“Günəşli” yatağında quyu fondu üzərində iş genişlənir

“28 May” NQÇİ-nin kollektivi 2012-ci ildə 5 010 541 ton neft hasil etmiş, dövlət tapşırığının öhdəsindən 100,3% gəlmişdir

Bu gün danılmaz bir faktdır ki, Azərbaycanın yeni neft strategiyası müxtəlif sahələrdə köklü islahatların aparılmasına, misilsiz nailiyyətlərin qazanılmasına gətirib çıxarmışdır. Ulu öndər Heydər Əliyevin müəyyənləşdirdiyi inkişaf və tərəqqi konsepsiyasının Prezident İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilməsi Azərbaycan dövlətinin əldə etdiyi nailiyyətlərin əsasını təşkil edir. Ölkədə gedən müsbət proseslər, sürətli iqtisadi artım, o cümlədən neft-qaz sənayesinin nailiyyətləri ümumi yüksəlişə, dövlətçiliyin möhkəmlənməsinə, Azərbaycan xalqının rifahının yaxşılaşmasına xidmət edir.

Ötən əsrin 70-ci illərində Xəzər dənizinin Azərbaycan sektorunda ölkəmizin inkişafının, iqtisadi yüksəlişinin təməli olan və hələ uzun illər xalqımızın rifahının yaxşılaşdırılmasında xüsusi rol oynayacaq “Azəri” və “Çıraq”la yanaşı “Günəşli” yatağı da kəşf olundu və ölkə neftçilərinin qüvvəsi ilə istismara cəlb edildi. Bu gün “28 May” NQÇİ-nin əməksevər kollektivi qəhrəman sələflərinin ənənələrini əzmlə davam etdirirlər.

“28 May” Neftqazçıxarma İdarəsinin rəisi Rövşən Qarayev deyir ki, ulu öndər Heydər Əliyevin qalibiyyətli neft strategiyasının reallaşması ilk növbədə neft sənayesinin modernləşməsinə, eyni zamanda ARDNŞ-in öz inkişafının keyfiyyətcə yeni mərhələsinə yüksəlməsinə səbəb olmuşdur. Hazırda bu uğurlu siyasəti Prezident İlham Əliyev layiqincə davam etdirir. Ölkə başçısının diqqət və qayğısı sayəsində neft sənayesinin maddi-texniki bazası gücləndirilib, mütərəqqi texnologiyaların tətbiqinə diqqət xeyli artırılıb.

İdarə rəisi ilə söhbətimizin davamında o bildirdi ki, dəniz neftinin flaqmanı olan NQÇİ-nin kollektivi 2012-ci ilin yanvar-dekabr aylarında 4 995 800 ton plana qarşı faktiki olaraq 5 010 541 ton neft hasil etmiş, dövlət tapşırığının öhdəsindən 100,3% gəlmişdir. Bu dövr ərzində dövlətə 4 992 006,985 ton “qara qızıl” təhvil verilmiş, qaz hasilatı 6 021 939 min m3 təşkil etmişdir. Mədənçilər keçən ilin müvafiq dövrünə nisbətən qaz satışını 37 456,892 min m3 artırmağa müvəffəq olmuşlar. Yerin təkindən hasil edilmiş qazın 1 072 027 min m3 səmt qazı, 4 949 912 min m3 isə təbii qaz olmuşdur. İl ərzində “28 May” NQÇİ-nin əməkçiləri dövlətə 5 634 563,036 min m3 “mavi yanacaq” təhvil vermişlər.

Rövşən müəllim qeyd edir ki, hesabat dövründə NQÇİ-nin istismar fondunda 277 (2011-ci ildə - 269) quyu olmuşdur ki, bunun da 258-i fəaliyyətdə olan quyu fondunu təşkil etmişdir. Müqayisə üçün deyək ki, ötən il fəaliyyətdə olan quyu fondu 249 quyu təşkil etmişdir. Fəaliyyətdə olan quyulardan 173-ü qazlift, 85-i isə fontan üsulu ilə istismar olunmuşdur. Nəticədə yanvar-dekabr aylarında qazlift üsulu ilə 3 669 729 ton, fontanla 1 340 812 ton “qara qızıl” çıxarılmışdır.

Söhbətdən məlum olur ki, 2012-ci ildə fəaliyyətsiz fonddan istismara 3 quyu daxil edilmişdir. Fəaliyyətsiz fonddan istismara daxil edilən quyulardan 9 285 ton neft hasil olunması nəzərdə tutulduğu halda xeyli çox - 26 753 ton neft alınmışdır ki, bu da plandan təxminən üç dəfə çoxdur. Keçən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə fəaliyyətsiz fonddan daxil olan quyuların sayı 2 quyu az olsa da, əldə edilən səmərə demək olar ki, bərabər olmuşdur.

Yanvar-dekabr aylarında qazmadan 7-si neft, 4-ü qaz quyusu olmaqla 11 quyu alınmış, faktiki olaraq fəaliyyətdə olan quyu fonduna 12 təzə quyu daxil edilmişdir. Təzə quyulardan hasilat 121 145 ton nəzərdə tutulmasına baxmayaraq mədənçilərin intensiv fəaliyyəti nəticəsində faktiki 211 103 ton “qara qızıl” təşkil etmişdir ki, bunun da 20 924 tonu kondensat olmuşdur. Keçən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə təzə alınmış quyuların sayı 1 ədəd azalsa da, lakin hasil edilən neft 81 698 ton artıq olmuş, proqnoz 174,3% yerinə yetirilmişdir.

Rövşən müəllim göstərir ki, fəaliyyətdə olan quyu fondunu saxlamaq və neft hasilatını artırmaq məqsədilə hesabat dövründə 31 geoloji tədbir həyata keçirilib. Bu tədbirlər nəticəsində 145 443 ton neft hasil olunmuşdur. Ötən ilin yanvar-dekabr aylarında “28 May” NQÇİ-də plan üzrə 160 texniki tədbir əvəzinə 192 texniki tədbir həyata keçirilmiş və nəticədə nəzərdə tutulduğundan 959 ton çox - 20 959 ton neft alınmışdır. Əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 1 tədbir artıq keçirilmiş və əldə olunan səmərə də 334 ton çox olmuşdur.

Quyularda hasilatın səviyyəsinin saxlanılması məqsədilə geoloji-texniki tədbirlərlə yanaşı əsaslı və cari təmirlərin aparılması da vacib amillərdəndir. Bu baxımdan 2012-ci il boyu NQÇİ-də 74 əsaslı təmir planına qarşı 81 təmir və 66 yeraltı təmir planına qarşı 74 cari təmir işləri aparılması təqdirəlayiq haldır. 11 aylıq göstəricilərə görə bir əsaslı təmirin orta dəyəri 130757,8 manat, bir yeraltı təmirin orta dəyəri isə 9529,9 manat təşkil etmişdir.

Bildirilir ki, yataqların əksəriyyəti istismarın son mərhələsində olduğundan, lay təzyiqinin saxlanması və layların neftveriminin artırılması məqsədilə laylara su vurulması üsulu da tətbiq edilir. 2012-ci ildə bu məqsədlə laylara ötən ildəkindən 521 136 m3 çox - 2 769 916 m3 su vurulmuş və bunun hesabına xeyli izafi neft hasil olunmuşdur.

İdarə rəisi Rövşən Qarayev vurğulayır ki, iki min altı yüz nəfərdən çox zəhmət adamını birləşdirən əmək kollektivi keçən ilin əvvəlindən götürülmüş yüksək templəri 2012-ci ilin sonunadək aşağı salmayaraq illik tapşırıqları layiqincə yerinə yetirməyə çalışmış, 1 ton neftin maya dəyərini plan üzrə 40,76 manatdan 38,50 manata salmağa müvəffəq olmuşdur. İçməli su və qaz sərfində də xeyli qənaət əldə edilmişdir. Beləliklə, açıq dənizdə il boyu üstünlük təşkil edən küləkli, qasırğalı, qışın qarlı-şaxtalı hava şəraitində dəniz neftçiləri növbəti dəfə bütün sınaqlardan üzüağ çıxdılar. İstehsalat prosesində qarşılaşdıqları cüzi problemləri daxili imkanlar hesabına uğurla yoluna qoyan “28 May” NQÇİ-nin əməksevər işçiləri yeni ilin əvvəlindən neft-qaz hasilatının sabitləşdirilməsi və daha da yüksəldilməsi məqsədilə əzmlə çalışırlar.

İlqar Məmmədli

İki sahil.- 2013.- 30 yanvar.- S.24.