Yaxşı təhsil, inamlı gələcək

Gəncliyin qarşısında bu gün çox məqsədlər dayanır. Ona görə yox ki, biz sadəcə gəncik, ona görə ki, biz gənc olmaqla yanaşı həm də bu vətənin gələcəyi, inkişaf etməkdə olan bir ölkənin sabahıyıq. Və kimlərsə öz ümidlərini gənclərə bağlayacaq. Bunların içində həkimlər, müəllimlər, vəkillər və s. də var. Bəzən bu qədər məsuliyyət insanı qorxudur. Amma əsas sual budur: “Biz ümidləri necə doğruldacağıq?”.

... Danılmaz olan budur ki, istənilən insan üçün özünü inkişaf etdirmənin ən yaxşı üsulu təhsildir. Bu günün sabahı ola bilmək üçün, davamlı inkişafda olmaq üçün, eyni zamanda möhkəm və hər şeyə tab gətirən bir sütun olmaq üçün ilk növbədə beynimizi inkişaf etdirməliyik. Həqiqətən də bu gün dünyada gedən proseslər onu göstərir ki, artıq qılınc və qalxan dövrü geridə qalıb. İnsanlar artıq silahları ilə deyil, beyinləri ilə müharibə aparırlar. Müharibənin getdiyi yerlər səngərlər deyil, yaxşı universitetlər, bir-birini geridə qoymaq üçün daima mübarizə aparan kitabxanalar, eləcə də insanların iradəsi və möhkəmliyidir. Məhz buna görə də bu günün insanı daima inkişafda olmaq və zamanla ayaqlaşmaq üçün ilk növbədə öz təhsilini inkişaf etdirir. Düzdür, son zamanlar gənclər kompyuter qarşısında daha çox vaxt keçirirlər, nəinki kitabxanalarda. Amma bunun da ayrıca səbəbləri var. Elm və texnikanın inkişafı bəzən heç də yaxşı hallarla nəticələnmir...

Son zamanlar azərbaycanlı gənclər yaxşı təhsil almaq üçün Avropanı, Amerikanı, ya da Rusiyanı seçirlər. Sözsüz ki, dünyanın ən yaxşı universitetləri siyahısında bu bölgələrdə yerləşən təhsil ocaqları özlərinin istər şəraiti, yüksək standartlara cavab verməsi, istər dərslərin keçirilməsi, istərsə də tələbələrdə yaradılan keyfiyyətlər baxımından özlərini təsdiq etmiş universitetlərdir. Hətta illərdən bəri “dünyanın ən yaxşı universiteti” adını daşıyan təhsil ocaqları var ki, əksər ölkələrin gəncləri məhz perspektivli gələcək və karyera üçün həmin təhsil ocaqlarını seçirlər. Həmin universiteti bitirən gənclər artıq həqiqətən də istər özlərinə iş tapmaq, istərsə də dünya çapında öz ideyalarını gerçəkləşdirmək gücünə malik olurlar. Eyni zamanda bu universitetləri bitirən gənclər gələcək karyeralarını qurmaq baxımından ciddi şəkildə problem yaşamırlar. Çünki sözügedən təhsil ocaqlarının verdiyi diplomlar artıq həmin tələbələrin nəyə qadir olduğunu sübut edir.

Hər il demək olar ki, dünyanın ən yaxşı universitetlərinin siyahısı açıqlanır. Bu siyahılar- da yer alan universitetlər bir-biri ilə ciddi rəqabət aparırlar. Çünki hər il milyonlarla insan öz təhsili üçün, gələcək arzularını reallaşdıra biləcək universiteti seçir. Bu seçim zamanı isə həmin siyahıdan istifadə edir. 2000-ci ildən bəri siyahıda adı gedən universitetlər çox nadir hallarda yer dəyişdirirlər. Məsələn, 2000-ci ildə Beynəlxalq Akademik Perspektivlər İnstitutu dünyanın ən yaxşı universitetlərinin siyahısını açıqladı. ABŞ-ın “Harvard” Universiteti siyahıya başçılıq edirdi. Onu da qeyd etmək lazımdır ki, ən yaxşı 2000 universitetdən 459-u məhz ABŞ-da yerləşir. 2014-cü ildə adı çəkilən siyahının yeni forması təqdim olundu. Amma siyahıdakı universitetlər sıralaması elə də dəyişmədi. Yenə də liderliyi ABŞ universitetləri əldə saxlayırdı. Maraqlı hal burasındadır ki, XVII əsrdən fəaliyyət göstərən və dünyanın ən məşhur ziyalılarını yetişdirən bu universitet illərdir ki, öz liderliyini qoruyub saxlamaqda davam edir. Təsadüfi deyil ki, ABŞ-ın 7 prezidenti (C.Adams,C.K.Adams, Teodor və Franklin Ruzvelt, Con Kennedi, kiçik C. Buş, Rusterford Heys), eyni zamanda “Microsoft” şirkətinin yaradıcısı Bill Qeyts və İtaliyanın keçmiş baş naziri Romani Prodi də bu universitetin məzunları olmuşlar. Dünyanın ən yaxşı universitetlərindən biri də XII əsrdən bəri fəaliyyət göstərən Oksford Universitetidir. Bu artıq danılmaz faktdır ki, Oksfordda təhsil alan aspirantların sayı xaricdən gələn tələbələr hesabına çoxalır və onların əksəriyyəti artıq Master dərəcəsi və daha yüksək dərəcələr üçün çalışırlar. Bu da bir daha sübut edir ki, bu təhsil ocağı bəşəriyyəti elmlə təmin edən ən qədim ingilisdilli universitetdir.

Əksər gənclərin İngiltərədə üz tutduğu ikinci universitet isə Kembricdir. Bu universitet Britaniyanın yaranma tarixinə görə Oksforddan sonra ikinci, dünyada isə dördüncü universitetdir. Son zamanlar statistik araşdırmalar da onu göstərir ki, bu universitet həm də azərbaycanlı gənclərin təhsil üçün seçdikləri universitetlər arasında birincidir. 2014-cü ildə dünyanın ən reytinqli universitetlərinin siyahısı təzələnsə də yuxarıda adını çəkdiyim təhsil ocaqları öz yerlərini bir pillə də olsun itirməyiblər. Amma maraqlananlar üçün onu deyə bilərəm ki, təbii ki, dünyada ən yaxşı universitetlər siyahısı yalnız bu deyil. Yaxşı təhsil üçün siz eyni zamanda siyahıda adları çəkilən ABŞ, Böyük Britaniyadan başqa həm də İsveçrə, Tokio, Kanada, Almaniya, Sinqapur, Çin, Hollandiya kimi ölkələrin universitetlərini də seçə bilərsiniz. Bizim üçün bu siyahının ən maraqlısı isə o oldu ki, ən son reytinq cədvəlində Azərbaycan universitetinin adı da çəkildi. Belə ki, 2014-cü il dünyanın ən yaxşı universitetləri siyahısında ölkəmizin ən böyük təhsil ocağı Bakı Dövlət Universiteti 2000 universitet arasında 1951-ci yeri tutdu.

Bununla yanaşı azərbaycanlı gənclərin dünyanın prestijli universitetlərində oxuyub, özlərini inkişaf etdirmələri həm ölkəmiz, həm də xalqımız üçün önəmlidir. Dövlətimiz də bu sahəyə xüsusi diqqət yetirir. Məhz bunun göstəricisidir ki, “2007-2015 Azərbaycanlı gənclərin xaricdə təhsil proqramı” çərçivəsində minlərlə gənc bu gün dünyanın ən yaxşı universitetlərində təhsillərini davam etdirirlər. Bir amili unutmaq olmaz ki, bu günün təhsilli gənci öz sözünü deməyi bacaran, vətənini, xalqını, dövlətini dünya dövlətləri arasında təmsil edən, dünya çapında ideya formalaşdıran və bütün bunlarla yanaşı dünyanın diqqətini Azərbaycana yönəldəndir. Ona görə də bacardığımız qədər təhsilimizi inkişaf etdirməli, zamanla ayaqlaşmağı bacarmalıyıq.

Şəfiqə Dadaşova

İki sahil.-2015.- 24 yanvar.- S.22.