Gəncə: Doqquz ayda doqquz möhtəşəm obyekt

Abadlaşdırılmış saysız-hesabsız binalar, küçələr, park və xiyabanlar, digər sosial tikililər şəhəri daha da gözəlləşdirmişdir

Heç kim inana bilmir ki, Gəncədə qısa vaxt ərzində belə möhtəşəm obyektlər, daha dəqiq desək, əsl memarlıq nümunələri tikilib başa çatdırılıb. Oxucu onların şəkillərini yaxın günlərdə görəcək. Hələlik isə ən möhtəşəm 9 obyektin adlarını sadalayırıq: Heydər Əliyev Mərkəzi, Müasir İncəsənət Muzeyi, Gənclər Mərkəzi, 3800 yerlik “Amfiteatr”, “Şəlalələr” kompleksi, “Zəfər tağı”, Nizami Gəncəvi Muzeyi, Uşaq Yaradıcılıq Mərkəzi, Məhsəti Gəncəvi Mərkəzi... Bəli, 9 möhtəşəm obyekt! Bir-birindən gözəl, yaraşıqlı, müasirliklə tarixi memarlıq ənənələrini özündə birləşdirən abidələr.

Təbii ki, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin dəstəyi, köməyi ilə ərsəyə gələn obyektlərdir və günbəgün çiçəklənən Gəncəyə yeni bir təravət verəcək, 4000 illik yaşını qeyd etməyə hazırlaşan qədim şəhəri daha gəlişli-gedişli edəcək. Ötən ilin sentyabrında Gəncədə Nizaminin 870 illik yubiley günlərində iştirak edən Qazaxıstanın böyük mütəfəkkiri və ictimai xadimi Oljas Süleymenovla görüşüb söhbət edərkən dediyi sözləri bir daha xatırlatmaq istəyirəm: “İşlər Gəncədə belə sürətlə gedərsə, şəhəriniz tezliklə dünyanın ən arzuolunan məkanına çevriləcək”.

Bu sözlərdən cəmi bir il keçib. Amma bu bir ildə şəhər hamının gözü qarşısında tanınmaz dərəcədə dəyişib. Şəhər icra hakimiyyətində keçirilən fəallar yığıncağında yuxarıda qeyd etdiyimiz fikirlər dönə-dönə səsləndi. Eyni zamanda, qeyd olundu ki, ölkə başçısının təşəbbüsü ilə yaradılan Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşların Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinin nəzdində Gəncə şəhərində fəaliyyət göstərəcək “ASAN” Xidmət Mərkəzinin tikintisi başa çatdırılmışdır. Mərkəz şəffaflığın artırılmasına, vətəndaşların əlavə xərclərinin və vaxt itkisinin azalmasına, elektron xidmətlərdən daha geniş yararlanmağa kömək göstərir. Baş Pasport Qeydiyyatı və Miqrasiya İdarəsinin Regional Mərkəzi də istifadəyə verilmişdir. Burada qərb regionu üzrə 11 rayon və şəhərin 1 milyondan çox vətəndaşına xidmət göstəriləcəkdir. Bu mərkəzdə gün ərzində 300-dən çox vətəndaşın qəbul edilməsi üçün şərait yaradılmışdır. Atatürk prospektində 3,3 hektar ərazidə ümumi yaşayış sahəsi 32 min 819 kvadratmetr olan 4 ədəd 7 mərtəbəli, 2 ədəd 5 mərtəbəli yaşayış binasının inşası davam etdirilir. Heydər Əliyev prospektində şəhərin memarlıq üslubuna uyğun Nizami və Kəpəz rayon polis idarələrinin inzibati binalarının inşası davam etdirilir. Kəpəz Polis İdarəsinin inşası artıq başa çatdırılmışdır. Ümumi sahəsi 9 min kvadratmetr olan 8 mərtəbəli “Aura Park” ticarət və əyləncə mərkəzi, ümumi sahəsi 1140 kvadratmetr olan iki mərtəbəli “Cold İmperial” əyləncə mərkəzi istifadəyə verilmiş, burada əhalinin asudə vaxtının səmərəli keçirilməsi üçün hər cür şərait yaradılmışdır.

Son bir ildə Nizami prospektində 69, Xətai prospektində 23 fərdi ev inşa edilmişdir. Həmin prospektlərdə yollar genişləndirilmişdir. Regionların sosial-iqtisadi inkişafı II Dövlət Proqramı çərçivəsində Gəncəçayın şəhər ərazisindən keçən hissəsində sahilboyu bərkitmə işlərinin aparılması və çayın məcrasının yenidən qurulması davam etdirilir. Sahilboyu park salınır, mövcud parklar yenidən qurulur, sosial obyektlər inşa edilir. Ü.Hacıbəyov küçəsində 3 kilometrə yaxın məsafədə avtomobil yolu 25 metr, hətta bəzi yerlərdə 30 metr genişləndirilmiş, yol kənarında yerləşən 12 çoxmərtəbəli binanın dam örtükləri əsaslı təmir olunaraq mansard formasında yenidən qurulmuşdur. Şəhərdə yol infrastrukturunun təkmilləşdirilməsi, əhalinin rahatlığı və təhlükəsizliyinin təmin edilməsi istiqamətində aparılan mühüm işlər hesabat dövründə də davam etdirilmişdir. Uzunluğu 6,5 kilometrə yaxın məsafədə olan Xətai prospektinin yol hissəsi təxminən iki dəfə genişləndirilməklə 22-25 metrə çatdırılmışdır. H.Əliyev prospekti ilə Xətai prospektini birləşdirən F.Əliyev və V.Xuluflu küçələri əsaslı təmir edilərək 2,5 kilometr məsafədə yol 22-25 metr genişləndirilmişdir. H.Cavid, Q.Hüseynli və H.Hüseynzadə küçələrinin avtomobil yolu genişləndirilmiş və həmin küçələrdə 35-ə yaxın evin fasad hissəsi, hasarı kərpiclə Gəncəyə xas memarlıq üslubunda yenidən üzlənmiş, ehtiyac duyulan tikililərin dam örtüyü yenilənmiş, yeni işıqlandırıcı sistem quraşdırılmışdır. Hacıkənd qəsəbəsində aparılan abadlıq-quruculuq işlərinin davamı olaraq qəsəbənin mərkəzi yolunun kənarında 1200 paqonometr bardür qoyulmuş, 450 kvadratmetr səki daşı döşənmiş, 1600 kvadratmetr istinad divarı hörülmüş, 375 kvadratmetr aqlay və 160 ədəd səlcukdan istifadə edilmişdir. Qəsəbədə 3 min 800 kvadratmetr sahədə abadlıq işləri aparılmış, kitabxananın çardaq hissəsi yenidən qurulmuşdur.

Hazırda qəsəbə icra nümayəndəliyinin binasının fasad hissəsi aqlayla üzlənir, H.Zeynalabdin adına parkda abadlıq-quruculuq işləri aparılır. Dövlət başçısının müvafiq sərəncamı ilə 5 yaşayış qəsəbəsini Gəncə şəhəri ilə birləşdirən avtomobil yollarının tikintisi cari ildə də davam etdirilmiş və Şıxzamanlı qəsəbəsində 1,6 kilometr uzunluğu olan Azərbaycan, Ağamalıoğlu və H.Sultanov küçələrinə asfalt döçənmiş, 70-ə yaxın işıqlandırma sistemi quraşdırılmış, yol kənarına həmişəyaşıl ağaclar əkilmiş, küçələrdə dayanacaqlar quraşdırılmışdır.

Hazırda sakinləri narahat edən mənzil-məişət problemləri istiqamətində irimiqyaslı tədbirlər görülür, yaşayış binalarının dam örtükləri əsaslı təmir olunur, həyətyanı sahələr abadlaşdırılır. Qısa müddətdə mənzil fonduna məxsus 250-yə yaxın çoxmərtəbəli binanın dam örtüyü dəyişdirilmişdir.

Lift təsərrüfatının maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi istiqamətində də müvafiq tədbirlər görülür. Şəhərin ayrı-ayrı küçələrində və digər inşa edilən obyektlərin qarşısında 86 min 480 kvadratmetrdən çox tamet döşənmişdir. Ötən dövr ərzində şəhərdə mövcud yaşıllıqlara yüksək səviyyədə aqrotexniki qulluq göstərilməsi, əlavə yaşıllıq zolaqlarının salınması, mühafizəsi daim diqqət mərkəzində saxlanılmışdır. Ulu öndər Heydər Əliyevin 90 illik yubileyinə həsr olunmuş tədbirlər çərçivəsində yaşıllıqların salınması, ağac əkilməsi ilə bağlı ümumşəhər iməcilikləri keçirilmiş, ümummilli liderin adını daşıyan parkda minlərlə yeni ağac əkilmiş, ağaclara aqrotexniki qulluq göstərilmiş, təmizlik işləri aparılmışdır. Bundan əlavə, şəhərin müxtəlif ərazilərində 135 mindən çox ting salınmış, 1 milyon 260 mindən çox mövsümi gül və çiçək əkilmiş, 18 hektar sahədə çəmənlik salınmış, 30 ədəd subartezian quyusu təmir olunmuş və yeniləri vurularaq istifadəyə verilmişdir. Əhalinin asudə vaxtının və istirahətinin səmərəli təmin edilməsi üçün Ə.Əliyev, İstiqlal, Eminbəyli, M.Ş.Vazeh, M.Hadi və digər parklarda yenidənqurma, abadlıq, təmir və tikinti işləri həyata keçirilir. F.Əmirov adına parkın ikinci hissəsində geniş abadlıq-quruculuq işləri aparılaraq əhalinin istifadəsinə verilmişdir.

Qısa zaman kəsiyində şəhərdə aparılan abadlıq-quruculuq işlərinin geniş miqyas almasının ən başlıca səbəbi ölkə Prezidenti İlham Əliyevin Gəncəyə və onun əhalisinə olan diqqət və qayğısıdır. Həyata keçirilən tədbirləri əhali razılıqla qarşılayır və fəal iştirakçısına çevrilir. Yeni inşa olunan beynəlxalq avtovağzalın zirzəmisi, iki mərtəbəsi, dam örtüyünün tikintisi, eləcə də mühəndis-kommunikasiya xətləri tam başa çatdırılmışdır.

Gəncədə Qarabağ müharibəsi əlilləri və şəhid ailələri ilə yanaşı, məcburi köçkünlərə diqqət, qayğı göstərilir. Onlara mənəvi dayaq olmaqla bərabər, maddi yardımlar, qarşılaşdıqları problemlərin həllində kömək göstərilir. Gəncə Şəhər İcra Hakimiyyəti tərəfindən cari ilin 9 ayı ərzində 43 nəfər Qarabağ müharibəsi əlili və şəhid ailəsinə fərdi mənzil inşası və sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olmaq məqsədilə torpaq sahəsi ayrılmış, 4 nəfərə isə ayrılmış torpaq sahəsində ev inşa edilmişdir.

Hesabat dövründə 28 nəfər Qarabağ müharibəsi əlili və şəhid ailəsinə, həmçinin aztəminatlı ailələrə təmənnasız mərasim xidmətləri göstərilmişdir. Cari ilin əvvəlindən Yeni Gəncə yaşayış massivində əlillər və şəhid ailələri üçün inşa edilmiş 9 mərtəbəli binanın istismara verilməsi ilə 81 ailə, o cümlədən 34 nəfər Qarabağ müharibəsi əlili, 33 nəfər şəhid ailəsi, 12 nəfər Çernobıl əlili və 1 nəfər Böyük Vətən müharibəsi əlili mənzillə təmin edilmişdir. Şəhər icra hakimiyyəti başçısının təşəbbüsü ilə Vətənin azadlığı, xalqın səadəti uğrunda canlarından keçən şəhidlərimizin xatirəsini əbədiləşdirmək üçün qısa müddətdə “Şəhidlər” Memorial Kompleksi inşa edilmiş, onların şərəfinə 22 metr hündürlüyündə əzəmətli monumental abidə ucaldılmışdır.

Şəhərin ali və orta ixtisas təhsil müəssisələrinin yataqxanalarında müvəqqəti məskunlaşmış məcburi köçkünlərin mənzil şəraitinin yaxşılaşdırılması məqsədilə Gəncə-Bakı istiqamətində hər binada 60 ailə olmaqla, 25 ədəd çoxmərtəbəli yaşayış binasının və digər sosial obyektlərin inşası başa çatdırılmışdır. İndi burada son tamamlanma işləri aparılır. Bu yaşayış massivi inşa edilən məcburi köçkün şəhərciklərindən ən böyüyüdür. Dövlət başçısının müvafiq tapşırıq və tövsiyələri əsasında tikinti işləri sürətlə aparılmaqla yanaşı, keyfiyyətə də ciddi fikir verilir. Şəhərdə məskunlaşmış məcburi köçkün ailələrinə ilin əvvəlindən bayram günlərində 90 min manat dəyərində ərzaq yardımı edilmiş, qanunla müəyyən edilmiş qaydada kommunal xidmətlərindən – elektrik enerjisi, təbii qaz və içməli sudan pulsuz istifadə təmin olunmuşdur.

Gəncədəki mövcud iqtisadi sərbəstlik, özəl bölmənin inkişafı üçün yaradılmış münbit şərait yerli sahibkarlar tərəfindən şəhər iqtisadiyyatına yatırılan sərmayənin çoxalmasına, xarici sərmayəçilərin isə Gəncəyə marağının artmasına səbəb olmuşdur. Gəncə Şəhər İcra Hakimiyyətinin və İqtisadi İnkişaf Nazirliyinin birgə təşəbbüsü ilə Türkiyə Respublikasının iqtisadi inkişaf nazirinin müavini, fövqəladə və səlahiyyətli səfiri, habelə digər mötəbər qonaqların iştirakı ilə “Regional İnkişaf: Strateji hədəflər və perspektivlər” mövzusunda elmi-praktik, yerli sahibkarların iştirakı ilə isə “Heydər Əliyev və Azərbaycan regionlarının inkişafı” mövzusunda geniş konfranslar keçirilmişdir. İlin əvvəlindən şəhər üzrə sahibkarlıq fəaliyyəti həyata keçirən 76 hüquqi və 2 min 326 fiziki şəxs qeydiyyata alınmışdır. Bu da iqtisadi fəallığı səciyyələndirən mühüm göstəricilərdəndir. Sahibkarlara göstərilən hərtərəfli dövlət dəstəyinin bariz nümunəsi kimi Sahibkarlığa Kömək Milli Fondu tərəfindən 2013-cü ilin 9 ayı ərzində Gəncədə 19 sahibkarlıq subyektinə müvəkkil kredit təşkilatları vasitəsi ilə 8 milyon 342 min manat məbləğində güzəştli kredit vəsaiti ayrılmışdır. Dövlətin güzəştli kreditindən yararlanan sahibkarların həyata keçirəcəyi bu layihələrin icrası nəticəsində 111 yeni iş yeri yaradılacaqdır. II regional Dövlət Proqramının icrası ilə əlaqədar 2009-2012 və 2013-cü ilin 9 ayı ərzində şəhərdə 15685 yeni, o cümlədən 13968 daimi iş yeri açılmışdır. Yalnız 2013-cü ilin yanvar-sentyabr aylarında 3290, o cümlədən 2901 daimi iş yeri yaradılmışdır ki, bu da işsizlik səviyyəsinin aşağı salınmasına təsir edən əsas amillərdən biridir.

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin diqqət və köməyi sayəsində şəhərin təhsil, səhiyyə, mədəniyyət və idman müəssisələrinin müasirləşdirilməsi və problemlərinin mərhələli həlli, inkişaf etmiş dövlətlərin bu sahədəki zəngin təcrübəsinin dərindən mənimsənilməsi, habelə həmin müəssisələrdə kompyuter və informasiya texnologiyalarının geniş tətbiqi sahəsində bir sıra mühüm işlər görülür. Ölkənin, eləcə də Gəncə şəhərinin sosial-mədəni inkişafında Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, Milli Məclisin deputatı, YUNESKO və İSESKO-nun xoşməramlı səfiri Mehriban xanım Əliyevanın fəaliyyəti təqdirəlayiqdir. Şəhər icra hakimiyyəti təhsil ocaqlarının maddi-texniki bazasının gücləndirilməsi, müasir informasiya-kommunikasiya texnologiyaları ilə təmin olunması, mövcud məktəblərin yenidən əsaslı təmiri, yenilərinin inşası məsələlərini daim diqqət mərkəzində saxlayır. Payız-qış mövsümünə hazırlıqla əlaqədar 18 saylı tam orta məktəb və xarici dillər təmayüllü gimnaziya istisna olmaqla bütün təhsil müəssisələrində müasir istilik sistemləri və qazanxanalar quraşdırılmışdır. 2012-2013-cü tədris ilində 2960 şagird yerlik 4 məktəb binası əsaslı təmir olunmuşdur. Cari ilin mart ayında 840 şagird yerlik 16 saylı tam orta məktəbdə,sentyabr ayında isə 31 saylı tam orta məktəbdə bərpa-gücləndirmə işləri aparıldıqdan sonra istifadəyə verilmişdir. Burada pedaqoji kollektivə və şagirdlərə yüksək səviyyədə təlim-tədris şəraiti yaradılmış, tədris laboratoriyaları yeni avadanlıqlarla təmin edilmiş, həyətyanı sahədə əlavə yaşıllıq zolağı salınmışdır. Ötən tədris ilində şəhərin 3, 8, 15, 22, 30, 32 və 43 saylı tam orta məktəbləri yüksək zövqlə əsaslı təmir edilmiş, şagirdlərin istifadəsinə verilmişdir. Yaxın günlərdə 4, 16, 25, 26 və 39 saylı tam orta məktəblərin, Uşaq Yaradıcılıq Mərkəzinin, 3 saylı peşə məktəbinin və 1 saylı peşə liseyinin açılışı gözlənilir. 12, 26 və 40 saylı tam orta, 1 saylı peşə məktəbində, 2 saylı peşə liseyində və sanatoriya tipli internat məktəbində əsaslı təmir işləri görülür. 2 saylı peşə məktəbinin tikintisinə başlanmışdır. Atatürk prospekti ilə M.Hacıyev küçəsinin kəsişməsində şəhər təhsil idarəsinin yeni inzibati binasının inşası davam etdirilir. 2012/2013-cü dərs ilində məktəblərin XI siniflərini bitirən 2563 nəfər şagirdin hər biri tam orta təhsil haqqında attestat almışdır. 20 saylı tam orta məktəbin məzunu Ülkər Əliyeva və 26 nömrəli məktəb-lisey kompleksinin məzunu Gülsel Şərifova qızıl medala layiq görülmüşlər.

Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetinin 7 mərtəbəli, 502 yerlik tələbə yataqxanası binasının inşası davam etdirilir, aqrotexnologiya və baytarlıq təbabəti və zoomühəndislikfakültələrində təmir işləri aparılmış, ekologiya mühəndisliyi və meşəçilik kafedrasının nəzdində hidrometeorologiya qurğuları quraşdırılmışdır. Universitetdə əsaslı və cari təmir işlərinə, həyətyanı sahənin abadlaşdırılmasına 433 min 500 manat vəsait xərclənmiş, 91 min 625 manat həcmində isə avadanlıq və inventarlar alınmışdır. Azərbaycan Texnologiya Universitetində ümumi sahəsi 1050 kvadratmetr olan idman zalı, 1 və 6 saylı tədris binalarının istilik sisteminin əsaslı təmirinə, həyətyanı sahənin abadlaşdırılmasına və digər təmir işlərinə 309 min 873 manat vəsait xərclənmiş, 38 min 974 manat həcmində isə avadanlıq və inventarlar alınmışdır.

Gəncə Dövlət Universiteti və Azərbaycan Müəllimlər İnstitutunun Gəncə filialında da növbəti tədris ili ilə əlaqədar auditoriya və tədris korpuslarının, həmçinin binaların daxili və xarici istilik sisteminin təmiri ilə əlaqədar müəyyən işlər görülür, həyətyanı sahələr abadlaşdırılır. Gəncə Dövlət Universitetində iclas və idman zallarında, eləcə də tələbə yeməkxanasında əsaslı təmir işləri aparılmışdır. Lazımı yeni inventar və avadanlıqlar əldə edilir.

Şəhər səhiyyə idarəsi əhaliyə göstərilən tibbi xidmətin yeni tələblər səviyyəsinə çatdırılması, səhiyyə müəssisələrinin müasir tibbi avadanlıq və inventarlara təmin edilməsi istiqamətində müəyyən tədbirlər həyata keçirmişdir. Ötən müddətdə səhiyyə ocaqlarında da yenidənqurma və təmir-tikinti işləri davam etdirilmişdir. Bu sahədə görülən işlərin davamı olaraq Abbas Səhhət adına 1 saylı şəhər və yoluxucu xəstəliklər xəstəxanalarında əsaslı təmir işləri sürətləndirilmiş, Təcili Tibbi Yardım Xəstəxanasında və 2 saylı poliklinikada yeni istilik sistemi quraşdırılmış, Təcili Tibbi Stansiyanın və 2 saylı uşaq xəstəxanasının dam örtüyü əsaslı təmir olunmuşdur. A.Səhhət adına xəstəxananın nəzdində rayonlararası hemodializ mərkəzi ən müasir avadanlıqlarla təchiz olunaraq açılmışdır, psixiatriya xəstəxanasında, 2 və 5 saylı, 1 və 2 saylı Uşaq poliklinikalarında təmir işləri başa çatdırılaraq istifadəyə verilmişdir.

Vərəm əleyhinə xəstəxanada yeni müasir tələblər səviyyəsində qurulmuş rayonlararası bakterioloji laboratoriya fəaliyyətə başlamışdır. Ənənə olaraq cari ildə Gəncə Şəhər İcra Hakimiyyətinin təşəbbüsü ilə Hacıkənd qəsəbəsində 400 nəfərdən çox məcburi köçkünə, həmçinin yerli sakinlərə rengenoflüoqrafik, ultrasəs, elektrokardioqrafik və laborator müayinələri keçirilmişdir. 9 nəfərə stasionar tibbi xidmət göstərilmişdir. Akademik Zərifə Əliyeva adına Elmi-Tədqiqat Göz Xəstəlikləri İnstitutunun bir qrup həkimi 2 gün Gəncə şəhərində zəruri tibbi avadanlıqla təchiz edilmiş “səyyar klinikada” katarakta, gözdaxili təzyiq, uşaqlar isə infeksion və çəpgözlük kimi göz xəstəlikləri üzrə 243 nəfər müayinə edilməklə, 27 nəfər üzərində “yetişmiş qocalıq kataraktası” üzrə cərrahiyyə əməliyyatı aparılmışdır.

...Gəncənin hər günü maraqlıdır. Müxtəlif tədbirlər, görüşlər, müsabiqələr, beynəlxalq konfranslar, baş meydandakı möhtəşəm konsertlər... Şəhər sakinləri ilə söhbət edərkən deyirlər ki, bizim sevinməyə, şənlənməyə haqqımız var. Çünki Gəncənin bu günə çatmasında hamının payı var. Təbii ki, ölkə Prezidentinin dəstəyi ilə şəhər icra hakimiyyətinin başçısı Elmar Vəliyev ötən dövrdə yüksək təşkilatçılığı, təşəbbüskarlığı, hədsiz dərəcədə gərgin zəhməti sayəsində Gəncədə görünməmiş işlər həyata keçirib. Bunu artıq şəhərin hər bir sakini dilə gətirir, etiraf edir. Gəncədə ölkə Prezidenti İlham Əliyevə əhalinin mütəşəkkilliklə səs verməsi şəhərin bu günü və sabahı naminə görülən işlərə verilən qiymət kimi səciyyələndirilir.

Hamlet QASIMOV

Xalq qəzeti.- 2013.- 20 oktyabr.- S. 10.