Əsl istedadlar Qarabağda doğulardı

Dünyanın musiqi biliciləri balaca bülbüllərin ecazkar səslərinin açılmaz sirləri qarşısında aciz qalardılar

Qarabağın Azərbaycanın musiqi beşiyi olmasını deyənlər yanılmayıblar. Azərbaycanın zəngin musiqi mədəniyyəti Qarabağdan keçir.

Qarabağ bülbülləri Azərbaycanı dünyaya tanıdıblar. Onların sayı çoxdur, hansından danışaq... Bu dəfə yolumu Xan Şuşinski adına Ağdam Muğam Məktəbindən saldım. O muğam məktəbi ki respublikamızın onlarca tanınmış sənətçiləri oranın yetirmələri olub. Adıçəkilən musiqi ocağı bu gün də istedadlar yetirməkdə davam edir. Orada qocaman sənət adamlarından, xanəndələrdən muğamın sirlərini öyrənirlər. Məktəbin direktorunun kabinetində olarkən 1987-ci ildə Dövlət Televiziyası tərəfindən lentə alınmış bir konsert proqramına baxdım. Muğam məktəbinin o vaxtkı şagirdləri - bu günün məşhur sənətçiləri olan Səbuhi İbayev, Habil Hacıyev, Əhliman Hüseynov, Xumar Məmmədova, Fəqani Əliyev "Şur" muğamını ifa edirdilər. Tarda onları tanınmış tarzən, əməkdar mədəniyyət işçisi Rafiq Rüstəmov müşayiət edirdi. Onlar oxumurdular, sanki fəryad qoparır, muğam üstündə bugünkü dərdlərimizi ağlayırdılar. O dövrün yeniyetmələri ilahi səsə malik idilər. Çünki o dövrdə əsl istedadlar üzə çıxar və musiqi məktəblərinə götürülərdilər. Onlar da əsl sənətçilərdən dərs alar, musiqi məktəblərində yetişər, kamilləşərdilər. Bir sözlə, təhsil ocaqlarına artıq ifaçı kimi qəbul olunardılar. O dövrün uşaqları ilahi səsə malik idi. O istedadlı yeniyetmələr ki özlərinin səsləri ilə dünya xalqlarını heyran edərdilər. O cür səslər Qarabağda yetişərdi. Səbuhi İbayev kimiləri Ağdamda, Şuşada doğulardı. Özlərinin bal səsləri ilə Qarabağı, bütövlükdə Azərbaycanı dünyaya tanıtdırardılar.

Onu da qeyd edim ki, 1987 - 88-ci illərdə Nadir Axundov Azərbaycan Dövlət Televizi-yasında musiqi proqramları redaksiyasının redaktoru vəzifəsində çalışmaqla o cür istedadlı yeniyetmələrin çıxışlarının ekrana çıxarılmasına rəy verərdi. Yuxarıda adları çəkilən bülbüllərin məlahətli səslərini dinlədikcə ürəyim şan-şan olurdu. Ağdam, yurd həsrətli dərdlərimizi, ağrılarımızı təzələyərdi. Soğan suyu kimi içimizi göynədən o səslər bizi düşündürürdü. Çox təəssüflər olsun ki, o cür sənətkarların uşaqlıq dövründə 1987 - 88-ci illərdə oxuduqları muğam və təsniflərdən ibarət lent yazılarını Milli Televiziyamızın arxivlərində toz basır, tamaşaçılara göstərilmir. Yaxşı olardı televiziya ekranlarında o cür alternativ konsert proqramları da göstəriləydi. Bu, indiki yeni-yetmələr üçün də örnək olardı. Çünki muğam sənətinə gələn yeniyetmələrimiz onlardan ifaçılıq tərzini, səhnə mədəniyyətini öyrənməklə özlərini bu sənətdə axtarıb-ta-pardılar. Nə yaxşı ki Xan Şuşinski adına Ağdam Muğam Məktəbi bu gün də axtarışlarını davam etdirir. O cümlədən şahidi olduğum Xocalı köçkünü Elşən Babaşoğlu kimi istedadlı yeniyetmələri məktəbin direktoru Rafıq Rüstəmov öz evində saxlamaqla və rəhbərlik etdiyi muğam məktəbində hər cür şərait yaratmaqla onlara musiqi təhsili verir və vaxtaşırı müsabiqələrə qatılırlar. R.Rüstəmovun amalı gənc istedadları yetirməklə muğam sənətini gələcək nəsillərə parlaq şəkildə çatdırmaqdır. Hazırda R.Rüstəmov bir neçə dəfə xarici dövlətlərə gedərək muğam sənətinin təbliği ilə də məşğul olur.

Qələndər Xaçınçaylı.

Həftə içi.- 2009.- 28 yanvar.- S. 7.