“YALAN DEYİRLƏR, TEATRA ƏSLİNDƏ MARAQ ÇOXALIB”

“Bir dəfə rol oynamayan müəllim teatrdan nə öyrədə bilər?”

“İndiki müəllimlər stolüstü məşqin nə olduğunu bilmirlər”

Azərbaycan teatr səhnəsində elə sənətkarlar var ki, onlar yaratdıqları xarakterik obrazlarla yadda qalıblar. Nəzərə alsaq ki, hələ sovet dönəmlərində Azərbaycan Akademik Milli Dram Teatrının səhnəsində olmaq, böyük sənətkarlarla bir səhnəni paylaşmaq heç də asan deyildi, deməli, burada istedad önəmli rol oynayırdı.

Bu gün "Şərq”in qonağı Azərbaycanın Xalq artisti Ramiz Məlik oldu. Xalq artisti ilə maraqlı söhbəti siz oxucularımızla da bölüşmək istədik.

- Ramiz müəllim, hər vaxtınız xeyir, necəsiniz?

- Hər vaxtınız xeyir. Şükür, çox yaxşıyam. Yol üstündəyəm. Səfərə hazırlaşıram.

- Sirr deyilsə, hara gedirsiz?

- Qax, Zaqatala, Balakənə qastrol səfərinə gedirik. Teatrın kollektivi ilə maraqlı səfərimiz olacaq. Bir neçə müddət öncə də teatr digər heyətlə səfərə getmişdi. İndi biz gedirik. Həsən Həsənovun "Qürbətdən gələn məktublar” tamaşası ilə qastrolumuz inşallah reallaşır. Axundzadə obrazını bu tamaşada mənə həvalə ediblər.

- Əvvəllər bölgələrə getmək ənənəsi var idi. Sonralar bölgələrə getmədilər. İndi yenidən belə bir ənənənin yaranması xoş xəbərdi.

-Təbii ki, teatrın səfərə getməsi xoş hadisədi. Həmin bölgəyə digər teatr qruppamız "Xəcalət” tamaşası ilə getmişdi. Maraqla qarşılandı. İndi biz gedirik.

- Teatra maraq azalıb deyirlər. Bu fikirlə razılaşmaq düzgündürmü?

- Qətiyyən. Xeyr. Teatra maraq əksinə, indi həddindən artıq çoxalıb. İndi tamaşaçı qıtlığı hiss etmirik.

- Sosial şəbəkələrin, internet dünyasının həyatımıza bu qədər daxil olması teatra marağı azalda bilibmi?

- Sosial şəbəkələr, virtual internet dünyası həyatımıza girə bilib. Amma bu, teatra marağı azalda bilməz.

Bu gün bizim teatra maraq çoxdu. Bəli, vaxtilə teatra getmək istəməyən tamaşaçı bu gün teatra gəlir. Bu bir həqiqətdir. Vaxtilə gəlməyənlər bu gün teatrın qapısını döyüb içəri daxil olurlar.

- Nə ilə bağlıdı bu? Sizcə, niyə son vaxtlar teatra maraq çoxalıb?

- Mən öz teatrımızdan danışa bilərəm. Teatrımızın rəhbərliyi dəyişəndən sonra teatr tarixi əhəmiyyətini bərpa edib. Maraqlı tamaşaların qurulmasına rəvac verir. Kollektivdə sənət mühiti yaranıb. Teatra teatr dünyasından xəbərdar insan rəhbərlik edir. Böyük bir kollektiv - Akademik Dövlət Milli Dram Teatrının adına uyğun bir teatr yaradıb Azərpaşa Nemətov.

- Teatrda elə bir xaos yaşanırdı ki, Akademik Milli Dram Teatrı nüfuzdan düşmüşdü.

- Tamamilə bu problemlər aradan qalxıb. Azərpaşa Nemətovun rəhbərliyə gəlməsi teatrda mehriban bir kollektivin bir araya gəlməsinə səbəb olub. Hazırda teatrda ancaq məşqlər, yeni tamaşalar üzərində işlər gedir. Bunun da bir səbəbi var. Rəhbərliyin dəyişməsi. Bu yaxınlarda teatr "Ölülər” tamaşasının premyerasını təşkil etdi. Çox maraqla qarşılandı. Tamaşaçı yetərincə var idi.

- Demək ki, tamaşaçıya səviyyəli tamaşa təqdim etmək lazımdı.

- Təbii ki, Akademik Milli Dram Teatrı tarixi ənənəsinə qayıdıb. Bu teatrda dahilər çalışıb. Mehdi Məmmədov, Ədil İsgəndərov, Rza Təhmasibin qoyduğu xətt davam edir bu gün. Yeni zamanın nəbzinə uyğun yeni bir teatr tarixi yazılır.

- Bu gün teatrda sizin kimi aktyorların sayı çox azdı.

- Bilirsiz niyə? Çünki bizim vaxtımızda teatr institutunda teatr sənəti bilən ustadlar dərs keçirdi. Bir də qeyd edirəm, teatr institutunda, indiki Mədəniyyət və İncəsənət Universitetində yox a... Teatr institutunda bizim dahi müəllimlərimiz olub. Rza Təhmasib, Ədil İsgəndərov, Tofiq Kazımov, Mehdi Məmmədov kimi müəllimlərimiz olub. Bu əsasən ondan asılıdır ki, gənclər təhsil aldıqları müddət kim onlara dərs keçib. Elə müəllimlər bu gün gənclərə dərs keçir ki, bir gün də teatrda işləməyiblər. Onlar gənc aktyora nə öyrədə bilərlər? Bir dəfə rol oynamayan, səhnəyə çıxmayan müəllim teatrdan nə öyrədə bilər? Ancaq nəzəriyyə öyrədə bilərlər. Təcrübə, praktika yoxdusa, nə öyrənəcək gənc aktyor? Onlar tədrisi yalnız nəzəri tərəfdən öyrədiblər. Praktik heç nə öyrədə bilmirlər. Onlar bilmirlər ki, stol arxası məşq nə deməkdir. O dərs necə aparılır. Amma biz o vaxtlar dahi müəllimlərimizdən stolüstü məşq keçərdik. Bir ay müddətində o tamaşanın analizini keçirirdik. Obrazların xarakterini öyrənirdik. Onların fəlsəfəsini, hətta obrazların görünüşünü aydınlaşdırırdıq. Bu gün o tədrisi kim keçir? Səhnədə obrazı necə oynamaq, sözü necə tələffüs etməyi öyrənirdik. İndiki müəllimlər isə stolüstü məşqin nə olduğunu bilmirlər. Ona görə də bu gün onların əlindən çıxan tələbəni əvvəlki illərin aktyorları ilə müqayisə etmək mümkün deyil.

- Ramiz müəllim, sizi seriallarda görmürük. Bunu özünüzə yaraşdırmırsız?

- Mən seriallarda çəkilən aktyor deyiləm. Siz özünüz görürsüz seriallara çəkilən aktyorlar kimlərdi. Mən seriallarda çəkilən səviyyədə aktyor deyiləm. Bunu sənətimə, adıma yaraşdırmıram. Mənə bir neçə dəfə təkliflər gəlib. Amma mən demişəm ki, belə seriallara çəkilə bilmərəm. Baxın, görün kimlər çəkilir? Vəssalam da. Deməli, onlar serial səviyyəsində aktyorlardı.

- Bugünkü maddi durumunuz sizi qane edir?

- Bəli, mən güzəranımdan narazı deyiləm. Şükür etmək lazımdı.

- Siz toylara gedən tamada da olmadınınz heç vaxt...

- Qətiyyən. Mən aktyoram. Tamada olmaq aktyorun nüfuzuna təsir edir. Mən sənətimin çəkisini də bilirəm, dəyərini də. Ancaq dövlət təbdirləri olanda orada aparıcı olaraq iştirak etmişəm. Amma korparativ tədbirlərin səviyyəsində olan sənətim yoxdu. Kim toylara gedirsə, bu da onun öz şəxsi işidi. Mən dövlət tədbirlərinin aparıcısı ola bilərəm. Toylara-filan getməmişəm. Ömründə də elə yerə gedə bilmərəm.

- Filmlərə necə, dəvət olsa, razılıq verərsiz?

- Bədii filmlər olsa, ssenari məni qane etsə təbii ki, çəkilə bilərəm. Amma bu ancaq bədii film ola bilər. Filmə dəvət etsələr, gedə bilərəm.

- Sənət aləmində hamının paxıllığını çəkən olur. Sizin də paxıllığınızı çəkən, rəqabət aparan olub yəqin...

- Bilirsiz, rəqabət hissi sənət adamını yaşadır. Stimul verir. Mən rəqabəti normal qarşılayıram. Sənət nöqteyi-nəzərdən paxıllıq varsa, bunu qəbul edə bilərəm. Qaldı mənə paxıllıq edən olub, ya yox. Onu deyə bilmərəm. Bəlkə də olub. Mən bunu hiss etməmişəm. Mən hər zaman sənətimlə məşğul olmağa üstünlük vermişəm. Üzümə heç kim deməyib ki, paxıllıq edirəm. Hiss də etsəm, buna önəm verməmişəm.

- Xanımlar arasında pərəstişkarlarınız az olmayıb. Bu, ailədə söz-söhbətə gətirib çıxarmayıb?

- Qətiyyən, mən ailəli insanam. Həyat yoldaşım ziyalı xanım olub. O mənimlə ailə quranda sənətdə olduğumu qəbul edib. Heç vaxt da qısqanclıq problemi ilə qarşılaşmamışıq. Mən teatrdakı bütün xanımlara da qızım, bacım olaraq baxmışam. Mən ailəmə dəyər verməyi bacaran insanam.

- Neçə övladınız var?

- Bir oğlum, bir qızım var. 4 nəvəm var. Nəvələrimin böyüyünün 20 yaşı var. İspaniyada Universitetdə təhsil alır. Mən övladlarımdan çox razıyam.

Tahirə Məmmədqızı

Şərq.- 2016.- 21 iyun.- S.13.