Bu gün dünyada Azərbaycanın

uğurlu inkişaf modeli var

Dövlətimizin başçısı İlham Əliyevin böyük qətiyyət və inamla səsləndirdiyi bu fikir Azərbaycanın beynəlxalq maliyyə qurumlarının hesabatlarında islahatçı ölkə kimi mövqeyini möhkəmləndirməsində də özünü təsdiqləyir

İnkişafın Azərbaycan modelinin mövcudluğu və beynəlxalq səviyyədə təqdir olunması, ən əsası beynəlxalq maliyyə qurumlarının hesabatlarında islahatçı ölkə kimi yerini möhkəmləndirməsi bir daha bu reallığı təsdiqləyir ki, qarşıdakı illər ölkəmiz üçün daha möhtəşəm uğurlarla yadda qalacaq. Məhz bu inam və əminlikdən irəli gələrək biz Azərbaycanı inkişaf etmiş ölkələr sırasında görmək istəyirik.

Ölkədə iqtisadiyyatın tarazlı və dayanıqlı inkişafını təmin etmək, əhalinin sosial rifahını yüksəltmək, sosial-iqtisadi inkişafın cari, orta və uzunmüddətli dövrləri arasında üzvü bağlılıq və qarşılıqlı uzlaşma yaratmaqla, eləcə də cəmiyyətin bütün istiqamətlərdə tərəqqisini sürətləndirməklə inkişafın keyfiyyətcə yeni modelini formalaşdırmaq Azərbaycan dövlətinin siyasətində əsas yer tutur.

Azərbaycanın 20 illik müstəqillik tarixində qazandığı uğurların fonunda hazırlanan və təsdiqlənən, bütün sahələrdə inkişaf siyasətinin əsas strateji hədəflərini özündə ehtiva edən “Azərbaycan 2020: gələcəyə baxış” İnkişaf Konsepsiyasında qarşıdakı illər üçün müəyyənləşdirilən əsas məqsədlərdən biri də bu günə qədər 3 dəfədən çox artan ümumi daxili məhsulun daha iki dəfə artırılmasına nail olmaq, Azərbaycanı yüksək gəlirli ölkəyə çevirməkdir.

Hər bir sahənin inkişafında iqtisadi tərəqqinin əsas rol oynadığını nəzərə alıb, öncə sosial-iqtisadi göstəricilərə nəzər salaq. Regionların 2014-2018-ci illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramının icrasının birinci ilinin yekunlarına həsr olunan iclasda səsləndirilən rəqəmlər bir daha gələcək inkişaf barədə aydın təsəvvür yaratdı. “Statistik rəqəmlərə baxdıqda hər kəs görə bilər ki, biz nə qədər böyük yol keçmişik” söyləyən dövlət başçısı İlham Əliyev bildirir ki, son 11 ildə Azərbaycan dünya miqyasında iqtisadi və sosial baxımdan ən sürətlə inkişaf edən ölkə olub. 2004-cü ildən bu günə qədər ümumi daxili məhsul 3,4 dəfə, sənaye məhsulları istehsalı 2,7 faiz artıb. Müqayisə üçün qeyd edək ki, 2004-cü ildə valyuta ehtiyatımız 1,8 milyard dollar idisə, bu gün 50 milyard dollardan çoxdur. On bir ildə ölkə iqtisadiyyatına qoyulan investisiyaların həcmi 180 milyard dollardır. Son on bir ildə iqtisadiyyatın şaxələndirilməsi istiqamətində atılan addımların uğurlu nəticələri göz qabağındadır. “Azərbaycanın hərtərəfli inkişafına nail olmaq üçün islahatlar regionlar üzrə, proqramlar əsasında həyata keçirilməlidir. Gələcək planlarımızı həyata keçirmək üçün Azərbaycanda ilk növbədə maliyyə intizamı olmalıdır” deyən Prezident İlham Əliyev eyni zamanda bildirir ki, ən ucqar kəndlər də iqtisadi inkişafı öz həyat tərzində hiss etməlidir: “Yalnız bütün əhalimiz özünün daha yaxşı yaşadığını hiss etdiyi bir vaxtda, hökumətimiz vəzifəsini yerinə yetirmiş hesab edə bilər. Budur, bizim məqsədimiz-vətəndaşlara eyni şərait yaratmaq.”

2004-2008, 2009-2013-cü illər üçün nəzərdə tutulan regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramlarının uğurlu icrası 2014-2018-ci illəri əhatə edən Dövlət proqramının qəbulunu və icrasını şərtləndirdi. Bakı və Bakıətrafı qəsəbələrin sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət proqramlarının uğurlu icrası da ölkənin hərtərəfli inkişafında əhəmiyyətli rol oynayır. Liberal iqtisadi islahatların davam etdirilməsi ilə bütün sahələr üzrə qanunvericilik bazası formalaşdırıldı, təkmilləşdirilərək beynəlxalq standartlara uyğunlaşdırıldı. İqtisadiyyatda keçid mərhələsini başa vuran Azərbaycan özünü tam təmin edən ölkəyə çevrildi. Bu gün nəinki paytaxt, hətta bölgələrimiz sosial-iqtisadi inkişafı ilə dünyanın diqqətindədir. Bu gün regionlar arasında sağlam rəqabətin getdiyi inkaredilməzdir. Azərbaycan quruculuq meydançasına çevrilib. Dövlət başçısı İlham Əliyevin regional inkişaf proqramlarının icrası ilə yaxından tanışlıq məqsədilə mütəmadi bölgələrdə səfərdə olması, yeni obyektlərin açılışında və təməlqoyma mərasimlərində iştirakı, insanların problemləri ilə yaxından tanış olması qarşıya qoyulan məqsədlərin yüksək səviyyədə həyata keçirilməsinə stimul olmaqla yanaşı, ictimaiyyətdə böyük ruh yüksəkliyi yaradır. Bu, eyni zamanda onun təsdiqidir ki, dövlətin siyasətində vətəndaş amili ön sırada dayanır. Dövlət başçısı İlham Əliyevin ayrı-ayrı rayonların sosial-iqtisadi inkişafının sürətləndirilməsinə dair sərəncamları əsasında dövlət büdcəsində nəzərdə tutulmuş Prezidentin Ehtiyat Fondundan vəsaitlərin ayrılması da diqqət və qayğının təzahürüdür. Son 11 ildə bir milyon 360 min yeni iş yeri yaradılıb. İşsizlik və yoxsulluq probleminin aradan qaldırılması istiqamətində atılan addımların nəticəsidir ki, hazırda ölkədə işsizlik və yoxsulluq 5 faiz səviyyəsindədir. Dövlət başçısı İlham Əliyev bu inamı ifadə edir ki, 2015-ci ildə görüləcək işlər, yeni, infrastruktur layihələrinin, sosial proqramların icrası nəticəsində yoxsulluğun səviyyəsi daha da aşağı düşəcək və 11 il bundan əvvəl qarşıya qoyulan - Azərbaycanda yoxsulluq tamamilə aradan götürülməlidir vəzifəsi təmin ediləcəkdir.

“Ölkəmizdə bütün istiqamətlərdə işlər plan üzrə, proqramlar üzrə gedir” deyən dövlət başçısı İlham Əliyev neft gəlirlərinin idarə olunmasında şəffaflığın yüksək səviyyədə təmin edilməsinin uğurlarımızda rolunu xüsusi vurğulayır: “Bizim əsas məqsədimiz bu vəsaiti qorumaqdır... Bu gün Dövlət Neft Fondunun investisiya və yerləşdirmə portfeli də genişlənir. Bu, təbiidir. Necə ki, biz ölkə iqtisadiyyatını şaxələndiririk, yeni sahələrə üstünlük veririk, strateji valyuta ehtiyatlarımız da həm əhəmiyyətli, həm də daha səmərəli şəkildə lazım olan sahələrə qoyulmalıdır.” Dövlət Neft Fondunun vəsaitlərinin həcmi 37 milyard dollardan artıqdır. Fondun vəsaitləri hesabına həyata keçirilən sosial-iqtisadi layihələr ölkənin hərtərəfli inkişafını təmin edir.

Beynəlxalq əhəmiyyətli enerji layihələrini gerçəkləşdirməklə iqtisadi qüdrətini artıran Azərbaycanın Avropanın enerji təhlükəsizliyində rolu möhkəmlənir. İnkişafın Azərbaycan modelinin daha da zənginləşdirilməsi üçün dünya bazarlarında yeni ünvanların əldə olunmasını vacib hesab edən Prezident İlham Əliyev ilk növbədə alternativ variantların seçiminə diqqətlə yanaşır. Avropa İttifaqı ölkələrinin enerji təhlükəsizliyinin təminatında böyük imkanlara malik Xəzəryanı ölkələrin karbohidrogen ehtiyatlarından istifadə məsələlərinin müzakirəsində regionda geosiyasi cəhətdən daha əlverişli məkanda yerləşən Azərbaycana üstünlük verilməsi də siyasi cəhətdən sabit, sərmayələr üçün etibarlı məkan olan ölkəmizə maraqdan irəli gəlir. Prezident İlham Əliyevin söylədiyi kimi, Azərbaycanın iştirakı olmadan heç bir beynəlxalq layihənin reallaşması mümkün deyil. Neft strategiyasının uğurla davam etdirilməsi üçün dünya birliyində daha çox müzakirə olunan neft-qaz kəmərlərinin daha əlverişli, milli maraqlarımıza və dövlətçilik mənafeyimizə uyğun variantlarının həllinə üstünlük verilir. Dövlət başçısı İlham Əliyev bildirir: “Azərbaycan Avropa istehlakçıları üçün əvəzedilməz ölkəyə çevrilir. Bu nə deməkdir? Bunu çox izah etməyə də ehtiyac yoxdur. Biz Avropanın enerji təhlükəsizliyinin təmin edilməsində öz rolumuzu oynayırıq və getdikcə bu rol artacaq. Çünki Avropa üçün yeganə yeni qaz mənbəyi Azərbaycandır. Bütün başqa mənbələr - onlar artıq var. O mənbələrin ehtiyatlarını müxtəlif yollarla, yəni, yeni yollarla Avropaya nəql etmək mümkündür. Belə layihələr var, lakin yeni mənbə ancaq Xəzər hövzəsidir və Azərbaycandır. Biz bu məsuliyyəti öz üzərimizə götürmüşük. Əminəm ki, bu layihəni də uğurla icra edəcəyik. Çünki bu günə qədər bir dənə də layihə olmamışdır ki, biz onu başlayaq və icra etməyək. Həm Bakı-Tbilisi-Ceyhan, Bakı-Tbilisi-Ərzurum, həm də Bakı-Tbilisi-Qars, yəni, beynəlxalq layihələrdən söhbət gedir. Əminəm ki, Cənub Qaz Dəhlizi də tam şəkildə icra ediləcəkdir.” Azərbaycanın enerji resurslarının zənginliyindən, regionun təhlükəsizlik mühitində müsbət rolundan, sabitlik faktoru, islahatçı ölkə olmasından geniş bəhs edən dünya mətbuatında bu reallıq da öz əksini tapır ki, ölkəmizin iqtisadi imkanlarının genişlənməsi onun beynəlxalq münasibətlər sistemində yeri və roluna da öz müsbət təsirini göstərir.

Azərbaycanın bu gün beynəlxalq maliyyə qurumlarının hesabatlarında birinciliyi ələ almasında da uğurlu sosial-iqtisadi islahatları əhəmiyyətli rol oynayır. Dünya İqtisadi Forumunun, Dünya Bankının hesabatlarında islahatçı respublika kimi təcrübəsi təbliğ olunan, MDB ölkələri üzrə lider dövlət statusunu, nüfuzunu qoruyan ölkəmizdə sənaye potensialının gücləndirilməsi, yeni istehsal sahələrinin yaradılması, minlərlə yeni obyektin, milyondan çox yeni iş yerinin açılması, sahibkarlığın inkişafına dövlət dəstəyinin daha da genişləndirilməsi müsbət hal kimi qeyd olunur. Keçirilən beynəlxalq tədbirlərdə Azərbaycanın bütün dünyaya nümunə ola biləcək yeni geoiqtisadi regional güc mərkəzi modeli yaratdığı xüsusi vurğulanır, bildirilir ki, 20 il Azərbaycanla eyni səviyyədə qərarlaşan postsovet ölkələri indi iqtisadi inkişaf səviyyəsinə görə respublikamızla rəqabətdə çətinlik çəkirlər. Hazırda Azərbaycan kredit reytinqinin səviyyəsinə görə MDB məkanında ən irəlidə gedən ölkələrdəndir. Neft siyasətinin məntiqi davamı kimi dəyərləndirilən qeyri-neft sektorunun inkişafı istiqamətində atılan addımlar öz müsbət nəticəsini verməkdədir. Ayrı-ayrı dövrləri əhatə edən “Azərbaycanda Sahibkarlığın İnkişafı” Dövlət Proqramı, “Azərbaycanda kiçik və orta sahibkarlığa Dövlət Yardımı Proqramı”, “Azərbaycan Respublikasında kiçik və orta sahibkarlığın inkişafının Dövlət Proqramı”, “Yoxsulluğun azaldılması və iqtisadi inkişaf üzrə Dövlət Proqramı”, Regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramları və digər sənədlərin uğurlu icrasının davamı olaraq hazırda “Azərbaycan Respublikasının məşğulluq strategiyası” (2006-2015-ci illər), “2008-2015-ci illərdə Azərbaycan Respublikasında əhalinin ərzaq məhsulları ilə etibarlı təminatına dair Dövlət Proqramı” və digər vacib sənədlər uğurla icra olunur və qarşıya qoyulan məqsədə çatmaq üçün əsas yaradır.

Son illərdə əhalinin sosial müdafiəsinin gücləndirilməsini, əhalinin rifah halının yüksəldilməsini təmin edən islahatlar da diqqətəlayiqdir. Aparılan islahatlar göstərdi ki, vətəndaşların sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi, yeni iş yerlərinin açılması, əməkhaqqı siyasətinin davam etdirilməsi, yoxsulluğun səviyyəsinin aşağı salınması, məşğulluq siyasətinin tətbiqi populist vədlər deyil, reallıqdır. Cənubi Qafqaz regionunun iqtisadiyyatının 85 faizinə sahiblik edən Azərbaycanda orta pensiyanın səviyyəsi 221, orta aylıq əməkhaqqının səviyyəsi isə 565 dollardır. Dövlət başçısı İlham Əliyev daim bildirir ki, respublikanın sosial-iqtisadi inkişafı ilə bağlı hazırlanan proqramlarda islahatlar keyfiyyətcə yeni mərhələ üzrə inkişaf etdirilməli, iqtisadiyyatda, insanların sosial müdafiəsində müsbət meyillər gücləndirilməli, regionda və dünyada baş verən proseslər təhlil olunmalı, öyrənilməli, milli mənafe və dövlətçilik maraqları baxımından tətbiq olunmalıdır. “Bizim növbəti onilliklərlə bağlı planlarımız olduqca aydındır” söyləyən Prezident İlham Əliyev 2020-ci ilədək ümumi daxili məhsulun iki dəfə artırılmasını qarşıya mühüm vəzifə kimi qoyur: “Azərbaycan yüksək gəlirli ölkəyə çevriləcəkdir. Bu, bizim məqsədimizdir.”

Cari ilin arxada qalan dövründə ölkəmizin ayrı-ayrı sahələrdə qazandığı uğurlara diqqət yetirmək kifayətdir ki, ümumi il haqqında aydın təsəvvür yaransın. Dövlət başçısı İlham Əliyev bu inamı ifadə edir ki, 2015-ci il də Dünya Bankının növbəti “Doing Business 2015” hesabatında ölkəmizin ən çox islahat həyata keçirən ilk 10 ölkə sırasında qərarlaşması da Azərbaycanın uğurlarının davamlılığını təsdiqləyir. Dünya Bankı hər il 189 ölkədə biznes mühitinə dair qiymətləndirmə hesabatı hazırlayır və dərc edir. Azərbaycanın bu hesabatlarda daim öz liderliyini qoruması həyata keçirilən biri-birindən əhəmiyyətli tədbirlərin uğurlu nəticəsidir.

Göründüyü kimi, inkişaf, tərəqqi, yeniləşmə və müasirləşmə Azərbaycanda dövlət siyasətinin əsasını təşkil edir. “Azərbaycan 2020: gələcəyə baxış” İnkişaf Konsepsiyasında əksini tapan hədəflərin nəzərdə tutulan dövr ərzində reallığa çevriləcəyinə böyük əsaslar vardır. Ən önəmlisi budur ki, bu gün Azərbaycan nadir inkişaf modeli ilə dünyanın diqqət mərkəzindədir. Dövlətimizin başçısı İlham Əliyev böyük inam və qətiyyətlə bildirir: “Bu gün dünyada nadir Azərbaycan inkişaf modeli var. Artıq biz bu barədə də danışa bilərik, çünki bu model, doğrudan da, bir nümunə kimi hər bir ölkə üçün maraqlı olmalıdır. Siyasi, iqtisadi islahatlar, müstəqil siyasət, dinlərarası dialoq, yüksək səviyyəli milli dini tolerantlıq, dözümlülük, sosial siyasət və görülən işlər göz qabağındadır. Bunu dost görür sevinir, düşmən gəlib görəndə kefi pozulur. Biz bundan sonra da elə işləməliyik ki, xalqımız, dostlarımız sevinsin, düşmənin pis niyyəti gözündə qalsın. Əminəm ki, belə də olacaq, Azərbaycan bundan sonra da uğurla inkişaf edəcəkdir.”

Yeganə Əliyeva

İki sahil.- 2015.- 20 mart.- S.18.