Güclü kişi
Hekayə
Pul yaxşı qulluqçudur, lakin pis ağadır
Frensis Bekon
Hündür, əzəmətli, bağ-bağçalı,
güllü-çiçəkli, üç mərtəbəli,
geniş eyvanlı bu imarətin - villanın zövqlə
yığılmış, bər-bəzəkli, bahalı
mebellə təchiz olunmuş yataq otağında ismətini əbədilik
itirmiş gənc qızın ruhu sızıldayırdı. Səhərə
qədər ehtiras gətirici dərmanların təsiri
altında qıza verdiyi əzablardan həzz alan təpəgöz
kimi nəhəng, yekəpər 40 yaşlı biznesmen suya
yatıb, gözünü yumaraq özünü yuxulu göstərən,
ovunu güdən timsah kimi gözaltı ələ
keçirdiyi ovunu oğrun-oğrun süzürdü. Zərif
çiyinlərinin enib-qalxmasından qızın səssizcə
ağladığı bilinirdi. Üzbəüz güzgüyə
baxanda dəhşətə gəldi. Onun ağappaq zərif
sinəsi, boynu, çiyinləri, qolları iri göy ləkələrlə
dolu idi. Bütün əzalarında ağrı vardı, amma ən
çox ağrıyıb, sızıldayan vicdanı idi, ruhu
idi. Nifrətlə çevrilib yataqdakı, “ahamar kötüyə”
baxdı. Bu divə oxşar məxluqat onun ismətini, şərəfini,
arzularını əlindən almış, gələcəyinə
təcavüz etmişdi.
Röya bu alçaq adama inanmışdı. O, sanki indi tam olaraq aldadıldığını hiss etdi. Ağlından keçənlər nəinki bədənini, hətta ruhunu belə buzlatdı. Bir andaca atasına nifrət hissi qəlbini bürüdü. Bütün bunların günahkarı atası idi...
Röya
şimal rayonlarından birinin ucqar kəndindən idi. Uşaqlıqdan
deyib-gülən, zarafatcıl bu şən qızın öz
dünyası vardı. O, hələ lap kiçik yaşlarından
müəllimə olmaq istəyirdi. Balaca olanda gah günorta
örüşdən gələn körpə quzuları, gah da
kəndin özü kimi balaca uşaqlarını bir yerə toplayıb
onlara , “dərs" keçər, özünü “müəllimə"
hesab edərdi. Müəllim peşəsi onun ən sevdiyi peşə
idi. Zamanla bu istəyi Röyanın fikirlərini daha da konkretləşdirməyə
sövq etdi. Röya müəllim çatışmazlığı
yaşanan ucqar rayonda müəllimə işləyəcək,
uşaqları elmə həvəsləndirəcək, onlara ingilis
dili tədris edəcəkdi. Ucqar kəndlərdə kadr
çatışmazlığı ucbatından şagirdlər
dil öyrənə bilmirdi. Məhz o, uşaqların idealı
olacaq və bu kimi çatışmazlıqların aradan qaldırılması
üçün əlindən gələni edəcəkdi. Lakin
bütün bunlar üçün o, mütləq Dillər Universitetinə
qəbul olunmalı ,yaxşı təhsil almalı, özünü
püxtələşdirməli idi. Universitetə qəbul olanda
o qədər sevinmişdi ki, gecəni səhərə qədər
oyaq qalmışdı. Utanmasa, kəndin hər yerində qürurla, - universitetə qəbul olmuşam- deyərdi.
Dərs ilinin başlanmasını səbirsizliklə gözləyirdi. Tələbə biletini alanda elə zənn etmişdi ki ona ən bahalı hədiyyəni məhz bu universitetdə verdilər. Röyagilin Bakıda yaşayan qohumları, yaxınları olmadığı
üçün o, bir neçə qızla birlikdə kirayə mənzil tutmalı oldu. Dərslərinə səylə hazırlaşırdı. Özünün, anasının və balaca bacısının onun tələbə olmasına sevinməsinə baxmayaraq qaraqabaq, uzun saqqallı atası əsla sevinmirdi. Yenicə hansısa təriqətə qoşulan atası onun Bakıda oğlanlarla birlikdə təhsil almasına razı deyildi. O, qızını yolundan döndərə bilmədiyini gördükdə bir növ “maliyyə müharibəsinə" keçdi. Cahil ata qızını maliyyə sıxıntısı ilə özünə tabe etmək, təhsildən yayındıraraq kəndə gətirib burda təriqət üzvlərindən birinə ərə vermək niyyətinə düşmüşdü. Artıq birinci kurs yekunlaşmaq üzrə idi. Ailədən maddi dəstək almayan qızın vəziyyəti acınacaqlı olmuşdu. Əyin-başı ilə
də uşaqlardan seçilirdi. Paltarları köhnəlmişdi, xərcliyi yox idi.
Qızlara əlavə yük olduğunu gözəl başa düşdüyü üçün özünə yüngülvari iş axtarırdı. Hər etdiyi cəhddən sonra məyus olurdu. Tələbə olması işə götürənlərin “işinə
yaramırdı". Pulu olmadığı
üçün hər yerə piyada gedirdi. Havalar isti idi.
Piyada gəzdiyi üçün çox yorulmuşdu, odur ki
qarşıdakı dayanacaqda əyləşib
yorğunluğunu almaq istəyirdi. İsti yaz günəşi
onun ağappaq dərisini qaraltmışdı. Ayaqları
zoqquldayırdı. Özünü dayanacaqdakı oturacağa
yıxdı. Saatlarla bədənini üstündə gəzdirən
ayaqları rahatladı. Gözlərini yumub havanı
qoxuladı. Kəndlərini xatırladı. İndi baharda
oralar çox gözəl olur. Ətrafı qalın meşələrlə,
güllü-çiçəkli çəmənlərlə,
buz bulaqlarla və çayla əhatə olunmuş kəndlərinin
gözəl mənzərəsi gözləri önündə
canlandı. Bir andaca kənd
üçün , anası və bacısı
üçün darıxdı. Atasını xatırlayan kimi
işə xəyalları şüşə kimi cilikləndi.
Radikal
dini təriqətə qoşulandan sonra Umar birdən-birə
Abu Umar oldu. Az müddətdən sonra onun həyat və
yaşam fəlsəfəsi kökündən dəyişdi.
Umarın əqidəsinə görə Röya evə
qayıtmalı, ailə qurmalı (Röya gecikib), dini
kitablardan başqa heç bir kitab oxumamalı, televizora
baxmamalı, kişilər olan yerlərə getməməlidir. Röyaya maddi dəstək
olmamasının əsas səbəbi məhz bu idi. Onun
qarşısında iki yol vardı, - ya Röyanı evə gətirməli
ya da ki qızından imtina etməli
idi.
Birdən
kiminsə əli onun çiyninə toxundu. Gözünü
açanda 35-40 yaşlarında bir qadının gülümsəyərək
ona baxdığını gördü.
-Xanım,
bağışlayın, cürbəcür ətirlərim və
kosmetik vasitələr var, istəməzsiniz ki?
Cavab verməyə
çətinlik çəkdi. Axı necə deyəydi ki
avtobusa belə verməyə pulu yoxdur. Qadın elə bil onu
anladı. Yanında əyləşib söhbətə
başladı. Qadın intuisiyası bu yaraşıqlı,
gözəl, həyatın amansızlığını,
insanların hiyləgərliyini, cəmiyyətin eyiblərini
anlamayan saf, utancaq, sadəlövh və mədəni
qızın çətinliklə üzləşdiyini hiss
etmişdi. Səmimi olaraq onunla danışırdı. Öz
taleyini, başına gələnləri,
sıxıntılarını danışdı və sonda
üzülməməsini, ayaq üstə durmaq
üçün mübariz olmasını tövsiyyə etdi. Adı Lalə
olan bu xeyirxah, zəhmətkeş, cəfakeş qadın
Röyaya iş təklif etdi.
-Qızım,
mən “Oriflame" dən ətriyyat götürüb
satıram. Həm firmanın məhsullarını sataraq onlara
xeyir verir, həm də özüm xeyir qazanıram. Mən sənə
zamin duraram. Sənin üçün də götürərik.
Nə deyirsən?
Röya
elə sevincək olmuşdu ki, cavab verməyə çətinlik
çəkirdi. Lalə bunu hiss edib ayağa qalxdı və
dedi:
-Telefon
nömrəmi yaz. İndi isə qalx səni də yola
salım, gedib dincəl və sabah zəngləşib
görüşək.
Röya
olduqca yorğun idi deyə etiraz etmədi. Yol boyu işləyib
pul qazanacağını, dərslərini də vaxtında
hazırlayacağını düşündükcə daxilən
rahatlaşırdı. Yorğun, narahat olmasına baxmayaraq
özünü gümrah hiss edirdi. Avtobusdan düşüb
dar dalanı burulub arxa qapıdan həyətə keçdi.
Açarı burub qapını açdı və
gördüyü mənzərədən üşəndi. Dəhlizdə
yarıçılpaq otaq yoldaşı Gülşən
ucaboy, yaraşıqlı, uzun
saçlı bir kişi ilə ehtirasla sevişirdi.
Qızın nitqi batmış, ayaqları yerə
mıxlanmışdı. Nə geri qayıda, nə də
danışa bilirdi. Mat-mat onlara baxırdı. Röya bu səhnədən
həm utanır, həm də qeyri-iradi bir həzz
alırdı. Sanki bütün hormonları “üsyan" qaldırmışdı.
Daxilində halsızlıq qarışıq izahsız həzz
yaranmışdı. Ayaqüstə dayana bilmirdi. Səndələyib
qapının arxasındakı ayaqqabı şkafına dəydi.
Səsə gözünü açan Gülşən onu
gördü. Bir anlıq kinlə sonra isə gülərək
Röyanı süzə-süzə onu qucaqlayan kişinin qulağına
nəsə dedi. Artıq Röya özünə gəlmişdi.
Üzr istəyib otaqdan çıxdı. Həyətdə
oturub ürəyində
özünü danlayır, ədəbsizlikdə
günahlandırırdı. Az sonra uzun saçlı,
boy-buxunlu kişi heç nə olmamış kimi gəlib onun
yanından keçdi. Elə bil onun üzündə xüsusi
bir təbəssüm vardı. Röya döyükmüş
gözləri ilə onun ardınca baxırdı. Həyətdə
elə bir sakitçilik vardı ki, sözün əsl mənasında
milçək vızıltısı belə eşidilirdi.
İçəri keçsinmi, yoxsa elə burda gözləsinmi?
Gülşən astaca açılan dəmir qapının
arxasında dayanıb onu him-cimlə içəri dəvət
etdi.
Gülşən
bu ikiotaqlı mənzildə kirayə qalan üç
qızdan biri idi. Otağın birində tək qalırdı,
əvvəlcədən belə
razılaşmışdılar. O bu otaqda tək
qaldığı üçün kirayə pulunun
yarısını ödəyirdi. Özü belə təklif
etmişdi. Onun nə işlə məşğul olduğunu
bilmirdilər. Tələbə olduğunu və işlədiyini
deyirdi. O, hər zaman zövqlə və dəblə geyinərdi.
Çoxlu bahalı paltarları vardı. Şəhərin ən
yaxşı ətriyyat dükanından ətir alardı. İnsafən zahiri
görünüşü ilə də çox gözəl
qız idi. Hündür qaməti, biçimli ətli
dodaqları, al yanaqları, şüşə kimi hamar
ayaqları, cazibədar bədən quruluşu istənilən
adamı cəlb edər, yoldan çıxarardı.
-Ay
qız, burda gördüklərini bir kimsəyə demək
olmaz. Unutma haaa... O kişi mənim sevgilimdir. Rəssamdır.
Hələlik isə bu ikimizin arasında sirr olaraq qalsın.
Bir-neçə aya hamı biləcək. Sən nə edə
bildin? İş tapa bildinmi?
Röya hər
şeyi ona danışdı.
-Ay
qız , dəlisən? O nə işdir elə. Can-cəsədin
də yoxdur. Boş ver elə şeyləri. Sabah mən səni
bir yerə aparacağam. Ayazın (sevgili dediyi adamın)
imkanlı bir biznesmen dostu var. Sənə kömək edəcək.
Sadəlövh
Röyanın ürəyində qorxuqarışıq bir
ümid də yarandı. Öz-özünə, -bəlkə
yaxşı adamdır, həqiqətən köməklik
göstərəcək, -dedi. Gülşənin rəssam məşuqundan
mənə nə? Gecəyarıdan keçsə də yuxusu
gəlmirdi. Sabahkı işi düşünürdü. Səhərə
yaxın onu möhkəm yuxu tutdu. Bərk yatmışdı.
Ardı var
Fərid Muradzadə
Hürriyyət.- 2021.- 19 oktyabr.-
S.15.