Qaranlıqları aydınladan
işıq
Cəmil Abdullayev
ömrünün 55 ilini uşaqların təhsilinə həsr
edib
Dünyada gözəl, nəcib peşələr
çoxdur. Belə peşələrdən biri də müəllimlikdir.
Şəxsiyyətin ahəngdar inkişafı məktəbdə
müəllimin üzərinə düşür. Müəllim
cəmiyyətdə çox böyük rol oynayır. O,
yaşlı nəslin təcrübəsini gənc nəslə
ötürür. Tanınmış şəxsiyyətlər
müəllimin əməyinə hər zaman yüksək qiymət
veriblər. Dünya fatehi Makedoniyalı İsgəndər
öz müəllimi Aristotel haqqında deyib ki, valideynlərim
məni göydən yerə endirdi, müəllimim isə yerdən
göyə qaldırdı. Dahi Azərbaycan şairi Nizami Gəncəviyə
görə, təhsilin köməyi ilə insanlar təbiətin
və insan mənəviyyatının sirlərini öyrənə
bilərlər. Elmin qüdrəti, insanın elmlə
üstünlük qazanması, qələbə
çalması Nizami dünyagörüşünün əsas
məğzini təşkil edir. Görkəmli alim Nəsrəddin
Tusi "Əxlaqi-Nasiri” əsərində müəllim
peşəsinə yüksək qiymət verərək sual
edib ki, varlıqları ən aşağı dərəcədən
kainatın ən şərəfli mərtəbəsinə
qaldıran sənətdən daha şərəflisi nə ola
bilər?
"Müəllim” adı ən yüksək
addır”
Ümumiyyətlə, müəllimliyə,
müəllim adına dünyanın istənilən yerində
böyük ehtiram və hörmət olduğundan, bu müqəddəs
peşə sahiblərinin əməyi yüksək dəyərləndirilir.
Elə 5 oktyabr Beynəlxalq Müəllimlər
Gününün UNESCO-nun qərarı ilə 1966-cı ildən
dünyada qeyd edilməsi də buradan qaynaqlanır. Həmin il
təşkilat tərəfindən müəllimlərin
statusunun artırılması ilə bağlı tövsiyə
xarakterli sənəd qəbul olunub. Beləliklə də, qeyd
edilən tarixdən etibarən Beynəlxalq Müəllimlər
Günü ömrünü xalqın gələcəyi olan təhsilə
həsr edən müqəddəs peşə sahiblərinin
bayramı hesab olunur. Azərbaycanda da müəllimlər
günü 1993-cü ildən qeyd edilir. "Hər birimizdə
müəllimin hərarətli qəlbinin bir zərrəciyi
var. "Müəllim” adı ən yüksək addır. Mən
dünyada müəllimdən şərəfli ad
tanımıram” deyən ümummilli lider Heydər Əliyev,
Azərbaycana rəhbərlik etdiyi bütün illərdə
müəllim əməyini yüksək qiymətləndirib,
onlara böyük hörmətlə yanaşıb, təhsil
işçilərinin maddi vəziyyətinin, rifah
halının yaxşılaşdırılmasının
qayğısına qalıb. Bu da təsadüfi deyil ki, ulu
öndər Heydər Əliyev Azərbaycanda ona təklif
olunan müxtəlif fəxri adlardan yalnız "Xalq müəllimi”
fəxri adını məmnuniyyətlə qəbul edib.
Ümummilli lider Heydər Əliyev siyasi kursunun layiqli
davamçısı Prezident İlham Əliyev, eləcə də
onun ən yaxın silahdaşı sayılan Birinci
vitse-prezident, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban
Əliyeva da müəllim peşəsini, o cümlədən
müəllim adını şərəflə daşıyan
insanları hər zaman yüksək qiymətləndiriblər.
"Mürəkkəb və məsuliyyətli
vəzifə”
Bütün bu sadalanan fikirlərdən aydın olduğu kimi, müəllimlik çox şərəfli peşədir, şərəfli olduğu qədər də mürəkkəb və məsuliyyətli vəzifədir. Sevindirici haldır ki, bu vəzifənin öhdəsindən ləyaqətlə gələn, gənc nəslin mənəvi aləminin memarı, cəmiyyətin etibar etdiyi şəxs imicini doğruldan müəllimlərimiz çoxdur. Belə fədakar müəllimlərdən biri də Cəmil Abdullayevdir. O, 13 may 1936-cı ildə Azərbaycanın Qərbində (indiki Ermənistan) - Göyçə mahalının Basarkeçər rayonunun Nərimanlı kəndində anadan olub. Sadə kəndli, təsərrüfatçı ailəsində böyüyən C.Abdullayev uşaq vaxtlarından yazıb-oxumağa, elm, bilik öyrənməyə böyük maraq göstərib. Elə bu maraqla da Nərimanlı kəndindəki səkkizillik orta məktəbə qəbul olub. Sonradan on illik tam orta məktəbə çevrilən bu təhsil ocağının 1953-cü ildəki ilk məzunları sırasında C.Abdullayev də yer alıb. Həmin il Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutuna qəbul olub. Burada Azərbaycan dili və ədəbiyyat müəllimi ixtisası üzrə təhsil alıb. O, qiyabi ali təhsil almaqla, paralel olaraq, vaxtilə oxuduğu Nərimanlı kənd orta məktəbində 1953-56-cı illərdə katib-hesabdar işləyib.
"Təhsilə olan böyük maraq”
Cəmil müəllimlə söhbət
zamanı o, uşaqlıq və məktəb illərindən
söhbət açdı. Bildirdi ki, təhsilə olan
marağı bütün çətinliklərə sinə gərməkdə
ona yardımçı olub: "Əvvəllər bizim kəndimizdə
orta məktəb səkkizillik idi. Təhsili davam etdirmək
üçün qonşu Zod kəndindəki məktəbə
getməli idik. Bundan başqa, yuxarı siniflərdə oxumaq
istəyən şagird o dövrün pulu ilə, ildə 150 manat ödəməli
idi. Yəni, yuxarı siniflərdə təhsil pullu idi.
Əks halda məktəbli sinifdən sinfə keçmək
üçün buraxılış imtahanına
buraxılmırdı. Bizim də ailəmizdə maddi durum
yaxşı deyildi. Oxumağa böyük həvəsim var
idi. Ona görə də hər zəhmətə
qatlanırdım. Kəndin mal-heyvanını otarmaqla, təsərrüfatda
çalışmaqla topladığım əməkhaqqımdan
150 manatını təhsil haqqına, 50 manatını da
kitab-dəftər üçün ayırıb,
qalanını evə verdim. Fikirləşirdim ki, Zod kəndindəki
məktəbdə təhsilimi davam etdirim. Lakin o dövrdə
Basarkeçər rayonunda raykom katibi işləyən
Talıb Musayevin sayəsində Nərimanlı kənd orta məktəbi
də 10 illik məktəbə çevrildi. Mən də təhsilimi
öz kənd məktəbimizdə davam etdirməli oldum.
Üstəlik, 1952-ci ildən sonra orta təhsilin yuxarı
sinifləri üçün təhsil haqqı ləğv
edildi, təhsil tam pulsuz oldu. Talıb Musayevin sayəsində
rayonumuza təyinatla gələn bilikli, savadlı müəllimlər
Nərimanlı orta məktəbində işlə təmin
olunurdu. Bu da məktəbdə təhsilin, tədrisin keyfiyyətini
artırırdı. O gənc müəllimlər biz
şagirdlər üçün sözün əsl mənasında
nümunəyə çevrilirdilər. Müəllim
adına, müəllim peşəsinə hər kəsdə
rəğbət daha da artırdı. Elə mənim müəllimlik
kimi şərəfli bir peşəni seçməyimə səbəb
də bu amil oldu. Bundan başqa, o dövrdə müəllimlər
dövlət tərəfindən hərtərəfli
qayğı ilə əhatə olunurdular. Bu kimi səbəblərdən
Nərimanlı kənd orta məktəbini bitirən həmkəndlilərim
arasında müəllimlik, həkimlik və sair kimi peşəni
seçənlərin, bu istiqamət üzrə ali təhsil
alanların sayı çox idi”.
"Şərəfli ömür yolu”
C.Abdullayev
1956-cı ildə - ali təhsilinin 3-cü kursunun sonunda
Basarkeçər rayonu Sarıyaqub kənd məktəbində
müəllim kimi pedaqoji fəaliyyətə başlayıb.
1957-58-ci illərdə Qoşabulaq, 1958-66-cı illərdə
Qayabaşı kənd məktəblərində
çalışıb. C.Abdullayev 1967-ci ildən 1988-ci ilin
sonuna qədər doğma kəndi Nərimanlıdakı tam
orta məktəbdə müəllim kimi pedaqoji fəaliyyətini
davam etdirib, Azərbaycan dili və ədəbiyyat fənnini tədris
edib. Bu illər ərzində Müəllimləri Təkmilləşdirmə
İnstitutunda da kurs keçib. 1988-ci ildə Ermənistandakı
azərbaycanlıların deportasiyaya məruz qalması səbəbi
ilə C.Abdullayev ailəsi ilə birlikdə Bakı şəhərinə
köçüb. Burada da o, Nəsimi rayonundakı 9 saylı
orta məktəbdə işlə təmin olunub. 2011-ci ilə
qədər direktor müavini, həmçinin Azərbaycan
dili və ədəbiyyat müəllimi kimi peşə fəaliyyətini
davam etdirib. C.Abdullayev pedaqoji fəaliyyət dövründə
qabaqcıl təhsil işçisi olaraq hər zaman diqqət
mərkəzində olub. O, dəfələrlə Ermənistan
təhsil nazirliyinin, Basarkeçər rayon təhsil
şöbəsinin diplom və pul mükafatlarına, təşəkkürnamələrinə
layiq görülüb. Azərbaycana köçəndən
sonra da təhsildə fərqləndiyinə görə,
müxtəlif mükafatlara layiq görülüb.
"Qabaqcıl
təhsil işçisi, nümunəvi ailə
başçısı”
Qeyd edək ki, qabaqcıl təhsil
işçisi olaraq hər zaman pedaqoji heyətin, şagird və
valideynlərin hörmətini qazanan C.Abdullayev hazırda təqaüddədir.
O, nümunəvi ailə başçısıdır. Ailəsindən,
uşaqlarından söhbət açan Cəmil müəllim
deyir ki, pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olan,
şagirdlərə, tələbələrə dərs deyən
müəllim öz həyat tərzi ilə hər kəs
üçün nümunə olmağı bacarmalıdır:
"Ailə başçısı olaraq,
övladlarımın təhsil almasına, cəmiyyət
üçün yararlı insan, xalqına, dövlətinə,
millətinə faydalı işlə məşğul
olmalarına çalışmışam. Sevinirəm ki,
övladlarımın hamısı ali təhsilli, öz sahəsində
tanınmış simalardır. Onlar arasında həkim,
neftçi, hüquq-mühafizə orqanı işçisi, hərbçi
olanları da var. Hər biri ayrı-ayrılıqda Azərbaycanın,
dövlətimizin, dövlətçiliyimizin daha da güclənməsinə
öz işləri ilə töhfə verirlər. Onların hər
biri ilə qürur duyur, fəxr edirəm. Sevinirəm ki, nəvələrim
də valideynləri kimi ali təhsil almağa, elm-bilik öyrənməyə
can atırlar. Baba üçün bundan sevincli nə ola bilər
ki? Bir oğlum - Şövqiyar Abdullayev Azərbaycanın ərazi
bütövlüyü uğrunda gedən döyüşlərdə
şəhid olub. Azərbaycan Prezidentinin sərəncamı ilə
o, döyüşlərdə göstərdiyi şücaətə,
igidliyə görə Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı
adına layiq görülüb
(http://kaspi.az/az/dusmenin-qorxulu-ryasi/). Milli qəhrəman
medalı da ümummilli lider Heydər Əliyev tərəfindən
mənə təqdim olunub".
"Qaranlıqları aydınladan işıq”
Sonda qeyd edək
ki, müəllim - qaranlıqları aydınladan
işıqdır, cəhalətə, mövhumata qarşı
yorulmadan çarpışan bir fədaidir. Qocaman müəllim,
Milli Qəhrəman atası Cəmil Abdullayev də
ömrünün 55 ilini millətinin, xalqının gələcəyi
yolunda şam kimi əridən, müəllim adını
şərəflə daşıyan
ziyalılarımızdandır. Bu yazı ilə Cəmil
müəllimi və onun simasında bütün müəllimlərimizi
Beynəlxalq Müəllimlər Günü münasibəti
ilə təbrik edirik.
Rufik İSMAYI
Kaspi 2018.- 6-8 oktyabr.- S.7.