Azərbaycanın xarici siyasəti milli və dövlətçilik maraqlarımızın reallaşdırılmasına xidmət edir

Ölkəmiz regional və beynəlxalq layihələrdə həlledici söz sahibi, etibarlı tərəfdaşdır

Öz dövlət müstəqilliyinin bərpasının 20 illik yubileyi ərəfəsində olan Azərbaycan Bizim xarici siyasətimizin əsas prinsipləri ondan ibarətdir ki, istənilən sahədə ölkəmizin maraqlarının beynəlxalq aləmdə yüksək səviyyədə təmin edilməsinə nail olaq... Ancaq ən əsas məqsədimiz odur ki, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə nail olaq. Biz həmin məqsədlərə nail olacağıq. Azərbaycanın bütün şəhərlərində bizim dövlət bayrağımız qaldırılacaqdır.

İlham ƏLİYEV,

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti

Respublikasının bu iki onillikdə yaşadığı tarixə nəzər salanda çoxsaylı uğurların şahidinə çevrilirik. Ölkədə daxili ictimai-siyasi sabitliyə nail olunmasından tutmuş kosmosa rabitə peykinin çıxarılmasınadək, NATO-nun Sülh Naminə Tərəfdaşlıq Proqramına qoşulmağımızdan başlayaraq müasir dünya düzənində öncül yerlərdən birini tutmağımızadək, "Əsrin müqaviləsi"ndən etibarən həyata keçirdiyimiz nəhəng layihələr nəticəsində Avropanın enerji təhlükəsizliyinin təmin edilməsində əsas ünvanlardan birinə çevrilməyimizədək bütün məqsədlərdə genişmiqyaslı uğurlara imza atmışıq. Ulu öndər Heydər Əliyevin işləyib hazırladığı bu möhtəşəm siyasi kursun mükəmməlliyi ondadır ki, burada daxili siyasət xarici siyasəti, xarici siyasət isə daxili siyasəti tamamlayır. Bəzi ölkələrdə bu iki istiqamət sırf spesifik xətlər üzrə inkişaf etdirilir. Azərbaycanda isə reallıq bir qədər fərqlidir və hətta bu reallıqları əcnəbi həmkarlarımız Azərbaycan nümunəsi kimi qiymətləndirirlər.

Rəsmi Bakının yeritdiyi xarici siyasətin istənilən istiqamətdə uğurla başa çatmasının bir neçə səbəbi vardır. Təbii ki, birinci yerdə müəyyən edilmiş siyasi kursun elmi şəkildə əsaslandırılması, yerli, regional və beynəlxalq reallıqların nəzərə alınması, dünyada gedən ictimai-siyasi proseslərin dərindən öyrənilməsi və ən nəhayət tarixi təcrübələrdən ibrət götürülməsi kimi mühüm amillər dayanır. Ulu öndər bütün bu amilləri böyük peşəkarlıqla nəzərə almışdı. Sonrakı əsas səbəblər isə Azərbaycanın bütün dünya üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edən geosiyasi məkanda yerləşməsi və nəhayət, ölkəmizin zəngin təbii sərvətlərə malik olmasıdır. Bu üç mühüm amil Azərbaycanın xarici siyasətinin uğurlarını təmin edir.

Bu zaman bir məsələni də xüsusilə qeyd etmək zərurəti var. Belə ki, bu gün dünyada çox böyük təbii sərvətlərə malik olan ölkələr var ki, onların yerləşdiyi geosiyasi məkan heç də Azərbaycanın geosiyasi əhəmiyyətindən az deyil. Üstəlik, həmin dövlətlərin bir qismində mükəmməl siyasi kurs da mövcud idi. Ancaq həmin ölkələrin bir çoxu beynəlxalq aləmdə söz sahibinə çevrilə bilmədi. Nə üçün? Çünki həm təbii sərvətlərdən, həm də dövlətçilik təcrübəsindən layiqincə bəhrələnmək üçün xalqın lideri olmalıdır. Öndəri, lideri olmayan xalq qızılın içərisində də yoxsulluq və məhrumiyyətlərə düçardır. Bu məsələdə Azərbaycan xalqının bəxti daha çox gətirmişdir.

Müstəqilliyin ilk illərinin məhrumiyyətlərini görmüş soydaşlarımız bir-birinə sual verirdilər ki, bizim bu qədər sərvətimiz, ölkəmizin geosiyasi əhəmiyyəti ola-ola nə üçün aclıq və yoxsulluq içərisindəyik? İnsanlar bir-birinə bu sualları verə-verə bəlaların səbəbini tapdılar və lidersizlik ucbatından üzləşdiyimiz problemlərin həllini ümummilli lider Heydər Əliyevin siyasi hakimiyyətə qayıdışında gördülər.

Bu gün Azərbaycanın xarici siyasətdəki möhtəşəm uğurlarından fəxr və iftixarla danışırıq. Dünyanın aparıcı kütləvi informasiya vasitələri və ən mötəbər beynəlxalq təşkilatların təmsilçiləri də bu mövzuda ürək açıqlığı ilə danışır, səmimiyyətlə söz açırlar. Ancaq 1993-1994-cü illərdə - Heydər Əliyev xarici siyasət kursunun ilk addımlarının atıldığı illərdə nəinki hansısa uğurdan danışmaq mümkün deyildi, hətta, beynəlxalq aləmdə kimin bizə inanıb-inanmayacağını müəyyənləşdirmək də çətin idi. Ancaq ulu öndər üfüqdə Azərbaycanın xarici siyasətinin uğurlarını gördüyü üçün qətiyyətli, inamlı idi. Məhz həmin qətiyyətin sayəsində dünyanın aparıcı ölkələrini təmsil edən güclü neft şirkətləri Azərbaycana cəlb edildi, "Əsrin müqaviləsi" adlı möhtşəm beynəlxalq saziş imzalandı. Ulu öndər həmin müqavilə ilə ölkəmizin təbii sərvətlərindən milli dövlətimizin qüdrətlənməsi üçün istifadə etdi. Özü də, böyük ustalıq və peşəkarlıqla.

Azərbaycan xalqı təbii sərvətlərdən milli maraqların təmin edilməsi üçün atılan addımlardan böyük məmnunluq hissləri yaşadı. Qeyd etdiyimiz həmin müqavilənin ardınca isə Heydər Əliyev milli maraqlarımızın təmin olunması üçün daha gərəkli olan addımları atdı. Məhz ümummilli liderin səyləri nəticəsində Azərbaycanda Böyük İpək yolunun bərpasına dair beynəlxalq forum təşkil edildi. Həmin forumda dünyanın 42 ölkəsinin nümayəndəsi iştirak edirdi ki, onlardan səkkizi prezidentləri ilə təmsil olunurdu. 1998-ci ilin sentyabrında Bakıda keçirilən həmin forumda ulu öndər demişdi: "Bu zirvə görüşü əməkdaşlığın inkişafında, sülhün qorunmasında, hər bir ölkəyə və ümumiyyətlə, bütün Avrasiya məkanına firavanlıq və rifahın gətirilməsində öz rolunu oynayacaqdır". Nəticədə nə oldu? Bu layihə bölgədə yerləşən ölkələrin ticarət-iqtisadi əlaqələrinin inkişafını, beynəlxalq yük və sərnişin daşınmasının intensivliyini, tranzit daşımalarının əlverişli olmasını, yük daşımalarının müddətinin qısaldılmasını, nəqliyyat siyasətinin səmərəliləşdirilməsini, müxtəlif nəqliyyat sahələri arasında əlaqələrin koordinasiya edilməsini və bir çox başqa göstəriciləri təmin etdi. Yəni Azərbaycan çoxsaylı dostlar qazandı ki, bu da beynəlxalq tribunalardan Azərbaycan həqiqətlərinin daha çox səslənməsinə zəmin yaratdı. Deməli, ulu öndər Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin ədalətli həllinə nail olmaq üçün növbəti mühüm addımı atmış oldu.

Azərbaycanın milli maraqlarının təmin edilməsi, Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin ölkəmizin ərazi bütövlüyünün bərpası şərtiylə həll olunması üçün atılan növbəti addımlar Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft, Bakı-Tbilisi-Ərzurum qaz ixrac kəmərlərində, Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu layihəsinin reallaşdırılması üçün Prezident İlham Əliyevin nümayiş etdirdiyi qətiyyətdə özünü göstərdi. Həm ulu öndər Heydər Əliyevin siyasi müdrikliyi, həm də Prezident İlham Əliyevin əzmi və iradəsi ilə artıq nəinki Avropanın, həm də dünyanın bütün ölkələri Azərbaycanın dostuna çevrilib. Son beş-altı ildə Avropanın enerji təhlükəsizliyi ilə bağlı elə bir zirvə toplantısı olmur ki, Prezident İlham Əliyev orada ən mötəbər nümayəndə heyətinin rəhbəri kimi iştirak etməsin. Əgər 5-6 il əvvəl Azərbaycan Xəzər dənizi - Qara dəniz regionunda söz sahibi idisə, indi Avropanın bütün guşələrinin dövlət başçıları rəsmi Bakının təkliflərini qəbul edir, Azərbaycanın mövqelərini dəstəkləyir, Prezident İlham Əliyevlə razılaşırlar.

Bəzi ekspertlər bütün bunları Azərbaycanın iqtisadi layihələrdəki nailiyyətləri kimi qəbul edirlər. Ancaq unudurlar ki, ulu öndər Heydər Əliyevin məşhur "neft diplomatiyası" ifadəsi var idi. Rəsmi Bakı həmin diplomatiyadan böyük məharətlə istifadə edir. Bu gün dünyanın bütün beynəlxalq təşkilatlarının Ermənistanı işğalçı dövlət kimi tanıması, ABŞ, Rusiya, Fransa, Türkiyə, Böyük Britaniya, Almaniya, Çin, Yaponiya, İran, İtaliya, Rumıniya, Polşa kimi ölkələrin birmənalı şəkildə Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıması məhz uğurlu xarici siyasət kursunun nəticəsidir. BMT, Avropa Şurası, Avropa İttifaqı, ATƏT, Qara Dəniz İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı, İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı, NATO, Müstəqil Dövlətlər Birliyi, GUAM, Türkdilli Dövlətlər Birliyi və eləcə də bütün beynəlxalq təşkilatlar Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin tezliklə və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpası şərtiylə həll olunmasını tələb edirlər. Prezident İlham Əliyevin xatırlatdığı kimi, bütün bunlar ulu öndər Heydər Əliyevin formalaşdırdığı xarici siyasət kursunun nəticələridir.

İttifaq MİRZƏBƏYLİ

Xalq qəzeti.- 2011.- 4 sentyabr.- S. 1.