Qaranlıqdan görünən işıq
Tale mənə bir
neçə dəfə
Əbülfəz Elçibəyin
portretini yaratmaq üçün qələm
çalmaq şansı
verib. Və bu şansların
heç birindən yararlanmamışam. Hətta ölümündən
bir neçə gün sonra haqqında çəkiləcək
filmin ssenarisini yazmağa da qol qoymadım. Bəlkə də yanlış qərar olub, bəlkə də yox. Hər halda səbəbini
indi də tam təfərrüatı ilə
izah edə bilmirəm. Ancaq özüm üçün
aydınlaşdırdığım bir neçə məqam var və təbii ki, açıqlamaq fikrində deyiləm.
…Ölümündən 15 il keçir. Görünür bu müddət
Elçibəy ucalığını
onun yoxluğunda tam mükəmməliyi ilə
dərk etmək üçün yetərli
deyil.
Çünki hələ də onun kölgəsində gizlənib siyasi səhnədə öz varlıqları qoruyub saxlamağa çalışanların,
sağlığında özünə,
ölümündən sonra
isə ruhuna qarşı mübarizə
aparanların sırası
seyrəlməyib. Bu gün,
Əbülfəz bəyin
haqq dünyasında olduğu bir zamanda belə onun dolğun portretinin cizgilərindən
öz yarımçıq
obrazlarına yamaq vurmaq istəyənlərin
sayı yetərincədir.
Lakin tarix amansız olduğu qədər də ədalətlidir.
Hər kəsi öz yerində və öz məqamında dəyərləndirir.
Mən onu yaxından tanımamışam. Nə siyasi müttəfiqi olmuşam, nə də rəqibi… Bu gün, onun
ətrafında müxtəlif
məqsədli insanların
yaratdığı şayiələr
dumanı çəkildiyi
bir zamanda Elçibəyin obrazını
daha aydın görürəm. Necə deyərlər,
boyasız, mübaliğəsiz,
mifik və bayağı çalarlar qatılmadan.
Kimdir Əbülfəz
Elçibəy? Zənnimcə, hətta onun
ardıcılı olan
insanların bir çoxu hələ də bu suala
cavab tapa bilməyib. Kim bilir, bəlkə də heç bu sualın cavabını tapmaq ağıllarına da gəlməyib. Onlar üçün
sadəcə, ən çətin anlarda məsuliyyəti öz üzərinə götürüb
üzərinə atılan
çamur yağmuruna
bulaşmadan irəliləyən
bir Əbülfəz Elçibəy olub. Arxasınca gediblər, kölgəsində böyüyüblər,
fikirlərini, mülahizələrini
dinləyiblər və
yenə böyüyüblər…
Günlərin bir günündə
isə çox böyüdüklərini zənn
edərək, ona arxa çevirib, dönük çıxıblar.
Maraqlıdır, Əbülfəz Elçibəyin məktəbində yetişib onu qəbul etməyən, ondan daha praqmatik, daha ağıllı olduqlarını düşünən insanların heç biri Əbülfəz Elçibəyin yetişdiyi nəinki mənəvi, hətta siyasi uğurların ətəyinə belə ayaq basman şərəfinə nail olmayıb. Əbülfəz Elçibəy Milli Azadlıq Hərəkatının lideri adını əbədilik olaraq özününküləşdirib. Bundan sonra kimin neçə əsər yazmasından, müxtəlif kütləvi informasiya vasitələrində öz xidmətlərini şişirtməsindən, Elçibəyin haqq dünyasında olan ruhuna kölgə salmaq cəhdlərindən asılı olmayaraq, bu vəziyyət dəyişməyəcək. Elçibəy Azərbaycan Respublikasının ümumxalq səsverməsi yoluyla seçilən ilk prezidenti oldu.
Onun dönük varislərinin heç biri bunu hətta yuxusunda da görməyəcək. Elçibəy dövlətçiliyin qorunması naminə Azərbaycanın ən ucqar kəndinə çəkilərək “mən Azərbaycanın prezidentiyəm” – dedi və yüz minlərlə insanı öz həqiqətinə inandırmağı bacardı. Onun “varisləri” yaratdığı nəhəng milliyyətçilər və yurdsevərlər ordusunu pərən-pərən saldılar, hətta yüzcə nəfər qafa sahibini belə öz praqmatik həqiqətlərinə inandıra bilmədilər. Elçibəy beş illik sürgün həyatından sonra yenidən siyasi səhnənin ön cərgəsinə keçdi və onun burda olmadığı müddətdə sahib olduqları milyonların hesabına “meydan sulayan” bütün opponentlərini üstələdi. Sadəcə, yalın əllə…
Siyasi ritorikanı özlərinin yüksək bacarıqları kimi qələmə verən bir çoxlarına rabitəsiz görünən nitqilə yenidən yüz minlərin sevgisini qazandı. Onun haqqında hətta ən qatı düşmənləri də uydurduqları uğursuz siyasi epitetlərdən başqa heç bir sərt fikir söyləyə bilmədilər.
…Əbülfəz Elçibəy bir ovuc nur parçasıydı – onu yalnız qaranlıqda çıraqla işıq axtaran mürşidlər görə bilərdi. Əbülfəz Elçibəy Vətəninə, torpağına, Millətinə, Türk Dünyasına və bütün bəşəriyyətə sevgi gözüylə baxan mükəmməl bir insan idi.
Əbülfəz Elçibəy ilk baxışda ziddiyyətli görünən ən barışmaz məqamları belə öz xarakterində, təfəkküründə bir araya gətirməyi bacaran bütöv bir şəxsiyyət idi.
Əbülfəz Elçibəy sadəcə, İNSAN idi!
Ruhu şad olsun...
Mirzəbəyli Elçin
Xalq Cəbhəsi.- 2015.- 22 avqust.- S.9.