Beş dil bilən tələbə

Naid Mahmudov: “Savadlı və elmi olan gənclər potensial işəgötürənlər üçün faydalı ola bilərlər.”

Hazırda Bolonya təhsil sistemi dünya ölkələri üçün bir nümunədir. Ona görə də bir çox ölkələr bu təhsil sisteminə qoşulur. 2005-ci ildə Azərbaycan da Bolonya sisteminə qoşularaq ölkəmizdə təhsilin keyfiyyətini daha artırmaq, Avropa təhsilinə inteqrasiya olunmaq üçün yeni imkanlar əldə etdi. Müsahibimiz Naid Mahmudovsa Bolonya Universitetinin Siyasi elmlər fakültəsində təhsil alır. Qeyd edək ki, 1993-cü il təvəllüdlü N.Mahmudov ilk ali təhsili olaraq Sankt-Peterburq Dövlət Universitetinin Beynəlxalq əlaqələr fakültəsini bitirib. Rus, ingilis, alman, türk (indi italyan dili öyrənir) dillərini bilir. Sankt-Peterburqda Azərbaycanın Gənclər İttifaqında sədr müavini, Sankt-Peterburq Millətlər Evində Gənclər Şurasının sədri, Sankt-Peterburq Qubernatoru Gənclər kollegiyasının üzvü olub. Boş vaxtlarında idmanla da məşğul olur.

-Maraqlıdır, Bolonya təhsil sisteminin hansı özəlliyi və perspektivi var?

-Bolonya sisteminin başlanğıcı 1970-ci ilin ortalarına, Avropa nazirlər sovetinin təhsil sahəsində əməkdaşlıqla bağlı birinci proqram haqda qətnamənin qəbul etdiyi vaxtlara təsadüf edir. Prosesin rəsmi başlanğıcı isə 1999-cu il iyunun 19-u hesab olunur. Həmin tarixdə Bolonya şəhərində 29 Avropa ölkəsinin təhsil nazirlərinin xüsusi konfransında “Avropa Ali təhsil məkanı” bəyannaməsi və ya Bolonya bəyannaməsi qəbul olunub. Bolonya sistemi digər ölkələr üçün də açıqdır. Bir çox ölkə üçün Bolonya sistemi çox perspektivli və uyğundur. Bu, bir beynəlxalq tələbə mübadiləsidir. Müxtəlif ölkələrin bərabər hüquqlara malik tələbələri beynəlxalq konfrans və seminarlarda iştirak edirlər.

- Xaricdə təhsil sizə əlavə nə verib?

-Xaricdə təhsil almağıma çox şadam. Birincisi, bu, mənim üçün bir şansdır ki, Avropada güclü bilik alım. İtaliya çox gözəl ölkədir. Mən çalışıram italyanlara Qarabağ həqiqətlərini, bizim tariximizi, mədəniyyətimizi tanıdım. Demək lazımdır ki, xaricdə təhsil mənə çoxlu dost verib. İtaliya, Almaniya, Yaponiya, Avstriya, İsveç, Finlandiya, Gürcüstan, Rusiya, Qazaxıstan, Tacikistan və s. ölkələrdən dostlarım var.

- Ölkəmizin iqtisadi, mədəni və elmi potensialının gücləndirilməsinə xaricdə təhsil alıb qayıdan gənclər nə kimi töhfə verirlər?

-Bilirəm ki, Azərbaycanda elm və təhsilə xüsusi diqqət yetirilir. Bizim xaricdə oxuyan gənclərimiz sonra Vətənimizə kömək edirlər. İnanıram ki, inşallah, mən də ölkəmizin iqtisadi, mədəni və elmi potensialını gücləndirəcəm və Azərbaycanın adını, maraqlarını dünyada tanıdacam.

Mənim təhsilim, əslində, dünya siyasətinə bağlıdır. Azərbaycan indi dünyada fəal xarici siyasət aparır. Diplomatiya və əməkdaşlıq bizim siyasətimizin mühüm xüsusiyyətidir. Hesab edirəm ki, bilik, bacarıq və təcrübəm bu işləri həyata keçirməkdə mənə kömək edəcək.

- Xaricdəki gənclərimizin təhsil sisteminin müasir tələblərə cavab verən kadr bazasının gücləndirilməsi baxımdan hansı rolu var?

-Gənclər ölkəmizin gələcəyidir. Savadlı və elmi olan gənclər potensial işəgötürənlər üçün faydalı ola bilərlər. Əsasən xaricdə təhsil alan gənclər bu baxımdan daha potensiallıdır. Ona görə ki, onlar iki işlə məşğuldur- həm təhsil alırlar, həm xaricdə Azərbaycanı tanıdırlar,.

- Xarici ölkələrin ali məktəblərində təhsil alacaq gənclərin seçimində başlıca meyar nə olmalıdır?

- Birincisi, yaxşı ingilis dili səviyyəsi olmalıdır. Digər dilləri də bilmək daha yaxşı olardı. Vacibdir ki, onlar məktəbdə yaxşı nailiyyətlər əldə etsinlər. Mühüm meyarlardan biri də aktivlik və məqsədyönlülükdür.

- Azərbaycanlı tələbələr digər ölkələrin tələbələrindən hansı cəhətləri ilə fərqlənir?

- Hər ölkənin tələbələri bir-birindən fərqlənir. Azərbaycanlı tələbələr bacarıqlıdır. Onların fəal həyat mövqeyi və öyrənmək istəyi var. Amma, təəssüf ki, bizim xaricdə oxuyan tələbələrin sayı hələ kifayət qədər deyil. İnanıram ki, bu vəziyyət dəyişəcək.

- Azərbaycan təhsilinin inkişafını necə qiymətləndirirsiz?

-İndiki zamanda, Azərbaycan təhsili çox inkişaf edib. Bakıda və digər şəhərlərimizdə çoxlu müxtəlif universitetlər var. Əsəsən məşhur Bakı Dövlət Universiteti, Bakı Slavyan Universiteti, ADA Universiteti və s. Azərbaycanlı tələbələr beynəlxalq konfranslarda iştirak edirlər və çalışırlar ki, ölkəmizi inkişaf etdirsinlər. Amma biz bu yolun başlanğıcındayıq. Bizim məqsədimiz dünyanın ən yaxşılarından biri olmaqdır.

- Sizcə, tələbə üçün ən vacib olan nədir?

-Tələbələr və gənclərə öyrənmək və oxumaq lazımdır. Yalnız ona görə yox ki, onları kimsə vadar edir, amma özü, öz gələcəyi və ölkənin gələcəyinə görə bu, vacibdir. Azərbaycanlı müəlliflərlə yanaşı, əcnəbi müəlliflərin də kitablarını oxumaq vacibdir. Bununla bərabər, xarici dilləri öyrənmək lazımdır. Həmçinin İKT biliklərini, ümumiyyətlə, bəşəriyyətin gələcəyi üçün dünyəvi elmlərə yiyələnməlidirlər.

- Sizlə birgə təhsil alan əcnəbi tələbələrin Azərbaycan haqqında məlumatı varmı?

-Əvvəl mən fikirləşirdim ki, İtaliyada və əsasən də Avropada Azərbaycan haqqında az adamın məlumatı var. Ona görə dövlət bayrağımızı, sazımızı və Nizami Gəncəvinin əsərlərini özümlə götürdüm. Amma bura gələndə gördüm ki, italyanlar bizim ölkəmizi tanıyırlar. Ölkəmizin tarixi, mədəniyyəti, eləcə də “Avroviziya” və İlk Avropa Oyunları ilə bağlı biliyə malikdirlər. Şəxsən mənim tələbə yoldaşlarım, italyanlar, almanlar, yaponlar və digərləri çox istəyirlər ki, Azərbaycana gəlsinlər. Mən hamısını Azərbaycana dəvət etmişəm. Özüm də buradakı adamları Azərbaycanla tanış edirəm. Azərbaycan-İtaliya əlaqələri qədim Romadan, Ağqoyunlu dövlətindən və Venesiya dövlətindən başlanıb. Aşıq sənətini, ədəbiyyatımızı çalışıram öyrədəm. İtalyanlar əsasən mətbəximizi xoşlayırlar.

- Azərbaycanın İtaliyada tanınması üçün hansı işlər görürsüz?

-Çalışıram nə imkanım və gücüm varsa edəm. Məsələn, çox vaxt dərslərimiz Bolonyanın yaxınlığındakı Forli səhərində olur. İlk və yeganə azərbaycanlı tələbə burada mənəm. Universitetin, səhərin tədbirlərində iştirak edirəm. Orada Azərbaycan mədəniyyəti, tarixi haqda çıxışlar edirəm. Həmçinin tələbə yoldaşlarıma, müəllimlərə və digərlərinə Azərbaycanın xarici siyasətindən və Qarabağ problemindən danışıram.

- İtaliyada təhsil alan azərbaycanlı tələbələrin həmrəyliyi necədir? Birgə tədbirlər keçirirsizmi?

- Qeyd etdiyim kimi, Bolonya və ya Forlidə azərbaycanlı tələbə təkcə mənəm. Amma Romada və Venesiyada təhsil alan tələbələrimizlə çox güclü həmrəyliyimiz var. Onlar 20 Yanvar, Xocalı soyqırımı, Müstəqillik Günü, Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günü və digər əlamətdar günlərlə bağlı tədbirlər keçirirlər.

- Təhsilinizi bitirdikdən sonra planlarınız nədir?

- Xaricdə təhsilimi qurtarıb ictimai fəaliyyətimi, diaspor işini davam etdirmək fikrim var idi. Amma mən özümü beynəlxalq siyasətdə görürəm. Dünyada Azərbaycanın adını yüksəltmək, bizim vətəndaşlarımıza, ehtiyacı olan insanlara kömək etmək perspektiv işlərimdir. Bununla yanaşı, digər ölkələrlə əlaqələrimi genişləndirəcəm. Əsasən Qarabağ problemi ilə bağlı Azərbaycanın haqlı mövqeyini dünya ölkələrinə yayacam.

Fuad Hüseynzadə

Palitra.-2015.-20 fevral.-S.11.