Bir neçə sahədə  veriliş  boşluğu var

İxtisaslaşmış telekanalların yaradılması bu boşluqları doldura bilər

Müşfiq Ələsgərli: "Bu dəqiqə uşaqlar və yetkinlik yaşına çatmamışlarla bağlı xüsusi proqramların, həmin kanallarda maarifləndirici, tərbiyəedici mövzularla bağlı verilişlərin yayımlanması lazımdır"

Azər Həsrət: "Təhsil kanalının ümumi səviyyədə yayımlanması müsbət hal olardı"

(...əvvəli ötən sayımızda)

Müasir media sisteminin ən çevik qollarından biri televiziya kanallarıdır. Bu gün televiziya adi məişət cihazı deyil, həyatımızın ayrılmaz hissəsi, əsas məlumat mənbəyimiz, həmsöhbətimizdir. Televiziya həm də insanın düşüncə baxımından genişlənməsi, dünya ilə təması, yaşadığı cəmiyyəti yaxından görməsi, ətrafında gedən prosesləri duyması və ən başlıcası özünü dərk etməsidir. Deməli, televiziya, onun kommunikativliyi və verdiyi məhsul o dərəcədə mükəmməl olmalıdır ki, tamaşaçının qavrayışı təhrif olunmasın, insanın psixikasında və davranışında yanlışlıqlar yaranmasın. Televiziyalar eyni zamanda insanların həyatına, cəmiyyətə ağlasığmaz yeniliklər də gətirib. İlk növbədə kütləvi informasiya vasitələri sisteminin müstəqil bir sahəsinə çevrilən televiziya jurnalistikanın təsirini və miqyasını genişləndirdi. Adamlar qəzetdə oxuyub, radioda eşitdiklərini ekranda seyr etməklə "yüz dəfə eşitməkdənsə, bir dəfə görmək yaxşıdır” məsəlinin doğruluğuna bir daha əmin oldular. Son illərdə isə ölkəmizdə yeni televiziya kanallarının ixtisaslaşmış şəkildə fəaliyyət göstərməsini müşahidə edirik. Bu günlərdə Milli Televiziya və Radio Şurasının (MTRŞ) sədri Nuşirəvan Məhərrəmli də Azərbaycanda ixtisaslaşmış televiziya kanallarının açılmasının özünü doğrultduğunu deyib. Onun sözlərinə görə, xüsusən mədəniyyət kanalının, idman kanalının və xəbər kanallarının açılması teleradio məkanına yeni bir nəfəs gətirdi:

"Biz bunu artıq hiss edirik. Ona görə də bu tipli kanalların, xüsusən də xəbər kanallarının açılmasında maraqlıyıq. İndiki dövrdə informasiya cəmiyyətində xəbər kanallarının, müasir maddi-texniki bazaya malik və informasiya texnologiyalarının üstünlüklərindən istifadə edən kanalların açılmasında maraqlıyıq”. Bəs, hazırda Azərbaycanın televiziya məkanında başqa hansı ixtisaslaşmış kanalların yaradılmasına ehtiyac var? Ekspertlər ölkəmizdə xəbər və idman kanallarının fəaliyyətini qənaətbəxş hesab edirlər. Onların fikrincə, daha çox izlənilən kanallardan biri də məhz idmanla bağlıdır.

Azərbaycan Mətbuat Şurasının sədr müavini, Jurnalist Həmkarlar İttifaqının sədri Müşfiq Ələsgərli bildirib ki, yalnız ixtisaslaşmış televiziya yox, ümumiyyətlə, ixtisaslaşmış KİV qurumları dünya praktikasında mövcuddur. Ekspertin sözlərinə görə, ixtisaslaşmış KİV qurumları hər zaman müsbət effekt verib:

"Çünki daha təkmil, elmi və hərtərəfli yanaşma ilə bir sahəni əhatə etmək yaxşı nəticələnir. Düzdür, ümumi problemlərə yanaşan KİV-lər də mövcuddur. Lakin dünya praktikasında ixtisaslaşmış sahə KİV-lərinin də mövcudluğu bir həqiqətdir. Dünyanın inkişaf etmiş ölkələrinə baxsaq görərik ki, hava proqnozu verən təkmil və ixtisaslaşmış televiziyalar var. Onların işi gecə və gündüz hava proqnozları verməkdir. Belə kanallar ekologiya ilə bağlı baş verən bütün hadisələr barədə məlumat verirlər, eyni zamanda müəyyən maarifləndirmə işləri də aparırlar. Həmçinin ayrı-ayrı ölkələrdə parlament üzrə ixtisaslaşmış KİV qurumu var. Bu qurum daim parlamentlə bağlı olan hadisələrdən məlumat verir. Kriminal üzrə ixtisaslaşmış telekanallar da mövcuddur. Bu baxımdan insanların zövqünə, maraq dairəsinə görə ixtisaslaşmış kanallar yaradılsa, daha yaxşı olar”.

M.Ələsgərli ölkəmizdə də ixtisaslaşmış kanalların yaradılması yönündə addımlar atıldığını deyib:

"Məsələn, idman və mədəniyyətlə bağlı kanalları qeyd edə bilərik. Düşünürəm ki, Azərbaycanda belə kanalların fəaliyyət göstərməsi yaxşı haldır. Amma görülən işlərin tamamlanması ilə bağlı sual ortaya çıxır. Fikrimcə, bu sahədə işlər tamamlanmayıb. Yalnız mədəniyyət və idman telekanallarının fəaliyyəti ilə bağlı işlərin bitdiyini hesab etmək düzgün olmazdı. Çünki əlavə ixtisaslaşmış kanalların olması vacibdir. Ölkəmizdə uşaq və gənclər üçün xüsusi kanalların yaradılmasına ehtiyac var. Bu dəqiqə uşaqlar və yetkinlik yaşına çatmamışlarla bağlı xüsusi proqramların, həmin kanallarda maarifləndirici, tərbiyəedici mövzularla bağlı verilişlərin yayımlanması lazımdır. Ümumi yayımlı kanallarda bu ehtiyacı ödəmək bir az çətin məsələdir, hətta bu, problem də yarada bilir. Məsələn, hansısa televiziyanın özü konversiya qurumudur və bəzən onlar uşaqlar üçün elə reklam çarxları verirlər ki, bütün bunlar onların psixologiyasına ziddir. Ona görə də yaxşı olardı ki, uşaqlarla bağlı proqramların verilməsində ixtisaslaşmış bir qurum fəaliyyət göstərsin.Bir çox xarici ölkələrdə olduğu kimi, qanunverici orqanla bağlı yayımların olması, əhalinin maarifləndirilməsi yaxşı olardı.Həmçinin cəmiyyət üçün əhəmiyyətli olan bir çox məsələlərlə bağlı ixtisaslaşmış kanalların da fəaliyyəti müsbət haldır. Yəni bütün bunların heç bir ziyanı yoxdur. Ölkəmizdə prosesə başlanılıb. Fikrimcə, bu proseslər davam etdirilməlidir. Biz hələ ilkin mərhələdəyik. Bu sahədə müəyyən təkmilləşmə olmalıdır və sonra qiymətləndirmə yerinə yetirilməlidir”.

Mətbuat Şurasının İdarə Heyətinin üzvü, Əməkdar jurnalist Azər Həsrət Azərbaycanda daha çox təhsil kanallarının fəaliyyətə başlamasına ehtiyac olduğunu bildirdi:

"Nəzərə alsaq ki, Azərbaycan uzun müddətdir ki, yeni təhsil sisteminə keçir və bu keçid yekunlaşmaq üzərdir. Lakin istənilən halda təhsil sistemi yeniliklərlə zəngindir. Bu baxımdan təhsil kanalının ümumi səviyyədə yayımlanması müsbət hal olardı. Əlbəttə, uşaqlarla bağlı kanallar da var. Amma bu kanalların da yayım imkanlarının bir qədər genişləndirilməsinə ehtiyac var. Xüsusən də uşaqlara təqim olunacaq verilişlərin, filmlərin məhz milli istehsal olması zəruridir. Xarici istehsal olan cizgi filmləri təqdim olunur və təbii ki, bütün bunlar uşaqlarımızın başqa yöndə formalaşmasına təsir edə bilər”.

Ekspertin sözlərinə görə, həqiqətən də ixtisaslaşmış televiziya kanalları özünü doğruldur: "Mən cəmiyyət içində çox oluram və insanlarla müzakirə edirəm. Görürəm ki, idman kanalı ilə bağlı həmişə xoş sözlər deyilir və bu kanalın tamaşaçıları çoxdur. Sırf idman tamaşaçıları həmin kanalları davamlı şəkildə izləyirlər və biri-birlərinə məlumat ötürürlər ki, filan saatda filan veriliş olacaq.Eləcə də mədəniyyət kanalı ilə bağlı deyilən fikirlər müsbətdir və sevindiricidir. Çünki mədəniyyət kanalının fəaliyyətə başlaması həm də kəskin rəqabət şəraitində televiziya və radio kanallarımızın milli mədəniyyətimizə, musiqimizə arxa çevrilməsi fonunda çox gərəklidir. Fikir versək görərik ki, televiziya və radio kanallarımız Azərbaycan musiqisinin demək olar ki, sıxışdırılıb çıxarılması ilə məşğuldurlar. Hətta çox təəssüfləndirici haldır ki, bu prosesdə bizim ümid etdiyimiz, bel bağladığımız kanallar da iştirak edirlər. Özü də acınacaqlı şəkildə bildirirlər ki, biz tamaşaçı cəlb etmək baxımından bunu etməyə məcburuq. Əslinə qalanda isə tamaşaçını və dinləyicini başqa üsullarla cəlb etmək mümkündür. Yəni biz auditoriyanın üzərinə işləyə və onları milli ruhda formalaşdıra bilərik. Ona görə də bu boşluğun yaranmaması, milli musiqinin və mədəniyyətin qorunması üçün mədəniyyət kanalı böyük işlər görür”.

Xəbər kanallarına gəlincə, A.Həsrət bildirib ki, istər dövlət, istərsə də qeyri-dövlət televiziya kanallarımız universal tərkiblidir:

"Yəni televiziya kanallarımız müxtəlif mövzulardan bəhs edərək qarışıq formada fəaliyyət göstərirlər. Bu situasiyada da konkret xəbər kanalı olaraq "REAL TV”-ni görürəm. Düzdür, bu kanal ölkəmizdə geniş formada yayımlanmır. Amma istərdim ki, "REAL TV” bütün ölkəmizdə əlçatan olsun.Həqiqətən də bu kanalın özünü doğrultduğunu düşünürəm. Çünki "REAL TV” operativ xəbərçilikdə özü sözünü deyir, eyni zamanda təhlillər aparır, ayrı-ayrı ixtisaslaşmış kadrların rəylərinin cəmiyyətə çatdırılması, baş verənlərə anında reaksiya verilməsi baxımından müəyyən boşluğu doldurur.Ona görə də MTRŞ-nin ixtisaslaşmış televiziya kanalları ilə bağlı dediklərinə haqq qazandırıram və düşünürəm ki, bu sahədə fəaliyyəti bir qədər genişləndirmək, digər boş sahələrdə də çatışmayan məsələləri həll etmək lazımdır.

Ümumilikdə isə təbiət, ovçuluq və s. sahələrlə bağlı əlavə kanalların yaradılması yerinə düşərdi. Çünki xüsusən siyasi polemikalardan yorulmuş insanlar izləməyə alternativ efir axtarırlar. Təəssüflər olsun ki, biz bu efiri xarici ölkələrin kanallarında tapırıq. Halbuki, ixtisaslaşmış bir kanalımız olsa, çox geniş tamaşaçı kütləsi də bu kanallara maraq göstərər”.

(davamı olacaq...)

Yeganə Bayramova

Şərq.- 2019.- 26 fevral.- S.11.