“Mən sizə doyunca baxmaq istəyirəm”

Səfir İsmayıl Alpər Coşğun: “Turan qoxusunu Bakıda hiss etdiyim bir həqiqətdir”

Əbdürrəhim Karakoçun oğlu: “Bizim atamız dərdini unutdu amma Türk dünyasını əsla unutmadı!”

Bakıda Əbdürrəhim Karakoç gecəsi keçirildi: Türkiyə və Azərbaycandan dövlət rəsmilərinin iştirak elədiyi tədbirin iştirakçılarını salamlayan Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin sədri Əkbər Qoşalı Əbdürrəhim Karakoç imzasının sənət və bəşəri bir hadisə olduğunu qeyd etdi və bildirdi ki, bu cür tədbirlərin keçirilməsinə vəsilə olan Avrasiya Beynəlxalq Araşdırmalar İnstitutu İctimai Birliyinin mandatına uyğun olaraq belə tədbirlər Türk dünyasına və Avrasiya coğrafiyasına hesablanıb. Tədbiri əməkdar artist Ağalar Bayramov Əbdürrəhim bəyin şeirləri ilə açdı. Millət vəkili Qənirə Paşayeva çıxışında bu günü “xəyal etdiklərimizin gerçək olduğu gün” kimi xarakterizə etdi. Əbdürrəhim Karakoç yaradıcılığını “Qarabağa məktub” və “Mihriban” şeiri ilə tanıdığını söylədi.

(Tədbir iştirakçılarının qəzetimizə xüsusi olaraq söylədiklərini sizə təqdim edirik)

“Ədalət və İnkişaf” partiyasının Manisa millət vəkili Səlçuk Özdağ xüsusi olaraq qəzetimizə bu fikirləri söylədi: “Türkiyənin ən böyük xalq şairlərindən Əbdürrəhim Karakoçu anma adına bir araya gəldik. Bu, dost və qardaş Azərbaycanın vəfası, alicənablığı və gözəlliyidir. Çünki Əbdürrəhim Karakoç 1960-cı illərdən üzübəri “Hasana məktublar” şeiri ilə Türk dünyasında tanınan, insanların dərdlərini dilə gətirən, eyni zamanda Türkiyə kəndlərinin, Anadolunun şeirlə tanış olmağına vəsilə olan böyük bir şairdir. Ə. Karakoç xüsusilə də Musa Əroğlunun ifasında səslənən “Mehriban” şeiri ilə tanındı. Bu şeir 1970-ci illərdə onun “Vur əmri” adlı kitabında dərc olunmuşdu. Şairin buna bənzər çoxlu qəhrəmanlıq şeirləriylə yanaşı fəlsəfə, təsəvvüf, və EŞQ şeirləri də vardır. Son vaxtlar “gərdanlıq” dediyimiz dördlüklər yazmaqla məşğul idi. Ə. Karakoç xaraktercə çox sadə həyat tərzi olan, heç kimə baş əyməyən, heç bir siyasi liderə müridlik etməyən, paraya-pula yenilməyən, inandığı dəyərləri gözəl yaşayan, hər şeyi Allah və Türk milləti üçün edən bir xalq qəhrəmanı idi”. Millət vəkili onu da qeyd etdi ki, şair on beşə yaxın kitab müəllifidir. Onun bu gün Azərbaycanda anılması şairin Türkiyədə, Türk dünyasında tanınmasına vəsilə olacaq. Uşaqlarımız onu oxuyacaqlar ki, bu da Turana gedən yolda yardımçımız olacaq.

“Ədalət və İnkişaf” partiyası Kırşəhir millət vəkili Muzaffer Aslan isə həmkarının düşüncələrinə bu sözlərlə dəstək verdi: “Azərbaycana gəlməyi çox istəyirdim amma bu günə qismət oldu. Can Azərbaycanın insanlarının bu qədər gözəl olduğunu təsəvvür etmirdim. Eyni zamanda Bakı da çox gözəldir. Türkiyə böyüyür, Azərbaycan inkişaf edir bi, bu da bizi məmnun edir. Könül adamı, xalq insanı Ə. Karakoçu burda xatırlamaq mənim üçün çox xoşdur”

Tanınmış aktyor Ahmet Yenilməz isə hər kəsi göz yaşlarına boğan bir nitq söylədi. Boğula-boğula bu günlərə inana bilmədiyini bu kəlmələrlə dilinə gətirdi: “Karakoç bizim üçün başqa bir ürək, başqa bir diyar, başqa bir isim... Mən bu yaşıma qədər yaşadığım ən maraqlı günü yaşayıram. Biz uzun illər buraların xəyalı ilə yaşadıq. Gəncliyimizdən bir rəsim gəlir gözümün önünə, əllərimiz zəncirli, ağzımız bağlı, əlimizdə şüarlar səsləndirdiyimiz günləri xatırlayıram. Şükür bu günə. Müstəqil, hürr bir Azərbaycanda, müstəqil bir teatr salonunda Əbdürrəhim Karakoçu anmaq da varmış qismətimizdə...

Azərbaycan mənim üçün CAN demək! Siz bilməzsiniz Azərbaycanın bizim üçün nə demək olduğunu. Zaman-zaman acıdır, zaman-zaman xoş olur, bax bu gün xoş olduğu andır.

Mənim məslək həyatımda qırılma nöqtələri oldu. 1990-cı il gəldi ağlıma, Bakı havalimanından endiyim andan bəri kimi gördümsə hamısı dərdlidir. Hamısının sifətini dərd qarsalayıb. Mən sizə doyunca baxmaq istəyirəm, bir də gəlmək qismət olacaqmı, bilmirəm. Bu qədər azərbaycanlı CANı bir arada heç görmədim, ona görə sizə çox baxmaq istəyirəm.

Siz Hasan Sağındığın içini bir yara bilsəydiniz... siz 1990-cı ildə tankların altında qalarkən onun İzmirdə on minlərlə insana “Ağla qərənfil, ağla”nı ağlaya-ağlaya oxuduğunu bir görə bilsəydiniz...

Biz buralarda şeir oxumağın xəyalını belə qura bilməzdik. Biz buralarda oyun oynamağın xəyalına aşiq olduq, gerçəyini siz yaşatdınız. Hamınızın əlindən, ayağından, gözlərindən öpürəm, hamınızın yoluna torpaq olaram! Biz Azərbaycanı Əbdürrəhim Karakoçdan sevdik. Yaşarsam bundan sonra dəvət eləsəniz də gələcəm, etməsəniz də. Mənə elə gəlir ki, Hasan qardaşımla mənim 1986-cı illərdə başladığımız sənət həyatına bu gün, burda nöqtə qoyuruq. Final gözəl oldu. O qədər məsudam ki, dünyaları versəydiniz məni bu qədər sevindirə bilməzdiniz. Mən Hasan Sağındıkdan Bakıda, bir teatr salonunda ”ağla qərənfil”i dinlədim. Mən Bakıda, bir teatr salonunda Əbdürrəhim Karakoçu andım!

İnsanın həyatında EŞQ-in yeri başqadır. Aşiq Məşuğa qovuşmaqdan qorxar əslində. Cəsarəti olsa onun vüsalına yetməsinə kim mane ola bilər? O dönəmlərdə bir ümidsizliyimiz vardı və bu günlər çox uzaq görünürdü. Amma demək ki, mümkünmüş. Mən bu gün vüsala yetdim. Qovuşduq, yeni bir səhifə açıldı. Baxın, o səmalarda yüksələn al bayrağa, ondan gözəli yoxdur. Mən Məmməd Əmin Rəsulzadənin “Bir kərə yüksələn bayraq bir daha enməz” şüarını indi daha yaxşı anlayıram. Biz zoru başardıq. Bilirsinizmi, mən indi əllərimi cibimə atıb küçələri dolaşacam. Özgür, azad. Yeri gəlmişkən, bu qədər gözəl bir şəhəri dünyanın heç bir yerində görmədim”.

“Atatürk” Mərkəzinin direktoru Nizami Cəfərov isə şairlərin ruh döyüşçüləri olduğunu qeyd etdi. Bildirdi ki: “imperiyaların mövqeyindən asılı olmayaraq millətlər arasındakı körpüləri şairlər saxlayır. Şairlər RUH döyüşçüləridir. O cümlədən Əbdürrəhim Karakoçun şeirləri Bəxtiyar Vahabzadə, Nəriman Həsənzadə, Zəlimxan Yaqubun yaradıcılığında olduğu kimi bir növ milli marş halında milləti, Türk dünyasını ifadə edib. Ən ağır EŞQ isə millət eşqidir, siyasi eşqdir. Mövlana Cəlaləddin Rumidən üzübəri gələn və millət eşqindən başlayıb insana məhəbbətdə bitən bu fəlsəfə Əbdürrəhim Karakoç yaradıcılığının əsasını təşkil edir. “Aşk deyincə ötəsini arama”. Düşünürəm ki, eşq bu gün bizə xüsusilə lazımdır. Dünyamızın bu mürəkkəb vaxtında, insanlığa, milli bütövlüyümüzə, coğrafiyamıza təcavüz olunan bu vaxtda bu bütöv milli EŞQ bəlkə də bizim yeganə çıxış yolumuzdur”.

Azərbaycanı heç görmədiyi halda 1990-cı illərdə Türkiyədə “Ağla qərənfil, ağla” mahnısı ilə bizə dəstək olan bir sənətçi, Hasan Sağındık düçüncələrini bu cür dilinə gətirdi:

“Azərbaycan insanıyla tanış ola bilmədim amma müşahidə etdiyim qədəriylə böyük bir yenilənmə, iqtisadiyyatda canlanma var. Burdakı insanların şeirə, sənətə münasibətini bilməyi çox istərdim. Amma bunu görmədən də onları çox sevirəm. Çox qəribədir, mən illərdir “Ağla qərənfil, ağla”nı oxudum mənim konsertlərim bu ad altında hazırlandı. Amma daha indi gəlib görürəm. Düşünürəm ki, Türk Cümhuriyyətlərinin insanlarıyla körpülər qurulmalıdır ki, mən Türk birliyi tərəfdarıyam. Bu əsla bir irqçi, şovinist düşüncə deyil, bu birlik iqtisadi, hərbi, və kültürəl anlamda bir güc halına gəlməlidir. Ən azından üzərində oyun oynanan ölkə olmaqdan çıxarıq”.

Türkiyə səfirliyinin kültür müşaviri Seyid Əhməd Arslan bəy isə bu xidmətin Əbdürrəhim Karakoç yaradıcılığı üçün çox az olduğunu qeyd etdi: “Əbdürrəhim Karakoçlar asan yetişmir. Bu insanlar ölmür, əsərləri ilə Türk millətini, insanlığı diri tutan bu şəxsləri davamlı yad etmək lazımdır. Bu yad etmələrdə biz özümüz üçün bir coşğu seli yaşayırıq. Yoxsa Əbdürrəhim Karakoç heç bir zaman ölmədi, ölməyəcək, əsərləri ilə xidmət etməkdə davam etdiyi üçün onun əməl dəftəri də sürəkli açıq olacaq. Hər kəsə Allah belə ölümlər, xidmətlər nəsib eləsin.

Türkiyə Cümhuriyyətinin ölkəmizdəki səfiri İsmayıl Alpər Coşğun isə bu tədbirin Azərbaycanda keçirilməsini şairin görmədiyinə heyfsiləndi və qeyd etdi ki: ”bu gün çox duyğulu bir gün yaşadıq. Həyatını, duyğularını, düşüncələrini Türk dünyasına həsr eləmiş olan bir ustadı yad etdik. Bu həm ona bir vəfa borcuydu, eyni zamanda bunun Azərbaycanda keçirilmiş olması onun yaşayıb görə bilmədiyi ən böyük səadətlərdən biri idi. Bu baxımdan çox sevincliyəm. Həm azərbaycanlı, həm türkiyəli sənətçilərimizin iştirakı ilə gözəl bir gecə keçirdik. Düşünürəm ki, bu qardaşlığımızın daha da möhkəmlənməsi deməkdir”.

Cənab səfir “Sizə elə gəlmirmi ki, Türk dövlətləri içərisində ən çox Turan qoxan ölkə Azərbaycandır?” sualımızı isə bu cür cavablandırdı:

-Çox maraqlı bir təbirdir bu. Dərinlərdən üzübəri, eyni musiqini dinləyən, eyni aşıqların sözlərindən bəhrələnən, eyni mədəniyyətin övladları, hər şeyin əvvəl də eyni soydan gələn insanların olduğu bir coğrafiya və bu coğrafiyanın qəlbinin atdığı yer var. O qəlbin atdığı yer isə Bakıdır. Bəli, o qoxunu burda hiss etdiyim bir həqiqətdir. Anadolu Türkiyəsindən buraya gəldiyimiz zaman bunu görüb hiss edə bilirik və bu bizdə də fərqli hisslər oyadır. Təbii ki, türk cümhuriyyətləri müstəqil olaraq inkişaf edəcək amma biz eyni zamanda tarixin təbii axışının gərəyi olaraq bir-birimizə inteqrasiya olacağıq və düşünürəm ki, bu müddətin ən güclü lokomativi də Türkiyə və Azərbaycandır. Sizin sözləriniz məndə bu fikirləri oyandırdı”.

Əbdürrəhim Karakoçun ailə üzvlərindən iki oğlu, Mehriban adını daşıyan qızı tədbirin təşkilatçılarına təşəkkürlərini bu sözlərlə bildirdilər: “Bizim atamız dərdini unutdu amma Türk dünyasını əsla unutmadı!”

Tədbir Azərbaycanlı və Türkiyədən gələn sənətçilərin Əbdürrəhim Karakoç ifaları ilə başa çatdı. Gecəyə “Savalan” Mistik Musiqili qrupunun solisti Novruz Novruzlunun “Mihriban” mahnısı damğasını vurdu.

Nigar İsfəndiyarqızı

Kaspi.-2013.-9-11 fevral.-S.8.