Nəriman Həsənzadə: “Mənim məhəbbətim
sadiqdir. Necə sevmişəmsə, elə o cür də sevirəm”
Nəriman Həsənzadə-90
Ona sevgi şairi də deyirlər. Sevənlərin şairi...Fevralın
18-də bu şairin- Nəriman Həsənzadənin
doğum günüdür.
Nəriman Həsənzadə ömrünün 90-cı pilləsinə
qədəm qoyur.
Şeirlərinə bir insan ömrünü sığdıran
şairimizlə müsahibəmiz
pandemiya səbəbindən
telefon vasitəsilə
oldu. Suallarımı qarşıma qoydum
və zəngi başlatdım.
Nəriman bəy, sizi "Olaylar" qəzetindən
Gülər Seymurqızı
narahat edir. Sizə bir
neçə sualım
vardı, olar?
Nəriman Həsənzadə səmimi
və ürəkdən
gələn razılığı
ilə :
-Əlbəttə, olar. Buyur, qızım...
-Şeirlərinizin birində
"dünya bir nərdivandır" deyirsiniz. Bu nərdivanın 90-cı pilləsinə
qədəm qoyursunuz.
Nələr demək istərdiniz?
- Bu məndən asılı deyil. Məni 90-a gətiriblər. İnsan istədiyinə bəzən elə bir vaxtda nail olur ki, onda
heç lazım deyil ona. Nəyin arzusundadırsa,
ona vaxtında çatmalıdır insan.
90-a gəlib çatmışam,
gətiriblər məni.
Nə deyim, qızım ( gülür).
-Nəriman Həsənzadənin
adı çəkilən
kimi sevgi, saf məhəbbət yada düşür. Əvvəlki sevgilər və bu zamanın sevgisini şeirlərinizdə
necə fərqləndirərdiniz?
Əvvəlki dövrün sevgisi ilə indiki dövrün sevgisi başqadır. Mənim şeirlərimdə mən necə sevmişəmsə elə
gedib. İndi sevgilər müxtəlifdir.
Əldə telefonlar var, elə şeylər
var ki, baxmaq
mümkün deyil . Bizim adət-ənənə
var, milli ənənələrimiz var. Lakin
bizimki Avropanı keçib. Nəsillər dəyişir. Mənim anam kəlağayı bağlayırdı, yoldaşım
başqa bir şey bağladı başına. Sonrakı nəsil
başı açıq
gəzdi, sonrakı nəsil saçlarını
vurdurub oğlanlara oxşadılar. Bunu pisləmirəm,
zəmanə dəyişdikcə
adət-ənənə də
dəyişir. Hər dövrün
öz tələbi
var. Bunu o birinə qarşı qoymaq düzgün deyil. Ancaq mən sevgiyə xüsusi baxıram. Qadınlara münasibətim xüsusidir,
qadın, ailə, bunlar əvəzsizdir.
Qadın
ilahi bir varlıqdır mənim nəzərimdə. Onun
məhəbbəti də,
sevgisi də... Ötəri baxmaq olmur sevgiyə.
Olmaz da. Burda bunu, orda onu sevirlər. Çox mürəkkəbdir. Mənim məhəbbətim
sadiqdir. Necə sevmişəmsə
elə o cür də sevirəm insanları- qadını,
həyatı. İlahi bir
eşqlə sevirəm.
-Bəs Nəriman
bəy, insanlar sevməyi bacarmır, yoxsa başqa səbəblər var?
Səbəblər çoxdur, zəmanə dəyişir. Markesin bir fikri var : "Mühit şüuru dəyişir". Elə bir
şəraitə düşürsən
ki, dəyişirsən.
Hər yerdə bir cürdür. Sevgi də,
məhəbbət də,
geyim də. Ancaq yüksək mədəniyyət
var ki, gərək
onu götürməyəsən.
Zaman dəyişdikcə insanlar
ona uyğunlaşır.
-Siz öz şeirlərinizdə
qadına bu qədər dəyər verərkən real dünyada
qadınların şiddətə
məruz qalması, onların dırnaqarası
mentalitet qaydaları içərisində boğulması
sizə necə təsir edir?
Mən bunları
gördüyüm üçün
qadına bu qədər dəyər verirəm. Mən 1986-cı ildə yoldaşımı itirdim.
O vaxtdan ailə qurmamışam, qura bilərdim, amma mən ailə qura bilmədim. Yenə də deyirəm, qadın ilahi bir varlıqdır, qadın evin yiyəsidir. Evdə qadın yoxdursa, o ev sahibsizdir.
Qadın
evin, ailənin, ölkənin yaraşığıdır.
İnanın, qızım. Səmimi deyirəm.
-Bağışlayın, sözünüzü
kəsirəm. Yadıma
iki misranız düşdü:
Yalnız
bir qadının təbəssümüylə,
Yüz ağlayan
olsa, kiritmək olur.
-Bəli, qızım. Qız ayrıdır, oğlanın
da yeri ayrıdır.
Amma mən qadına üstünlük verirəm.
Kişi gərək qadına qiymət versin.
-Nəriman Həsənzadə
qadına verdiyi dəyəri də səsləndirdiyi bu şeir ilə daha da gözəlləşdirdi:
Qadında sədaqət, kişidə
mərdlik
Birində zəriflik, birində
sərtlik
Qadınlar əvvəlcə dözən
olurlar
Sonra payız buran xəzəl olurlar
Qadına
məhəbbət, anaya
hörmət
Qədimdən indiyə belədir əlbət.
Və ya
Qadının sərvəti-- öz
bədənidir,
Onu da kişiyə mükafat verir.
-Verilişlərin birində
deyirsiniz ki, " Şair olmaq bədbəxtlikdir".
Axı hisslərini, fikirlərini
misralara çevirə
bilməyənlər şair
olmağı xoşbəxtlik
adlandırır. Amma siz bir şair olaraq
deyirsiniz ki, şairlik bədbəxtlikdir.
-Onlar da düz
deyir, mən də. Mən düz deyirəm,
çünki şairliyin
nə demək olduğunu bilirəm.
Onlar da düz deyirlər,
çünki şairliyin
nə demək olduğunu bilmirlər.
Şair bütün gün düşünür, daim
fikirləşir. Mən yoldaşımı
itirəndən sonra çox çətinlik çəkirəm. Qadınla
adam fikirlərini
bölür, anaya deyə bilmədiklərini
yoldaşına deyirsən.
Qadın
hər şeydir.
Qadınım yanımdadırsa, Vətənim var, qadınım yoxdursa, hayana atsaz məni
yaşayaram. Qadın deyəndə
gündə birini tapmaq demirəm haa. Bağlandığın qadını deyirəm.
-Və şair bu şeirini səslənirdi:
Qadın məhəbbəti yoxsa, kişinin həyatda bir yükdür yaşaması.
Qadınsız çətindir həyatı
sevmək, sevgisiz həyat da bir
həyat deyil.
Kişinin ən böyük mədəniyyəti bəlkə
də, qadına münasibətdir.
Sevməyi kişidən öyrənmək
gərək
Əsl sədaqət
ancaq qadındır.
Qadın sədaqətlidir kişidən
Qadın öz evindən əbədi köçmür.
Onun nəfəsi
var, ruhu var evdə.
-Vətəndən söz düşmüşkən, bilirsiniz
ki, biz 44 gün ərzində torpaqlarımızı
işğaldan azad etdik.
Bizim Ali Baş
Komandan çox böyük sərkədədir. Müsahibələrində
Ermənistanın bütün
hiyləgərliyini, yalanlarını,
Rusiyanın idarə etməsini hamısını
dahiyanə şəkildə
açıq göstərdi.
İlham
Əliyev XXI əsrin ən böyük sərkərdəsi və
siyasi xadimidir. Bizim müharibə taktikamızdan
dünya hərbi məktəblərində keçəcəklər.
Necə oldu ki, 44 günə
qələbə çaldıq.
Bu böyük qələbədir. Biz bir yumruq kimi
birləşdik və
qalib gəldik. Türkiyənin qardaşlığı bizə çox böyük dəstək oldu.
Gördünüz, ermənilər xaraba qoyublar torpaqlarımızı. Məscidlərimizdə donuz saxlayıblar. Biz etsək dünya
üstümüzə gələrdi.
Bu münasibətlə də şeirlər yazmışam. Hətta cəbhədən
mənə teleqram vururdular. Heydər Quliyev adlı əsgər isə səngərdən zəng
vurub dedi ki, sizin adınızı
6 raketin üstünə
yazmışıq, artıq
üçünü düşmən
tərəfə atmışıq.
Son olaraq 18 fevral tarixində doxsan yaşına qədəm qoyan şairimizə can sağlığı arzu etdim. Cavabında Nəriman bəyin
səmimi və içdən minnətdarlığını
və xoş sözlərini aldım və telefonun dəstəyini asdım.
Bəli, Nəriman Həsənzadənin
yaradıcılığı Azərbaycan ədəbiyyatında
ayrı bir zirvədir. Nəzərinizə çatdıraq ki,
Nəriman Həsənzadə
44 günlük savaşımızda
bir neçə şeir, "Qarabağ Azərbaycandır, Qarabağnaməm
İlhamdır" adlı
poema da qələmə alıb.
Hazırda bu poema Gənc Tamaşaçılar
Teatrı və Azərbaycan Dövlət Televiziyası tərəfindən
tamaşaya hazırlanır.
Gülər Seymurqızı
Olaylar.- 2021.- 19-25 fevral.- S.9.