Xatirələrdə əbədi yaşayan

Rəşid Mahmudov – 85

Dövlətə, dövlətçiliyə həmişə sadiq olan, bütün şüurlu həyatını öz xalqının mənəvi dəyərlərinin, mənəviyyatının qorunub saxlanılmasına, eləcə də milli mətbuatın inkişafına həsr edən unudulmaz ziyalımız Rəşid Mahmudov mənim yaddaşımda nəcib bir insan, gözəl şəxsiyyət kimi qalıb. Mən onu ilk dəfə Zaqatala rayonunun birinci katibi işləyəndə hörmət və məhəbbət hissiylə kənardan müşahidə etmişəm. Onun sağlam, gümrah, yaratmaq enerjisi ilə dolu vaxtlarını görmüşəm.

Sonralar tale elə gətirdi ki, bizim aramızda çox doğma və isti bir münasibət yarandı. Rəşid müəllim “Kommunist” qezetinin redaktoru işləyəndə onun mənə olan qayğısının sayəsində həmin qəzetin ən fəal müəlliflərindən birinə çevrilmişdim. Baxmayaraq ki, “Kommunist” qəzeti sırf siyasi qəzet idi və çox böyük tirajla nəşr olunurdu, qəzetin səhifələrində Rəşid müəllim tez-tez mənim şeirlərimi oxuculara təqdim edirdi.

“Nizami” kinoteatrının yanındakı binada, indiki “Xalq qəzeti”nin yerləşdiyi iki mərtəbə o zaman “Kommunist” qəzetinə mənsub idi. Rəşid müəllimin iş otağı üçüncü mərtəbənin baş tərəfində, dəhlizin sonunda yerləşirdi. Onun qapısı həmişə üzümə açıq olardı. Əlində işi nə qədər çox olsa da, mənə səxavətlə vaxt ayırar, şeirlərimi sevə-sevə oxuyar, elə oradaca qol çəkib qəzetin növbəti nömrəsınə göndərərdi. Dəfələrlə bir-birindən şirin söhbətlərimiz olub onun iş otağında. Ədəbiyyata gələn yeni nəsillərlə, ağsaqqal yazıçı və şairlərimizlə bağlı çox mənalı və maraqlı söhbətlər edər, mənə öz tövsiyələrini verərdi.

Rəşid müəllim Dövlət Mətbuat Komitəsinin sədri işləyəndə mən “Yazıçı” nəşriyyatında poeziya şöbəsinin müdiri vəzifəsində çalışırdım. Yaradıcılıq işləri ilə əlaqədar tez-tez ünsiyyətdə, münasibətdə olurduq.

Ünsiyyətində çox zərif insan idi. İncə tonda, astadan və çox şirin bir danışığı vardı. Söhbətlərində heç vaxt məişət səviyyəli məsələlərə yer verməz, həmişə insanı, şəxsiyyəti böyüdən ciddi məsələlərə toxunar, onu dinləyən həmsöhbətini böyük ideyalar, böyük arzular üstündə kökləyər, öz müdrikliyi, dəyərli məsləhətləri ilə gəncliyi güclü vətəndaşlıq mövqeyinə doğru yönəldərdi. Onun adı gənc jurnalistlər içərisində çox hörmətlə çəkilərdi, ağsaqqal həmkarları arasında “ustad” kimi xatırlanardı.

Ümumiyyətlə, Rəşid müəllimin sayəsində onun məşhur alim və ziyalı qardaşları ilə – Hikmət Mahmudla, Ədhəm müəllimlə çox doğma münasibətlərim vardı. İndi oğlu Bəhruz müəllimlə Rəşid müəllimdən gələn doğmalıq, dostluq ənənəsini qoruyuruq.

Yadımdadır, hüquq-mühafizə orqanlarında adı hörmətlə çəkilən qardaşı Fikrət müəllim rəhmətə gedəndə mən də Rəşid müəllimin dərdinə şərik olmaq üçün İsmayıllıya yas mərasiminə getmişdim. Xalqın belə bir deyimi var: “İnsanın nəyə qadir olduğunu bilmək istəyirsənsə, onun doğulduğu yeri ziyarət elə”. Bəli, mən orada Rəşid müəllimin nəyə qadir olduğunu çox gözəl dərk elədim. O dəfn mərasimi elin, xalqın matəminə çevrilmişdi. Azərbaycanın bütün məşhur adamları orada idi. Camaatın sıxlığı o həddə çatmışdı ki, iynə atsan yerə düşməzdi.

Mən onun doğulduğu kəndin təbiətini görəndə anladım ki, Rəşid müəllimin, Ədhəm müəllimin, Hikmət Mahmudun üzündəki nur, işıq haləsi, dodaqlarındakı təbəssüm, gülərüzlülük haradan qaynaqlanır.

Son illərdə zaman öz hökmünü vermiş, Rəşid müəllim qocalmış, minlərlə insanın varlığına, yaradıcılığına işıq çıləyən gözlərinin nuru sönmüşdü. İnsan sevgisinin gücünə, ağsaqqallığın etibarına baxın ki, səhhətinin vəziyyətinə baxmayaraq, mənim uğurlarımın heç biri onun diqqətindən yayınmaz, həmişə mənə zəng edər, televiziyada çıxışlarımla, yeni çıxan kitablarımla, aldığım fəxri adlarla bağlı öz sevincini və təbrikini çatdırar, bir ata sevgisi ile sevinər, məni də sevindirərdi.

Yaşasaydı, bütün dost-tanış, qohum-əqrəba, respublikanın çoxsaylı jurnalistlər ordusu bu gün 85 illik yubileyi ilə əlaqədar başına toplaşıb, onu təbrik edər, öz sevinclərini bölüşərdi. Lakin, təəssüf ki, beş ildir ad günlərini onsuz keçiririk. Rəşid müəllim 2009-cu ilin payızında dünyasını dəyişib, Haqqın dərgahına qovuşdu.

Allah bütün xeyirxah, saleh bəndələrini cənnətlə müjdələyib. İnanıram ki, öz milləti, dövləti, xalqı, övladları, dostları, doğmaları üçün yaxşı və xeyirxah əməllərini yadigar qoyub gedən Rəşid müəllimin yeri də cənnətdədir.

Ruhun şad olsun, Rəşid müəllim! Həmişə qəlbimizdə, ruhumuzda, xatirələrimizdəsən...

Unudulmaz ağsaqqalımız

Rəşid Mahmudovun xatirəsinə

Mən onu həmişə işıqlı, nurlu,

Mən onu həmişə ziyalı gördüm.

Səmimi, mehriban, ötkəm, qürurlu,

Abırlı, həyalı, hörmətli gördüm.

Mən onu görəndə başa düşürdüm,

Nədir, nə deməkdir ağsaqqal olmaq.

Bir evin içində dünyaya gəlib,

Bir elin içində bir mahal olmaq.

Qələmə-dəftərə nur yağa-yağa,

Yazdıqca yazırdı Rəşid müəllim.

Qaynar cavanlara dayaq olmağa

Həmişə hazırdı Rəşid müəllim.

Nurlu çöhrəsindən işıq süzülür,

Yaratmaq eşqiylə aşıb-daşırdı.

İstedad tapanda gözləri gülür,

Gəncləri görəndə cavanlaşırdı.

Ruhu təmiz idi dümağ qar kimi,

Qəlbi çıraqlıydı Rəşid müəllim.

Məğrur palıd kimi, xan çinar kimi

Qollu-budaqlıydı Rəşid müəllim.

Zəlimxan YAQUB,

Xalq şairi

Xalq qəzeti.- 2014.- 7 noyabr.- S.6.