Bakı, Gəncə və Qəbələ UNESCO-nun “Öyrənən Şəhərlər” şəbəkəsində

Azərbaycan Respublikasının üç şəhəri – Bakı, Gəncə və Qəbələ UNESCO-nun həyatboyu təhsil sahəsində aparıcı qurumu olan Öyrənən Şəhərlər üzrə Qlobal Şəbəkəyə (UNESCO Global Network of Learning Cities) üzv seçilib. Bu barədə Xarici İşlər Nazirliyinin Mətbuat xidməti idarəsindən məlumat verilib.

Sentyabrın 23-də UNESCO-nun Öyrənən Şəhərlər üzrə Qlobal Şəbəkəsi tərəfindən adları açıqlanan yeni üzvlər sırasında ilk dəfə Azərbaycan şəhərləri yer alıb. Bu il ümumilikdə 27 ölkədən 55 şəhər Qlobal Şəbəkəyə qoşulub. Bu münasibətlə sentyabrın 23-də Şəbəkəyə seçilən yeni üzvlərin elan olunması ilə bağlı videogörüş formatında tədbirin keçirilməsi nəzərdə tutulur.

Məlumatda qeyd olunur ki, şəhərlərimizin qeyd olunan şəbəkəyə üzv olmaq prosesi UNESCO üzrə Azərbaycan Respublikasının Milli Komissiyası Daimi katibliyinin təşəbbüsü və təşkilatçılığı, Təhsil Nazirliyinin dəstəyi, Azərbaycanın UNESCO yanında Daimi Nümayəndəliyi və aidiyyəti icra hakimiyyəti orqanlarının iştirakı ilə həyata keçirilib.

Qeyd edək ki, UNESCO-nun Öyrənən Şəhərlər üzrə Qlobal Şəbəkəsi həyatboyu təhsil üzrə mühüm layihələrdən biri hesab olunur. Şəbəkənin məqsədi üzv şəhərlər arasında təhsil sahəsində təcrübə mübadiləsi aparmaq, şəhərlərin öyrənmə üzrə inkişaf prosesinə dəstək olmaq, inklüzivlik, rifah və dayanıqlı inkişafı təbliğ etmək, təhsilin keyfiyyətini artırmaqdan ibarətdir.

Hazırda dünya üzrə 64 ölkədən 230 şəhər bu Şəbəkənin üzvüdür. Öyrənən Şəhərlər üzrə Qlobal Şəbəkənin fəaliyyəti Almaniyanın Hamburq şəhərində yerləşən UNESCO-nun Həyatboyu Təhsil üzrə İnstitutu tərəfindən əlaqələndirilir. Yeni üzvlərin adları Hamburq şəhərindən videogörüş vasitəsilə elan olunub.

Şəbəkəyə üzv şəhərlərin sayına görə Koreya Respublikası liderdir. UNESCO-nun saytının müvafiq bölümündə (Members of the UNESCO Global Network of Learning Cities) yer alan siyahıda (23 sentyabradək olan məlumat) bu ölkənin 47 şəhəri var. Növbəti yerlərdə Portuqaliya (11 şəhər), Çin (9), Yunanıstan (8), Britaniya (6), Meksika (6) və s. ölkələr var. Türkiyənin də siyahıda üç şəhəri (Əskişəhər, Hatay, Konya) qeyd olunub.

Onu da qeyd edək ki, Azərbaycan UNESCO-nun şəhərlərlə bağlı daha bir siyahısında, 2004-cü ildən tərtib edilən Yaradıcı Şəhərlər Şəbəkəsində (UNESCO Creative Cities Network) də təmsil olunur. Şəki şəhəri “sənət və sənətkarlıq” tematikası üzrə 2017-ci ildən bu şəbəkənin üzvüdür. 2019-cu ildə isə Bakı şəhəri bu siyahıya daxil edilib. Azərbaycan paytaxtı “dizayn” tematikası üzrə UNESCO-nun Yaradıcı Şəhərlər Şəbəkəsinə salınıb.

Bu qərar Mədəniyyət və Xarici İşlər nazirliklərinin və Azərbaycan Respublikasının UNESCO yanındakı Daimi Nümayəndəliyinin səyləri nəticəsində 31 oktyabr – Dünya Şəhərlər Günü münasibətilə qəbul olunmuşdu.

Yaradıcı Şəhərlər Şəbəkəsi öz inkişafını yaradıcılıq (musiqi, sənətkarlıq, dizayn, kino, ədəbiyyat, qastronomiya və s.) üzərində quran şəhərləri bir araya gətirir. Şəbəkə innovasiya və yaradıcılığı yeni şəhər strategiyasının davamlı və daha inklüziv inkişafının əsas faktoru hesab edir.

UNESCO-nun “yaradıcı şəhərləri” mədəniyyəti inkişaf strategiyalarının əsas qayəsi kimi götürərək ən yaxşı təcrübələrini bölüşürlər. Şəbəkə üzvlərinin yaradıcı potensialı yeddi tematika üzrə müəyyən olunur: incəsənət və sənətkarlıq, xalq sənəti, dizayn, kinematoqrafiya, qastronomiya, ədəbiyyat, media və musiqi. Hazırda bu şəbəkəyə 246 şəhər daxildir. Bakının iqtisadi və mədəni cəhətdən böyük əhəmiyyətə, zəngin təbii, mədəni və tarixi irsə malik olduğu, onilliklər boyunca regionun yaradıcılıq mərkəzi olması, indi isə dizayn sahəsində innovativ layihələrin və startapların mərkəzinə çevrildiyi, bununla da şəhərin davamlı inkişafı üçün geniş potensiala malik olduğu vurğulanan fayl hazırlanaraq təqdim edilmişdi.

Mədəniyyət.- 2020.- 25 sentyabr.- S.1;3.