Sərhədləri aşan
musiqi
Musiqi
hissin uğultusudur,
deyirlər. Onu insanların
universal dili də adlandırırlar. Musiqi həm də
sirli bir xəzinədir. Elə bir
xəzinə ki bitib-tükənməz, gah
xoş əhval yaradar, gah kədərləndirər,
ya da riqqətə
gətirər.
Yola saldığımız ildə
ölkəmizin musiqi həyatında hansı hadisələr yaşandı,
nə kimi yeniliklər baş verdi?
Yubileylər...
2017-ci ildə dövlət başçısının
sərəncamları ilə
görkəmli bəstəkarlar,
xalq artistləri Tofiq Quliyev və
Cövdət Hacıyevin
100, Emin Sabitoğlunun
80, dünya şöhrətli
müğənnilər, SSRİ xalq artistləri Şövkət Məmmədovanın
120, Müslüm Maqomayevin
75, Mstislav Rostropoviçin
90 illik yubileyləri qeyd olundu.
C.Hacıyevin yubileyi ilə bağlı tədbirlər
il ərzində
bir sıra xarici ölkələrdə
də keçirildi. Rusiyanın Tver vilayətinin Vışniy
Voloçek şəhərində
M.Maqomayevin yubileyi münasibətilə musiqiçinin
adına verilmiş küçənin
və sənətkarın
barelyefinin açılışı
oldu.
Bu il həmçinin dövlət
başçısının sərəncamı ilə
Azərbaycan professional vokal
ifaçılığının banisi, SSRİ Xalq artisti Bülbülün anadan olmasının 120 illiyi ölkəmizin təhsil və mədəniyyət ocaqlarında
silsilə tədbirlərlə
qeyd edildi.
Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının sədri,
Xalq artisti, AMEA-nın müxbir üzvü Firəngiz Əlizadənin 70 illiyi münasibətilə təşkil
edilən mərasim də ilin yaddaqalan
tədbirlərindən idi.
Prezident İlham Əliyevin sərəncamları ilə
xalq artistləri,
maestro Rauf Abdullayev və görkəmli pianoçu Fərhad Bədəlbəylinin Azərbaycan
musiqi mədəniyyətinin
inkişafında xüsusi
xidmətlərinə görə
“İstiqlal” ordeni ilə təltif olunmaları ölkə rəhbərliyinin mədəniyyət
sahəsinə göstərdiyi
diqqət və qayğının bariz nümunəsidir. R.Abdullayevin 80, F.Bədəlbəylinin 70 illik
yubileyləri münasibətilə
böyük konsert proqramı musiqisevərlərə
gözəl ərməğan
oldu.
Festivallar, müsabiqələr
23-27 aprel tarixində Heydər Əliyev Fondu, Mstislav Rostropoviç Fondu və Mədəniyyət
və Turizm Nazirliyinin təşkilatçılığı
ilə Bakıda IX Beynəlxalq Mstislav Rostropoviç Festivalı
Rusiya, Avstriya və Almaniyadan tanınmış musiqiçiləri,
kollektivləri bir araya gətirdi.
Tanınmış
müğənni, bəstəkar
Emin Ağalarov, məşhur rusiyalı
media meneceri, prodüser
Sergey Kojevnikov və Rusiyanın Əməkdar artisti, müğənni Qriqori Lepsin müştərək layihəsi
olan beynəlxalq “JARA”
musiqi festivalı 27-30
iyul tarixində yenidən estrada həvəskarlarını Xəzər
sahilinə topladı.
Festival bu dəfə
də bir-birindən maraqlı konsert proqramları ilə əsl musiqi bayramı ovqatı yaşatdı.
Şəki “İpək Yolu”
VIII Beynəlxalq Musiqi
Festivalı da ilin yaddaşlara yazılan mədəniyyət
tədbirlərindən oldu.
Mədəniyyət və
Turizm Nazirliyi, Azərbaycan Bəstəkarlar
İttifaqı və Şəki Şəhər
İcra Hakimiyyətinin
birgə təşkilatçılığı
ilə keçirilən
festivalda Türkiyə,
Yaponiya, Polşa, Macarıstan, İran və Gürcüstandan rəqs və musiqi qrupları, ifaçılar, həmçinin
Azərbaycanın tanınmış
musiqi kollektivləri iştirak etdilər.
Heydər Əliyev Fondunun təşkilatçılığı, Mədəniyyət və
Turizm Nazirliyinin dəstəyi ilə 29 iyul - 3 avqust tarixlərində IX Qəbələ
Beynəlxalq Musiqi Festivalı keçirildi. Builki festivalın konsertləri Qəbələ ilə yanaşı, Şəki və İsmayıllı şəhərlərində də
təşkil olundu.
Festivalın iştirakçıları
arasında respublikanın
tanınmış musiqiçiləri
Murad Adıgözəlzadə,
Azər Rzazadə, İsfar Sarabski, eləcə də xarici ölkələrdən
Janna Qandelman (İsrail),
Mixael Sladkin (ABŞ),
Dmitri Yablonski (ABŞ), Canluicci
Sartori (İtaliya), Mojca Zlobko Vaygl
(Sloveniya), Nomeda Kazlaus (Litva) və digərləri yer almışdı. Festival çərçivəsində
tamaşaçılar açıq
havada konsert proqramlarında klassik musiqilərin qəlbləri
riqqətə gətirən
sədası ilə Azərbaycanın əsrarəngiz
təbiətindən zövq
aldılar.
Heydər Əliyev Fondu və Mədəniyyət
və Turizm Nazirliyinin təşkilatçılığı
ilə sentyabrın
18-dən 26-dək keçirilən Üzeyir Hacıbəyli
IX Beynəlxalq Musiqi Festivalı ənənəsinə
sadiq qalaraq Azərbaycan musiqiçiləri
ilə yanaşı, Almaniya, Rusiya, Türkiyə, Gürcüstan,
Fransa, Bolqarıstan, Ukrayna və İrandan tanınmış
musiqiçiləri bir
araya gətirdi. Hər il
olduğu kimi, bu dəfə də festival çərçivəsində
konsertlər, konfranslar,
ustad dərsləri təşkil edildi.
Oktyabr ayında gerçəkləşən
növbəti Beynəlxalq
Caz Festivalı isə paytaxtımızda əsl caz havası
yaratdı. Festival bu dəfə də dünyanın məşhur ifaçılarını
Bakıya topladı və zəngin proqramı ilə zövqləri oxşadı.
* * *
Bu il
ilk dəfə olaraq dahi bəstəkar Qara Qarayev musiqisi
orqan alətinin cazibəsində təqdim
edildi. Qara Qarayev sənətinin
vurğunları ümumbəşəri
və milli ənənələri bir
araya gətirən bəstəkarın əsərlərini
ilk dəfə olaraq orqan aləti üçün işlənmiş
variantda dinləmək
imkanı qazandılar.
Layihənin ideya müəllifi
tanınmış orqan
ifaçısı Cəmilə
Cavadova-Spitsberq idi.
Ölkəmizin musiqi mühitində səbirsizliklə gözlənilən musiqi hadisələrindən biri də, təbii ki, muğam müsabiqəsi layihəsidir. Bu il martın 14-də altıncı “Muğam televiziya müsabiqəsi”nə start verildi. 20 iddiaçı müsabiqəyə vəsiqə qazandı. Xatırladaq ki, müsabiqə Heydər Əliyev Fondunun dəstəyi, Azərbaycan Mədəniyyət Fondunun layihəsi əsasında Azərbaycan Televiziyasının təşkilatçılığı, Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin iştirakı ilə keçirilir.
Bu il mütəfəkkir şair Nəsiminin (1369-1417) vəfatının 600 illiyinə həsr edilən tədbirlər silsiləsindən 7-9 aprel tarixində Niderlandın paytaxtı Amsterdamda Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının sədri, Xalq artisti Firəngiz Əlizadənin “Nasimi Passion” əsərinin premyerası keçirildi.
Avqustun 25-dən 30-dək Özbəkistanın Səmərqənd şəhərində keçirilən ənənəvi “Şərq təranələri” XI Beynəlxalq Musiqi Festivalında ölkəmizi təmsil edən istedadlı tarzən, beynəlxalq müsabiqələr laureatı, Əməkdar artist Sahib Paşazadə və Əməkdar artist, nağara ifaçısı Kamran Kərimov müsabiqənin “Qran-pri” mükafatına layiq görüldülər.
Mədəni irsimizin növbəti təntənəsi
Yola saldığımız 2017-ci ilin ən yaddaqalan hadisəsi isə, sözsüz ki, Koreya Respublikasında keçirilən UNESCO-nun Qeyri-Maddi Mədəni İrsin Qorunması üzrə Hökumətlərarası Komitəsinin 12-ci sessiyasında Azərbaycan və İranın birgə təqdim etdiyi “Kamança simli musiqi alətinin hazırlanması və ifaçılıq sənəti” nominasiyasının təşkilatın Qeyri-maddi mədəni irs siyahısına daxil edilməsi oldu. Nominasiya sənədi Azərbaycan Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi, Xarici İşlər Nazirliyi və ölkəmizin UNESCO yanında daimi nümayəndəliyinin İran tərəfi ilə birgə əməkdaşlığı şəraitində təqdim edilib. Kamançanın bu təşkilatın siyahısında yer alması milli musiqi sənətimizin beynəlxalq aləmdə təbliğinə mühüm töhfə olmaqla yanaşı, muğam sənətimizin bütöv şəkildə dünyaya inteqrasiyası deməkdir.
Qeyd edək ki, Azərbaycanın Birinci vitse-prezidenti, Heydər Əliyev Fondunun rəhbəri, UNESCO və İSESCO-nun xoşməramlı səfiri Mehriban xanım Əliyevanın dəstəyi ilə ötən illərdə Azərbaycan muğam ifaçılığı, aşıq sənəti, tar ifaçılığı sənəti bir sıra mədəni irs nümunələrimiz kimi UNESCO-nun müvafiq siyahısında təmsil olunur.
Lalə Azəri
Mədəniyyət.- 2017.- 29
dekabr.- S.11.