Müasirlik qaçılmazdı
Gənc rəssam
Fidan Nəbiyeva: “Hazırda ənənəviliyə
çox da üstünlük verilmir.
Bu, qeyri-peşəkarlıqdan, ya da milli
ənənələrimizə tam yiyələnə
bilməməyimizdən irəli gəlir”
Bu
günlərdə gənc rəssamların sərgisi təşkil
olunmuşdu. Sərgiyə xeyli sayda iştirakçı
qatılmışdı və müxtəlif üslublu rəsm
əsərləri təqdim edilmişdi. Rəsmlərə bu
cür maraq olduğunu, düzü, gözləmirdik. Amma
reallıq bizi xoş-hal etdi. Sərgidə aydın görünürdü ki,
gənc rəssamlara yaxşı şərait yaradılıb.
Bugünki
müsahibimiz də gənc və istedadlı rəssam Fidan Nəbiyevadır.
O, Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq
Akademiyasının memar-dizayn fakültəsini bitirib. Və
hazırda Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və
İncəsənət Universitetinin magistr bölməsində
rəssam-dizayner kimi təhsil alır. Çox maraqlı
üslubda şəkillər çəkən bu xanım,
oxuduğu akademiyanın və universitetin sevimli tələbələrindəndir,
çəkdiyi rəsmlər isə demək olar ki, əksər
hallarda bəyənilir və sevilir. Olduqca məhsuldar
çalışan Fidan xanımın “Maskalı insanlar şəhəri”,
“Qızıl payız” kimi
çox maraqlı əsərləri var.
– Fidan xanım, bəzi rəssamlar
olur ki, onlar bütün təmayüllərin fövqündə
dayandıqlarını iddia edərək heç bir cərəyanı
bəyənmirlər. Siz necə, hansı üslubu
özünüzə daha yaxın bilirsiniz?
– Rəssamlıqda
hər bir üslubun özünəməxsus özəlliyi və
üstün tərəfləri var. Bir çox
üslubları, təmayülləri bəyənirəm, lakin
daha çox modern üsluba üstünlük verirəm. Bu bəlkə
də incəsənətin hər bir sahəsində,
xüsusilə də rəssamlıqda və dizayn sahəsində
yenilik və kreativliyin tərəfdarı olmağımdan irəli
gəlir. Dünya müasirləşir və
çağdaşlaşma bizim də həyatımızdan yan
keçmir. Bacardığım qədər öz
yaradıcılığımda əks etdirməyə
çalışıram. Müasirlik qaçılmazdı.
Amma əslinə qalsa, bütün təmayülləri qəbul
etməyin, onlara məktəb kimi yanaşmağın,
heç olmasa, janr xüsusiyyətlərinə görə
hörmət qoymağın tərəfdarıyam.
– Müasir dövrdə dizayn
proqramları günbəgün artır. Düşünmürsünüz
ki, texnologiyaların bu dərəcədə inkişafı əl
ilə çəkilən rəsmləri sıradan
çıxara bilər?
– Siz
də bilirsiniz ki, hazırda çox müasir proqramlar var, Azərbaycanda
həmin proqramlarla az adamın tanışlığı var. O
proqramlar günbəgün daha da təkmilləşdirilir.
Hansı ki, həmin proqramlarla hazırlanan rəsmlər əllə
çəkilənlərdən çox da fərqlənmir. Hətta
onlar qiymət baxımından daha ucuz başa gəlir. Yəni
qısa zamanda az məbləğə istənilən
mövzuda rəsm hazırlamaq mümkündür. O rəsmləri
hazırlamaq üçün rəssamlıq qabiliyyəti də
tələb olunmur. Lakin bu heç də o demək deyil ki,
müasir dövrümüzdə kompyuter proqramları əl
ilə çəkilən rəsmləri əvəz edə
bilər. Rəsmi heç nə əvəz edə bilməz.
Çünki əllə çəkilən əsər daha
canlı olur və onlar xüsusi gözəlliyi ilə göz
qamaşdırır. Xüsusilə də peşəkar rəssamlar
tərəfindən çəkilən əsərlərdə
ovqat, ruhi hal öz əksini tapır. Məncə, bu cür rəsm
əsərləri proqramla çəkilən əsərlərlə
müqayisəyə gələ bilməzlər. Bu təbii
güllə süni gülün oxşarlığına bənzəyir.
– Müasir rəssamlıqda ovqat nə
dərəcədə önəmlidir? Sizcə, rəssamın
sifarşlə işləməsi ovqat məsələsini
ikinci plana keçirmirmi?
– Məncə
yox. Düzdü, ovqatla çəkilən rəsmlər daha
gözəl və mənalı olur. Həmin rəsmə
baxanda rəssamın həmin an keçirdiyi hissləri,
olduğu mühiti və onun əhval-ruhiyyəsini duymaq
mümkündür. Yox əgər rəsm
tapşırıqla və sifarişlə hazırlanırsa,
onda hansısa ovqatı gözləmək
qeyri-mümkündür, əsas olan verilən mövzuda rəsmi
konkret zaman müddətinə qədər hazırlamaqdır.
Amma onu da deyim ki, rəssam sifarişlə də işləməlidir
və bəzən həmin sifariş onun özündən gəlməlidir.
Belə deyək ki, rəssam oturub ancaq hansısa gözəgörünməz
ilham pərisini, naməlum ovqatı gözləməməlidir.
– Rəssamların sərgisində
olanda hiss etdik ki, daha çox müasir mövzularda və
çağdaş dövrümüzün ab-havasına
uyğun əsərlər çəkilir. Rəsmlərə
baxandan sonra bizdə belə bir fikir yarandı ki, bugünki rəssamlığımızda
müasirlik ənənəviliyi nəzərəçarpacaq
dərəcədə üstələyib. Siz bu fikirlə
razısınızmı?
–
Müasir dekorasiyalarda, geyim dizaynında, hər hansı bir
poliqrafıq məhsulun tərtibatında ənənəviliyə
üstünlük vermək şərtdir. Düzdür,
hazırda ənənəviliyə çox da
üstünlük verilmir. Görünür, bu da qeyri-peşəkarlıqdan,
ya da öz milli ənənələrimizə tam yiyələnə
bilməməyimizdən irəli gəlir.
– Bu gün gənc rəssamlara
yaradılan şəraitdən razısınızmı?
-
Tez-tez rəsm müsabiqələrinin keçirilməsi, fərdi
sərgilərin təşkil olunması göstərilən
diqqətin bir hissəsi kimi çox qiymətlidir. Rəssamlıq
Akademiyasında buna xüsusi diqqət yetirilir. Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin 2007-ci il 16 aprel tarixli Sərəncamına
görə dövlət xətti ilə yeni təhsil sahəsində
əməkdaşlıq haqqında ikitərəfli
razılaşmalar əsasında ayrılan təqaüdlər
hesabına xaricidə təhsil almaq imkanı verilir. Lakin bir neçə ixtisas var ki, onlara
son 2 il ərzində
yer ayrılmır. Xüsusən dizayn, reklam,
moda kimi müasir ixtisaslar üçün. Bu barədə də müəyyən tədbirlər
görülsə, yaxşı
olar.
Fərid Hüseyn
Kaspi.-2011.-25 noyabr.- S.13.