Bülbül sənətinə layiq
yubiley, Azərbaycan adına yaraşan törən...
Böyük sənətkarın 120 illiyinə həsr
olunmuş təntənəli gecə və beynəlxalq
müsabiqə qaliblərinin mükafatlandırılması mərasimi
Təxminən səksən ildir ki, Azərbaycanda
bütün təntənəli bayram konsertləri Üzeyir bəyin
“Koroğlu” operasının uvertürası ilə
başlayır. Konsertin
məramından, tədbirin məqsədindən asılı
olmadan, toplum olaraq altşüurumuzda artıq müstəqil əsər
kimi qavranan bu əsər hər səslənişi ilə
ruhumuzu təzələyir...
İyunun 8-də Heydər
Əliyev Sarayındakı təntənəli bayram konsertinin
açılışında çalınan uvertüranın
baş qəhrəmanı isə Bülbül və onun şərəfinə
keçirilən beynəlxalq yarışmanın qalibləri
idi.
120
yaşına çatdıqda belə adı dillər əzbəri
olan, bu diyarda 7-dən 77-dək hər kəsin yaxşı
tanıdığı Azərbaycan səhnəsinin əvəzsiz
Koroğlusu, SSRİ Xalq artisti, professor, görkəmli xanəndə,
tədqiqatçı, Azərbaycan klassik vokal məktəbinin
banisi Bülbül. Və münsiflərin seçim rəyinin
həyəcanını unutmağa macal tapmadan qələbə
sevincini yaşayan, Vokalçıların Bülbül
adına VII Beynəlxalq Müsabiqəsinin 12 diplomçusu və
laureatı. Bu axşam onların axşamı idi!
Budəfəki
“Koroğlu” uvertürasının səslənişinin daha
bir fərqi onda idi ki, Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestrinə
Böyük Bülbülün nəvəsi, Moskva Konservatoriyası
nəzdində Akademik Musiqi Məktəbinin tələbəsi
17 yaşlı Murtuza Bülbül dirijorluq edirdi. Bu, yubiley gecəsinin
vəd etdiyi sürprizin ilki idi.
Həmin
axşam ilk çıxış edən mədəniyyət
naziri Əbülfəs Qarayev Azərbaycan vokal
ifaçılığında öz məktəbini
yaratmış ölməz Bülbülün həyat və
yaradıcılığından söz açdı. Nazir
çıxışında “Qafqazın konservatoriyası”
adlandırılan Şuşada başlayan sənət yolunun yeniyetmə Murtuzaya Bülbül təxəllüsünü
qazandırmasından, bu yolun onu dünya opera sənətinin vətəni
İtaliyayadək aparmasından danışdı. 1927-1931-ci
illərdə Milan şəhərində təhsil
almış Bülbül ömrünün sonuna kimi səhnədən,
pedaqoji fəaliyyətdən ayrılmamışdı.
Onun təməlini qoyduğu Azərbaycan professional vokal məktəbi
neçə-neçə müğənniyə sənət
yolunu açıb. Ə.Qarayev 1997-ci ildə
Bülbülün 100 illik yubileyinin qeyd olunması münasibətilə
ulu öndər Heydər Əliyevin imzaladığı sərəncamda
vokalçıların Bülbül adına beynəlxalq
müsabiqəsinin keçirilməsi barədə xüsusi bəndin
olduğunu da diqqətə çatdırdı. Bildirildi ki,
builki Bülbül müsabiqəsi isə artıq
yeddinci dəfə, böyük müğənninin 120 illik
yubiley törəni isə Azərbaycan Prezidenti İlham
Əliyevin sərəncamı ilə keçirilir. Bildirildi ki, sənətkar sağlığında
öz dövrünün ən yüksək fəxri
adlarına, orden və medallarına layiq görülüb, vəfatından
sonra isə Ü.Hacıbəyli adına Bakı Musiqi
Akademiyası nəzdindəki Orta ixtisas musiqi məktəbinə,
paytaxtın mərkəzi küçələrindən
birinə onun adı verilib, xatirə muzeyi yaradılıb, 115
illiyi münasibətilə paytaxtda abidəsi ucaldılıb,
səsi və sənəti isə bütün Bülbül
heyranlarının xatirəsində yaşayır.
Vokalçıların
Bülbül adına VII Beynəlxalq Müsabiqəsinin
münsiflər heyətinin sədri, Rusiyanın Xalq artisti,
professor Sergey Leyferkus çıxışında dahi
Bülbülün 120 illik yubiley törəni ilə eyni vaxta
təsadüf edən yarışmanı böyük mədəniyyət
hadisəsi
adlandırdı: “Deyirlər ki, insanı nə qədər ki
xatırlayan var, deməli, o yaşayır. Mən əminəm
ki, bu gün 120 illik yubileyi qeyd olunan Bülbül də bizim
aramızdadır. Bizim qaliblərimiz bu günü heç
vaxt unutmayacaqlar. Çünki bu gün onlar Bülbüldən
sənət xeyir-duası alırlar. Yeni qələbələrə
doğru irəli!”.
* * *
Sonra müsabiqə qaliblərinin
mükafatlandırılması mərasimi başladı.
Qran-pri mükafatına
Türkiyə təmsilçisi, bu səs
yarışmasının ən gözəl və
güclü sopranosu Minə Kurtoğlu layiq görüldü.
Birinci
mükafatı Anastasiya Barun (Rusiya) və Georgi Çelidze
(Gürcüstan), ikinci mükafatı Mariya Buynosova (Rusiya) və Stanislav Li
(Qazaxıstan) paylaşdılar. Üçüncü
mükafat isə Elnarə Məmmədova (Azərbaycan), Yuliya
Zasimova (Ukrayna) və Umid İsrailova (Özbəkistan)
çatdı. Özbəkistan təmsilçisi həm də
“Müsabiqənin ən yaxşı tenor iştirakçısı”
mükafatını aldı.
Yuliya Tkaçenko (Ukrayna), Anna
Şapovalova (Rusiya) və Kete Sixarulidze (Gürcüstan)
müsabiqənin diplomantı adına layiq görüldülər.
Finala adlamış Mahir Tağızadə (Azərbaycan)
ən gənc vokalçı olaraq “Ümid” xüsusi
mükafatına və Varşava Böyük Teatrında ustad
dərslərinə dəvət, Rusiya təmsilçisi
Elza İslamova isə
“Bülbülün repertuarından Azərbaycan bəstəkarının
əsərinin ən yaxşı ifasına görə”
xüsusi mükafat ilə fərqləndilər.
Birinci və ikinci tur dinləmələrində
vokalçıları müşayiət etmiş Yuliya Kərimova
(Azərbaycan), Sergey Semyonov və Sergey Çeçetko (hər
ikisi Rusiya) ən yaxşı müşayiətçi kimi
müsabiqənin diplomu ilə mükafatlandırıldılar.
Təqdimatın ardınca
müsabiqə qalibləri Xalq artisti, professor Rauf Abdullayevin
idarəsi ilə Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestrinin
müşayiəti ilə çıxış etdilər. Beləcə,
salonda əyləşmiş hər kəs münsiflərin nə
qədər ədalətli seçim etdiyinə qulaq şahidliyi
etdi. Gecədə münsiflərdən iki nəfərin
– Sergey Leyferkusun və Teymuraz Ququşvilinin səhnədən
salona süzülərək qəlbləri riqqətə gətirən
mükəmməllik zirvəsi ifalarını dinləmək
də bizlərə az zövq yaşatmadı. Belə sənətkarların
təmsil olunduğu münsiflər heyəti ədalətsiz
qərar çıxara bilməz ki...
* * *
Yubiley
gecəsinin proqramı elə tərtib olunmuşdu ki, biz
gerçəkdən Bülbülün aramızda olduğunu
hiss edirdik. Səhnə perfomanslarının
arasında, bölüm keçidlərində səhnədə
quraşdırılmış nəhəng ekran bizi Azərbaycan
musiqi sənətinin Bülbüllü günlərinə
qaytarır, onun yadigar ifalarını, görüntülərini
bizə təqdim edirdi.
Xalq artisti
Siyavuş Kəriminin müşayiəti ilə Xalq artisti Azər
Zeynalov ilə Əməkdar artist Anar Şuşalının
“Bülbülə ithaf” popurrisi hər kəsin ən
yaxşı musiqili xatirələrini oyatdı. İki lirik
tenorun ifasında Bülbülün ilk dəfə aşkar
edib, işlədiyi, lentə yazdırdığı
xalq mahnı və təsnifləri, ilk ifaçısı
olduğu romanslar bir-birini əvəzlədi. Əməkdar
artistlər Arzu Əliyeva, Nigar Şabanova, Səbuhi İbayev
və Təyyar Bayramovun xanəndə kvarteti olaraq
oxuduqları “Qarabağ şikəstəsi” Bülbülün
ruhuna əsl töhfə oldu...
Yubiley gecəsinin sonluğunu rəmzi
olaraq nəsillərin sənət görüşü də
adlandırmaq olardı. Səhnədəki ekranda baba, səhnədə
ata, orkestr çökəyində pult arxasında da nəvə...
Gecəni Azərbaycanın Rusiya Federasiyasındakı səfiri,
Bülbül Fondunun prezidenti, Xalq artisti, professor, Polad
Bülbüloğlunun ifası səslənmədən təsəvvür
etməkmi olardı?
Ömür
boyu Azərbaycan musiqisinin elçisi missiyasını şərəflə
daşıyan Polad Bülbüloğlu öz
çıxışında Bülbül müsabiqəsinin təsis
olunmasında ulu öndər Heydər Əliyevin sərəncamını
minnətdarlıqla xatırladı. Görkəmli müğənninin
120 illik yubileyinin keçirilməsindən ötrü dövlət
başçısı İlham Əliyevə Bülbül ailəsi
adından təşəkkürünü bildirdi. Müsabiqənin
və yubiley gecəsinin keçirilməsinə görə Mədəniyyət
Nazirliyinə və əməyi keçən hər kəsə
təşəkkür etdi. Müğənninin bəstəkar-müğənni
oğlu dirijor oğlunun idarə etdiyi simfonik orkestrin
müşayiəti ilə çıxışı konsertin
çox səmimi son bölümü oldu.
Yubiley gecəsi
hər zaman Azərbaycan insanını qələbəyə
səsləyən, qəlbini qalibiyyət havasına kökləyən
“Çənlibel” xorunun ifası ilə başa çatdı.
Sənət və həyat cəbhəsindəki, Qarabağ
uğrunda müqəddəs savaşımızdakı
bütün qələbələr bizim olsun!
Gülcahan
MİRMƏMMƏD
Mədəniyyət.-
2018.- 13 iyun.- S.5.