«Ey
Türk doğulan»
Namiq Hacıheydərlinin kitabı
təqdim olundu
Aprelin 14-də Atatürk Mərkəzində
şair Namiq Hacıheydərlinin «Ey Türk doğulan» kitabının təqdimatı
olub. Tədbiri giriş sözüylə
şair Musa Ələkbərli
açıb, Namiq Hacıheydərlinin yaradıcılığı
haqqında danışıb:
«Namiq soykökünə
bağlı bir şairdir. Təsadüfi deyil ki, kitabının
adını «Ey türk doğulan» qoyub. Türk Dünyasının tarixi keçmişi, bu günü, gələcəyi
ilə bağlı qayğılanmaq var bu şeirlərdə. Bu kitabda gözəl mənəviyyatla məhəbbət
mövzusunda yazılmış
şeirlər var». N.Hacıheydərlinin kitabına
ön söz yazmış professor Əjdər
Ağayev deyib: «O, sözün məna dərinliyindən, obrazlılığından
deyim tərzindən, gözəlliyindən məharətlə
yararlanır. Şair insanın həyatını,
inkişafını, arzularını,
inamını, düşüncələrini
böyük sevgiylə
tərənnüm edir.
Namiqin şeir dünyası zəngin və rəngarəngdir.
O, qloballaşan dünyada
Türk Dünyasının
birlik arzuları ilə yaşayır, Türkün uyğurunu da, qazaxını da, qırğızını
da, ümumən bütün türkləri
böyük məhəbbətlə
sevir, türk düşüncəsinin milliliyini,
ümumbəşəriliyinin poetik təqdimatını
ortaya qoyur».
Ədəbiyyatşünas Tahir Şirvanlı Namiqin şeirlərindən
zövq aldığını
dedi. Oqtay Rza onun şeirlərini
sevə-sevə oxuduğunu
bildirdi. Əlisəmid
Kür Namiqi şair olaraq bəyəndiyini, onun kitabdan-kitaba boy atdığını
dedi: «O, sözə həssaslıqla yanaşır,
sözə məna verməyi bacarır. İnanıram ki, Namiq Azərbaycanın yaxşı bir şairi kimi yetişəcək. O, sözə
əxlaqlı yanaşmağı
bacaranlardandır». İşıqlı
Atalı Namiq Hacıheydərlinin şeirlərində
türkçülük yönünün
əsas olduğunu bildirib: «Türkçülük
mahiyyətinə uyğun
olaraq poeziyada da döyüş deməkdir. Bu isə yaradıcı adamdan bu yolda ardıcıl
döyüşmək tələb
edir. Çağdaş
dövrün türkçü
şairi şeirdəki
ənənəvi obrazların
zaman səviyyəsində
vəsfedicisi olmamalıdır,
milliliyi, insaniliyi əbədi yaşarı edən məqamları yaşatmalı, həm də yenidən yaratmalı, zamanı aşdığı dərəcədə
ömrünə, yurduna,
ulusuna bənzərsiz
ilahi-insani dəyər
verməyi, bunu başqalarının ağlında,
ürəyində ömürləşdirməyi
bacarmalıdır».
Həyat Şəmi
Namiqin şeirləri haqqında ürək sözlərini belə bölüşdü: «O, inkişafda
olan bir yazardır, milli-əxlaqi dəyərlərə söykənir».
Zakir Ağdamlı, Nazilə Gültac, Fərqanə Mehdiyeva, Böyükağa Mikayıllı,
aktyor Midhət Aydın, Vahid Aslan, Dayandur Sevgin, Yusif Məhəmmədoğlu,
Mənsurə Qaçayqızı,
Maqsud Qobustanlı, Coşğun İbrahimli, Samir Turan, Ayaz
Arabaçı, Yusif Dirili və başqaları çıxış
etdilər. Sonda çıxış edən
Namiq Hacıheydərli
iştirakçılara təşəkkürünü
bildirdi, yeni şeirini oxudu. Budəfəki kitab təqdimatının yaddaqalan
cəhəti onda oldu ki, demək
olar, çıxışçıların
çoxu Namiqin şeirlərini oxudular, hətta əzbər deyənlər də oldu.
Əsl şeiriyyət
zamanı ötür.
Zamana ilişib qalan şair sabahsızdır. Ədəbiyyatımızın
sabahı – milli, insani harayların ardıcıl, aramsız, qəti olaraq çəkilməsi ilə
bağlıdır – əslində
indiyə kimi olanlar az sayılmalıdır.
Namiq Hacıheydərlinin
şeirlərində türkçülük
yönü əsasdır.
Bu isə o deməkdir
ki, Namiq Hacıheydərli özünü
özünü böyük
bir döyüşün
içinə atıb.
Türkçülük mahyyətinə
uyğun olaraq poeziyada da döyüş
deməkdir. Bu isə yaradıcı adamdan bu yolda ardıcıl
döyüşmək tələb
edir. Çağdaş
dövrün türkçü
şairi şeirdəki
ənənəvi obrazların
zaman səviyyəsində
vəsfedicisi olmamalıdır,
milliliyi, insaniliyi əbədi yaşarı edən məqamları yaşatmalı, həm də yenidən yaratmalı, zamanı aşdığı dərəcədə
ömrünə, yurduna,
ulusuna bənzərsiz
ilahi-insani dəyər
verməyi, bunu başqalarının ağlında,
ürəyində ömürləşdirməyi
bacarmalıdır. Qədim
Türk-təbiəti-yeri-göyü, çayı, dağı və s. mənalandırmağı,
tanrılaşdırmağı, özüylə bunlar arasında vəhdət tapmağı bacarırdı.
Namiqin şeirlərində
türkün ilkin, təbiətli duyumuna böyük sevgi var. Türk Birliyi necə yaranmalıdır?
Türk ruhu əsasında. Türk ruhu-dünyanın əhvalına
uyğun yox, öz əhvalına uyğun yaşamaqdır. Öz əhvalına, xarakterinə uyğun yaşayan Türk öz dünyasını da yaradacaq. Türk
əxlaqı-birsifətliliyə əsaslanır. Dünyanın
siyasiliyinə, hər
cür eybəcərliyinə
qarşıdır türk
əxlaqı. Türk
insançılığına xas cəhətlər Namiq Hacıheydərlinin şeirlərində fitrətən
yaşadılır. Namiq
özüylə bir olmağı, dərdini özünə deməyi,
milli ruhundan güc almağı bacarır. Fikrimcə, bu cəhətlərini o, ardıcıl yöndə
inkişaf etdirməyi
bacarmalıdır. Ölməyən
dərdlərimiz var: türk olaraq özümüzdən ayrılmağımız,
milli-mənəvi dəyər
ölçümüzü itirməyimiz, bu səbəbdən də dünyamızı itirməyimiz,
hələ ki, yarada bilməməyimiz. Namiq türkün fikir, dil, əməl
birliyi sarıdan qaymılanır. Yurd-əbədi
cənnət anlamındadır
əslində: Namiqin
«Boz Qurdun harayı», «Ey türk doğulan», «Milli kimlik», «Türküm» və bu qəbildən olan şeirlərində türk ruhu haraylanır-həsrətli, doğma.
Türkün ruhu
mənəvi Turançılığın
təsdiqi ilə bağlıdır. «Qadağa
qoydular ər türklüyümə»-deyir
Namiq Hacıheydərli.
Dünya türk xislətinə qarşı
olduğu dərəcədə
var ola bilməyəcək.
Çünki türk
ruhu insansevərliyə
əsaslanır, şovinizm
ruhumuza yaddır. İndiyə kimi ən ali duyğular
poeziyada vəsf olunub, ancaq çox
zaman yeriməyib. Güney Azərbaycanı əsarətdə olan bir xalqın şairi neyləməlidir?
Ruhani (yəni milli-insani) döyüşçülük
ənənəsi yaranmalıdır.
Ədəbiyyat milli İnama çağırmalıdır.
Yalnız belədə
o, var ola bilər. Yurdumuza inam türkçülüyü
gərək, idrak türkçülüyü gərək,
mənəviyyat (vicdançılıq,
təmənnasızlıq, fədakarlıq) türkçülüyü,
iradə türkçülüyü
gərək. İnsani-milli-bəşəri
sevgimiz dövlətimizi
yaşadar, millətimizi
yaşadar. Türk insançılığının aşiqi olan Namiq Hacıheydərliyə
ardıcıl olaraq insani-milli-bəşəri yöndə
yaşamağı, bu
duyğuları yenilməz
bir inamla poeziyada ifadə etməyi arzulayıram.
Uğur
Xalq Cəbhəsi.-
2012.- 17 aprel.- S.14.