Bu il türk xalqları QHT-lərinin I Bakı Forumunun keçirilməsi nəzərdə tutulur

“TXVCF-nin tərkibində fəaliyyət göstərmək üçün indiyə kimi türk dövlətlərini təmsil edən 100-ə yaxın QHT-dən müraciət daxil olub”

Bu günlərdə bir qrup QHT rəhbəri Türk Xalqları Vətəndaş Cəmiyyəti Forumunu (TXVCF) təsis ediblər. Forumu Bakı Gənclər klubu (sədr Azər Cavadov), “Demokratik Azərbaycan Naminə” (sədr Elməddin Behbud), “Demokratik İslahatçı Gənclər” (Vüsalə Hüseynova), “Sağlam İnkişaf və Maarifləndirmə” (sədr Anar Xəlilov) və “Yeni Həyat” (sədr Nailə İsmayılova) ictimai birlikləri təsis ediblər. Artıq TXVCF ölkədə baş verən ictimai hadisələrə münasibət bildirərək öz aktivliyini göstərməkdədir. Belə ki, Forumda təmsil olunan təşkilatlar dövlət başçısı İlham Əliyevə dəstək müraciəti ünvanlayıblar. TXVCF idarə heyətinin üzvü Elməddin Behbud “Paritet”ə bildirdi ki, forumun Azərbaycan nümayəndəliyində təmsil olunan beş QHT ölkə Prezidenti tərəfindən aparılan islahatlara və korrupsiya ilə mübarizəyə görə təşəkkür edib: “Bu işdə forumda olan təşkilatların minlərlə gənci adından İlham Əliyevin gənclər qüvvəsi olaraq arxasında olduğumuzu və lazım olan hər bir işdə ona dəstək olacağımızı bildirmişik. Biz gənclərlə işləyən təşkilatların rəhbərləri kimi ətrafımızda olan gənclərin fikirlərini ölkə başçısına çatdırmaq istədik ki, bu gün Azərbaycan gəncləri öz prezidentinin ətrafında birləşərək, onun apardığı islahatlara öz töfhəsini verməyə və ali baş komandanın əmrində olan ordunun nümayəndələri kimi hər zaman Azərbaycanın inkişafına və çiçəklənməsinə xidmət etməyə hazırdır. Bu gün gənclər öz prezidentinin arxasında qüvvə olaraq dayanıbdır və bu belə də olacaqdır”. TXVCF idarə heyətinin üzvü bildirdi ki, müraciəti Forumda Azərbaycan tərəfindən təmsil olunan beş təşkilat sədrləri imzalayıblar.

E.Behbud bizimlə söhbətində Forumun məqsədindən və gələcəkdə görüləcək işlərdən də danışdı. Qeyd etdi ki, Forumun yaradılmasında əsas məqsəd türkdilli xalqlarla Azərbaycanın münasibətlərinin daha da dərinləşməsi və beynəlxalq arenada həmrəylik nümayiş etdirilməsidir. “Biz böyük türk millətinin bir hissəsiyik. Bu gün türk xalqlarının gəncləri arasında əlaqələr zəifdir. Məqsəd ortaq problemlərlə bağlı vahid mövqe ortaya qoymaqdır. Bizim proqramda təxminən 9-a yaxın bənd var. Bura mətbu orqanın, elektron vasitələrin təsis olunması, Birinci Bakı Forumunun keçirilməsi, türk dövlətləri ali məktəbləri arasında türk gənclərin mübadiləsi və s. daxildir. Biz bir-birimizlə daha çox münasibətdə olandan sonra yeni əlverişli təşəbbüslər verilsə onu da proqrama salacağıq. Yəni qarşılıqlı əməkdaşlıq münasibətləri genişləndikcə yeni-yeni təkliflər ortaya çıxacaq və biz birlikdə işləyəcəyik”.

Forumun saytı da yaxın günlərdə istifadəyə veriləcək: “Orda forumda təmsil olunan bütün QHT-lərin adları olacaq. Eyni zamanda onların vaxtaşırı müsahibələri, eləcə də birgə bəyanatlarımız, indiyə qədərki fəaliyyətimiz haqqında məlumatlar yerləşdiriləcək. Qeyd edim ki, bizim “Facebook”da səhifəmiz var və orda mütəmadi məlumatlar yayılır”.

İctimai Birlik sədri türk millətlərinin həmrəyliyinin həm Azərbaycan, həm də digər türk xalqlarının mənafeyi baxımından çox böyük əhəmiyyət daşıdığını, bunun üçün bütün sahələr üzrə əməkdaşlıq münasibətlərinin dərinləşdirilməsinin zəruri olduğunu bildirdi: “Təəssüflər olsun ki, nə BMT-nin ölkəmizə qarşı işğalçılıq siyasətini pisləyən məlum 822, 853, 874, 884 saylı qətnamələri, nə İslam Konfransı Təşkilatının illik toplantılarının yekun qərarları nə də ki, digər beynəlxalq qurumların analoji mövqeləri hələ ki, pozulmuş ərazi bütövlüyümüzün bərpası üçün yetərli olmayıb. Bu sırada birmənalı surətdə ölkəmizin haqq işini müdafiə edən tək dövlətin Türkiyə olduğu da hamımıza gün kimi aydındır. Biz istəyirik ki, digər türkdilli dövlətlərlə də münasibətləri belə dərinləşdirək”.

O hesab edir ki, bundan sonra bu ağrılı problemin həlli üçün əsas diqqət ölkəmizin hərtərəfli inkişaf etdirilməsinə və eyni tarixi, dili, dini, mədəniyyəti paylaşdığımız altı müstəqil türk dövləti və hazırda müxtəlif ölkələrinin sərhədləri daxilində öz ana torpaqlarında yaşayan türk xalqları ilə inteqrasiyanın dərinləşdirilməsinə yönəlməlidir: “Avropa İttifaqı modelindən nümunə götürərək bütün sahələr üzrə türk dövlətlərinin əməkdaşlığının müttəfiqlik səviyyəsinə qalxmasını və ortaq milli maraqların müdafiəsində vahid güc olaraq çıxış etməyi vacib və gərəkli hesab edirik. Müasir dünyada vətandaş cəmiyyətləri strukturlarının ictimai rəyə təsir imkanlarına və problemlərin həllində oynadığı rola diqqət edərək TXVCF-nun təsis edilməsini qərara aldıq”.

Bu il TXVCF-nin I Bakı Forumunu keçirtməyi nəzərdə tutduqlarını deyən E.Behbud burada yeni struktur, nizamnamənin bəlli olacağını vurğuladı. “İndi biz müraciət hazırlayırıq 6 türk dövlətinin başçısına ki, foruma dəstək versinlər. Bu Forum siyasi qurum deyil. Biz mədəni irsimizi, tariximizi, kökümüzü dünyaya tanıtmaq istəyirik. Bizə demokratiya dərsi keçənlərə anlatmaq istəyirik ki, elə ilk demokratiya türk dövlətlərinə məxsus olub”, deyə o əlavə etdi.

Həmsöhbətimiz həmçinin “Xocalı soyqırımı” ilə bağlı Türkiyə, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Tatarıstan kimi türkdilli dövlətlərdə tədbirlər keçirildiyini də bildirdi: “Forum Xocalı faciəsi ilə bağlı Birləşmiş Millətlər Təşkilatı, BMT-nin baş katibi, BMT-nin İnsan Hüquqları üzrə Ali Komissarı, Avropa Komissiyası, Avropa Şurası, ATƏT, Beynəlxalq Sülh Bürosu, Dünya Gənclər Assambleyasına, Türk dövlətlərinin parlamentlərinə, Türk dövlətlərinin Azərbaycandakı səfirliklərinə bəyanat ünvanladı. Bəyanata Forumda ilk olaraq təmsil olunan Azərbaycan, Türkiyə, Qazaxıstan, Özbəkistan, Qırğızıstandan olan vətəndaş cəmiyyətinin nümayəndələri qoşuldular”.

TXVCF idarə heyətinin üzvü türk xalqları arasında əməkdaşlığın və inteqrasiyanın zəifliyindən danışaraq ayrı-ayrı adlar altında fəaliyyət göstərən qurumların fəaliyyətlərinin sözdən o yana keçmədiyini, keçirilən tədbirlərin səmərə vermədiyini önə çəkdi.

Artıq forumun Azərbaycan nümayəndəliyinin yaradıldığını deyən E.Behbudun sözlərinə görə, Forumun tərkibində fəaliyyət göstərmək üçün indiyə kimi türk dövlətlərini təmsil edən 100-ə yaxın QHT-dən müraciət daxil olub: “Bu rəqəm artmaqda davam edir. Münasibət çox yaxşıdır. Qırğızıstandan, Qazaxıstandan ümidverici dəstək verənlər var. Qazaxıstanda artıq TXVCF ilə bağlı yerli bir model yaranıb. Məsələn, bu yaxınlarda biz Türkiyədə olarkən bir neçə QHT sədri ilə görüşdük. Onlar birmənalı şəkildə bizə dəstək verdilər. Forumun yaradılmasında əsas məqsəd bir tərəfdən türkdilli xalqların vətəndaş cəmiyyəti institutlarının bir-birini yaxşı tanımasıdırsa, digər tərəfdən türk dövlətlərinin bir-birini tanıması və problemlərini daha dərindən bilməsidir”.

E.Behbud may ayında Qırğızıstana səfərləri olacağını da bildirdi: “Ola bilər ki, yalnız Qırğızıstanla məhdudlaşmasın Orta Asiya respublikalarının bir çoxuna səfər edək. Ora gedəndə həm əyani materiallar, həm də nəzəri proqramımızı da aparacağıq. Bu tip təmaslar bizim bir-birimiz haqqında məlumatlığımızı artıracaq”.

F.HÜSEYNZADƏ

Paritet.-2011.-17-18 mart.-S.8.