Bu gün zamana uyğun mətbuatımız var

 

Azərbaycan jurnalistikasında saç ağardan həmkarımız Yusif Kərimov mətbuatımızın bugünkü durumundan razıdır

 

Milli mətbuatımız 136 illik bayramını qeyd edir. Bu ərəfədə keçilən yola nəzər salınır, əldə olunan nailiyyətlər, yol verilən qüsurlar bir daha gözdən keçirilir, gələcəklə bağlı planlar qurulur. Mətbuatımızın bugünü və gələcəyi ilə bağlı təcrübəli jurnalistlərimizin də fikirlərinə ehtiyac var. Bu mənada uzun illərdir Azərbaycan jurnalistikasında çalışan, bu işdə saç ağardan həmkarımız, vaxtilə məşhur "Azərbaycan gəncləri" qəzetinin baş redaktoru olmuş əməkdar jurnalist Yusif Kərimova müraciət etdik.

 

- Yusif müəllim, təcrübəli bir jurnalist kimi mətbuatımızın bugünkü durumunu necə qiymətləndirirsiniz?

- Mən mətbuatımızın bugünkü durumunu yaxşı qiymətləndirirəm. Demək olar ki, mətbuatımız zamanla ayaqlaşa bilir. Müstəqil dövlətimizin  cəmi 20 yaşı var. Onun da 10 ilini aclıq və məhrumiyyətlərlə mübarizəyə sərf etmişik. İndi-indi inkişaf yoluna çıxıb medianın tərəqqisi haqqında fikirləşmək imkanı əldə edirik. Mən deyərdim ki, bu gün zamana uyğun mətbuatımız var. Biz yeni ictimai quruluşda yaşayırıq. Müstəqilliyin ilk illərində çox qarışıq dövr idi. 90-cı illərin mətbuatının vəziyyəti çox acınacaqlı idi. 2001-ci ildən sonra vəziyyət xeyli dəyişdi. Müstəqilliyin ilk illərində yalnız hədyan, şər-böhtan yazan müxalifət mətbuatı da bu gün reallıqları dərk etməyə başlayıb. İndi onlar xeyli yumşalıblar. Bir çox hallarda əldə olunan uğurları görməməzliyə vura bilmirlər. Amma müstəqilliyin ilk illərində müxalifət mətbuatında bir ənənə var idi ki, yaxşını görməyib, ancaq pisdən yazırdılar. Hər şeyi qara rəngdə təqdim edirdilər. Bu gün isə ümumilikdə jurnalistikamız inkişaf yolundadır. Mən nikbin adamam, hesab edirəm ki, jurnalistikamız yaxşılığa doğru gedir. yaxın vaxtlarda biz tamamilə dünya standartlarına uyğunlaşacağıq.

- Yaradıcılıq baxımından bugünkü jurnalistikaya münasibətiniz necədir?

- Diqqət yetirsək yaxşı qələmi olan insanlarımız çoxalıb. Sovet dövründə biz bir növ qəfəsdə idik. Xüsusilə də azərbaycandilli jurnalistikaya münasibət belə idi. Azadlığa qovuşandan sonra isə jurnalistikamızda bir növ püskürmə baş verdi. Yaxşı yazarlar peyda oldu. Özü də Azərbaycanda bu, daha qabarıq hiss olundu. Həmin vaxtlar bizdə torpaq problemi meydana gəldi. Torpağımız əldən gedirdi. Bu mübarizədə jurnalistlərimizin qələmi də böyük rol oynadı. Yazanlarımız həddindən artıq çox idi. Amma zaman keçdikcə mövzular da dəyişdi. Düzdür, Qarabağ mövzusu bu günbizim üçün əsas mövzulardandır. Amma bununla yanaşı digər mövzulara da çox diqqət yetiririk. İndi jurnalistikamız iqtisadiyyatımıza, incəsənətimizə, mədəniyyətimizə də daha çox diqqət ayırmağa başlayıb. Təbii ki, biz mətbuat olaraq bunları daha çox reklam etməliyik. Son vaxtlar internet jurnalistikası xeyli önə çıxıb. Hesab edirəm ki, Azərbaycan jurnalistikası da bunu diqqətdən qaçırmamalıdır. Amma jurnalistika təkcə xəbər demək deyil, jurnalistikada analitik mövzulara, adət-ənənələrimizin təbliğinə də diqqət yetirilməlidir. 

- Dövlətin mətbuata dəstəyini necə qiymətləndirirsiniz?

- Son vaxtlar dövlətimiz mətbuata dəstək istiqamətində böyük addımlar atır. Sevindirici haldır ki, mətbuatın da buna adekvat reaksiyası var. Bizdə belə bir misal var. Deyir say məni, sayım səni. Dövlət mətbuatı sayanda mətbuat da dəyər verildiyini görəndə daha nümunəvi olmağa, dəyişməyə çalışır.

- Mətbuatımızın problemləri kimi nələri göstərərdiniz?

- Bu mənada reket jurnalistikasını qeyd edərdim. Sevindirici haldır ki, bu gün artıq mətbuatımızın bu bəlasına qarşı da ciddi mübarizə başlayıb. Mətbuat şurası tərəfindən belə bir mexanizm yaradılıb ki, reket qəzetlər ictimai qınağa məruz qalır onların islahına çalışılır. Bu gün elə bir vəziyyət yaranıb ki, reket qəzetlər məhkəmələrdən çox Mətbuat Şurasının qınağından qorxurlar. Jurnalistikamızda bu problemin yaranmasının obyektiv səbəbləri var idi. bir vaxtlar özünə yeri tapmayan, dolanışığını təmin edə bilməyən təsadüfi insanlar jurnalistikaya ayaq açmışdılar. Bir vaxtlar onlar mətbuatımızı bir növ alaq otları kimi korladılar. Amma get-gedə mətbuatımızı onlardan təmizləyirik. Digər bir problem kimi mətbuatımızda ixtisaslaşmanın hələ tam getməməsini qeyd edə bilərik. Son vaxtlar qəzetlərimizdə köşə yazıları artıb. Amma köşə yazarlarının konkret mövzuları yoxdur. Onlar hər şeydən yazırlar. Jurnalist üçün isə hər şeydən yazmaq çox çətindir. Buna görə ixtisaslaşma getməlidir. Jurnalist yazdığı sahəni daha dərindən öyrənməlidir. Məsələn, mən son vaxtlar aviasiya ilə bağlı yazılar yazıram. İş prosesində görürəm ki, milli aviasiyamızın terminologiyasının formalaşdırılmasına, bu sahədə hansı formada yazılmasına diqqət yetirmək lazımdır. Biz həmişə bu mövzulara rus dilindən tərcümə ilə yanaşmışıq. Amma indi özümüzün milli aviasiyamız var. Bütün bunlar nəzərə alınmalıdır.

Bundan başqa, mətbuatımızın dili ilə bağlı da problemlərimiz qalmaqdadır. Bu yaxınlarda Mətbuat Şurasında bu problemlə bağlı geniş müzakirələr keçirildi. Həmin müzakirələrdə mətbuatımızın dili ilə bağlı kifayət qədər tənqidi fikirlər səsləndirildi. Gərək Azərbaycan dilinin təmizliyini biz ilk növbədə mətbuatımızda qoruyaq. Bu sahədə isə hələlik qüsurlarımız çoxdur. Bu yerdə bir şeyi vurğulamaq istərdim ki, «Kaspi» qəzetində dilimizin saflığının qorunmasına xüsusi diqqət yetirilir. Mən xeyli müddət bu qəzetin yazarı olduğundan bunu müşahidə etmişəm. Amma digər qəzetlərdə dilimizi korlayan zərərli elementlər müşahidə olunmaqdadır.

- Yusif müəllim, ümumilikdə mətbuatımız bugünkü müstəqillik illərində öz üzərinə düşən yükü qaldıra bilirmi?

- Məncə bu gün mətbuatımızın yükü çox ağırdır. Bu yükü qaldırmaq üçün isə güc lazımdır. Amma təəssüf ki, hələlik mətbuatımızın gücü bu yükə müvafiq deyil. mətbuatımızın maddi, kadr baxımından bu yükü qaldırmaqda problemləri var. Sevindirici odur ki, istiqamət yaxşıdır. Hamı çalışır ki, mətbuata dəstək olsun. Bu gün diqqət yetirsək mətbuat həm dövlətin, həm prezidentin diqqət mərkəzindədir, qayğısı ilə əhatə olunub. dövlət mətbuata dəstək olanda mətbuat da mütləq bunu nəzərə alır. Amma hələ bunun üçün çox görülməlidir.

- Təcrübəli bir jurnalist kimi mətbuatımızın gələcəyini necə görürsünüz? 15-20 ildən sonra mətbuatımız haqqında daha ürəkli danışa biləcəyikmi?

- Mənə elə gəlir ki, bunun üçün 15 il çoxdur. Biz mətbuatımızın mövcud problemlərini daha sürətlə həll edəcəyik. Ölkəmiz inkişaf etdikcə mətbuatımız da inkişaf edəcək. Zaman özü hər şeyi ələkdən keçirəcək. Hesab edirəm ki, 10 ildən sonra Azərbaycan mətbuatı haqqında daha ürəkli danışa biləcəyik. Həmin müddətə qədər mətbuat orqanlarımız öz maliyyə müstəqilliklərini təmin edəcəklər. Bu sirr deyil ki, mətbuat kimdənsə asılı olmayanda daha müstəqil olur. Hesab edirəm ki, qısa müddətdə bu problemi həll edəcəyik.

 

 

İlham QULİYEV 

 

Kaspi.- 2011.- 23-25 iyul.- S. 5.