Ulu öndərin fəaliyyətinin əsas qayəsi demokratik dövlət və vətəndaş cəmiyyəti quruculuğu idi

Ötən beş ildə mən çalışmışam ki, Azərbaycanda demokratik proses inkişaf etsin və hər kəs demokratiyaya alışsın. Şübhəsiz ki, demokratiya olan yerdə iqtidar-müxalifət vardır... Ancaq hamı ölkənin Konstitusiyasına, ölkənin qanunlarına riayət etməlidir.

Ümummilli lider Heydər Əliyevin 1998-ci il oktyabrın 13-də prezident seçkiləri barədə yerli və xarici jurnalistlər üçün verdiyi bəyanatdan

SSRİ-nin çökməsindən sonra yaranmış gənc müstəqil dövlətlərin hamısı çoxsaylı yeniliklərlə üzləşdi, hərə özünəməxsus problemlərlə yaşamalı oldu. Azərbaycanın isə belə problemləri daha çox idi. Çünki Kommunist Partiyasının fəaliyyətinə xitam veriləndən sonra ölkədə keçirilmiş ilk iki prezident seçkisinin heç biri demokratik şəkildə keçirilməmişdi.

Ona görə də "seçilmiş" prezidentlərin heç biri öz kürsüsündə otura bilmədi. Dünyanın əksər ölkələrində dönə-dönə sınaqdan çıxmış bir təcrübə var: xalqın arzu və istəklərini ifadə etməyən istənilən seçkinin nəticələri uzunmuddətli olmur. Seçilmiş şəxsin hakimiyyəti o zaman davamlı olur ki, xalq ona inansın, etibar etsin və həqiqətən səs vermiş olsun. Müstəqil Azərbaycanın seçiciləri belə bir lideri - inanılan, etibar olunan və həqiqətən xalqın səsini qazanan Prezidenti 1993-cü ilin oktyabrında seçmişdi. Liderin beş il ərzində ölkədə həyata keçirdiyi islahatlar, xalqın arzu və istəyini ifadə etməsi, dövlətin maraqlarını, vətəndaşların mövqeyini yüksək səviyyədə qoruması isə onun ikinci dəfə həmin vəzifəyə seçilməsi ilə nəticələndi.

Heydər Əliyev 1998-ci il oktyabrın 11-də ikinci dəfə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçildi. O zaman ölkənin və regionun kütləvi informasiya vasitələrində belə bir sual dolaşırdı: - Nə üçün yenə də Əliyev? Hətta bu sual Azərbaycandan uzaqlarda - xarici ölkələrin rəsmi şəxslərinə, tanınmış diplomatlara da ünvanlanırdı. Rusiya rəsmiləri Azərbaycanda keçirilmiş 11 oktyabr 1998-ci il prezident seçkilərindən sonra yaranmış "Nə üçün yenə də Əliyev?" - sualına cavab verərkən daha çox bu siyasi prinsipi əsas götürürdülər: "Xalqın seçiminə hörmətlə yanaşmaq hər kəsin borcudur". Türkiyəli ekspertlər bu sualı daha özünəməxsus bir diplomatik şəkildə cavablandırırdılar: "Heydər Əliyevin son beş ildə Azərbaycan və azərbaycanlılar üçün etdikləri onun əbədi prezident seçilməsinə zəmin yaratmışdır". Qonşu ölkələrdən fərqli olaraq Azərbaycanda isə bu suala cavab verənlər siyasət və diplomatiyadan daha çox tarixə əsaslanırdılar: "20 Yanvar faciəsini, Xocalı soyqırımını, Gəncə hadisələrini, dövlət çevrilişi cəhdlərini, iki prezidentin vəzifə kürsüsünü qoyub qaçmasını, ölkənin vətəndaş müharibəsi həddinə gətirilməsini, aclıq, yoxsulluq, işsizlik, xaos, anarxiya ilə dolu illərimizi yada salan istənilən şəxs yenə də Heydər Əliyevə səs verdi və daha bir neçə dəfə Heydər Əliyevə səs verməlidir".

Ulu öndərin ikinci dəfə Prezident seçilməsindən sonra həmin bu tarixi hadisəyə qiymət verən ziyalılarımızdan biri də akademik Budaq Budaqov idi. Bu sətirlərin müəllifinin suallarını cavablandıran akademik demişdir: "Təsəvvür edin, bir insan bataqlıqda batır, boğulur. Kimsə özünü təhlükəyə ataraq həmin batan şəxsi xilas edir. İndi sizcə, xilas olmuş adam onu girdabdan çıxarana xilaskar deyəcək, ya başqa birinə? Əlbəttə, xilaskara daha çox inanacaq və etibar edəcək. Azərbaycan xalqı 1993-cü ilin yayında məhz həmin batan adam timsalında idi. Heydər Əliyev bütöv bir xalqı girdabdan çıxardı. Mən bütöv bir xalq deyəndə ölkəmizdəki 8 milyonu demirəm (Müsahibə 1998-ci ildə götürülmüşdü - red.). Mən 50 milyonluq xalqımızı deyirəm. Hərgah biz ikinci dəfə müstəqilliyimizi qoruya bilməsəydik, bütün dünyadakı soydaşlarımızın başı aşağı olacaqdı. Heydər Əliyev hər bir azərbaycanlını həmin rüsvayçılıqdan xilas etdi. Oktyabrın 11-də yenidən ona səs verənləri alqışlayıram. Halal olsun o insanlara ki, haqqı, ədaləti, obyektivliyi qoruya bilirlər".

Heydər Əliyev siyasi hakimiyyətinin ilk beş ilində Azərbaycanı problemlər girdabından çıxarmaq üçün nələri etmişdi? Əvvəla, gün batandan sonra küçəyə çıxa bilməyən paytaxt sakinləri üçün əmin-amanlıq, bütövlükdə respublikada daxili ictimai-siyasi sabitlik bərqərar edilmişdi. Buna nail olmaq üçün bütün silahlı birləşmələr vahid tabeçilik altında birləşdirilmiş, ayrı-ayrı adamların nəzarətində olan silahlı qruplar ləğv edilmiş, qoçuluq, quldurluq və özbaşınalıq edənlər zərərsizləşdirilmişdi. Bütün bunları görən və dövlətə inanan gənclər ordu sıralarına inamla getmiş, düşmənə sarsıdıcı zərbələr vurulmuşdu. Nəticədə isə cəbhədə atəşkəs haqqında sənəd imzalanmışdı. Bu sənəd bir tərəfdən ölkəmizin ordu quruculuğunu təşkil etməsi üçün möhlət kimi qiymətli idisə, digər tərəfdən iqtisadi böhranın aradan qaldırılması üçün zəmin idi.

Ölkədə daxili ictimai-siyasi sabitliyə nail olandan və cəbhədə atəşkəs haqqında saziş imzalanandan dərhal sonra ulu öndər özünün işləyib hazırladığı yeni neft strategiyasının icrası üçün yollar aramağa başladı. Bu strategiyanın icrası prosesində Azərbaycanın neft diplomatiyası da formalaşdı və həmin diplomatiyanın əsas icraçılarından biri o zaman Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkətinin birinci vitse-prezidenti vəzifəsində çalışan İlham Əliyev idi. Ulu öndərin neft strategiyasının nəticəsi olaraq 1994-cü il sentyabrın 20-də beynəlxalq aləmin ən tanınmış şirkətlərinin yaratdığı konsorsiumla ARDNŞ arasında hasilatın pay bölgüsü sazişi - "Əsrin müqaviləsi" adlı mühüm tarixi sənəd imzalandı.

Əslində "Əsrin müqaviləsi" Azərbaycan Respublikasının iqtisadi böhrandan çıxması üçün bir açar rolunu oynayırdı. Çünki bu saziş ölkəyə milyardlarla dollar sərmayə gətirilməsini təmin edəcəkdi. Ancaq bəzi əcnəbi ekspertlər SSRİ dövründən qalmış Konstitusiya ilə işləyən Azərbaycana sərmayə yatırılmasının təhlükəli olduğunu xatırladır, xarici şirkətlər isə öz investisiyalarının qorunması üçün hüquqi baza tələb edirdilər. Demokratik, hüquqi, dünyəvi dövlət quruculuğu kursu götürmüş Heydər Əliyev istənilən problemin aradan qaldırılmasının ustası olduğunu bir daha sübut etdi və ölkədə hüquq islahatlarına start verildi. Məhz bu islahatların həyata keçirilməsi nəticəsində 1995-ci il noyabrın 12-də ilk milli parlamentin seçilməsi ilə yanaşı, ilk Konstitusiyamız da qəbul olundu. Bu konstitusiya ilə tanış olan əcnəbilər qəti surətdə inandılar ki, Azərbaycanda həqiqətən demokratik və hüquqi dövlət qurulur.

Heydər Əliyevin prezidentliyinin birinci dövründə əldə olunmuş əsas uğurlardan biri də 1996-cı ilin dekabrında ATƏT-in Lissabon sammitində bu qurumun Ermənistanı işğalçı dövlət kimi tanıyan ilk rəsmi sənədin qəbul edilməsi idi. Eyni zamanda 1996-cı ilin yazından etibarən ölkədə iqtisadi dirçəlişin əlamətləri də görünürdü. Bütün bunları əsas götürən Azərbaycan xalqı 1998-ci il oktyabrın 11-də yenidən ulu öndər Heydər Əliyevə səs verdi. Həmin seçimin nəticəsi isə göz qabağındadır. Bu gün Azərbaycanın uğurları bütün dünyada ən yüksək səviyyələrdə təqdir olunur.

İttifaq MİRZƏBƏYLİ

Xalq qəzeti.- 2012.- 11 oktyabr.- S. 5.