Sirr olan duyğunun səsi

Gənc şair Həsən Hüseynovun “Sevgi səninlə gözəldir” kitabı haqqında düşünərkən

Əslində onu ilk dəfə Gəncə Dövlət Dram Teatrında məşq proseslərində zalda bir kənarda sakitcə oturub izləyici olduğunu görürdüm. Bir müddət sonra isə öyrənə bildim ki, aktyor olmaq məqsədilə gəlib-gedir. Doğrusu görünüş etibarı ilə ilk günlərdə elə də məni özünə cəlb edə bilməmişdir. Hətta açıq deyim ki, səhnədə nə cür aktyor olaraq fəaliyyət göstərə biləcəyindən belə şübhəli idim. Daha sonra maraqlarımızın toqquşmasını duydum. Yəni onun da qələm əhli olaraq şer yazmaq qabiliyyətinin olduğunu öyrəndim. Beləliklə maraqlar toqquşdu və bir gün şerlərini dinləmək qərarına gəldim. Bu minval ilə onu dinləmək istədim.

O, şerlərini özü oxuyurdu. Mənsə qulaq asdıqca sərbəst şerlərin sanki qulaqlarımda bulaq çeşməsi kimi çağladığını, hərdən də müəyyən məqamların həyat yolumla eyniləşdiyini duyurdum. Çox zaman isə dinləmək belə istəmirdim. Sanki dinlədikcə əsəblərim tarimar olur, “axı bunu nədən yazır” deyirdim. Çox zaman isə onun şeirlərinin vəzni, üslubu, məzmunu, bədii təsviri məndə belə bir təəssürat yaradırdı ki, müəllif heç də özü deyil. Başqa bir aləmin, dünyanın bəlkə də hələ də sirr olan duyğunun səsidir. Ancaq təəssüf… Elə sevginin gözəlliyi onun qəlbinin özündə idi. Gənc şair Həsən Hüseynov kimi.

Həsən Sakit oğlu Hüseynov 1997-ci il noyabr ayının 7-də Gəncə şəhərində anadan olub. 2003-cü ildə Ə. Cavad adına 2 saylı tam orta məktəbin birinci sinifinə daxil olub. Orta məktəbdə oxuduğu müddətdə isə 2010-cu ildə Kompyuter operatoru ixtisasını fərqlənmə diplomu ilə bitirib. Uşaq yaşlarından isə incəsənətə olan marağı onu Gəncə Uşaq İncəsənət məktəbinə gətirib və 2013-cü ildə buranı qarmon ixtisası üzrə bitirməsi ilə nəticələnib. Gənc şair 2012-ci ildə Ə. Cavad adına 2 saylı tam orta məktəbi bitirib və həmin ildə də 3 saylı Gəncə Peşə Liseyinin Turizm agenti fakültəsinə daxil olub. Daha sonra təhsilini Rusiya Dövlət Aqrar Universitetinin Biznesin idarə edilməsi fakültəsində davam etdirmək istəsə də ailədə olan maddi çətinlik buna imkan verməyib. Gənc, istedadlı şairin incəsənət sahəsinə olan maraq və sevgisinin tükənməməsi onu 2016-cı ildə Bakı şəhərində Model və aktyorluq kursuna gətirib. Qarşısına davamlı aktyor olaraq çalışmaq məqsədini qoyan istedadlı şair sonradan taleyini Gəncə Dövlət Dram Teatrına bağlamaqla “İkinci nəfəs” Teatr studiyasında çalışmağa başlayıb.

İlk şerlər kitabı olan “Sevgi səninlə gözəldir” toplumunun taleyindən söhbət düşərkən gənc şair deyir: “Uşaq yaşlarımdan şeiriyyata böyük marağım olub. Bir gün həyatda gördüklərimi, başıma gələn yaxşı və pis hadisələri qələmə almağı qərar verdim. Bu minvalla gördüm ki, elə hey yazıram. Düzü yazdıqlarımı ilk öncə kimlərəsə oxumağa ehtiyat edirdim. Sonra özümdə cəsarət tapıb yanımda olan dostlarıma ilk olaraq oxudum. Beləcə şerlər, hekayələr yazmağa başaldım və toplum halına düşdü. Qərarımda israrlı idim. Bu üzdən də ilk sınaq olaraq oxucularla görüşə “Sevgi səninlə gözəldir” adlı kitabımla gəldim. Son söz isə yenə də oxucularındır”.

Qeyd etmək istərdim ki, gənc şair Həsən Hüseynovun sayca ilk kitabı olan “Sevgi səninlə gözəldir” adlı şeirlər toplusunu mənə təqdim etdikdə ona olan minnətdarlıqla yanaşı həm də marağımı daha da artırmış oldu. Bu minvalla 134 səhifəlik kitabda şairin cəmi 97 şeiri nəşr edilib. Xüsusi olaraq qeyd etmək istərdim ki, kitabın başlıca özünəməxsusluğu onun içərisində toplanan bütöv şeirlərində, bəzəndə isə bəndlərində əksərən isə misralarındadır. Kitab haqqında düşüncələrimi qələmə almaqda da elə əsas məqsəd buradan qaynaqlanaraq bu təəssüratları yazıya çevirməyə əsas səbəb də misralarda olan bənzərsizlik, bəzən isə bu bənzərsizlikdən doğan “ağlı başdan alan” epitetlər, metaforalar, mübaliğələrdir. Ümumiyyətlə, gənc şairin şeirləri düşündürücüdür. Gənc şair çox zaman misralarında sözün elə uzaq mənasına arxalanır ki, onu tapıb yenidən yerinə qoymaq oxucu üçün elə də asan başa gəlmir.

Məsələn:

İsti gecənin birində,

Soyuq bir qış günündə,

Qalın paltarda üşüyəndə,

Yazmağa başladım.

Birinci misrada aydın olur ki, gənc şair dərdi can-başla qəbul edir, ikinci misrada artıq həddi aşır, digər misralarda isə üstəlik dərdin bəlasını da boynuna götürmüş olur.

“Sevgi səninlə gözəldir” adlı kitabla daha yaxından tanış olarkən burada olan bədiilikdən söz düşdükdə bir daha qeyd etmək lazımdır ki, onun şeirlərinin ən qabarıq cəhətləri misralarındakı yeni söz birləşməsi tipləri çox zaman adət etmədiyimiz qafiyələr, sözün içinə-məna dərinliyinə baş vurmaq kimi sənət əlamətləri xüsusi olaraq diqqəti cəlb edir. Onları oxuyanda belə qənaətə gəlirsən ki, gənc şair Həsən Hüseynov şeirlərini misralara birnəfəsə, bədahətən deyilən, üstündə “əməliyyat” aparılmayan, redaktə olunmayan bir formada oxucusuna təqdim edir. Məhz buna görə də onların ahəngi, səsləşməsi, bir-birinə qovuşuqluğu, qafiyəsi, hər şeydən əvvəl, gözlənilməz və çox vaxt da yerində işlənmə üslubuna görə heyrət doğuracaq qədər təbii olaraq görünür. Bu baxımdan da məhz gənc şairin əksər şeirlərində məzmundan daha çox forma və üslubu mütaliə zamanı oxucusunu “tutur”, onu hətta istər-istəməz “baş bulamağa” vadar edir.

Məsələn:

Bu gündə yorğunuq sanki it leşi

Yenə yuxu yoxdur saat keçib ta beşi

Sübh çağı Azanın səsinə dursan

Deməli səndə xoşbəxt adamsan

Ya seçilmişsən ya seçirsən sən

Qarşımda səssiz keçirsən sən

Yadlaşmış illərin üzbə-üz binasıyıq biz

Bir birimizə baxırıq qovuşa bilmirik

Aramızda illərin ağacları var

Ağaclarda çoxdur bir-birimizə

İrəli atmağa addım yeri dar

Müasir poeziyamızda ən çox sevgi şeirlərindən söhbət düşdükdə mənə belə gəlir ki, bu kimi qeyri-bənzərsizliklərə çox nadir hallarda misralarda rast gəlinir. Məhz bu kimi duyğulu şairlərin qələmə aldıqları misralar isə onların sevgi şeirləri kimi ürəyinin pıçıltısı, qəlbinin həyəcanı, gözünün işığından yaranır ki, o, heç zaman “sevirəm”, “yanıram” kəlməsini belə işlətmir, əksinə bu hisslərdən doğan duyğuları, düşüncələri və baxışları insan qəlbindən misaralara köçərək həzin-həzin oxunur. Çox zaman isə gənc şair öz misralarında zehninin hakim kəsildiyi sevgilisinin rəsmini, onun cizgilərini sadəcə sadalamaqla diqqətə çatdırmır əksinə onun bənzərini göz önünə gətirməklə sözlərdə baş qaldıran duyğular misralarda narın yağışın səsi, gözlər yağışdan sonrakı göylərin rənginə çevrilə bilir. Bu baxımdan onun duyğusal xəyali söhbətləri daha təsirli və daha dolğundur. Bunun nəticəsidir ki, gənc şairin “Sevgi səninlə gözəldir” kitabında saf və zərif sevgi duyğuları öz ahəngində daha təravətlidir. Daha çox sevgi şeirlərinin toplandığı kitabda hər zaman oxucuya xoş gələn cəhətlər çoxluq təşkil edir. Hətta deyərdim ki, burda elə şeir misraları da var ki, oxucuya onlar daha çox yaddaqalan süjetli bir əsər təsiri bağışlayır. Çox zamanda da misralarında başlanan bədii parçada olduğu lirik qəhrəman obrazı onun həyat yollarını, həyatının sərt üzünü özünəməxsus şəkildə vərəqləməklə müəllif özü onun bələdçiliyini edir, həsrətə yol verməyən üsullarını, gözlərinə köçürdüyü tin və döngələrini, izi ilə gələn kölgələri öyrənir. Bununlada oxucusuna mənim həyat hekayəmi vərəqlə deyir.

“Sevgi səninlə gözəldir” adlı kitabının müəllifi olan Həsən Hüseynovun gələcəkdə daha da püxtələşməklə onun şeir yaradıcılığının müasir poeziyamızda xüsusi bir yerinin olacağı ümidləri heç də danılmazdır. Qeyd etməliyəm ki, həm də bu poeziyada ayrıca bir dərd, kədər mövzusu da xüsusi olaraq hakim mövqe tutur. Bu həm də müəllifin dilindən qəlbən sevən lirik bir qəhrəmanın hicran, ayrılıq, giley və nisgil sevdasıdır.

Anar Burcəliyev,

teatrşünas

Hürriyyət.- 2021.- 18-19 mart.- S.14.