Azərbaycan Gənclərinin lideri

Ümummilli liderin əsasını qoyduğu gənclər və idman siyasəti bu gün onun layiqli davamçısı-Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilir

Azərbaycan dövlət müstəqilliyini əldə etdikdən sonra ölkədə uğurla həyata keçirilən gənclər və idman siyasətinin prioritet istiqaməti gənc nəslin fiziki-mənəvi potensialının möhkəmləndirilməsi və bu potensialın tam açılmasına xidmət edən kompleks tədbirlərin gerçəkləşdirilməsi olmuşdur. Son beş ildə bu strateji xətti uğurla davam etdirən Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev gənclərə layiq olduqları imkanlar səviyyəsində geniş meydan verilməsinə, bu təbəqənin zəruri tələbat və ehtiyaclarının ödənilməsinə çalışmışdır. Dövlət başçısının bu çevik sosial zümrəyə diqqət və qayğısı ulu öndər Heydər Əliyevin möhkəm təməllərlə əsasını qoyduğu gənclər siyasətinin məntiqi davamıdır.

Xatırlatmaq lazımdır ki, ötən əsrin 90-cı illərinin əvvəllərində cəmiyyəti təhlükələrə sürükləyən siyasi, iqtisadi, mənəvi-ideoloji problemlər üzündən ölkədə gənclər və idman siyasəti tam diqqətdən kənarda qalmışdı. O zaman hakimiyyətdə olan qüvvələrin yarıtmaz siyasəti Azərbaycan gəncliyinin başsız, nizamsız, pərakəndə topluma çevrilməsinə gətirib çıxarmışdı. Öz siyasi ambisiyaları naminə Azərbaycanı böhranlara sürükləyən möhtəkir qüvvələr məqsədlərinə çatmaq üçün, ilk növbədə, gəncliyimizdən bir vasitə kimi istifadə edir, ölkənin gələcəyinə qəsd yolu tuturdular. Həmin illərdə Azərbaycanda müxtəlif adlar altında çoxsaylı gənclər təşkilatları ortaya çıxmışdı. Ölkədəki mövcud hərcmərclik şəraitində yaranan bu təşkilatların çoxunda siyasiləşmə, populizm meyilləri özünü büruzə verirdi. Bu təşkilatların bir çoxu o dövrdə fəaliyyət göstərən müxtəlif yönlü siyasi partiya və qurumların təsiri altına düşmüşdü.

Ümummilli lider Heydər Əliyevin 1993-cü ilin iyununda xalqın təkidli tələbi ilə hakimiyyətə qayıdışından sonra Azərbaycan xaos və anarxiya girbadından çıxdığı kimi, idmanımızın inkişafı, gənc nəslin mənəvi-əxlaqi tərbiyəsinin gücləndirilməsi məsələləri də dövlət siyasətinin mühüm qollarından birinə çevrildi. Gənclər, bədən tərbiyəsi və idman sahəsində ciddi irəliləyişlər təmin olundu, müstəqil Azərbaycanın beynəlxalq aləmdə tanınması, olimpiya hərəkatına qoşulması prosesi geniş vüsət aldı. O ağır dövrdə xalqının səsinə səs verərək xilaskar kimi özünü yetirən, qardaş qırğınlarının qarşısını alan, ölkənin parçalanmasına imkan verməyən, Azərbaycan dövlətini işıqlı bir yola çıxaran Heydər Əliyevin 1993-cü ilin 15 sentyabrında - ölkədə ziddiyyətli ictimai-siyasi proseslərin cərəyan etdiyi bir zamanda gənclərlə görüşə vaxt tapması, onların problemlərini dinləməsi ümummilli liderin Azərbaycan gəncliyinin cəmiyyət həyatındakı roluna verdiyi böyük önəmin, onun Azərbaycan gəncliyinə böyük rəğbət və qayğısının göstəricisi idi. Ulu öndərin Milli Məclisdə gənclərlə məlum görüşü Azərbaycanın müstəqilliyi, suverenliyi və ərazi bütövlüyünün qorunması, ölkədə hüquqi, demokratik dövlət quruculuğu prosesinin uğurla həyata keçirilməsi, gənclərin ayrı-ayrı siyasi partiya və qurumların deyil, ümummilli və dövlət mənafeləri əsasında səfərbər edilməsi, vahid gənclər siyasətinin işlənib hazırlanması zəruriliyini ortaya qoydu. Azərbaycan gəncliyinin yenidən təşkilatlanması, ölkədə gənclər hərəkatının, gənclik əzmi və enerjisinin vahid mərkəzdən idarə olunması məqsədilə böyük öndər 1994-cü ilin 26 iyul tarixində Gənclər, İdman və Turizm Nazirliyinin yaradılması barədə fərman imzalamışdır.

Ulu öndər Heydər Əliyev Gənclər və İdman Nazirliyi qarşısında konkret vəzifələr müəyyənləşdirmişdi. Bu vəzifələr Azərbaycan dövlətinin gənclər siyasətinin düzgün icrasından, idmanın inkişafından, Azərbaycanın qüdrətli dövlətə çevrilməsi naminə gənclərin imkanlarından daha dolğun istifadə edilməsi və bütün bunlar üçün sosial-iqtisadi, siyasi-hüquqi, təşkilati şəraitin yaradılmasından ibarət idi. Gənc nəslin tərbiyəsi, onların sosial, fiziki və mənəvi inkişafını təmin edən bütün fəaliyyət sahələrinin istiqamətləndirilməsi, gənclərin dünya dəyərlərinə yiyələnmələri, idmanımızın dünya səviyyəsində inkişafı, əhalinin fiziki sağlamlığı məqsədilə bədən tərbiyəsinin kütləviliyinin təmin edilməsi və s. bu kimi məsələlər nazirlik qarşısında qoyulmuş konkret vəzifələrdən idi. Heydər Əliyev imzaladığı bu fərmanla Azərbaycan gəncliyinin milli məfkurə əsasında inkişafının əsası qoyulmuş oldu.

Ulu öndərimiz 1995-ci ilin martında respublika gəncləri ilə görüşərkən, onların sağlam ruhda tərbiyə almaları və əsl vətəndaş kimi yetişmələri naminə əlindən gələni əsirgəməyəcəyini bir daha bəyan etdi. Bu bəyanatın real təzahürü 1996-cı ilin 2 fevralından - Azərbaycan gənclərinin birinci forumundan etibarən ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin şəxsi təşəbbüsü ilə hər üç ildən bir Azərbaycan gənclərinin forumunun təşkil edilməsi, ölkədə gənclər gününün təsis olunması, gənclərin problemlərinin həllinə yönələn çoxsaylı fərman və sərəncamların imzalanması, qanunların qəbulu, onların dövlət quruculuğu prosesinə cəlb edilməsi ilə reallığa çevrildi. Həmin forumda ümummilli lider gənclər və idman siyasəti sayəsində görüləsi işlərdən danışaraq, proqram xarakterli çıxışı ilə Azərbaycan gəncliyi qarşısında konkret vəzifələr müəyyənləşdirdi. Heydər Əliyev gənclərin problemlərinə toxunarkən, idmanın və bədən tərbiyəsinin indiki vəziyyəti haqqında fikir və mülahizələrini söylədi, bədən tərbiyəsi və idmanın xalqın sağlamlığı ilə bağlı mühüm bir sahə olduğunu dilə gətirdi. Ulu öndərimiz eyni zamanda bildirdi ki, hər bir Azərbaycan gənci öz həyat yolunu müstəqil Azərbaycan Respublikasının gələcək yolu kimi qəbul etməli, özünü gələcək həyat yollarında addımlamaq üçün hazırlayarkən və fəaliyyətə başlayıb onu davam etdirərkən, ilk növbədə müstəqil Azərbaycanın bugünü və gələcəyi haqqında düşünməlidir. "Bu, sizin vəzifələrinizdir və güman edirəm ki, hər bir Azərbaycan gənci cəmiyyətdə, Vətəndə, ölkədə öz vəzifələrini layiqincə yerinə yetirməyə çalışmalıdır. Əgər ümumi şəkildə desək, gənclərimizin əsas vəzifəsi özünü müstəqil Azərbaycan Respublikasının inkişafına həsr etməkdən, müstəqil Azərbaycan Respublikasının yaşamasına və əbədiliyinə həsr etməkdən ibarət olmalıdır. Azərbaycan xalqının çoxəsrlik tarixində nailiyyətləri də olub, ağır dövrləri də olub, qələbələri də olub, məğlubiyyətləri də. Ancaq bizim xalqımızın tarixində, ölkəmizin tarixində dövlət müstəqilliyini əldə etmək kimi bir nailiyyət olmayıb. İndiyə qədər hər bir azərbaycanlı üçün bu qədər böyük nailiyyət olmayıb. Bunu dərk etmək, qoruyub saxlamaq lazımdır".

Ulu öndərimiz Heydər Əliyevin 1 fevral 1997-ci il tarixdə imzaladığı fərmana əsasən fevral ayının 2-si Azərbaycanda Gəncləri Günü elan edilmişdir. Ümummilli lider sonrakı mərhələdə də dövlət gənclər siyasətinin uğurla həyata keçirilməsi məqsədilə zəruri qanunvericilik bazasının formalaşdırılmasını təmin etmişdir. 1996-2002-ci illərdə qəbul olunmuş "Bədən tərbiyəsi də idman haqqında", "Azərbaycanın gənc istedadlarına dövlət qayğısı haqqında", "Gənc istedadlar üçün xüsusi təqaüdlərin təsis edilməsi haqqında", "Dövlət gənclər siyasəti haqqında" qanun, fərman və sərəncamlar, habelə "Gənc ailə" proqramı, "Gənclərdə vətənpərvərlik və vətəndaşlıq hisslərinin yüksəldilməsi haqqında", "İstedadlı yeniyetmələrin və yaradıcı gənclərin sosial iqtisadi və s. problemlərinin həllinə yönəlmiş, onların öz qabiliyyətlərini inkişaf etdirmələrinə kömək edən dövlət proqramı", "Ordudan tərxis olunmuş gənclərin məşğulluğu" Dövlət Proqramı bu baxımdan xüsusi vurğulanmalıdır. Bu qanunlar, fərman, sərəncam və dövlət proqramları gənc nəslin mütəşəkkil qüvvə kimi formalaşmasına, mənəvi-ideoloji cəhətdən yetkinləşməsinə, sosial problemlərinin həllinə, faydalı məşğulluğunun təmin olunmasına, habelə idmanın kütləviləşməsinə əsaslı təsir göstərmişdir.

2003-cü ilin oktyabrından bu siyasət Heydər Əliyev siyasi kursunun layiqli davamçısı, dövlət başçısı cənab İlham Əliyev tərəfindən inamla davam etdirilir. Fəqət, cənab İlham Əliyevin bu sahədə gördüyü işlərin son 5 illə məhdudlaşmadığı da xüsusi vurğulanmalıdır. Hələ 1997-ci ildə Azərbaycan Milli Olimpiya Komitəsinin (MOK) prezidenti vəzifəsinə İlham Əliyev kimi idarəçi və təşkilatçı bir şəxsin seçilməsi idman və gənclər siyasəti sahəsində həyata keçirilən dövlət siyasətinin yeni şəraitdə gerçəkləşməsinə böyük imkanlar açmışdır. MOK prezidenti cənab İlham Əliyev ölkədə Olimpiya hərəkatının genişlənməsi, idman və bədən tərbiyəsinin tərəqqisi, daha geniş coğrafi məkanda təbliği, habelə Azərbaycanın dünya idman ailəsinin bərabərhüquqlu üzvünə çevrilməsi üçün ciddi tədbirlər həyata keçirmişdir. İdmana dövlət qayğısı ilə yanaşı, onun maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi yolunda ciddi işlər görülmüşdür. Bu sahəyə göstərilən diqqət və qayğı Azərbaycanın milli genefondunun qorunması, habelə gənclərin vətənpərvər və sağlam ruhlu təbəqə kimi tərbiyə edilməsi məqsədindən irəli gəlmişdir. Son 10 ildə Bakıda, Maştağada, habelə Naxçıvanda, Gəncədə, Şəkidə, Bərdədə, Lənkəranda, Qubada, Zaqatalada, Masallıda, Qazaxda, Şamaxıda və digər rayonlarda dünya standartlarına uyğun olimpiya idman kompleksləri tikilərək idmançıların istifadəsinə verilmişdir. "Yaxt-klub", atıcılıq stendi və taekvando mərkəzi də MOK-un uğurlu fəaliyyətini əks etdirən möhtəşəm idman obyektləridir.

Dövlət başçısı İlham Əliyev gənclərin potensialından ölkənin mənafeyi naminə tam və düzgün istifadə olunması, onların faydalı məşğulluğunun təmin edilməsi, dövlət idarəçiliyi sistemində iştirakının gerçəkləşdirilməsi məqsədilə 30 avqust 2005-ci il tarixdə imzaladığı "Azərbaycan Gəncliyi Dövlət Proqramının (2005-2009-cu illər) təsdiq edilməsi haqqında" Sərəncam imzalamışdır. Sözügedən sərəncam mühüm sənəd olmaqla, gənclərə dövlət qayğısının artırılması məqsədinə xidmət edir. Sərəncamda Azərbaycanda dövlət gənclər siyasətinin başlıca istiqamətləri açıqlanmış, habelə bu təbəqəyə diqqətin artırılması üçün konkret tədbirlərin hazırlanması və maliyyələşdirilməsi Nazirlər Kabinetinə həvalə olunmuşdur.

Yeniyetmə və gənclərin vətənpərvərlik tərbiyəsinin daha da gücləndirilməsi, gənclərin məşğulluğunun təmin edilməsi, onların sahibkarlıq fəaliyyətinə kömək göstərilməsi, sosial problemlərinin həlli, o cümlədən yaradıcı və istedadlı gənclərə, gənc ailələrə dövlət qayğısının artırılması, onların mənzil şəraitinin yaxşılaşdırılması, gənclərin dövlət quruculuğu işlərinə geniş cəlb olunması və bu kimi digər məsələlər Dövlət Proqramında əksini tapmışdır. Proqrama əsasən aidiyyəti nazirlik və komitələr 2005-2009-cu illər ərzində gənclərin sosial müdafiəsi, məşğulluğunun təmin edilməsi, hərbivətənpərvərlik tərbiyəsinin gücləndirilməsi, milli ruhda yüksək tərbiyə və təhsil alması, yaradıcılıq axtarışlarının stimullaşdırılması, onların arasında sağlam həyat tərzinin təbliğ olunması, habelə hərbi xidmətə həvəsləndirilməsi, milli-ədəbi irsə bağlılığının təmin edilməsi və digər məqsədlərlə kompleks tədbirlər həyata keçirməlidir. İstedadlı şagird, tələbə və gənc alimlərin beynəlxalq müsabiqələrdə, elmi konfranslarda, simpozium və seminarlarda iştirakının təmin edilməsi, gənclər siyasətinin aktual məsələləri üzrə gənc jurnalistlərin müsabiqələrinin keçirilməsi, gənc yazarların əsərlərinin nəşrinə kömək göstərilməsi, qaçqın və məcburi köçkün gənclərin yaradıcılıq festivallarının keçirilməsi və s. zəruri məsələlər diqqətdən yayınmamışdır.

Azərbaycanda gənclər siyasətinin daha dolğun və hərtərəfli təşkili üçün Prezident İlham Əliyev 2006-cı ildə Gənclər və İdman Nazirliyinin yaradılması haqqında sərəncam imzalamışdır. Bu zaman gənclər və idman sahəsində həyata keçirilən siyasətin səmərəliliyinin artırılması məqsədi ön plana çəkilmişdir. Eyni zamanda 2007-ci ilin Azərbaycanda "Gənclər ili" elan olunması da dövlət başçısının bu sosial zümrəyə diqqət və qayğısının təzahürüdür.

Azərbaycanda idman və gənclər siyasətinin düzgün qurulduğunu bu sahədə qazanılmış uğurlu nəticələr də təsdiqləyir. Bir vaxtlar maddi çətinliklər üzündən respublikamızı tərk etmiş çoxlu sayda idmançı gənc geri qayıdaraq respublikamızın idman şərəfini uca tutur, üçrəngli bayrağımızı göylərə qaldırır. Respublikada beynəlxalq səviyyəli yarışlar təşkil olunur, idmançılarımız hər il müxtəlif idman növləri üzrə keçirilən Avropa və dünya çempionatlarına qatılaraq uğurlu nəticələr göstərirlər. Dövlət başçısı İlham Əliyevin əksər hallarda bu yarışları birbaşa izləməsi, idmançılarımıza mənəvi və maddi dəstək verməsi, onları ruhlandırması da vacib məqam kimi vurğulanmalıdır.

Ötən il Çin Xalq Respublikasında keçirilmiş XXIX yay Olimpiya oyunları idman hərəkatının geniş vüsət aldığı Azərbaycan üçün də əlamətdar olmuşdur. Beynəlxalq miqyaslı tədbirin yekunları ölkədə idmanın yüksəliş yolunda olduğunu bir daha təsdiqləməklə yanaşı, bu sahənin inkişafına göstərilən qayğı və zəhmətin hədər getmədiyini göstərmişdir. Azərbaycan yığmasının üzvləri Çin yarışlarında layiqincə mübarizə apararaq mövcud gerçəklikdə mümkün olan ən uğurlu nəticəni göstərməyə və adlarını olimpiya salnaməsinə yazmağa müvəffəq olmuşlar. Gənc idmançılarımız Olimpiya oyunlarının tarixi məsuliyyətini və şərəfini dərk etməklə, böyük əzmkarlıq, qətiyyət ortaya qoymaqla, üzərilərinə düşən vəzifənin öhdəsindən maksimum gəlməyə çalışdılar. Bu əlamətdar hadisə həm də göstərdi ki, ümumbəşəri dəyərlərin tərkib hissəsi kimi, Azərbaycanda idman və bədən tərbiyəsinin kütləviləşməsinə mühüm önəm verilir. Eyni zamanda MOK rəhbərliyinin peşəkarlığı, təşkilatçılıq məharəti, qətiyyəti, iradəsi, qarşıya qoyulmuş məqsəd və vəzifəyə doğru addım-addım, təmkinlə irəliləmək bacarığı sayəsində Azərbaycan idmanı özünün yüksəliş dövrünü yaşayır.

Dövlət səviyyəsində göstərilən diqqət və qayğının nəticəsidir ki, Azərbaycan gəncliyi cəmiyyətin inkişafında fəal sosial təbəqə kimi iştirak edir və öz sözünü deyir. Elmi-texniki tərəqqinin sürətli inkişafı vaxtında elə bir sahə tapılmaz ki, orada müasir gəncliyin izi görünməsin. Gənclər bu gün demokratikləşmə prosesində, mədəniyyət, incəsənət, elm və idman sahəsində böyük inamla irəliləyir, zəngin mədəni irsimizin qorunub saxlanması və inkişaf etdirilməsi yolunda mühüm addımlar atırlar. İctimai-siyasi proseslərdə fəal iştirak edən Azərbaycan gəncliyi müstəqil dövlətçilik ənənələrini uca tutur, Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi altında gerçəkləşdirilən islahatlara yaxından dəstək verirlər.

Elşad ABDULLAYEV,

Azərbaycan Beynəlxalq Universitetinin

rektoru, hüquq elmləri doktoru, professor.

Respublika.- 2009.- 1 fevral.- S. 4.