“Arpaçay” Su Elektrik Stansiyası istifadəyə verilmişdir

Muxtar respublikada elektroenergetika sisteminin inkişafı ilə bağlı ardıcıl tədbirlər həyata keçirilir, mövcud hidroenerji potensialından səmərəli istifadə olunur, yeni elektrik stansiyaları tikilərək istifadəyə verilir. Hazırda muxtar respublikada 6 elektrik enerjisi istehsal edən müəssisə fəaliyyət göstərir. Ölkə Prezidenti cənab İlham Əliyev muxtar respublikanın enerji təhlükəsizliyinin təmin olunması sahəsində görülən işləri yüksək qiymətləndirərək demişdir: “Enerji təhlükəsizliyi əsas məsələdir və bu gün bu, Naxçıvanda öz həllini tapır. Əminəm ki, gələcəkdə bu sahədə əlavə tədbirlərin görülməsi nəticəsində Naxçıvandan qonşu ölkələrə daha da böyük həcmdə elektrik enerjisinin ixracı mümkün olacaqdır”.

Bu istiqamətdə həyata keçirilən tədbirlərin davamı olaraq sentyabrın 9-da Şərur rayonunda inşa olunan “Arpaçay” Su Elektrik Stansiyasının açılışı olmuşdur.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin sədri Vasif Talıbov açılış mərasimində iştirak etmişdir.

Tədbirdə çıxış edən Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Energetika Agentliyinin baş direktoru Yasin Səfərov bildirmişdir ki, son 10 ildə muxtar respublikada Heydər Əliyev Su Anbarı üzərində gücü 4,5 meqavat olan Su Elektrik Stansiyası, Naxçıvan Qaz Turbin Elektrik Stansiyası, Naxçıvan Modul Elektrik Stansiyası və Biləv Su Elektrik Stansiyası tikilərək istifadəyə verilmişdir. Bu gün isə Şərur rayonunda “Arpaçay” Su Elektrik Stansiyası istifadəyə verilir. Həyata keçirilən bu tədbirlər muxtar respublikanın elektrik enerjisi ilə təminatında, enerji ixracının daha da artırılmasında mühüm rol oynayacaqdır. Yasin Səfərov muxtar respublikada energetikanın inkişafına göstərilən qayğıya görə kollektiv adından minnətdarlığını bildirmişdir.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin sədri Vasif Talıbov “Arpaçay” Su Elektrik Stansiyasının istifadəyə verilməsinin energetika sahəsində mühüm hadisə olduğunu bildirmiş, bu münasibətlə energetikləri və muxtar respublika sakinlərini təbrik edərək demişdir: “Arpaçay” Su Elektrik Stansiyası Azərbaycan Respublikası Prezidentinin sərəncamı ilə təsdiq olunmuş “2008-2013-cü illər üzrə Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı” çərçivəsində inşa olunmuşdur. Stansiyanın tikintisinə 2011-ci ilin fevral ayında başlanılmış və qısa müddətdə başa çatdırılmışdır. Yüksək texniki tələblərə cavab verən və keyfiyyətlə inşa olunan su elektrik stansiyası bu gün muxtar respublika energetiklərinin istifadəsinə verilir.

Ali Məclisin sədri demişdir: “Arpaçay” Su Elektrik stansiyasının istifadəyə verilməsi muxtar respublikanın enerji təminatının ödənilməsində mühüm rol oynamaqla yanaşı, ixtisaslı energetiklərin formalaşmasına da öz töhfəsini verəcəkdir. Burada çalışanlar ixtisaslı kadr kimi yetişəcəklər. Stansiyada il ərzində 60 milyon kilovatt/saat elektrik enerjisi istehsal olunacaq, bu hesaba muxtar respublikanın enerjiyə olan tələbatının 15-17 faizi ödəniləcəkdir. Bu da muxtar respublika əhalisinin, eləcə də iqtisadiyyatın müxtəlif sahələrinin davamlı və keyfiyyətli elektrik enerjisi ilə təmin olunmasında, enerji ixracının artırılmasında mühüm rol oynayacaqdır.

Ali Məclisin sədri muxtar respublikada su elektrik stansiyalarının tikintisinin bundan sonra da davam etdiriləcəyini bildirərək demişdir: Hazırda muxtar respublikada “Ordubad” və “Arpaçay-2" su elektrik stansiyalarının tikintisi aparılır. Bu stansiyalar istismara verildikdən sonra muxtar respublikanın enerjiyə olan tələbatının əsas hissəsi su elektrik stansiyaları hesabına ödəniləcəkdir. Bu da muxtar respublikanın energetika sisteminin imkanlarının genişlənməsinə, ucuz elektrik enerjisi istehsalının artırılmasına və vəsaitə qənaət olunmasına imkan verəcəkdir. Əldə olunan vəsait energetika sahəsinin maddi-texniki bazasının gücləndirilməsinə, bu sahədə çalışanların rifah halının yaxşılaşdırılmasına sərf ediləcəkdir.

Ali Məclisin sədri demişdir: Hər bir ölkə üçün elektrik enerjisi strateji sahə hesab edilir. Bu gün dünya ölkələrində ərzaq və enerji təhülkəsizliyi üzrə proqramlar qəbul olunaraq icra edilir. Enerji, ərzaq təhlükəsizliyi təmin olunan ölkələrin iqtisadiyyatı isə sabit və davamlı inkişaf edir. Azərbaycan Respublikasında da ərzaq və enerji təhlükəsizliyinin təmin olunması istiqamətində ardıcıl tədbirlər görülür. Ölkəmizin ayrılmaz tərkib hissəsi olan Naxçıvan Muxtar Respublikasında da bu sahələrin inkişafı diqqət mərkəzində saxlanılır. Muxtar respublikada yeni elektrik stansiyaları tikilir, əhalinin və iqtisadiyyatın enerjiyə olan tələbatı etibarlı şəkildə ödənilir. Artıq Naxçıvan elektrik enerjisi idxal edən muxtar respublikadan elektrik enerjisi ixrac edən muxtar respublikaya çevrilmişdir. Enerji təminatının yaxşılaşdırılması istiqamətində həyata keçirilən tədbirlər bundan sonra da davam etdiriləcəkdir.

Ali Məclisin sədri elektrik enerjisindən qənaətlə istifadənin vacibliyinə diqqəti çəkərək demişdir: Elektrik enerjisindən istifadə zamanı qənaət prinsipinə əməl etmədən bu sahədə inkişafa nail olmaq mümkün deyil. Ona görə də muxtar respublika energetikləri bunu daim diqqət mərkəzində saxlamalı, enerjidən istifadə zamanı israfçılığın qarşısı alınmalıdır. Son illər həyata keçirilən tədbirlər nəticəsində muxtar respublikada enerji itkisi xeyli azaldılmışdır. Bu işlərin bundan sonra da davam etdirilməsi nəzərdə tutulmuşdur. Məqsəd enerji itkisinin 3-4 faizə endirilməsinə nail olmaqdan ibarətdir.

Ali Məclisin sədri muxtar respublika energetiklərinin öz üzərlərində işləyərək bilik və bacarıqlarını artıracaqlarına, energetika sisteminin qorunmasına və bu sahənin səmərəli işlədilməsinə töhfələrini verəcəklərinə əminliyini bildirmiş, stansiyanın tikintisində əməyi olanlara təşəkkür etmiş, açılışı bildirən lenti kəsmişdir.

Məlumat verilmişdir ki, gücü 20,5 meqavat olan su elektrik stansiyası suqəbuledici qurğu, stansiya binası, tunel və transformator yarımstansiyasından ibarətdir. Suqəbuledici saniyədə 37 kubmetr su buraxmaq gücünə malikdir. Diametri 3,9 metr olan tunelin uzunluğu isə 1100 metrdir. Tuneldən suyu turbinlərə ötürmək üçün 145 metr uzunluğunda yüksək təzyiqli boru xətti çəkilmiş, 45 metr dərinliyi olan havaboşaldıcı inşa edilmişdir. Stansiya binasında müasir iş otaqları və idarəetmə mərkəzi yaradılmışdır.

Ali Məclisin sədri stansiyanın idarəetmə mərkəzində yaradılan şəraitlə tanış olmuş, stansiyanı işə salmışdır.

Bildirilmişdir ki, mərkəzdə su elektrik stansiyasının idarə olunması üçün lazımi avadanlıqlar və kompyuter dəstləri, eləcə də nəzarət-mühafizə sistemləri quraşdırılmışdır. Bu da stansiyanın iş rejimini daimi nəzarətdə saxlamağa imkan verir. Mərkəzdə elektrik enerjisinin istehsalı zamanı baş verə biləcək nasazlıqların aradan qaldırılması üçün də lazımi şərait vardır. Stansiya binasında Avstriyanın “Andritz” şirkətinin istehsalı olan 7,75 meqavat gücə malik 2 ədəd və gücü 5 meqavat olan 1 ədəd Françesk tipli turbin quraşdırılmış və onlara üfüqi şəkildə bağlanmış müvafiq güclü generatorlar qoşulmuşdur. Bütün emal prosesi avtomatlaşdırılmış şəkildə həyata keçirilir.

İstehsal olunmuş elektrik enerjisini şəbəkəyə ötürmək üçün 30 meqavoltamper gücə malik transformator yarımstansiyası qurulmuş, 11 kilometr uzunluğunda 110 kilovoltluq elektrik verilişi xətləri çəkilmişdir.

“Arpaçay” Su Elektrik Stansiyası mühüm infrastruktur layihəsi kimi muxtar respublikanın enerji təhlükəsizliyinə öz töhfəsini verəcəkdir. İqtisadi səmərəlilik və enerji potensialının gücləndirilməsi baxımından böyük əhəmiyyətə malik olan stansiyanın istifadəyə verilməsi ilə muxtar respublikanın elektrik enerjisinə olan tələbatının 60 faizi su elektrik stansiyaları hesabına ödəniləcəkdir.

Stansiya ilə tanışlıqdan sonra energetiklərlə görüşən Ali Məclisin sədri demişdir ki, bu gün energetika iqtisadiyyatın aparıcı sahələrindən biridir. Muxtar respblikamızda bu sahənin inkişafına xüsusi diqqət yetirilir, yeni su elektrik stansiyaları tikilərək istifadəyə verilir. Eyni zamanda istilik elektrik stansiyalarının gücündən də səmərəli istifadə olunur, günəş batareyaları ilə işləyən elektrik stansiyalarının yaradılması üzərində işlər aparılır. Bütün bunlar muxtar respublikanın davamlı inkişafına, enerji təhlükəsizliyinin təmin olunmasına, iqtisadiyyata investisiya qoyuluşunun artırılmasına səbəb olmuşdur. Qeyd olunmuşdur ki, energetika sahəsində ixtisaslı kadrların hazırlanması vacib məsələdir. Hazırda Naxçıvan Dövlət Universitetində bu sahə üzrə müvafiq ixtisas açılmışdır. Energetiklər yaradılan şəraitdən səmərəli istifadə etməli, ixtisaslı mütəxəssis kimi yetişməli, qurulanlar qorunmalı və onlardan səmərəli istifadə edilməldir.

Su elektrik stansiyasının ərazisində də geniş abadlıq işləri aparılmış, müasir avtomobil yolu çəkilmiş, işıqlandırma sistemi quraşdırılmışdır.

Xalq qəzeti.- 2013.- 10 sentyabr.- S. 5.