QARDAŞ XALQLAR ƏDƏBİYYATI

Çari Əvəz 1957-ci ilin dekabr ayının 11-də Özbəkistan Respublikasının Qaşqadərya vilayətinin Güzar rayonunun Tacik kəndində dünyaya gəlib.

“Dartılmış kaman”, “Payız səhəri”, “Oyanışdan başqa tale axtarma”, “Seçilmə” ləri, balacalar üçün “Bir dünya sual”, “Mən də bir Özbəkistanam” topluları, həm də “Xoşbəxtlik bu deyilmi?” adlı esse, ədəbi fikirləri və tərcümələri daxil edilən kitabları nəşr edilib. “Almanax”, “Əsr avazı”, “Payızda gülən çiçəklər”, “Yolqun” və başqa ümumi toplularda şeirləri, ədəbi məqalələri nəşr edilib.

Çari Əvəz milləti yüksəldən, Vətənin müstəqilliyi üçün yanaraq səs salan yaradıcı idi. 35 yaşında həyatla vidalaşsa da onun adı, şeirləri kitabsevərlər, ədəbiyyat araşdırıcılarının qəlbində hər zaman sağdır.

BİR ŞAİR HAQQINDA MAHNI

Bir şair yaşardı Daşkənd şəhrində,

Daima özü də özünə gülüb.

Bir şair yaşardı Daşkənd şəhrində,

Hər gün min doğulub, min dəfə ölüb.

Bir şair yaşardı Daşkənd şəhrində,

Böyük, yaraşıqlı, nurlu xanəsi.

Bir şair yaşardı Daşkənd şəhrində,

Damcı daman evdə yaşar anası.

Bir şair yaşardı Daşkənd şəhrində,

Yuxuda kənd, vadi, təpəni gəzir.

Bir şair yaşardı Daşkənd şəhrində,

Anası kəndçidir, yarısa şeir.

* * *

Hər addımda tuş gələrsən,

Bir nakəsə, ya da xama.

Daş ya kəsək atacaqdır,

Gizli, aşkar pak bir adama.

Eyb söykənər günahsızlara,

Aldadar, töhmət toxuyar,

O nakəslər bilməyəntəkdir

Bəşər nə qədər azad yaşar.

Qəfil canda qan dalğalanar,

Oyaqmısan, varmısan, üsyan!

Tez ol, sən də dayan ey dünya!

Tez ol, sən də ey dünya, oyan!

Lakin dünya sakit,

Elə sakit ki,

Yaxasından tutub dünyanın

Silkələməyin gəlir.

Ta

Pislikləri tökülüncə!

SÜBH DÜŞÜNCƏLƏRİ

Ay var idi, Ay batıb getdi,

Ulduzlar oldular lal – qayib.

Demək yenə bir gecə ötdü…

Ta ki sağam, varlığım mənim,

Şadlıq bəxş eləyə dostlara.

Hətta adımı yad etsə hər kim,

Dost kimi gülümsəsin bu ara.

Qəmgin olsa, qayğısı bitsin,

Kənar olsun könül qubarı.

Təzə ottək daş yarıb çıxsın,

Qova bilsin qəmi, ağrıları.

* * *

Vətən, mənim ürək iplərim.

Olar-olmaz səmavi qüdrət.

Səmavi bir inam - avara

Ürəyinə bağlanıb fəqət.

Yaşayıram, dinclikdən keçib,

Anlarımı rəngə salıb mən.

Oyaq gecə fərəhin içib,

Şəklini çəkirəm, Vətən!

Nəğmələrimə yar olub siman.

Qəlb yerindən çıxar atılıb.

Hər sətrimdən gülüb durar dan,

Yurdu, getsəm sənə tapınıb.

Fəxri uca, eşqi tükənməz,

Qoynunda bir müti insanam.

Torpağında can verməyim bəs,

Özüm də bir Özbəkistanam!

Çari Əvəz

Özbək şairi

Özbək dilindən uyğunlaşdıran:

Şahməmməd Dağlaroğlu

Hürriyyət.- 2025.- 29 aprel, №15.- S.15.