Şair üçün nə qocalıq, nə ölüm var

XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndələrindən olan Adil Babayev (1925-1977) şeirlərinin birində belə deyir "Şair üçün nə qocalı, nə ölüm var".

Sonetlərinin biri bu misrayla başlayır: " Təzədən doğulur şair ölən gün". Vəfatından qırx il keçsə də daim hörmətlə yad edilən son dərəcə təvazökar insanın, gözəl qələm sahibinin özünə də şamil etmək olar. Əgər vəfatından sonra şairin 10 kitabı nəşr olunubsa, əsərləri səhnəyə qoyulubsa, sözlərinə yazılan nəğmələr daim tele-radio efirlərində səslənirsə, mətbuat səhifələrində şeirləri, haqqında xatirələr, məqalələr dərc olunursa, demək Adil Babayev üçün də "nə qocalıq, nə ölüm var". Adil Babayevin yaradıcılığı barədə Səməd Vurqun, Mehdi Hüseyn, Mirzə İbrahimov, Məmməd Cəfər, Abbas Zamanov kimi söz, sənət xiridarları, Osman Sarıvəlli, Bəxtiyad Bababzadə, Nəbi Xəzri, Qabil, Nəriman Həsənzadə və başqa qələm dostları dəyərli fikirlər söyləmişlər. Hələ 1945-ci ildə böyük ustad Səməd Vurğun iyirmi yaşlı Adilə "Mənim arzum" adlı şeir ithaf etmiş və həmin şeiri "Kommunist" qəzetində çap etdirmişdi. Şeir bu misralarla başlayır:

Şair, nə incədir rübabın sənin.

Uçurtdu ruhumu çaldığın bu saz,

Vətən torpağında bitən gülşənin.

Yarpağı saralıb, çiçəyi solmaz.

Adil Babayev Azərbaycanda poeziyasında sonet janrının yaradıcılarından biridir. Onun sonetləri, həyat və yaradıcılığı, dramaturji fəalıyyəti barədə təkcə publisistik məqalələr, resenziyalar deyil, ayrıca elmi əsərlər də yazılıb. Müxtəlif tədqiqatçılar tərəfindən 5 namizədllik dissertasiuası müdafiə edilib.

Adil Babayevin "Dağlar qızı" və "Qaçqınlar" pyesləri Milli Dram teatrnda, "Mənim məhəbbətim", və "Ən xoşbaxt adam" əsərləri Sumqayıt dövlət teatrında, "Yarımçıq şəkil" dramı Gənc tamaşaçılar və Naxçıvan teatrında, "Qız görüşə tələsir" isə Musiqili komediya teatrında müxtəlif illərdə müvəffəqiyyətlə tamaşaya qoyulub.

Adil Babayevnin tərcümə yaradıcılığı çox geniş və əhatəlidir. Milli Dram teatrında vaxtilə onun tərcüməsində "Hind gözəli", ""Tufan", "Darıxma, ana" , Musiqili komediya teatrında "Tbilisi nəğməsi" əsərləri uğurlu səhnə həllini tapıb. s Əşrəf Quliyeyn quruluşçu-rejissoru olduğu "Hind gözəli" tamaşası dram teatrının səhnəsində 1.000 dəfə oynalıb. Bu rekord göstəricidir. Dram əsərləri ilə yanaşı, Adil Babayev Rabindranat Taqor, Qarsiya Lorka, Lermontov, Nekrasov və bir çox görkəmli şairlərin əsərlərini öz ana dilində oxuculara təqdim edən mahir tərcüməçi kimi də tanınır.

Göründüyü kimi, yaradıcılıq irsi poeziya, dramaruqgiya, publisistika, elmi nəzəri sahələri əhatə edən Adil Babayev mədəniyyət və incəsənət tariximzin inkişafında olduqca böyük əhəmiyyət kəsb edən 1960-1970-ci illər qaynar ədəbi prosesinin ən fəal iştirakçılarından idi.

Nigar

Olaylar.- 2017.- 28-30 yanvar.- S.12.