər-arvad barı.

Qonaq gəlir dünyanın hər yerindən,

Ziyarət edirlər nakam gəncləri.

Nəzər salan köks ötürür dərindən,

Elin şəhid bəndəsidi hər biri.

Əcnəbi qonaqlar fikrə gedirlər,

Vərəqlənir bir məhəbbət dastanı.

Nədən onlar bəs təəccüb edirlər?

Fərizə-İlham tək sevənlər hanı?

Gəlir məzar üstə Bağda, Ofeliya,

Burda hər birinin iki övladı.

Axan göz yaşları bənzəyir çaya,

Qoşa şəhid - ürəkdəki övladı.

Bala məzarının üstə qoymağa,

Neçə dəfə gül gətirib analar.

Vaxt lazımdır hesablayıb saymağa,

Dərdə-qəmə sinə gərib analar.

Tək gəliblər, cüt gəliblər neçə yol,

Doymayıblar mərmərə üz sürtməkdən.

Cüt şəkili cüt siliblər neçə yol,

Bezməyiblər soyuq daşı öpməkdən.

Xeyir-dua verir İlhamın ruhu,

Yaşayın, ay ana, baş çəkin bizə.

Unutmayın istəyimiz budur, bu,

Yubansanız darıxacaq Fərizə.

Dilə gəldi əhdə sadiq dildarı,

Doğmaları arzulayır İlham da.

Bəxtəvər yaşasın qohumlar barı,

Həmişə, həmişə düşürük yada.

***

Milyon-milyon insan gəlib,

Cüt məzarı ziyarətə.

Bütün Azərbaycan gəlib,

Cüt məzarı ziyarətə.

On beş ildə neçə ana,

Balam deyib yana-yana,

Üz tutublar Xiyabana -

Cüt məzarı ziyarətə.

Yaşayırlar ürəklərdə,

Arzularda, diləklərdə,

Enib gələr mələklər də,

Cüt məzarı ziyarətə.

Tanıyan çox Ofeliyanı,

Yollarda üzülüb canı,

İstər sərf etsin hər anı,

Cüt məzarı ziyarətə.

Kim nə deyir desin ona,

Sözü olur balasına,

Hey can atır Bağda ana,

Cüt məzarı ziyarətə.

Şəhidliyin zirvəsi var,

Onlar orda tutub qərar,

Axışıb gəlir adamlar,

Cüt məzarı ziyarətə.

Vətən yolunda susdular,

Hər birinin adı yaşar,

Nə yaxşı ki, gələnlər var,

Cüt məzarı ziyarətə.

Onlartək sevin, sevilin,

Toydan öncə bəylə gəlin,

Gəlin, and içməyə gəlin -

Cüt məzarı ziyarətə.

əvvəli, ardı var

Əli VƏKİL

Ekspress.-2015.- 24-26 yanvar.- S.20.