Ötən il 1800-ə yaxın müəssisə özəlləşdirilib
290-a yaxın müəssisə
və obyektin torpaq sahələrindən isə qeyri-qanuni istifadə edilib
Dövlət Əmlakının İdarə Edilməsi üzrə Dövlət Komitəsindən (DƏİEDK) verilən məlumata görə, dünən DƏİEDK-də görülmüş işlər və cari ildə qarşıda duran vəzifələrə həsr olunmuş iclas keçirilib. Ötən il ərzində yerinə yetirilmiş işlərdən danışan komitə sədri Kərəm Həsənov bildirib ki, dövlət əmlakının özəlləşdirilməsi prosesində səmərəliliyin və şəffaflığın artırılması, özəlləşdirmənin sürətləndirilməsi və dövlət əmlakının idarə edilməsinin təkmilləşdirilməsi davam etdirilib.
Bu məqsədlə
30-dan
çox normativ hüquqi sənədin layihələri hazırlanıb. Ötən il
ərzində dövlət
əmlakının özəlləşdirilməsi
sahəsində həyata
keçirilən işlər
nəticəsində 1800-ə
yaxın kiçik dövlət müəssisə
və obyekti özəlləşdirilib, orta
və iri dövlət müəssisələrinin
bazasında 10 səhmdar
cəmiyyəti yaradılıb.
Səhmdar cəmiyyətlərinin
səhmlərinin özəlləşdirilməsi
ilə bağlı
60-a yaxın hərrac
keçirilib. Bu hərraclarda 125-ə yaxın səhmdar cəmiyyətinin səhmləri
özəlləşdirilib: "2008-ci il ərzində 800-ə yaxın müəssisə və obyektin yerləşdiyi torpaq sahəsi də özəlləşdirilib.
Fiziki və hüquqi şəxslərə
dövlət əmlakının
özəlləşdirilməsi və mülkiyyət hüquqlarının əldə
edilməsinə dair
2700-ə yaxın şəhadətnamə verilib.
2700-ə yaxın müəssisə və obyektlərin isə texniki pasportları tərtib edilib".
Özəlləşdirilmiş müəssisələrə
52 milyon manatlıq investisiya qoyulub
K.Həsənov bildirib ki, dövlət
müəssisələrinin investisiya müsabiqələri
vasitəsi ilə özəlləşdirilməsinin sürətləndirilməsi də
davam etdirilir. Bu zaman daxili bazarın tələbatının ödənilməsi,
ixrac yönümlü
məhsul istehsalı,
istehsal prosesində əsasən yerli xammaldan istifadə edilməsi, iş yerlərinin açılması,
əməkhaqqı və
sosial borcların ödənilməsi kimi meyarlara cavab verən investisiyalara üstünlük verilir.
Bu məqsədlə
2008-ci il ərzində
20-ə yaxın müəssisə investisiya
müsabiqəsi vasitəsi
ilə özəlləşdirilib.
Müqavilə şərtlərinə əsasən, müsabiqələrin
qalibləri tərəfindən
bu müəssisələrə
20 milyon manata yaxın həcmində investisiya qoyuluşlarının
həyata keçirilməsi
və 1150-ə yaxın yeni iş yerinin açılması nəzərdə
tutulur. İnvestisiya müsabiqəsi vasitəsilə
özəlləşdirilmiş müəssisələrə 2008-ci il ərzində
52 milyon manat məbləğində investisiya
qoyulub, 560 yeni iş yeri açılıb.
İnvestisiya müsabiqəsi
vasitəsi ilə özəlləşdirilmiş 14 müəssisə üzrə
mülkiyyət hüququ
alıcılara keçib:
"Ötən dövr
ərzində "Azərcell
Telecom" birgə müəssisəsindəki dövlətə məxsus
payın özəlləşdirilməsi
istiqamətində zəruri
tədbirlər də
həyata keçirilib
və dövlət payının alqı-satqısına dair müqavilə imzalanıb.
"Caspian-American Telecommunications
LLC" birgə müəssisəsinin
nizamnamə kapitalındakı
dövlətin payının
özəlləşdirilməsi və "Kapital Bank" ASC-nin dövlətsizləşdirilməsi də başa çatdırılıb".
170 müəssisə
və səhmdar cəmiyyətlərində dividendlərin
vəziyyəti araşdırılıb
Dövlət müəssisələrinin özəlləşdirməqabağı sağlamlaşdırılması və özəlləşdirmədən sonra dəstəklənməsi ilə bağlı müvafiq tədbirlər də həyata keçirilib. Bu məqsədlə komitə tərəfindən sahəvi təhlillər aparılıb. Komitə sədri bildirib ki, özəlləşdirilmiş müəssisələrin dəstəklənməsi üzrə kənd təsərrüfatı məhsullarının emalı, toxuculuq və tikiş sənayesi sahəsində özəlləşdirilmiş müəssisələrə dəstək də verilib. Eyni zamanda, özəlləşdirilmiş müəssisələrin istehsal etdiyi məhsulların rəqabət qabiliyyətinin və ixrac potensialının artırılması, investisiyaların cəlb edilməsi əsasında maliyyə potensialının artırılmasının dəstəklənməsi istiqamətlərində də tədbirlər həyata keçirilib: "Özəlləşdirilmiş 50 müəssisə üzrə fərdi dəstəklənmə tədbirləri həyata keçirilib və müxtəlif mövzularda seminarlar təşkil edilib. Özəlləşdirilmiş müəssisələrin nümayəndələrinin xarici təcrübə ilə tanışlığı da təmin edilib".
K.Həsənov Dünya Bankının həyata keçirdiyi Daşınmaz
Əmlakın Qeydiyyatı
Layihəsindən də
söz açıb. Belə ki, layihə
çərçivəsində komitə üçün
"Dövlət əmlakının
idarə edilməsi sistemi"nin hazırlanması ilə bağlı zəruri tədbirlər davam etdirilib. Onun sözlərinə görə,
ötən müddətdə
monitorinqlər də həyata keçirilib. Bu monitorinqlər dövlət əmlakının
idarə edilməsinin
effektivliyinin artırılması,
mühafizəsinin təmin
edilməsi, ondan səmərəsiz və qanunsuz istifadə hallarının aradan qaldırılmasına yönəlib.
Dövlət əmlakının
təyinatı üzrə
səmərəli istifadə
olunması vəziyyəti
araşdırılarkən qeyri-qanuni istifadə halları da üzə çıxarılıb:
"Aparılan monitorinqlər nəticəsində
aşkar edilmiş
290-a yaxın müəssisə
və obyektin torpaq sahələrindən
qeyri-qanuni istifadə hallarının aradan qaldırılması ilə
bağlı işlər
görülüb. 2008-ci ildə
170-ə yaxın müəssisə və səhmdar cəmiyyətlərində
dövlət əmlakının mövcudluğu, qorunub saxlanılması və ondan səmərəli
istifadə olunması,
habelə dövlət
büdcəsinə dividendlərin
hesablanılması və
ödənilməsi vəziyyəti
də araşdırılıb.
Nizamnamə kapitalında
dövlətin payı
olan səhmdar cəmiyyətlərindən 402 balans hesabatı və 470-ə yaxın inventarizasiya aktı qəbul edilib". Komitənin sərəncamında olan dövlət müəssisələrindən
isə 202 balans hesabatı və inventarizasiya aktı qəbul olunub: "Hesabat müddəti
ərzində ümumilikdə
dövlət müəssisə
və təşkilatlarından
5600 ədədə yaxın
2-Əmlak nömrəli
statistik hesabatı qəbul edilib. Özəlləşdirmədən sonra alqı-satqı müqaviləsinin
şərtlərinə əməl
olunması və fəaliyyətində öz
profilinin saxlanılması
ilə bağlı
100-dən çox
sosial təyinatlı obyektdə monitorinqlər aparılıb".
113801 daşınmaz
əmlak barədə
məlumatlar artıq qeydiyyata alınıb
K.Həsənov əlavə edib ki, daşınmaz dövlət əmlakının icarə haqlarının toplanması sahəsində şəffaflığın və operativliyin təmin olunması də diqqətdə olub. Bu məqsədlə komitə tərəfindən tətbiq edilən avtomatlaşdırılmış ödəniş sistemi üzrə icarəçilər tərəfindən 8400-ə yaxın ödəniş həyata keçirilib: "2008-ci il ərzində 1000-ə yaxın daşınmaz dövlət obyekti icarəyə verilib. Dövlət əmlakının icarəyə verilməsindən 2008-ci ildə dövlət büdcəsinə 4,8 vəsait daxil olub ki, dövlət büdcəsi üzrə müəyyən edilmiş tapşırıqlar artıqlaması ilə yerinə yetirilib".
Komitə sədri dövlət əmlakının Registrdə qeydiyyata alınmasından da söz açıb. Belə ki, 1 yanvar 2009-cu il tarixinə 6229 hüquqi şəxs statuslu dövlət müəssisələri və onların 4777 filiallarının (cəmi 11006 təsisat) malik olduğu 113801 daşınmaz əmlak barədə məlumatlar artıq qeydiyyata alınıb. Dövlət və özəlləşdirilən müəssisələrin, hüquqi və fiziki şəxslərə məxsus obyektlərin yerləşdiyi dövlət torpaqları haqqında yaradılmış məlumat bankına 8600-ə yaxın müəssisə və obyektin yerləşdiyi dövlət torpaq sahəsi barəsində məlumatlar daxil edilib.
Həqiqət
Kaspi.- 2009.- 28 yanvar.-
S.8.