Qrafın sirli xanımı...

("Paralel dünyalar" silsiləsindən)

... Duman-çən basmış yolla bir xeyli getdik. Hara getdiyimizi dəqiq bilmirdik. Göz-gözü görmürdü. Ayağımızın altına diqqətlə baxırdıq ki, daş-kəsəyə ilişib yıxılmayaq, çalaya düşməyək. Narın yağan yağış yerdəki toz-torpağı palçığa çevirmişdi. Aclıq və susuzluq bir tərəfdən, palçıq da o biri tərəfdən əhədimizi kəsmişdi.

Təlim elə hey palçıqdan şikayətlənir, tez-tez dayanıb əlindəki ağacla ayaqqabısına yapışan palçığı təmizləyirdi.

Bircə Xalıq dinib-danışmırdı. Deyəsən, gedə-gedə yuxulayırdı...

Birdən hava açıldı. Sanki yuxu görürdük və yuxular bir-birini əvəzləyirdi.

Qarşımızda xırda bir şəhər göründü. Şəhərin qüllələrindən anladıq ki, bura qraflıqdır. Çünki qüllələr elə də böyük deyildi, üstündə bayraq yellənirdi, bayrağın da üstündə xoruz emblemi vardı.

Qala qapılarının qarşısında basabas idi. Elə bil adamlar harasa tələsirdilər. Sonradan bildik ki, bura qaraçı bazarıdır.

İki taylı, iri darvazanın qarşısında qızğın alver gedirdi. Sanki burda bizi gözləyirdilər. Qala gözətçisi bizi özünə xas ədayla salamladı, keşikçilər qapını taybatay açdılar, darvazadan içəri ötürdülər və şux geyimli bir nəfər (sən demə, həmin adam sarayın eşikağasıymış) bizi qrafın sarayına dəvət elədi...

Sanki nağıllar aləminə düşmüşdük. Təlim qarşıda gedən eşikağasına işarə ilə böyrümü dürtmələdi, "yəni bu nədir belə?"

Mən də başımla ədalı-ədalı işarə elədim ki, belə də olmalıdır. Hər yerdə bizi, bax belə qarşılamalıdırlar. Qulluğumuzda durmalıdırlar. Çünki biz təkcə özümüzü yox, həm də bütün tayfanı, nəsli, hətta bəşəriyyəti də qorumaq missiyasını boynumuza götürmüşük. Lənətin kökünü tapmaq üçün bütün dünyanı dərk eləməli, onları tanımalıyıq. Təbii ki, mən bütün bunları ürəyimdə fikirləşirdim. Çünki indi söhbətin yeri deyildi.

O biri tərəfdən də narahat olurdum. Düşünürdüm ki, hər şey başqa cür də ola bilər. Amma başqa cür olmadı. Bizi uzaqdan gördüyümüz sarayın qarşısında qırmızı corablı, ağ əlcəkli xidmətçilər qarşıladı.

Eşikağası bizi başa saldı ki, otaqlarımız hazırdır. Yuyunub, bir az dincələndən sonra nahar hazır olacaq. Təəssüf ki, qraf özü bizimlə bir süfrəyə otura bilməyəcək, çünki çox vacib qonağı var, onunla qraflığın bəzi məsələlərini həll eləməlidir.

Bizim üçün ayrılmış otaqlara keçdik. Eşikağası başa saldı ki, bir-birimizi çağırmaq üçün soldakı zəngdən, qulluqçuları çağırmaq üçünsə sağdakı zəngdən istifadə edək.

Mənə ayrılmış otağın yuxarı başında - pəncərəyə tərəf iri çarpayı vardı. Çarpayı ağ tüllə örtülmüşdü və gərdəyə oxşayırdı.

Yazı masası və stul bir az sağdaydı. Sol tərəfdəki divardan iri bir portret asılmışdı, güman ki, qraflığın qurucusunun rəsmiydi, onun altındakı stolun üstünə qəndil və külqabı qoyulmuşdu. İçəridən qəribə qoxu gəlirdi, Sanki bir az əvvəl hansısa bir xanım burda ətirlənmişdi...

Çantamı yerə qoydum, çarpayıya yıxıldım, ətrafı xeyli seyr edəndən sonra özüm də bilmədən yuxuya getdim..

Səhər oyananda gün çıxmışdı. Mən pəncərədən həyətə boylandım. Hündür boylu, mavi sürtüklü, qırmızı köynəkli, başı parikli qraf gözəl bir xanımla bağçada gəzişirdi. Xanım qrafdan xeyli cavan görünürdü. Şux qaməti vardı, əyninə füruzəyi don (vertuqqetta) geyinmişdi. Onların yanında isə iki gözəl uşaq atılıb-düşürdü: bir qız, bir oğlan. Hərdən cavan qadın onları danlayırdı ki, özlərini ağıllı aparsınlar. Hər halda onun jestlərindən belə anlaşılırdı.

Qraf qadına nəsə deyirdi, hərdən qulağına pıçıldayırdı. Qadın da qəşş edirdi.

Ümumən, nə barədəsə deyə-gülə söhbət edirdilər. Maraq mənə güc gəldi, iri pəncərənin rəzəsini qaldırdım, onu yavaşca araladım.

Qrafla xanımın danışığından bir neçə kəlmə qulağıma çatdı.

Qraf deyirdi:

-Sizin gözəl uşaqlarınız var.

Qrafinya:

-Onlar atalarına çox oxşayırlar.

Qraf:

-Mənə elə gəlir ki, sizə daha çox oxşayırlar. Belə övladları olmaq üçün sizin kimi gözəl qadına sahib olmalısan. Mən də istərdim ki, belə gözəl uşaqlarım olsun.

-Amma onların sizin kimi anaları da olmalıdır...

Düzü, heç nə anlamadım və səhər yeməyindən sonra bizə xidmət edən qulluqçudan soruşdum ki, qrafla səhər-səhər bağçada gəzən xanım kim idi.

Qulluqçu gözləmədiyim cavabı verdi:

-Qrafın xanımı.

- !?

Mən onlara baxdıqca bir neçə il əvvəli - 1827-ci ilin hadisəsini xatırladım...

Yanvar, 2020

Elçin Hüseynbəyli

Olaylar.- 2020.- 14-15 yanvar.- S.10