Mətbuata dövlət
qayğısına əməli işimizlə cavab verək!
Prezident İlham Əliyevin sərəncamları milli
mətbuatın inkişafına böyük təkan verəcək
Müsahibimiz "Səs" qəzetinin baş
redaktoru, "Tərəqqi" medalına layiq
görülmüş Bəhruz Quliyevdir.
- Bəhruz müəllim, Prezident İlham Əliyevin sərəncamı
ilə milli mətbuatın 135 illik yubileyinin ölkə
miqyasında geniş qeyd edilməsi sizdə hansı təəssüratlar
doğurdu?
- Doğrusu, bir jurnalist və
qəzet redaktoru olaraq çox qürur duydum. Bu,
ilk növbədə cənab Prezidentin Azərbaycan mətbuatına,
ölkə jurnalistlərinə göstərdiyi böyük
diqqət və qayğının göstəricisidir. İkinci bir tərəfdən milli mətbuatımız
bu diqqəti qazanıb, çünki son illərdə bu sahədə
xeyli inkişaf əldə olunub.
Azərbaycan
mediası öz tarixinin bütün dövrlərində
proqresə meyilli, optimist əhval-ruhiyyədə və cəmiyyətdə
avanqard rolu oynayan bir qüvvə olub. Həsən bəy Zərdabinin
"Əkinçi"sindən üzübəri mətbuatımız
şərəfli və çətin yol keçib.
Azərbaycan mətbuatının
ən böyük inkişaf mərhələsi ulu öndər
Heydər Əliyevin hakimiyyəti dövründə
başlayıb. Bu gün ölkə Prezidenti İlham Əliyev
bütün sahələrdə olduğu kimi, mətbuat sahəsində
də inkişafın əldə olunmasına
çalışır və bunu həyata keçirir.
Qürurverici
haldır ki, indi Azərbaycanda azad mətbuat var və peşəkar
jurnalistlər yetişir. Ölkədə vətəndaş cəmiyyətinin
qurulmasında mətbuatın rolunu qeyd etməmək olmaz.
Biz də öz növbəmizdə dövlətimizə,
xalqımıza layiqli xidmət etməyə, mətbuatımızın
şərəfli tarixi ənənələrini
yaşatmağa çalışırıq.
- Prezidentin imzaladığı sərəncamla qəzetlərə
və informasiya agentliklərinə ayrılan birdəfəlik
maliyyə yardımları bu sahədə hansı təsirlər
göstərəcək?
- Dövlət
başçımız ulu öndər Heydər Əliyev ənənələrinə
sadiq qaldığını bir daha nümayiş etdirdi. Bunu kütləvi informasiya vasitələrinə birdəfəlik
maliyyə yardımının göstərilməsi
haqqında Prezident sərəncamı da aydın göstərir.
Belə ki, Prezidentin Ehtiyat Fondundan 1 milyon manat məbləğində
vəsait ayrılıb. Bu vəsait hesabına Azərbaycan
milli mətbuatının 135 illiyi ilə əlaqədar tədbirlərin
keçirilməsi üçün Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti yanında Kütləvi
İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət
Dəstəyi Fonduna 280 min manat məbləğində birdəfəlik
maliyyə yardımı edilib.
Sərəncamın digər
bəndinə əsasən 32 qəzet redaksiyasının hər
birinə 20 min, 8 informasiya agentliyinə isə 10 min manat birdəfəlik
maliyyə yardımı ayrılıb. Çox
şadıq ki, maliyyə yardımları ayrılan qəzetlər
arasında "Səs" qəzeti də var.
Hesab edirəm
ki, belə ciddi maliyyə vəsaiti ölkə qəzetləri
üçün maddi-texniki bazanın gücləndirilməsi
və jurnalistlərin sosial problemlərinin həlli
üçün böyük imkanlar yaradacaq.
- Dövlət başçısının digər bir
sərəncamı ilə mətbuat işçiləri
üçün yaşayış evlərinin tikilməsi məqsədilə
Prezidentin Ehtiyat Fondundan 5 milyon manat ayrılıb...
- Zəngin tarixi ənənələrə
malik Azərbaycan milli mətbuatı xalqımızın
azadlıq amallarının gerçəkləşməsinə,
mənəvi dəyərlərinin qorunmasına, müstəqil
dövlətçiliyimizin qurulması və inkişafına
mühüm töhfələr verib. Müstəqillik
illərində mətbuatımız daim dövlətin diqqət
və qayğısı ilə əhatə olunub, söz və
məlumat azadlığının inkişaf etdirilməsi, mətbuatın
maddi-texniki bazasının gücləndirilməsi ilə
bağlı ardıcıl tədbirlər həyata
keçirilib. Möhtərəm Prezidentin
imzaladığı bu sərəncam milli mətbuatın
inkişafına dövlət tərəfindən davamlı dəstəyin
göstərilməsinə, habelə mətbuat işçilərinin
sosial müdafiəsinin gücləndirilməsinə xidmət
edir. Bu gün şəxsi mənzili olmayan
jurnalistlər çoxdur. Onların mənzillə
təminatı, ümumilikdə jurnalistlərin bu probleminin həll
edilməsinə və dolayısı ilə işin keyfiyyətinin
artmasına stimul yaradacaqdır.
- Azərbaycan mətbuatının 135 illik yubileyi
münasibətilə bir qrup mətbuat işçisinə fəxri
adlar və "Tərəqqi" medalı təqdim edildi.
Medala layiq görülənlər arasında siz də
varsınız...
- Bu mükafatı cənab
Prezidentin mənə və bütün jurnalistlərə
böyük diqqəti və qayğısı kimi dəyərləndirirəm.
Belə dövlət mükafatı almaq mənim
üçün böyük şərəfdir. Əslində, bu mükafat bizim üzərimizə
daha böyük məsuliyyət qoyur. Dövlət
başçısı xidmətlərimizi layiqincə qiymətləndirib,
amma biz qələmi yerə qoymamalı, bundan sonra daha
böyük əzmlə çalışmalıyıq.
Ümumiyyətlə,
bu cür dövlət təltiflərinin böyük mənəvi-psixoloji
təsiri var. Hər hansı bir insan özünün əməyinə
qiymət verildiyini gördükdə, onda əvvəlkindən
daha səmərəli işləmək həvəsi
yaranır. Ona görə də hesab edirəm ki, qarşıda
bizi milli mətbuatımızın böyük hədəflərə
çatması yolunda gərgin işlər gözləyir.
Cənab Prezidentin və xalqın
etimadını doğrultmaq üçün var
gücümüzlə çalışmalıyıq.
-Azərbaycan mətbuatının müstəqillik
dövründəki inkişaf tendensiyasını necə qiymətləndirirsiniz?
- Azərbaycan müstəqilliyini
bərpa etdikdən sonra ölkədə bir mətbuat bumu
yaşandı. Yeni qəzet və jurnallar fəaliyyətə
başladı. Lakin müstəqilliyin ilk
illərində mətbuata təzyiqlər, jurnalistlərin
döyülməsi halları var idi.
1992-93-cü
illərdə ümumiyyətlə, Azərbaycanda mətbuat
azadlığından danışmaq mümkün deyildi. Mətbuata
senzura tətbiq olunurdu. "Azərbaycan"
nəşriyyatında bütün qəzetlər senzuradan
keçdikdən sonra çapa icazə verilirdi. Qəzetlər istədiyi yazını, məlumatı
səhifəyə qoya bilmirdi.
Keçid
dövrünün problemləri bütün sahələrdə
olduğu kimi, mətbuat sahəsində də problemlər
yaratmışdı. Ulu öndər Heydər Əliyev hakimiyyətə
gəldikdən sonra Azərbaycan mətbuatının
inkişafına dövlət dəstəyi gücləndi.
Ümummilli
lider başqa sahələrdə çalışanlarla
yanaşı, jurnalistlərin fəaliyyətini də
stimullaşdırmaq məqsədilə dəfələrlə
müxtəlif tapşırıq və tövsiyələr
verib. Azad sözün inkişafı naminə müxtəlif
sərəncamlar imzalayıb və mətbuatın
inkişafı üçün münbit şərait
yaradıb.
1998-ci ildə
Azərbaycan Prezidenti, ümummilli lider Heydər Əliyev tərəfindən
mətbuat üzərində dövlət tənzimlənməsini
nəzərdə tutan bütün mexanizmlər, o cümlədən
senzura ləğv olundu. Azad mətbuatın inkişafı
üçün dövlət hər cür şərait
yaratdı.
Mətbuat təsis
etmək üçün bütün dövlət icazəvermə
mexanizmləri ləğv olundu, "Mətbuat haqqında"
Qanun tam liberallaşdırıldı, Avropa standartlarına
uyğunlaşdırıldı. Mətbuat vasitələri
və çap mediası dövlət vergilərindən azad
olundu. Mətbuatın inkişafına dövlət
qayğısını təmin edən bir neçə sərəncam
imzalandı, o cümlədən Azərbaycan mətbuatının
dövlət nəşriyyatına olan borcları öncə
3 il donduruldu, sonra isə ləğv olundu.
Ulu öndər
Heydər Əliyev mətbuata tolerant yanaşan, azad fikirli,
demokrat bir insan idi. Onun siyasi kursu bu gün cənab Prezident
İlham Əliyev tərəfindən layiqincə davam
etdirilir.
Xatırladım
ki, cənab Prezident ulu öndərin yolunu davam etdirərək,
mətbuatın inkişafı naminə qəzetlərin
"Azərbaycan" nəşriyyatına olan borcunu birdəfəlik
ləğv edib və layiqli jurnalistlərə mükafatlar
verib. İnkişaf olan yerdə, sözsüz ki, problemlər
də var. Lakin, milli mətbuatımız inkişaf etmiş
Avropa ölkələrindən, demokratik ənənələri
yüz illərlə ölçülən ölkələrin
mediasından heç də geri qalmır. Prezident
yanında KİV-in İnkişafına Dövlət Dəstəyi
Fondu yaradılandan sonra ölkə mətbuatında bir canlanma
yaranıb. Fondun KİV-lərə verdiyi
maliyyə yardımları, qrantlar mətbuatımızın
inkişafına təkan verib.
2003-cü ildə
Azərbaycan Mətbuat Şurası yaradılıb, qurumun
maddi-texniki bazasının gücləndirilməsinə dair
bir sıra tədbirlər görülür. Mətbuat
Şurasının fəaliyyəti də son vaxtlar xeyli təkmilləşib
və ölkə mətbuatına öz töhfəsini verib.
2005-ci ildən
indiyədək 300-ə yaxın media nümayəndəsi
mükafatlandırılıb. Hazırda ölkədə
4200-dən artıq mətbuat orqanı Ədliyyə Nazirliyində
uçota götürülüb, 50-dən artıq informasiya
agentliyi, 200-dən artıq qəzet fəaliyyət göstərir.
Ümumiyyətlə,
cənab İlham Əliyev 2003-cü ildə Azərbaycanın
dövlət başçısı seçildikdən sonra
media azadlığı, jurnalist sərbəstliyi geniş
şəkildə təmin olundu. Jurnalistlərin azad informasiya toplamaq,
onu sərbəst şəkildə işləmək, yaymaq, cəmiyyətdə
baş verən hadisələr haqqında sərbəst fikir
mübadiləsi aparmaq, istənilən sahələr üzrə
tənqidi yazılar yazmaq, ictimai əhəmiyyət kəsb edən
məsələləri ictimai müzakirəyə
çıxartmaq və onlar ətrafında sərbəst fikir
mübadiləsi aparmaq imkanları yaradıldı.
Cəmiyyətin
fundamental informasiya azadlığı hüququ, söz, mətbuat
fəaliyyəti ilə məşğul olmaq hüququ, azad
şəkildə baş verən hadisələr haqqında
informasiya almaq hüququ və yaxud jurnalistlərin informasiya
toplayıb yaymaq hüququ təmin edildi.
Son 3 ildə
medianın inkişafı ilə bağlı dövlət
xüsusi bir təşəbbüslə çıxış
edib, medianın inkişafını şərtləndirən
xüsusi bir dövlət proqramı qəbul olunub. Bundan
başqa, Azərbaycan Prezidenti yanında Kütləvi
İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət
Dəstəyi Fondu yaradılıb. Bu
qurumun büdcəsinə vəsait ayrılıb və onun
vasitəsilə medianın işini stimullaşdırmaq,
dövlətin bu sahəyə qayğısını mərkəzləşdirilmiş
şəkildə təmin etmək məqsədilə müəyyən
tədbirlər həyata keçirilir.
Ötən
müddətdə bu fondun fəaliyyəti mətbuatın
inkişafına təkan verib. Fond tərəfindən
keçirilən müsabiqələr, qəzetlərə edilən
yardımlar, qrant layihələrinin maliyyələşdirilməsi
kimi işlər həm jurnalistlərin sosial problemlərinin həllində,
həm də mətbuatın inkişafında böyük rol
oynayıb.
Ümumiyyətlə,
Prezident İlham Əliyevin mətbuata birdəfəlik maliyyə
yardımlarının ayrılması, jurnalistlərə fəxri
adların verilməsi barədə sərəncamları
ölkə mətbuatının inkişafına öz
töhfəsini verib. Yeri gəlmişkən, Azərbaycan milli mətbuatının
135 illik yubileyinin geniş qeyd olunması haqqında sərəncam,
yubiley günü Mətbuat Şurasının yeni
binasının açılışında dövlət
başçısının söylədiyi fikirlər, habelə
bir gün əvvəl imzaladığı sərəncamlar
milli mətbuata dövlət səviyyəsində verilən dəstəyin
təsdiqidir.
Qüdrət PİRİYEV
Xalq qəzeti.- 2010.- 24 iyul.- S. 3.