Londonda Azərbaycan-Britaniya biznes-forumu

Ölkəmizə ən çox sərmayə yatıran ölkə Böyük Britaniyadır

Dünən Londonda Azərbaycanın müstəqilliyinin 20-ci ildönümünə həsr edilmiş Azərbaycan-Britaniya biznes-forumu işə başlayıb. Azərbaycanın Böyük Britaniyadakı səfirliyindən APA-ya verilən məlumata görə, iki gün davam edəcək forumda Azərbaycan iqtisadiyyatına sərmayə yatırmaq imkanları, ölkənin sərmayə mühiti, xarici sərmayədarlar üçün yeni yatırım təşəbbüsləri müzakirə edilir. Avropa Azərbaycan Cəmiyyəti (AAC) tərəfindən təşkil olunan biznes-forumun ilk günündə Azərbaycanın Britaniyadakı səfiri Fəxrəddin Qurbanovun, Böyük Britaniyanın Azərbaycandakı səfiri Karolin Braunun, AAC-ın sədri və təsisçisi Tale Heydərovun, eləcə də digər natiqlərin çıxışları nəzərdə tutulub. Forum çərçivəsində keçiriləcək seminarlar Qafqazda təhlükəsizlik və onun biznesə təsiri, beynəlxalq şirkətlər üçün yeni imkanlar, informasiya və rabitə texnologiyaları sənayesi, turizm və səyahət, kənd təsərrüfatı və ərzaq istehsalı, nəqliyyat, infrastruktur, tikinti və daşınmaz əmlak, maliyyə xidmətləri, enerji məsələlərinə həsr olunacaq. Tədbirdə sahibkarlar, iqtisadçılar, millət vəkilləri və beynəlxalq qurumların təmsilçiləri də iştirak edirlər.

Bu il iyunun 3-də Bakıda ilk dəfə olaraq ABŞ-Azərbaycan Ticarət Palatasının da investisiya konfransı keçiriləcək. Tədbirdə Azərbaycan və ABŞ-ın yüksək səviyyəli rəsmi şəxsləri və işgüzar dairələrinin nümayəndələri iştirak edəcəklər. Tədbirin keçirilməsində məqsəd iki ölkə arasında işgüzar əlaqələrin möhkəmləndirilməsidir. Qeyd edək ki, ABŞ-Azərbaycan Ticarət Palatası Birləşmiş Ştatların Kolumbiya dairəsində fəaliyyət göstərir. Onun fəaliyyəti ABŞ və Azərbaycan arasında biznes və ticarət sahələrində əlaqələrin inkişaf etdirilməsidir.

Ölkəmizə ən çox sərmayə yatıran ölkə Böyük Britaniyadır. Ötən il ərzində Azərbaycanın əsas kapitalına yönəldilmiş xarici investisiyalar üzrə dövlətlərin reytinqinə məhz bu ölkə başçılıq edir. Onun yatırdığı investisiyaların həcmi 1,247 milyard manat təşkil edib ki, 2009-cu illə müqayisədə həcmi 71,6% artıb. Siyahıda ikinci yerdə ABŞ qərarlaşıb. Belə ki, 2010-cu ildə ABŞ-ın Azərbaycanın əsas kapitalına yatırdığı investisiyaların həcmi 2009-cu ilə nisbətən 65,8% artaraq 359 milyon manata çatıb. Reytinqdə üçüncü yeri 2009-cu ilin reytinq cədvəlində 7-ci olan, lakin hazırda Yaponiya kimi ölkəni üçlükdən kənarlaşdıran Çexiya tutub. Belə ki, Çexiyanın Azərbaycan iqtisadiyyatına 2010-cu ildə yatırdığı sərmayənin həcmi 217 milyon manat təşkil edib, bu isə 2009-cu illə müqayisədə 6,3 dəfə çoxdur. Yaponiya isə Azərbaycanın əsas kapitalına yatırdığı 180 milyon manat investisiya göstəricisi ilə siyahıda 4-cü olub. Buna baxmayaraq, Yaponiyanın ötən il Azərbaycana yatırdığı sərmayəsinin həcmi 59,2% artıb. Siyahıda 5-ci və 6-cı yerləri Norveç və Türkiyə bölüşdürür. Hesabat ilində Norveç investorları tərəfindən Azərbaycanın əsas kapitalına 111 866,2 min manat (+58,6%), Türkiyə investorları tərəfindən isə 94 801,5 min manat (+69,5%) sərmayə yatırılıb.

Sonrakı yerlərdə Cənubi Koreya, Fransa, Səudiyyə Ərəbistanı və İsveçrə qərarlaşıb. Maraqlısı odur ki, 2009-cu ildə siyahıda 9-cu yerdə olan Cənubi Koreya ötən il Azərbaycan iqtisadiyyatına yatırdığı investisiyaların həcmini 3,3 dəfə artıraraq 7-ci pilləyə yüksəlib. Bununla yanaşı, 2009-cu ildə 6-cı pillədə olan Fransa investisiyalarını 27,3% azaldaraq iki pilə geriləyib. Xatırladaq ki, 2010-cu ildə Azərbaycanın əsas kapitalına yönəldilmiş xarici investisiyaların ümumi həcmi 2,4 milyard manat təşkil edib və bu, 2009-cu ilə nisbətən 41% çoxdur.

Xarici şirkətlərin Azərbaycanda fəaliyyəti nəticəsində son 15 il ərzində ölkə iqtisadiyyatına 82 milyard dollar investisiya qoyulub. Bu vəsaitin demək olar ki, yarısı qeyri-neft sektoruna yönəlib. 2004-2010-cu illərdə hətta Azərbaycan şirkətləri bir çox xarici layihələrə investisiyalar qoyublar. İqtisadiyyatın inkişafına investisiyaların cəlb olunması məqsədilə hökumət tərəfindən "açıq qapı" siyasəti həyata keçirilir. İqtisadi islahatların davam etdirilməsi, biznes mühitinin daha da yaxşılaşdırılması, neft sektoru ilə bərabər, qeyri-neft sektorunun da inkişaf etdirilməsi ilə bağlı tədbirlər davam etdirilir. İnvestorların hüquq və mənafelərinin qorunması, mülkiyyətin toxunulmazlığı, yerli və xarici sahibkarlara bərabər şəraitin yaradılması "İnvestisiya fəaliyyəti haqqında", "Xarici investisiyaların qorunması haqqında" qanunlar və bir sıra normativ sənədlərlə tənzimlənir. Ölkədə sahibkarlığın inkişafının sürətləndirilməsi, biznes mühitinin əlverişliliyinin daha da artırılması və biznesə başlama prosedurlarının sadələşdirilməsi üçün 2008-ci il yanvarın 1-dən yeni yaradılan müəssisələrin qeydiyyata alınması məqsədilə "bir pəncərə" sisteminin tətbiqinə başlanıb. Azərbaycanda biznesə başlama proseduraları 15-dən 1-ə və bunun üçün sərf olunan vaxt 30 gündən 3 günə endirilib.

Azərbaycanda xarici investisiyalar daha çox neft-qaz sektoruna yatırılır. 1994-cü ildə uğurla "Əsrin müqaviləsi"nin imzalanmasından sonra bu proses böyük vüsət alıb. Azərbaycanın 1994-2009-cu illər ərzində xarici şirkətlərlə imzaladığı 31 beynəlxalq neft-qaz (PSA tipli) sazişlərinin icrasına yatırılacaq sərmayələrin ümumi həcmi 60 milyard ABŞ dollarına çatacaq. Artıq bu investisiyanın 37 milyard dolları neft-qaz sektoruna yatırılıb. Hazırda Azərbaycanın quru və dəniz sektorunda 61 yataq istismar olunur. Bunların nəticəsində neft hasilatı 1997-ci ildən sonra 5,5 dəfə artırılaraq 2010-cu ildə 52 milyon tona, gündəlik neft istehsalı isə rekord səviyyəyə - 1,2 milyon barelə çatdırılıb. Azərbaycanda neft hasilatının 2015-ci ildə 60 milyon tona, qaz hasilatının isə 35-40 mlrd. kubmetrə çatdırılacağı proqnozlaşdırılır.

Tərlan

Xalq Cəbhəsi.- 2011.- 13 may.- S.12.