“Yaşı yalnız idman edəndə, kürəyim
ağrıyanda hiss edirəm”
85 yaşlı Pyer Rişar yubileyini təmtəraqlı keçirmək
istəmir
Onun haqqında çoxlu lətifələr gəzir, onların bəzilərini isə özü böyük həvəslə danışır. Onlara inansaq, aktyorun real siması ekrandakı ölüvay obrazlarından fərqli təəssürat yaratmır. Məsələn, bir dəfə Nyu-York aeroportunda tanımadığı bir adam gömrükdə ondan çemodanını keçirməyi xahiş edib. Pyer Rişar sadəlövhlüklə razılaşıb və çemodan açılanda məlum olub ki, sahibi qaçaqmal aparır. Buna görə də o həyatda ekranda olduğu qədər bəxti gətirən deyil. Dostu Jerar Depardye özünün "Oğurlanmış məktublar” kitabında Pyeri xarakterizə edərək yazıb: "Mən sənə həmişə təlxək kimi yanaşmıram, səni Dostayevskinin knyaz Mışkini sayıram. Sənin kövrəkliyini başa düşürəm, mənim Pyerim. Mən bu kiçik məktubumda səni olduğun kimi göstərməyə çalışıram: Sağ qalmağın üçün özünü insanlardan qorumalısan. Hansı ki, küçədə kürəyinə şappıldadıb "Sən güclü tipsən, arxamca gəl, mən yolu tanıyıram” deyirlər. Sonra ilk tupikdəcə bıçağı kürəyinə saplayırlar. Sən axı bu cür adamlara sadəlövhlüklə inanır və yumulu gözlərlə onları izləməyi bacarırsan. Küçədə və ya cəngəllikdə həmişə yadında olsun: yalnız birinci zərbəni vurmağı bacaran, dərhal ürəyinə yatmayan insanlarla səyahət etmək lazımdır”.
Qara çəkməli, hündür sarışın
Pyer Rişar şöhrətə də çox gec çatıb. 70-ci illərin ortalarında – 40 yaşı ərəfəsində kinoulduz olub. Ancaq həmin illərə qədər Fransanın ən yaxşı komediya aktyorlarından idi və onun filmlərini nə vətənində, nə də başqa ölkələrdə yaddan çıxarırdılar. Ata babası aristokrat ailədən idi. Ana babası isə İtaliyadan gələn immiqrant kimi tanınırdı. O, bütün ömrü boyu fransız dilində pis danışırdı. İkinci babası sarışın nəvəsi doğulanda çox sevinmişdi. Onu özü ilə hər yerə aparır, firma müəssisələrinin hazırladığı yeməklərdən yedizdirirdi. Məhz bu babasının Pyerin gələcək uğurları haqqında proqnozu düz çıxmışdı. Babası "Sən nəvələrimin içərisində yeganə uğur qazanacaq adamsan” demişdi. Pyer Rişar məhz babasının uzaqgörənliklə söylədiyi bu sözləri işləri düz getmədiyində də xatırlayırdı. Çünki uzun illər onun aktyorluq karyerası üçün çətinliklər yaranmışdı. Komik olmaq istəyəndə ata babası və onun ailəsi ilə maneələr yaşadı. Pyer filmlərdə çox çəkilsə də, rolları gah epizodik, gah da kütləvi səhnələrdə olurdu. 70-ci illərdə kabaredə çıxış edəndə də bəxti gətirmədi. Sanki rejissorlar onun istedadını görmürdülər. O, öz istedadını göstərmək üçün az qala dəridən-qabıqdan çıxırdı. Ancaq görünür, hər şeyin öz zamanı var... "Sarışın”ın uğurundan sonra o, «Oyuncaq» filminin prodüseri oldu. Filmlərindən söz düşəndə də «Oyuncaq» filmini sevdiyini söyləyir. «Uğursuzlar» filminin qəhrəmanını isə heç xoşlamadığını deyir: «Mən xoşbəxt adamam və həyatda həmişə bəxtim gətirib».
Pyer Rişarın ən böyük uğuru rejissurada debüt edən Fransis Veberlə işbirliyi idi. Məhz bu rejissor onu ekranda Jerar Departyeyə yaxınlaşdırdı. «Uğursuzlar» filmini Meksikada 50 dərəcə istidə çəkirdilər. Jerar Depardye əqrəbləri dişləyirdi. Eyni zamanda, it və pişiklərlə də münasibətləri yaxşı idi. Sonra onlar «Atalar» və «Qaçqınlar» filmlərində çəkildilər ki, bu ekran əsərləri Fransa, SSRİ və ABŞ-da hitə çevrildi. Sonradan başqa rejissor və ssenaristlər bu iki ulduz haqqında eyni filmlərdə rollar düşünməsələr də, onlar həyatda dost olaraq qaldılar.
Pyer Rişar
heç vaxt seks simvol kimi
görünmürdü, amma
qadınlar tərəfindən həmişə bəxti gətirirdi.
Onun «Aşiq
aşpazın min bir resepti» filmində çəkilən gürcü Nana Gorcadze Pyeri inanılmaz dərəcədə
arvadbaz adlandırırdı.
Aktyor 60-cı illərdə
balerina Daniel Minadzoli ilə evləndi və onların iki oğlu dünyaya
gəldi. Onlar ayrılandan sonra
Rişarın macəraları bitmədi. Özündən 30 yaş kiçik mərakeşli
Aişə ilə sevgisi dillərdə
dolaşdı. Sonra qızı yaşda olan brazilyalı model Seyla Laserda
ilə evləndi. Onlar artıq 20 ildir ki, bir
yerdədirlər.
Son illər Rişar
çox nadir hallarda çəkilir. Ancaq kino və televiziya ekranlarında uzun müddət görünməsə də,
bu, onun populyarlığına xələl
gətirmir. Qara çəkməli,
hündür sarışını
publika əvvəlki kimi sevir. Ətrafa pozitiv emosiyalar saçan bu cür cəlbedici kişini necə sevməmək olar? İndi tamamilə ağarmış
pırtlaşıq gur
saçları, rahat geyimi, boynunda alabəzək yaylığı,
qırmızı çərçivəli
eynəyi, dünyaya aydın nəzərlərlə
baxan mavi gözləri ilə yenə hamının sevimlisidir.
85 yaş
hardan çıxdı?
Yubileyinə gəlincə, aktyor bu tarixi bayram
kimi qeyd etməyi düşünmür. Səbəbini də gizlətmir.
- Sizin yubileyinizdir. 85 yaş… Keçən il
ad gününüzü Fransada
sakitcə qeyd etdiniz. İndi təmtəraqlı mərasimə hazırlaşırsınızmı?
- Qətiyyən qeyd etməyəcəyəm.
- Necə yəni, axı yubileydir?
- Ailə, yoldaşım və uşaqlarım deyirlər ki, gəl, qeyd edək. Özümdən başqa yubileyim
hamının xoşuna
gəlir. Mən artıq
həyatımdakı ad günlərimdən
təngə gəlmişəm.
40 yaşım olanda, əlbəttə, bu, mənim xoşuma gəlirdi, indi isə yox… Bir də
mənə yaşımı
xatırlatmayın. Bu rəqəm qətiyyən
xoşuma gəlmir.
Başa düşmürəm, bu rəqəm haradan çıxdı, mən bunu qətiyyən hiss etmirəm. Yaşı yalnız idman
edəndə, kürəyim
ağrıyanda hiss edirəm.
- Amma siz adətən
zarafat edirsiniz ki, həmişə 8 yaşınız olacaq. Hər şeyi 8 yaşında qavrayacaq, dünyaya baxışınızı dəyişməyəcəksiniz.
Heç olmasa, 8 yaşınızı qeyd
edərdiniz...
- Bax, bunu istisna
etmirəm. Ola bilər qeyd edim. Cavan olmaq çox xoşdur...
- Kompliment kimi qəbul etməyin, amma siz ekranda
hətta çox cavan görünürsünüz.
- Mən aktyorluğa ona görə gəlmişəm ki, ekranda cavan görünüm.
Və yaxud tədricən qocalım. Siyasətçi olub yarım
ilə təravətimi
itirərdim. Aktyorluq isə
xoş işdir.
İşə sanki bayrama gedirmişənmiş kimi
gedirəm, işdən
də elə qayıdıram. Mən həmişə
həyatdan zövq alıram.
- Son illər siz harada gizlənmisiniz?
- Mən əsasən səhnədə oynayıram.
Yaşı keçmiş adamların
bir üstünlüyü
var – hər şeyi zövq almaq üçün edirəm. Son illər mənə dəhşətli ssenarilər
təklif edirdilər.
Bütün rollardan imtina
etməli oldum. Ancaq əvəzində teatr
truppası ilə qastrollara çıxıb
bütün dünyanı
gəzirəm.
- Yeni filminizin qəhrəmanının
adı da Pyerdir. Sizi birləşdirən ümumi şeylər çoxdurmu?
- Yaşla addan başqa heç nə. Əksinə, biz Pyerlə bir-birimizdən
o qədər fərqlənirik
ki, rejissora tez-tez çəkilişləri
dayandırıb mənim
səhvlərimi düzəltmək
lazım gəlirdi.
Çox
sürətlə hərəkət
edirəm, hətta bəzən qaçıram.
Ümumiyyətlə, mənim
aktiv bədən dilim var. Ona görə rejissor mənə tez-tez xatırladırdı ki, çalış ləng hərəkət et və danış, axı sən qocanı oynayırsan.
Alen Delona oxşamasam da
- Bəs «Misyö Ştayn şəbəkədədir» filmi
ilə bağlı nə deyə bilərsiniz?
- Etiraf edirəm ki, mən texnikanı
araşdırıram. Əlbəttə, ekran
qəhrəmanımdan pis
səviyyədə. Mən bu
yaxınlarda telefonla məlumat yazmağı öyrənmişəm. Hərdən axtarış səhifəsinə
keçirəm. Öz kompyuterimi
açanda onda mənim həyatımdan tamamilə fərqli gizli həyat başlayır. O, daim
mənim icazəm olmadan yüklənir.
- İnternetdə
sevgi axtarmağa necə baxırsınız?
- Sevgi axtarmaq
ideyası həmişə xoşuma gəlir.
Ancaq internet mənə
bu məqsəd üçün
yaramır. Axı mənim şarmım həmişə gurultulu macəralara hesablanıb. Mən onda bu istedadımı
şəbəkələrdə necə üzə
çıxara bilərəm? Sözləri süzgəcdən
keçirə bilərəm, amma sözlərimi
hadisələrlə əsaslandırmaq qətiyyən mümkün deyil.
Ümumilikdə internetdə sevgi
axtarmağı inkar etmirəm. Axı mesajlar və elektron məktublar da romantik və məntiqli ola
bilər. Hətta onlardan ehtiras
doğa bilər.
Həyatda hər şey
olur. Mənim yaşıdım olan tanışım var. Onlar
internetdə tanış
olub evləniblər. Yaşlı nəsildən fərqli olaraq bu gün
insanların partnyora daha çox ehtiyacı var. Mənim atam 55 yaşında olanda qocalmış sayılırdı. Amma bu gün 70 yaşında olan insanlar cavan
keçilər kimi hoppanırlar. Müasir qocalar
təkcə səyahət
etmirlər, həm də yeni sevgilər
tapırlar. Mən sevinirəm
ki, bu gün
tabular çox azalıb.
- Siz həyat yoldaşınızla internetdə
tanış olmamısınız?
- Seyla ilə 25 il əvvəl
Porkerol adasında tanış olmuşam. Bizim orada ümumi dostumuzun evi var. Mən birdən orada temperamentli braziliyalını gördüm.
Onda o
model işləyirdi və
fotosessiyaya gəlmişdi.
Onun gülüşünə
nail olmaq üçün
həyatımın ən
yaxşı rolunu oynadım. Başqa cür olsaydı
mən onu qazana bilməzdim. Ola bilərdi ki,
boyumla nəyəsə
nail olum, amma üzdən mən dəqiq Alen Delon deyiləm. Ona görə qadını yumorla «yoldan çıxardım». Alen Delona
oxşamasam da, heç olmasa yumor hissim var.
- Filmdə seçdiyiniz aktrisa sizdən 40 il cavandır…
- Hesab edirəm ki, 40 il
fərqi çox böyükdür. Amma 25 il – mənimlə
arvadım arasındakı
kimi tamamilə qəbul ediləndir. Bəzən əksinə də olur, arvad ərindən
25 yaş böyük
olur. Bizim yeni prezident
kimi. Mən bunu qətiyyən
başa düşmürəm.
Mənim
oxşar təcrübəm
yoxdur, ancaq madam Makron çox cazibədar qadındır.
- Siz böyük sevgiyə inanırsınız?
- Müxtəlif sevgilərə
inanıram – böyük,
gənc, ilk baxışdan…
Sonuncu sevgi – bu dəqiq
həyatda ən böyük sevgidir. Seyla mənim ilk sevgim deyildi, amma o, şübhəsiz ki, ən füsunkar sevgidir.
Rusiya mətbuatından tərcümə
etdi
Təranə Məhərrəmova
Kaspi 2019.- 24-26 avqust.- S.6.