Azərbaycanın enerji ixracı potensialı ildən-ilə artır

Ümumdünya İqtisadi Forumunun hesabatında Azərbaycanın elektrik enerjisinin əlçatanlıq indeksinə görə dünyada ikinci yerdə olması enerji sektorunda aparılan kompleks tədbirlərin nəticəsidir

İqtisadiyyatın bütün sahələrində, məişətimizdə elə bir sahə yoxdur ki, orada enerjidən istifadə olunmasın. Buna görə də iqtisadi inkişafın sütunu adlandırılan enerji ilə təchizat məsələsi daim gündəlikdə duran aktual məsələdir. Müstəqillik illərində həyata keçirilən layihələrin tətbiqi ilə respublikamızın ən ucqar bölgələri belə fasiləsiz enerji ilə təchiz olunub.

Prezident İlham Əliyevin sədrliyi ilə Nazirlər Kabinetinin 2020-ci ilin birinci yarısının sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına və qarşıda duran vəzifələrə həsr olunan iclasında bütün sahələr kimi, enerji təhlükəsizliyinin təminatı istiqamətində aparılan islahatlardan, həyata keçirilən layihələrdən də söz açıldı, mövcud vəziyyət barədə ətraflı danışıldı. İclasda ölkənin enerji sektorundakı dəyişikliklərlə bağlı görülən işləri dəyərləndirən Prezident İlham Əliyev onu da vurğuladı ki, biz əvvəlki illərdə ancaq neft yanacağı ixrac edirdik. Neft, qaz, elektrik enerjisi ixrac etmirdik: «Biz son illər ərzində ölkəmizin enerji təhlükəsizliyini təmin etdik və bu gün Azərbaycan dünya miqyasında nadir ölkələrdəndir ki, neft, qaz, deməli yanacaq və elektrik enejisini ixrac edir.»

Enerji sektorunda genişmiqyaslı layihələr həyata keçirilsə də bu sahə yenilik, aktuallıq, diqqət tələb edən vacib strukturdur. Ölkəmizdə enerji potensialının daxili tələbatı ödəyə biləcək səviyyədə olmasına baxmayaraq, bu sahədə nəzərdə tutulan layihələr davam etdirilir, köhnə stansiyalar yenidən, müasir tələblərə uyğun qurulur, əlavə bloklar işə salınır. Ötən illərdə Mingəçevir İstilik Elektrik Stansiyasının bəzi qurğularında baş verən qəzanın yaratdığı çətinliklər aradan qaldırıldıqdan, aparılan yenidənqurmadan sonra 2400 meqavat gücündə olan stansiyada 800 meqavat həcmində itirilmiş güclərin bərpa olunması enerji ilə təchizatda əlavə imkanlar yaratdı. Son günlərdə enerji sisteminin daha da təkmilləşdirilməsi naminə görülən işlər təchizatda əlavə ehtiyat mənbəyi yaradılması baxımından böyük əhəmiyyətə malikdir.

330 kilovoltluq dairəvi elektrik təchizat sxeminin yaradılması üçün mühüm əhəmiyyətə malik 330/220/110 kilovoltluq «Qobu»” yarımstansiyasının inşası ilə ölkədə enerji ilə təminat daha da yaxşılaşdırılacaq. Generasiya mənbəyi kimi mühüm əhəmiyyətə malik, 385 meqavat gücündə «Qobu”» Elektrik Stansiyasının tikintisinin başa çatdırılması isə yaxın illərdə respublikada fəaliyyətə başlayacaq bir sıra qeyri-neft sənayesi obyektlərinin, o cümlədən Ələt qəsəbəsinin yaxınlığında yaradılacaq Azad İqtisadi Zona”nın etibarlı elektrik enerjisi ilə təchizatında mühüm rol oynayacaq.

Stansiyasının təməlqoyma mərasimində iştirak edən Prezident İlham Əliyevə bildirildi ki, «Qobu»” Enerji layihəsi, «Qobu”» Elektrik Stansiyasının tikintisi ölkənin enerji sistemində bir mənbədən asılılığı aradan qaldırmaqla Bakı şəhərinin, Abşeron yarımadasının elektrik enerjisi ilə təchizatının dayanıqlılığını və etibarlılığını maksimum səviyyədə təmin edəcək. İstifadəyə verildikdən sonra bu qurğularda 120-dən artıq insanın işlə təminatı dövlət siyasətinin əsas istiqamətlərindən olan məşğulluğun artırılmasına töhfə verəcək.

2022-ci ilin əvvəlində tam istifadəyə veriləcəyi planlaşdırılan bu stansiya ölkəmizin enerji potensialının gücləndirilməsi istiqamətində atılan çox önəmli addımdır və əhəmiyyəti ilə seçiləcək. «Bütövlükdə bu stansiyanın çox böyük əhəmiyyəti var. Çünki bu stansiyanın timsalında biz müasir Azərbaycanın ümumi inkişafını görürük. Burada ən müasir texnologiyalar tətbiq ediləcəkdir. Dünyanın aparıcı şirkətləri bizimlə bərabər bu stansiyanın inşasında iştirak edəcəkdir. Eyni zamanda, çox güclü beynəlxalq nəzarət olacaq» söyləyən Prezident İlham Əliyevin vurğuladığı kimi, bütün beynəlxalq ekoloji standartlara tam cavab verən stansiya enerji itkilərini də azaldacaq.

Bəllidir ki, ümumi inkişafı sürətləndirən yeni generasiya güclərinin yaradılması, enerji sisteminin müasirləşdirilməsi infrastruktur layihələrinin əsas istiqamətlərindəndir. Bu günədək həyata keçirilən regionların sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət proqramlarında ölkənin enerji ilə təchizatına xüsusi diqqət yetirilməsi bütünlükdə iqtisadiyyatın qüdrətlənməsinə yönələn siyasətdir. Son illərdə ölkəmizdə yüksək gücə malik 30-dan çox elektrik stansiyası inşa olunub. «Sumqayıt»” Elektrik Stansiyası, «Cənub»”, «Şimal-2»” stansiyaları , «Səngəçal”» Elektrik Stansiyası inşa olunmaqla bərabər, respublikamızın müxtəlif yerlərində generasiya gücü təxminən 90 meqavat olan modul tipli beş stansiya tikilmişdir. «Məhz elektroenergetika sahəsinə göstərilən diqqət və ayrılan dövlət sərmayəsi imkan verdi ki, bu gün biz öz tələbatımızı tam şəkildə ödəyirik. Eyni zamanda, bizdə güclü ixrac potensialı yaranmışdır. Daxili tələbatımızın artmasına baxmayaraq, bizim ixrac potensialımız ildən-ilə artır» söyləyən dövlət başçımızın vurğuladığı kimi, müasir texnologiyaların tətbiqi nəticəsində Azərbaycanda əlavə generasiya gücləri yaranır, iqtisadiyyatımız, sənayemiz inkişaf edir.

«Mingəçevir”» İstilik Elektrik Stansiyasında və «Cənub»” Elektrik Stansiyasında aparılan təmir işlərini ölkənini enerji ilə təminatına böyük töhfə adlandıran Prezident İlham Əliyev onu da bildirir ki, təməl daşı qoyulan «Qobu»” Elektrik Stansiyası bütünlükdə ölkəmizin daxili tələbatını ödəməklə, ixrac imkanlarımızı da genişləndirəcək. Sənayedə, qeyri-neft sektorunda istehsalın həcminin artırılmasını şərtləndirəcək.

«Bax, budur, bugünkü Azərbaycan reallıqları. Bu, bir daha onu deməyə əsas verir ki, bundan sonra da elektrik stansiyalarının tikintisi və mövcud stansiyaların istismar müddətinin uzadılması istiqamətində əlavə addımlar atılmalıdır. Biz öz enerji potensialımızdan maksimum istifadə edirik və etməliyik» söyləyən Prezident İlham Əliyev bütün dünya dövlətlərinin enerji mənbəyi kimi istifadə etdiyi bərpaolunan enerji növlərinin istehsalı ilə bağlı fikirlərini də bildirdi. Vurğuladı ki, iki böyük beynəlxalq şirkətlə Günəş və Külək elektrik stansiyalarının tikintisi ilə əlaqədar müvafiq sənədlərin imzalanması, bir manat da olsun yerli vəsait sərf olunmadan Azərbaycanda 440 meqavat gücündə bərpaolunan enerji növlərinin yaradılması ölkəmizin sabit gələcəyinə, inkişafına beynəlxalq inamın təzahürüdür. Azərbaycanın xarici sərmayələr üçün böyük potensiala malik və çox cəlbedici ölkə olması Davos Ümumdünya İqtisadi Forumunun hesabatında da əksini tapır. Hesabatda qeyd olunur ki, Azərbaycan elektrik enerjisinin əlçatanlıq indeksinə görə dünyada ikinci yerdədir. Vaxtı ilə idxaldan asılı olan Azərbaycanın enerji ixracı etməsi, bu uğurun qazanılması aparılan kompleks tədbirlər, genişlənən beynəlxalq əməkdaşlıq sayəsində mümkün olmuşdur.

Xuraman İsmayılqızı

İki sahil.- 27 avqust.- S.23