Zəfər Paradı dünya mediasında

"Bakıda keçirilən parad yeni geosiyasi ittifaqın yaranmasından xəbər verir”

Müstəqillik tariximizin ilk Zəfər Paradı kimi tarixə düşən 10 dekabr paradı tək regionda deyil, bütün dünyada geniş rezonans doğurub. Dünyanın əksər nüfuzlu telekanalları, informasiya agentlikləri, qəzetləri Zəfər Paradını geniş şəkildə işıqlandırıblar.

Postsovet məkanında daxil olan ölkələrdən Ukrayna mətbuatı qələbəyə həsr olunmuş Zəfər Paradını geniş işıqlandırıb. "RBK-Ukrayna”, "Ukrinform”, UNIAN, "İnterfax-Ukrayna” informasiya agentliklərinin, "Gordon”, "Segodnya”, "Dialog”, "Podrobnosti” və digər portalların yaydıqları informasiyalarda, 1+1, "Ukrayna 24”, TCN, "Pryamoy” telekanallarında yayımlanan reportajlarda paradının möhtəşəmliyi haqqında fikirlər yer alıb. Məlumat və reportajlarda Zəfər Paradında Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevlə Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın çıxışından sitatlar yer alıb. Prezident İlham Əliyevin çıxışına istinadla vurğulanır ki, Zəngəzur, Göyçə, İrəvan mahalı Azərbaycanın tarixi torpaqlarıdır. "Bizim xalqımız bu torpaqlarda əsrlər boyu yaşayıb, ancaq Ermənistan rəhbərliyi o vaxt 100 minlərlə azərbaycanlını öz doğma torpaqlarından didərgin salmışdır. Ondan sonra Dağlıq Qarabağda eyni mənzərə müşahidə olunurdu”, - deyə məlumatlarda prezidentə istinadla qeyd olunur. Azadlıq meydanında Ermənistan ordusundan qənimət götürülmüş hərbi texnikaların bir qisminin, eləcə də Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinə məxsus döyüş texnikasının nümayiş etdirildiyi qeyd olunur.

Moldova mətbuatı Azərbaycanda keçirilmiş Zəfər Paradına dair məlumata rus və rumın dillərində geniş yer verib. Moldovanın nüfuzlu "Tribuna”, "Noi”, İPN, "Newsmaker”, AVA "Stiri” və "Deschide” xəbər agentliklərinin rəsmi internet səhifələrində yayımlanan məlumatlarda, müharibədə şəhid olan azərbaycanlıların sayı qədər - 2783 türk əsgərinin və Ərdoğanın da paradda iştirak etdiyi, Azərbaycan və türk əsgərlərinin həm müasir hərbi geyimlərdə, həm də simvolik olaraq Qafqaz İslam Ordusunun hərbi formasında xalqların qardaşlığını və əbədi birliyini əks etdirən ortaq yürüş etdiyi qeyd edilib, paradda Azərbaycanın müasir hərbi texnikası, ordumuzun məğlub etdiyi düşməndən ələ keçirilmiş qənimətin bir hissəsinin nümayiş olunduğu bildirilib.

Qırğızıstanın "goldenbridgenews.com”, "turkelpress.com”, "turkelpress.info”, "ahiskapress.com” və "vatanpress.com” portalları Vətən Müharibəsindəki qələbəyə həsr olunmuş paradı və prezidentlərin çıxışlarını işıqlandırıb. "Goldenbridgenews.com” portalı, həmçinin türk dilində "Azərbaycanın Qarabağdakı qələbəsi Zəfər Paradı ilə bayram edildi” və "Azərbaycanın qürur günü: Qarabağ zəfərinin bayramı” sərlövhəli məqalələr də dərc edib. Yazılarda qeyd olunub ki, Azərbaycan və türk əsgərlərinin qatıldığı paradda ölkəmizin müharibədə istifadə etdiyi hərbi texnika, silah və sursatlar, raketlər, artilleriya qurğuları, hava hücumundan müdafiə sistemləri nümayiş olunub.

Gürcüstanın əsas aparıcı kütləvi informasiya vasitələri də paraddan silsilə materiallar yayıblar. "Report.ge”, "palitranews.ge” informasiya portalları paraddan videomateriallar da təqdim ediblər. "Report ge.” portalı paradı bütünlüklə yayımlayıb. "24news.ge” informasiya portalı Zəfər Paradı ilə əlaqədar fotosessiya təşkil edib. Bundan başqa, "aktual.ge”, "report.ge”, "dalgatv.ge”, "kavkasia.net”, "palitranews.ge”, "24news.ge”, "gaxa.ge” və digər agentliklər də parada yer ayırıblar. Ümumilikdə Zəfər Paradı ilə əlaqədar qonşu ölkənin informasiya portallarında, televiziya və radioda Azərbaycan, rus, ingilis və gürcü dillərində 50-dən çox material yayımlanıb. Rusiyanın dünyaca məşhur "Kommersant” qəzeti Bakıda keçirilən paradı böyük hadisə kimi qələmə verib. Paradı izləyən qəzetin əməkdaşında ən böyük təəssüratı ermənilərdən qənimət kimi götürülən texnika nümunələri, eləcə də məhv edilən texnikaların nömrələrindən ibarət olan lövhə yaradıb. "Lövhədə "Qarabağ Azərbaycandır” kəlməsinin quraşdırılması ən böyük bir hadisə idi”. "Moskovski komsomolets” isə yazır ki, Bakıda keçirilən hərbi paradda nümayiş etdirilən hərbi texnika müasirliyi ilə seçilib. "Belə bir texnika heç Türkiyədə yoxdur” deyə qəzetə açıqlamasında ekspertlər bildiriblər. "Novoe vremya” isə rusiyalı tarixçi Andrey Zubovun fikirlərini dərc edib. "Bakıda keçirilən parad Ermənistan üzərində qələbədən çox, yeni geosiyasi ittifaqın yaranmasından xəbər verir”. "Qazeta ru.” isə yazır ki, paradda Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinə məxsus zirehli texnikanın hərəkəti və düşməndən qənimət kimi götürülmüş texnikaların nömrələrindən hazırlanmış "Qarabağ Azərbaycandır” lövhəsi böyük bir hadisə idi. Türkiyə prezidentinin üzü həmin vaxt təəccüb və heyrət içində idi. Bundan əlavə Rusiyanın NEWS.RU, EXO MOSKVI, 360 telekanalı prezidentlər İlham Əliyev və Ərdoğanın paradda səsləndirdiyi fikirlərdən sitatlar təqdim ediblər. "Asoşieyted Press” qələbə paradında Türkiyəyə məxsus pilotsuz uçuş aparatlarının nümayiş etdirilməsinə, komandoslarının hərəkətinə toxunub. Eləcə də, prezident İlham Əliyevin Türkiyənin Azərbaycana verdiyi dəstəyə görə təşəkkürünü - "bir millət iki dövlət” ifadəsini xüsusi vurğulayıb.

Qardaş Türkiyənin əksər telekanalları Zəfər Paradına geniş yer veriblər. "Yeni safak”da dərc olunan "Tarih tekerrür etti: Türk askeri 100 yıl sonra yeniden Bakü'de” başlıqlı məqalədə parada yer ayrılıb. "Milliyet” də dərc edilən "Azerbaycan'da tarihi gün! Cumhurbaşkanı Erdoğan şehitliği ziyaret etti. "A HABER” "Azerbaycan-Karabağ Zaferi ve vefa!!?” başlıqılı yazıda paraddan bəhs edilib. "Sözçü” qəzetində dərc edilən "Azerbaycan’da tarihi gün” başlıqlı məqalədə də hərbi paradda yer ayrılıb. "Sabah” qəzetində dərc edilən "Nuri Paşa’nın evlatları Bakü’ye döndü!” başlıqlı məqalədə də diqqəti çəkir. "Nuri Paşa 12 minlik Qafqaz İslam Ordusu ilə Bakını işğal edən bolşevik və erməni qüvvələrini dəf etdi. Cəmi 28 yaşında idi. İndi yaşındakı igid insanlar Bakı küçələrində Can Azərbaycanın igid kişiləri ilə çiyin-çiyinə yeriyirdilər. İki Baş Komandan Ərdoğan və Əliyev onları birlikdə salamladı. 102 il əvvəl Qafqaz İslam Ordusunun Bakıya yürüşünü izləyin. Görəcəyiniz yeganə fərq görüntünün ağ-qara olmasıdır. Bakı küçələrində qələbə yürüşündə Kiprdə yunan dəstələrinə, PKK-ya və İraqdan Suriyaya qədər apardığımız hərbi əməliyyatlara qatılan Bolu 2-ci Komando Briqadasının bayrağını görəndə, duyğu keçirməmək mümkün idimi? Ruh eynidir, birlik eynidir, istiqamət eynidir.

Bu gün Qafqaz İslam Ordusunun şəhidləri Bakıda azərbaycanlı qardaşları ilə çiyin-çiyinə, "Şəhidlər Stansiyası”nda - Milli Məclisin qarşısında uzanırlar. Təəssüf ki, bu şəhidlik SSRİ dövründə əyləncə məkanı kimi istifadə edilmişdir”, - deyə məqalədə bildirilir. Türkiyə mediasında dərc olunan məqalələrdə bildirilir ki, müharibənin ilk günündən Azərbaycanın yanında olan Türkiyə zəfər paradında da ən yüksək səviyyədə təmsil olundu.

"Azadlıq radiosu”nda dərc olunan məqalədə Berlində yerləşən Beynəlxalq Münasibətlər və Təhlükəsizlik İnstitutunun təhlilçisi Daria İsaçenkonun fikirlərinə yer verilib. O yazır ki, hələ bu ilin martında Türkiyənin müdafiə naziri Hülusi Akar bildirmişdi ki, Türkiyənin Yaxın Şərqdə, Qafqazda, Balkanlarda və Aralıq dənizi hövzəsində iddiaları var və bu iddialar təmin olunmalıdır. Onun sözlərinə görə, Türkiyə Rusiya ilə rəqib olacaq gücdə deyil, amma Rusiyanın da Türkiyəyə kompromis etməsi, onu özünə cəlb etmək istəyi ilə bağlıdır, başqa sözlə, Rusiya Türkiyəni Qərbə qarşı özünə tərəfdaş görür: "Eyni şəkildə Türkiyə də Rusiyanın maraq dairəsinə girdi. S-400-lər, ticarət, təbii qaz”.

Ekspert Nadir Devlet bildirir ki, Türkiyə ilk dəfə olaraq İHA və SİHA-ları bu müharibədə sınaqdan keçirdi. Türkiyə həm də Azərbaycan əsgərlərini NATO təlimləri ilə hazırladı: "Türkiyə ilə Azərbaycanın genişmiqyaslı hərbi təlimləri bu yay Tovuz hadisəsindən sonra intensivləşdi. Qarabağda sentyabrın 27-dən başlanan müharibədə Türkiyə liderləri həm siyasi, həm də mənəvi mənada sona qədər Azərbaycanın yanında olacaqlarını dedilər. Azərbaycan Türkiyədən son müasir silahlar aldı, amma Türkiyə Azərbaycanın silah aldığı yeganə ölkə deyil”.

"Amerikanın səsi” radiosu da paraddan geniş reportaj təqdim edib. "Dekabrın 10-da Bakıda "Zəfər Paradı” keçirilib. Paradın 44 gün davam edən savaşın zəfərlə başa çatmasına həsr edildiyi deyilib. Azadlıq meydanında paradlar çox keçirilib. Ancaq bu paradın xüsusi önəmi var. Bu, Zəfər Paradıdır. Hərbi əməliyyatlarda Azərbaycan Ordusunun peşəkarlığını vurğulayan İlham Əliyev, əməliyyatlar nəticəsində Cəbrayıl, Füzuli, Zəngilan, Qubadlı rayonları, Suqovuşan qəsəbəsi, Hadrut qəsəbəsi, Xocalı rayonunun bir hissəsi, Kəlbəcər rayonunun bir hissəsi, Murovdağ silsiləsi, Laçın rayonunun cənub hissəsi və strateji yüksəkliklərin azad edildiyini bildirib.

İndoneziyanın nüfuzlu kütləvi informasiya vasitələri də Zəfər Paradını geniş işıqlandırıb. "Dunia.rmol.id”, "aceh.tribunnews.com”, "serambinews.com”, "foto.tempo.co”, "sinarpost.com” və digər saytların yaydıqları informasiyalarda, "Serambion TV” telekanalında yayımlanan reportajda Zəfər Paradının möhtəşəmliyi haqqında ətraflı məlumatlar yer alıb.

Azər NURİYEV

Kaspi 2020.- 12 dekabr.- S.8.