Yaşamaq və yaşatmaq səlahiyyəti

Hər ağızda bir dua, hər ağıllı, müdrik sözdə bir işıq, bir rəng, bir ahəng var. Dualarla Tanrıya üz tutmaq, barlı budağa—müdrik, ağıllı sözə əyilmək həmişə hər kəsə könül rahatlığı gətirir.

Pıçıltı-pıçıltı açılan çiçəklər kimi gecələr ay işığıyla danışmaq, səhərləri dirigözlü açmaq, hər sözün, hər misranın üstündə min yol ölüb-dirilmək—budur söz adamının qisməti, alın yazısı, tanrı mükafatı. Deyilməmiş hər təzə fikir, hər təzə söz də qəfil ildırım kimidi. Oxuduqca beynində çaxan ildırımların işığını, gücünü, enerjisini hiss edirsən, duyursan, yaşayırsan, təpədən-dırnağacan işığa, nura qərq olursan.

Min illər boyu yazıb-yaratmış "bəşərin ən ucafikir dağları" Nizaminin, Füzulinin, Şekspirin, Dantenin, Puşkinin, Tolstoyun, Dostoyevskinin, Sabirin əsərlərini oxuduqca, onların yaşadığı hissləri, duyğuları, sarsıntıları, fırtınaları misralar, sətirlər arasında axtarırsan. Hər söz, hər sətir, hər misra da bir çınqıdı, közdü. Oxuduqca közərir, közərir, oda- alova dönür. Bəzən sənə sönmüş kimi görünən soyuq külün altında da mürgüləyən çınqı var.

Rəsul Rza nə gözəl deyib:

Od nə çəkdi küldən soruş...

Yüz illər boyu qüdrətli şairlərdən, yazıçılardan, qolça qopuzlu ozanlardan, tarixi şəxsiyyətlərdən, müdrik el ağsaqqallarından söz yadigar qalıb. Diri söz, canlı söz, şehli, gülü bumunda söz. Vaxt, zaman keçsə də toz basmayan, saralmayan, solmayan, ölməyən söz...

Əziziyəm, şam bağlar,

Şəm bağçalar, şam bağlar.

Könlüm elə virandır

Arı gəlsə şan bağlar.

Bu ağlayan, qan, yaş tökən gözlər, bu odsuz-ocaqsız alışan, nalə çəkən ürəklərsə sümüyü sürmə olmuş babalarımın, nənələrimindi.

Bizə əmanət olan sözün qədrini, qiymətini, bilmək, onu qorumaq, keşiyində dayanmaq, gələcək nəsillərə yadigar qoymaqsa böyük insanların işidi. O müdrik insanlardan biri də gözəl alim, böyük vətəndaş, böyük türk, Azərbaycan sevdalısı, professor Qüdrət Əbdülsəlimzadədir. Onun illər uzunu seçib-sonaladığı, toplayıb araya, ərsəyə gətirdiyi və bu yaxınlarda "Şirvannəşr"də çap etdirdiyi ikicildlik "Müdriklik əlifbası" kitabını oxuduqdan sonra böyük Füzulinin sözləri yadıma düşdü:

Artıran söz qədrini

Sidqilə qədrih artırar.

Professor Qüdrət Əbdülsəlimzadə əsl sözə, qüdrətli sözə qiymət verməklə həm də öz qədrini, qiymətini, vəznini artırmışdır.

-Bu gün nə oxuduz?

-"A" hərfi, ata!

-Atanın atası... ata bax, ata!

Atıl aftafanı apar, at arxa.

-Niyə atım, ata?

-Atma, apar doldur!..

-Bu gün nə oxudun dərsindən, bala?.

-"B"hərfi, ata!..

-Ba...onda balamın barmağı baldı...

Bulaqda baş-başdı,

baldırğan baldır...

Yüyür, dəstələ.

Məmməd Arazın bu misralarındakı dəvə ləngərinə, sirrə, sehrə, ilahi işığa fikir verin. Körpələrimizin dilinin qadağını açan, "A"dan, başlayan, atadan, anadan başlayan əlifbamızın boy sırasını, nizamını qoruyub saxlayan Qüdrət müəllim elə dahilərin sözlərini də əlifba sırasıyla muncuq kimi sapa düzmüş, oxucuya bir növ bələdçilik etmişdir.

Zərdüşt və Homer, Aristotel və Nizami, İncil və Qurani-Kərimdən başlamış, Tusi və Eynşteyn, Puşkin və Cavid, Sabir və Şəhriyara qədər bir çox dahilərin, nəhəng söz ustadlarının söz meydanı-Cıdır düzü olan "Müdriklik Əlifbası" nəfis tərtibatla, gözəl poliqrafik icrada işıq üzü görmüşdür. İki cildlik bu kitabın naşiri və redaktoru Qəşəm İsabəyli, rəssamı isə Telman İbrahimovdur.

Oxucular üçün son dərəcə qiymətli olan "Müdriklik Əlifbası"nı oxuyanlar, heç şübhəsiz yaşamaq səlahiyyəti qazanmış bu müdrik kəlamların, sözlərin müəlliflərinə tanrıdan rəhmət diləyəcək, bu sözləri arayıb-axtarmaq, yaşatmaq, onun keşiyində dayanmaq sələhiyyəti qazanmış əsl alim, ziyalı, vətəndaş olan professor Qüdrət Əbdülsəlimzadəyə isə ürəkdən bir sağ ol, deyəcəklər. Əslində bu da bir tanrı duasıdı: "Sağ ol!"

Zülfüqar ŞAHSEVƏNLİ

Respublika.- 2010.- 25 avqust.- S. 3.