Bakıda qeyri-adi festival

 

İmam Həsənov: “İstərdim ki, “DokuBakuAvropaya açılan qapı olsun

 

Kino bir mədəniyyətdir, bu mədəniyyəti formalaşdırmaq, yetişdirmək zəruridir. Sevindirici haldır ki, artıq ölkəmiz  beynəlxalq film festivallarına ev sahibliyi edir.  Bu gün isə  "DokuBakuadlanan növbəti beynəlxalq sənədli film festivalına ev sahibliyi edəcəyik. 4-9 oktyabr tarixində keçiriləcək festival tamaşaçılara maraqlı bayram ab-havası vəd edir.

 "DokuBakufestivalının ideya müəllifi təsisçisi İmam Həsənov festival öncəsi "Kaspi”yə təəssüratlarını bölüşdü, onun əhəmiyyətindən bəhs etdi.

 - Festivalın açılışı oktyabrın 4-ü Kukla Teatrında İsveçin Azərbaycandakı səfirliyinin əməkdaşlığı ilə təqdim olunanUaqa Qızlarıadlı film ilə olacaq. Festival ərzində 33 ölkədə istehsal olunmuş 14 tammetrajlı 16 qısametrajlı filmlər nümayiş etdirəcəyik. Festivalın elan etdiyi müsabiqəyə bu il 150-dən çox film göndərilib, onların arasından nümayiş müsabiqə üçün 15 qısa, 3 uzunmetrajlı film seçilib. Festivalın proqramına daxil olan qısa filmlər əhatə etdiyi mövzulara əsasən, üç bölməyə ayrılır. Birinci mövzu məkanlardır ki, - yaşadığımız şəhərlər, bizim üzərimizdəki təsiri onlarla bağlı xatirələri ələ alan hekayələri birləşdirir. İkinci mövzu qadınlardan bəhs edir. Bu mövzuya aid bölmə qadınların yaşadıqları ölkələrdə keçdiyi həyat yolları, mübarizəsi, cəsarəti bəzən vəziyyətlə barışmaları ilə bağlı hekayələr toplanıb. Üçüncü bölmədə isə peyda olduqları məkanı başqalarını dəyişdirən insanlar əşyalar haqqında çox fərqli rəngarəng filmlər yer alıb.

 Festival ərzində bir çox nümayişdən sonra filmdə ortaya qoyulmuş mövzu üzrə müvafiq ekspertlərlə, bu sahənin peşəkarları ilə birgə müzakirələr aparacağıq. "Şərq xatirələri” (Eastern Memories) filminin rejissoru Niklas Küllstrom isə qonaqları maraqlandıran sualları cavablamaq üçün özü birbaşa nümayişə qatılacaq. Rejissorların bəziləri internet bağlantısı ilə nümayişdən sonra tamaşaçılarla ünsiyyət quracaq. Filmlərin nümayişi 9 oktyabr tarixinədək davam edəcək altı fərqli məkanda baş tutacaq. Bundan əlavə, festival ərzində Polşa, Çexiya, Finlandiyadan olan təlimçilərlə birgə ustad dərsləri keçiriləcək.

 

- Festivalın yaranmasında əsas məqsəd nədən ibarət idi?

 

- Belə bir festivalın yaranmasında əsas məqsəd sənədli filmlərimizin beynəlxalq festivallara ayaq açmasıdır. Çox vaxt məndən soruşurdular ki, üçün sizdə belə festivallar keçirilmir? Bu haqda düşündüm görməyə başladım. Festivalı yaratmaq üçün maliyyə vəziyyətimiz çox pis idi. Birinci festivalın pulunu dostlarımızdan, tanışlarımızdan topladıq. O zaman 15 qısa metrajlı tam filmlər göstərdik. Bizim çox böyük komandamız yoxdur. Altı nəfərdən ibarətik. Çox istəyərdik ki, böyük komanda ilə işləyək.

 

- Bəs adını üçün "Doku Baku” qoydunuz?

 

- Doku sözü "documentary”dən götürülüb. Bu da sənəd mənasında işlədilir. Sənədli filmlər Bakı anlamına gəlir. Hətta bunu xaricdə səsləndirəndə, onların da xoşuna gəlir. Başqa adlar da qoya bilərdik. Sözün sonunda Bakını paytaxt olduğu üçün  istifadə etdik. Festivalın məhz Bakıda keçirilməsini nəzərə aldıq.

 

 - Festivala əsasən hansı ölkələrdən maraq diqqət var?

 

- Əslində, dünyanın hər yerindən kino ilə maraqlanan gənclər bizim festivala böyük maraq göstərir. Belə ki, Amerikadan, Braziliyadan, Kanadadan, Yaponiyadan, Rusiyadan, Ukraynadan, Avropanın müxtəlif ölkələrindən, Fransadan, Almaniyadan bizim festivala filmlər göndəriblər.

 

- Dəstəkçiləriniz kimlərdir?

 

- Ötən il festival ilk dəfə keçirildiyi üçün bizə bir qədər çətin oldu. Bu il isə müəyyən səfirliklərlə işləyirik.  Onlar özləri bizə müraciət edirlər. Bir çox təşkilatlar var ki, bizə dəstək olmaq istəyirlər. Ən azı, filmi göstərmək üçün ərazilər təşkil edirlər, əlavə imkan yaradırlar. Bunun özü, elə bir dəstəkdir. Bütün bunlar hamısı çətinliklə başa gəlir. "DokuBakuqeyri-ənənəvi festival kimidir. Öz müstəqilliyimizi qoruyub saxlamaq istəyirik, heç kimdən asılı olmaq istəmirik.

 

- Sizi fərqləndirən hansı xüsusiyyətinizdir?

 

- Fərqliliyimiz qeyri-ənənəvi olmağımızdadır. Bu tip festivallar daha çox tədbirlərin keçirildiyi kütləvi zallarda, kinoteatrlarda baş tutur. Bizdə isə "pub"larda, kitabxanada digər ağlınıza belə gətirə bilməyəcəyiniz məkanlarda keçirilir. Elə bir qanun yoxdur ki, orda festivalı ancaq kinoteatrlarda keçirmək lazım olduğu qeyd olunsun. Biz filmləri həm Azərbaycan, həm ingilis dilində göstəririk. Onda sənin tamaşaçın daha çox olur. Hazırda 200-ə yaxın film göndərilib. Onlara baxmaq, seçmək, ayırd etmək xeyli zamanımızı aldı. 10 yerli film vardı, yerdə qalanlar isə xarici filmlər idi. Artıq festival tanınmaqdadır, bu da yaxşı göstəricidir. Bu festival filmsevərlər arasında daha çox tanınır.

 

- Bəs qalibləri ilə mükafatlandıracaqsınız? 

 

- Qısa filmlər üçün müəyyən mükafatlar nəzərdə tutmuşuq. Qaliblərə pul mükafatı verəcəyik. Birini Azərbaycan, birini xarici filmdən verəcəyik ki, növbəti layihələr üçün stimul olsun. Tammetrajlı film müsabiqəsində heç bir mükafatımız yoxdur. Sadəcə, birinci, ikinci üçüncü yerləri təyin edəcəyik.

 

- Bu tip festivallar Azərbaycan kinosuna qazandırır?

 

- Festival filmsevərlər üçün böyük imkandır. Onlar məhz belə festivallarda iştirak edərək   platformada özünü göstərə bilirlər. Əgər bir rejissor üçün özünü göstərməyə bir meydan yoxdursa, bu, həqiqətən çox pis haldır. Festival sənin üçün şans yaradır ki, orda özünü göstərəsən, peşəkarlarla tanış ola, rejissorlardan məsləhət ala biləsən. Əgər sənin filmin festivalda təqdim edilmirsə seçilmirsənsə, bu, səndə daha çox mübarizə əzmi yaradır. Festival bir bayramdır. İstəyirsən ki, daha çox insanlar bu bayramda iştirak edib sənədli film janrının olduğunu bilsinlər. Görsünlər ki, kiçik bir kadrla da film çəkmək olur. Bu festival film həvəskarlarında sevgi yaradacaq onlar kino ilə bağlı  daha çox məlumat əldə etmiş olacaqlar.

 

 - Gələcək hədəflər nələrdir?

 

- Öz ampluasında nüfuzu daha da qaldırmağı qarşımıza hədəf qoymuşuq.  Dünyada o qədər çox kiçik məşhur festivallar var ki, rejissorların bir çoxu orada iştirak etmək istəyir. Onların proqramı o qədər gözəldir ki, hər kəs özünü orada görmək istəyir. Biz o nüfuzu əldə etməyə çalışırıq. Bir neçə ildən sonra beynəlxalq arenada festivalın adını çəkəndə, hər kəs bilsin ki, bu festival Azərbaycanda təşkil olunur. Gənc rejissorların inkişafında vasitəçi olmaq istəyərik. İstərdik ki, bizim festivalda iştirak edən gənc rejissorlarımız beynəlxalq festivallara yol tapsın. İstərdim ki, "DokuBakuAvropaya açılan qapı olsun. İkinci ildir ki, bu festival keçirilir. Arzu edərdik ki, daha uzunömürlü, stabil olsun. Bu festivalı qoruyub saxlamaq üçün bizə maliyyə dəstəyi lazımdır. Bu, bizim ikinci işimiz kimidir. Boş zamanımızda bunları hazırlayırıq. İstərdik ki, bu bizim əsas işimiz olsun.

 

 

 - Azərbaycanda beynəlxalq film festivalları çox azdır. Sizcə, bu tip festivalların yaranmamağının səbəbləri nələrdir?

 

- İl ötdükcə müxtəlif festivallar yaranmağa başlayır. Festival ənənəmiz il keçdikcə daha da inkişaf edir. Festival ənənəsini gətirmək, onu cəmiyyətə çatdırmaq yeni başlayanlar üçün müşkül məsələdir. Əslində, hər şey maliyyənin üzərində dayanır. Bu yaxınlarda teatr festivalı da keçiriləcək. Mən yalnız öz festivalımız üçün cavabdehəm. Festivalların azlığının səbəbini isə tam yetişməməyimizdə görürəm. Bəlkə biz buna tam hazır deyilik. Bu o demək deyil ki, biz oturub gözləməliyik. Hər kəs daxili festival keçirə bilər. Gənclər yığışıb animasiya festivalı keçirə bilərlər. Londonda təhsil alan bir tələbəmiz deyirdi ki, qısa filmlər festivalı keçirmək istəyir. Festivallar qədər çox olsa, filmimiz bir o qədər çox inkişaf edər.

 

 - Bu gün "DokuBakufestivalının açılışıdır. Bu festivaldan gözləntiləriniz nələrdir?

 

- İstərdim ki, daha çox tamaşaçımız olsun. Gələn il üçün böyük zəminlər yaratmağın həvəsindəyik. Bu festivalın gənc rejissorlar üçün daha səmərəli olacağını düşünürük. Çünki adi karandaşdan, dozanqurdundan da film çəkmək olar, buna çox vəsait lazım deyil. Kameranı götürüb sənədli film çəkmək mümkündür. İstərdim ki, film həvəskarlarının sayı çox olsun. Özlərini bayramdakı kimi xoşbəxt hiss etsinlər.

 

Xəyalə Rəis

 

Kaspi.- 2018.- 4 oktyabr.- S. 14.