İranla Azərbaycan arasında qaz sazişi imzalandı

Rövnəq Abdullayev: "İrana qaz nəql etmək üçün Azərbaycan kifayət qədər qaz həcmlərinə malikdir"

Dünən Bakıda Azərbaycan Dövlət Neft Şirkəti (ARDNŞ) və İranın Milli Qaz İxracı Şirkəti arasında təbii qazın alğı-satqısına dair sazişin əsas şərtləri imzalanıb.

Müqaviləni ARDNŞ prezidenti Rövnəq Abdullayev və İranın neft sənayesi naziri, Neft İxracatçısı Ölkələri Təşkilatı (OPEC) konfransının sədri Seyyid Məsud Mirkazimi imzalayıb. "Bu, 5 illik müqavilədir. Bu müqaviləyə görə hələlik 1 ildə 1 milyard kubmetr qaz verilməsi nəzərdə tutulub. Növbəti illərdə bu həcm artacaq. Fevralın 1-dən qaz nəql olunmağa başlayacaq", - deyə R.Abdullayev jurnalistlərə açıqlamasında bildirib. Onun sözlərinə görə, hər il nəql ediləcək qazın həcmi ayrıca müəyyənləşdiriləcək. Yeri gəlmişkən, nazir S.M.Mirkazimi artıq gələn il İrana nəql edilən qazın həcminin 2 mlrd. kubmetrə çatdırılacağını bildirib. R.Abdullayev bildirib ki, İran tərəfinə ARDNŞ qazı nəql ediləcək: "İrana qaz nəql etmək üçün Azərbaycan kifayət qədər qaz həcmlərinə malikdir. Bu, bizə imkan verir ki, Rusiya, Gürcüstan və Türkiyə ilə eyni vaxtda artıq İrana da qaz nəqlinə başlayaq". ARDNŞ prezidenti əlavə edib ki, İrana ixrac olunan qazın qiyməti Azərbaycanın Türkiyəyə və Rusiyaya satdığı qazın qiymətindən aşağı deyil və iqtisadi baxımdan tamamilə sərfəlidir: "Bizim qaz ixracı ilə bağlı siyasətimiz məlumdur, o da qazı yüksək qiymətə satmaqdır və biz bu siyasəti həyata keçiririk". R.Abdullayev qeyd edib ki, bunun üçün lazım olan bütün texniki məsələlər həll olunub. Qazın İrana nəqli üçün müvafiq infrastruktur yenilənib, o cümlədən Astara qaz kompressor stansiyasının tikintisi başa çatıb: "Astara qaz kompressor stansiyası artıq hazırdır və ona görə, artıq fevralın 1-dən biz ixraca başlayacağıq". Qeyd edək ki, Azərbaycanla İran arasında qaz sahəsində əməkdaşlığın genişləndirilməsi İran prezidenti Mahmud Əhmədinejatın Bakıya səfəri zamanı iki ölkənin prezidentləri arasında danışıqlarda qərara alınıb.

Həm də OPEK neft kartelinin rəhbəri olan Seyyid Məsud Mirkazimi imzalanmış qaz müqaviləsini yüksək qiymətləndirib. "Qaz müqaviləsinin imzalanması yeni və böyük addımdır", - deyə o bildirib. Mirkazıminin sözlərinə görə, onun Bakıya səfəri zamanı çərşənbə günü İran qazının Azərbaycanın qaz anbarlarında saxlanılması məsələsi də müzakirə olunub. "Azərbaycanla İran arasında Enerji Bankının təsis olunması iki ölkə tərəfindən yaradılan komitə tərəfindən müzakirə olunacaq", - deyə Seyyid Məsud Mirkazimi Azərbaycana səfərinin yekunlarına dair keçirdiyi mətbuat konfransı deyib. Onun sözlərinə görə, hər iki ölkədə neft və qaz sahəsinə yatırmaq üçün investisiya imkanları var: "Bu ölkələrdə fəaliyyət göstərən neft və qaz şirkətləri maraqlı olarsa, Enerji Bankının yaradılması baş tuta bilər. Bu istiqamətdə araşdırmalar aparılacaq. Şirkətlər öz sərmayələrini bu banka etibar edə bilər. Bank isə həm Azərbaycanda, həm İranda, həm də üçüncü ölkədə birgə layihələri maliyyələşdirə bilər". Nazir qeyd edib ki, Enerji Bankının yaradılmasına dair danışıqların növbəti raundu və müzakirələr komitə çərçivəsində Tehranda aparılacaq. İranlı nazir onu da bildirib ki, səfərin əsas məqsədi iki ölkə arasında enerji sahəsində əməkdaşlığın inkişaf etdirilməsidir: "Danışıqlar çərçivəsində neft və qaz ixracı, yeraltı qaz anbarları, elektrik enerjisi, kadr mübadiləsi və digər məsələlər ətrafında fikir mübadiləsi yaradılıb". Nazir qeyd edib ki, iki ölkə arasında yaradılan müştərək komitə 6 aydan bir görüşlər keçirəcək, ayı-ayrı sahələrdə əməkdaşlıq imkanları araşdırılacaq: "Görüşlər zamanı həmçinin Azərbaycanla İranın üçüncü ölkədə birgə layihələr icra etmək imkanları da müzakirə olundu".

Dünən sənaye və energetika naziri Natiq Əliyev İran İslam Respublikasının energetika naziri, həmçinin OPEK-in sədri Seyid Maqsud Mirkaziminin başçılıq etdiyi nümayəndə heyəti ilə görüşüb. Nazirliyin mətbuat katibi Azər Məsimlinin verdiyi məlumata görə, görüşdə iki ölkə arasında neft və qaz, energetika sahəsində əməkdaşlıq məsələləri, neft və qaz yataqlarının birgə işlənməsi, birgə hasilat, neft və qazın emalı, nəqli, satışı, mübadiləsi məsələləri geniş müzakirə edilib.

Onun sözlərinə görə, görüş zamanı eyni zamanda Neft Kimya Kompleksində əməkdaşlıq imkanları barədə fikir mübadiləsi aparılıb, bu sahədə birgə layihənin həyata keçirilməsi zərurəti vurğulanıb. Bundan əlavə, görüş zamanı iki ölkə arasında neftə, qaza, energetikaya dair birgə layihələrin maliyyələşdirilməsinin nəzərdə tutacaq enerji bankının yaradılması ilə bağlı ətraflı müzakirələr aparılıb və belə bir bankın yaradılması ideyası irəli sürülüb. "Belə bir bank yaradılarsa, həmin bank gələcəkdə iki ölkə arasında energetika, neftə, qaza aid birgə layihənin həyata keçirilməsini maliyyələşdirə bilər. Bundan başqa, görüşdə iki ölkə arasında alternativ enerji mənbələri ilə əməkdaşlıq məsələləri və bu sahədə imkanların ödənilməsində təcrübə mübadiləsi geniş müzakirə olunub. Görüşdə Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkətinin prezidenti Rövnəq Abdullayev də iştirak edib", - deyə mətbuat katibi əlavə edib.

Azad Əliyev

Həftə içi.- 2011.- 13 yanvar.- S. 2.