Tolkun Eşbek

Şair, nasir və ədəbiyyatşünas, Mirzə Uluğbəy adına Özbəkistan Milli Universitetinin müəllimidir. Bir neçə nəsr və şeir kitablarının müəllifidir. Özbəkistan Yazıçılar Birliyinin üzvüdür.

Nəsimimim əbədi nuru

(poema)

Böyük Azərbaycan şairi Nəsimi doğumunun 650 illiyinə

Əcdadlardan qalan irsin

Misilsizdir cilası.

İmaddədin Nəsiminin

Günəş kimi ziyası.

Böyük şair əzizləyib

Azərbaycan dilini

İrfan nurun bəxş eləyib

Düşünərək elini.

Ustadına mehr ilə

"Hüseyni”dən başlamış.

Təriqətin şeir ilə

Əsərlərə aşılamış.

Sufiliyin nurun yaymış,

Haqqın camalı kimi

Övliyalar kamın saymış,

Allah vüsalı kimi.

Riyaziyyat, nücum elmin

Qəlbinə həmrah etmiş.

Öyrəndikcə irfan dilin,

Murad-məqsədə yetmiş.

Təsəvvüf və hürufilik –

Həqiqətin təlim

Şeilərdə coşub müdrik,

Öydü onu nur kimi.

Mir Əlişir Nəvai də,

Sözündə sonsuz qüdrət.

Ehtiramın bəyan etdi:

"Nəsayim ul-məhəbbət!”

Türkcə şeirləri üçün

Uca tutdu adını.

"Şeirinin cövhəri üçün

Öydü şair zatını.

Din elinə dəyər verən

Şair qəlbi ziyadır.

Haqqı hər şeydən ön görən

Nədimi bir dünyadır.

Qəhrəmanlıq timsalıdır

Şairin hər sətiri

əsrlər ötdükcə bir-bir

bilinməkdə qədiri.

Vədəbaz və vəfasızı

Daim ifşa edərdi,

Cəhalətlə nadanlığı

Yox etmək idi dərdi.

Yanılana yol göstərib

İmansızdan seçərdi.

Etiqada önəm verib,

Cahildən vaz keçərdi.

İki cahan içrə müdam

Haqq yolunu tutmuşdu.

Gülzarından diləyib kam,

Acıların udmuşdu.

Könül mülkünü yaxardı

Daim irfan məşəli.

Nəsillərə nur aşlardı

Günəş kimi əməli.

Cisim ilə can birliyinə

Ruhu keşik çəkərdi.

Arzusuna, diləyinə

Xeyirxahlıq əkərdi.

Nəsiminin qəlb dəftəri

Könüllərə örnəkdir.

Hikmət kimi hər əsəri

Günəşdən bir diləkdir.

Can fəda etmişdi o,

Xeyirxahın yolunda.

Amma sonda qurban oldu

Cəhalətin əlində...

Başın alıb çıxıb getdi

Azərbaycan yurdundan.

Tənələr hər yana yetdi

Ər şairin ardından.

Anadolu, Bağdad, Bursa,

Didərginlik yolları.

Döyüşən qələmdən, amma

Yorulmadı qolları.

Hələbdəki müsibətlər

Qəddin bükə bilmədi.

Nə olsa, şeirdən şeir

Əlin çəkə bilmədi.

Qismət imiş cəhalətə

Sonda saçdı nifrətin

Göstərdi əhli-ümmətə

Nə olduğun bidətin.

Heyhat, zülüm çarəsini

Tapa bilmir alimlər.

Nədən şair dərisini

Soydu qansız zalımlar?!

Müəyəddin – qəddar sultan,

Qan içməkdən qudurub.

Şair dərisin dabandan

Dir-diri soydurub!

Nəsimi baş əyməsə də,

Bir vəhşinin hökmünə

O zalım heç dəyməsə də,

Şairin bir tükünə!..

***

Arxada qaldı zamanlar,

Şair canlı dastandır.

Onu əzbər bilən kim var,

Qəlbi bir gülüstandır.

Hikmət bağın yaradıb o,

Fəda edib canını

Nəsillərə can atıb o

Qurban verib qanını.

Özbək xalqı ta əzəldən

Öz fəxri bilib onu

Tanıyıb hər bir qəzəldən

Azərbaycan oğlunu!

Orijinaldan (özbək və rus) tərcümə edən:

Akif Azalp

Azərbaycan-Özbəkistan Dostluq Cəmiyyəti İdarə Heyətini üzvü,

filologiya üzrə fəlsəfə doktoru

Kaspi 2019.- 9-12 noyabr.- S.18.