“Ey Nəsimi, cahanı tutdu sözün...”

İmadəddin Nəsimiye həsr olunmuş beynəlxalq elmi konfrans

İyunun 23-də Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) rəyasət heyəti və Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun birgə təşkilatçılığı ilə böyük şair və mütəfəkkir İmadəddin Nəsiminin vəfatının 600 illiyinə həsr edilən “Ey Nəsimi, cahanı tutdu sözün...” beynəlxalq elmi konfransı keçirilib.

AZƏRTAC xəbər verir ki, tədbirdə akademik İsa Həbibbəyli dünyanın ölməz sənətkarları sırasında şərəfli yer tutan, poeziyamızda yeni bir dövr açan, Azərbaycan dilini ədəbi-bədii dil səviyyəsinə yüksəldən qüdrətli sənətkar Nəsiminin zəngin irsindən söz açıb, ədibin dünya ədəbiyyatı və fəlsəfi fikrində oynadığı roldan danışıb.

Diqqətə çatdırıb ki, UNESCO tərəfindən 2017-ci ildə Azərbaycanın böyük şairi və mütəfəkkiri İ.Nəsiminin vəfatının 600-cü ildönümünün beynəlxalq miqyasda qeyd olunması ilə əlaqədar qərar qəbul edilib. Hazırda müxtəlif ölkələrdə bu istiqamətdə tədbirlər keçirilir.

Akademik İ.Həbibbəyli Prezident İlham Əliyevin tapşırığına əsasən bu ilin mayında Parisdə UNESCO-nun baş qərargahında şairin vəfatının 600 illiyi ilə bağlı böyük tədbirin keçirildiyini xatırladıb. Qeyd edib ki, bugünkü konfrans da ölkəmizdə bu istiqamətdə təşkil edilən elmi forumlardan biridir. Tədbirdə Azərbaycan, Türkiyə, Rusiya, İran, Hindistan və Gürcüstan alimlərinin iştirakı ilə Nəsimi yaradıcılığı, mühiti və idealları ilə bağlı ciddi elmi problemlər ictimaiyyətin müzakirəsinə çıxarılacaq.

İ.Həbibbəyli deyib: “Orta əsr Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli şairlərindən olan Nəsimi özünün ilk və ən böyük qiymətini ulu öndər Heydər Əliyevin hakimiyyətinin birinci dövründə keçirilən tədbirlər vasitəsilə alıb. Hələ keçmiş sovet dövründə ümummilli lider Heydər Əliyevin təşəbbüs və səyləri ilə Bakının mərkəzində şairin abidəsi ucaldılıb, onun adının əbədiləşdirilməsi üçün çox işlər görülüb. Həmin dövrdə şair haqqında bir çox elmi və bədii əsərlər yazılıb, film çəkilib. Bütün bunlar ölkəmizdə şairə verilən yüksək dəyərin göstəricisidir”.

İsa Həbibbəyli müstəqillik dövründə də böyük şairin yaradıcılığının öyrənilməsinin, təbliğinin və tədqiqinin dövlətimizin diqqət mərkəzində olduğunu bildirib. Qeyd edilib ki, Prezident İlham Əliyevin müvafiq sərəncamına əsasən, şairin əsərlərinin 25 min tirajla latın əlifbası ilə çap olunması dövlətimizin Nəsimi irsinə olan diqqətini çox parlaq şəkildə ifadə edir. Azərbaycan müstəqillik əldə etdikdən sonra AMEA-nın Dilçilik İnstitutuna Nəsiminin adı verilib.

Nəsimin həyat və yaradıcılığı barədə məlumat verən akademik Şamaxıda dünyaya göz açan şairin gələcək həyatının Şərqin müxtəlif ölkələri ilə bağlı olduğunu söyləyib. Nəzərə çatdırıb ki, Nəsimi o zaman Şərqdə geniş yayılan hürufiliyin Azərbaycan poeziyasında böyük məbədini yaradan qüdrətli sənətkardır. Hürufilik fəlsəfəsi dövrünün böyük filosofu F.Nəimi tərəfindən yaradılıbsa, Nəsiminin bu istiqamətdə yaratdığı poeziya da bu təlimin qüdrətini, böyüklüyünü ifadə edir. Nəsimin kamil insan konsepsiyası, humanizmi, dünyəviliyi, ana dilinə məhəbbəti, ilahi eşqi ifadə edən qüdrətli poeziyası dünya ədəbiyyatının zəngin mənəvi sərvətidir, xalqımızın böyük iftixarıdır.

Sonra filologiya elmləri doktoru Fəridə Əzizova Nəsiminin yaradıcılığı haqqında məruzə ilə çıxış edib.

Professor Elizbar Cavelidze, akademiklər Vasim Məmmədəliyev, Rafael Hüseynov və digər çıxış edənlər Nəsiminin dünya ədəbiyyatı və fəlsəfi fikrində böyük rol oynadığını bildirib, mütəfəkkirin yaradıcılığının yeni aspektdə öyrənilməsinin və onun əsərlərinin külliyyat şəklində nəşr edilməsinin vacibliyini vurğulayıblar. Çıxış edənlər Nəsimi ədəbi irsinin öyrənilməsində və təbliğ edilməsində konfransın əhəmiyyətini qeyd ediblər.

Konfransda “Nəsimi şeirində “pərdə” və “pərdə”nin ardındakılar”, “Həq mənəm...”, “Əzabkeş şair”, “Nəsiminin həyatına dair bəzi məqamlar haqqında”, “Nəsimi “Divan”ının iki Bakı əlyazma nüsxəsinin səciyyəvi orfoqrafik xüsusiyyətləri” və digər mövzularda məruzələr dinlənilib.

Beynəlxalq konfrans işini müxtəlif bölmələrdə iyunun 24-dək davam etdirəcək.

İki sahil.- 2017.- 24 iyun.- S.23.