“Fəaliyyətimizdə
Türkiyə və digər
türkdilli dövlətlərin diasporları ilə
sıx əməkdaşlığa üstünlük
veririk”
Müsahibimiz Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Nazim İbrahimovdur
— Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin (DİDK) 2014-cü ildəki fəaliyyətini necə qiytmətləndirisiniz? Diaspor təşkilatlarımız Azərbaycan həqiqətlərini dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasında hansı işləri görüblər?
—
İstər xarici ölkələrdə yaşayan azərbaycanlıların təşkilatlanması,
istər həmvətənlərimizin yaşadığı ölkələrin
ictimai-siyasi həyatında iştirak səviyyəsinin
artırılması, istərsə Azərbaycan həqiqətlərinin
dünya ictimaiyyətinə
çatdırılması, istərsə də lobbi quruculuğu istiqamətində bir
sıra yerli və beynəlxalq əhəmiyyətli
tədbirlər həyata keçirilib.
Azərbaycan
diasporunun əsas hədəfi ilk növbədə Qarabağ
münaqişəsinə və azərbaycanlıların tarix boyunca erməni təcavüzünə
uğramasına ədalətli beynəlxalq qiymətin verilməsi
məsələsi olduğundan diaspor təşkilatlarımız tərəfindən
2014-cü ildə də təbliğat və məlumatlandırma işinin yenə də daha
geniş, hərtərəfli formada aparılmasına xüsusi
önəm verilib. Heydər
Əliyev Fondunun vitse-prezidenti
Leyla xanım Əliyevanın təşəbbüsü
ilə aparılan “Xocalıya ədalət!” kampaniyasının
tərkib hissəsi olaraq diaspor
təşkilatlarımız bu il də dünyanın bir
çox ölkəsində Xocalı
soyqırımı ilə bağlı müxtəlif aksiya və tədbirlərlə yerli ictimaiyyətin diqqətini bu hadisəyə yönəldib.
Təkcə
2014-cü ildə Diasporla İş
üzrə Dövlət Komitəsi Azərbaycan həqiqətlərinin
dünya ictimaiyyətinə
çatdırılması istiqamətində 200-dək
müxtəlif formatlı tədbir keçirib.
Diaspor təşkilatlarımız
ABŞ, Kanada, Almaniya Federativ Respublikası, İsveç
Krallığı və digər ölkələrdə konfrans və seminarlar təşkil
edib, Avropa Parlamentinin, BMT-nin Mənzil-Qərargahı
və digər beynəlxalq təşkilatların ofisləri
qarşısında kütləvi etiraz
aksiyaları keçirib, xarici
kütləvi informasiya vasitələrində
Azərbaycan həqiqətləri haqqında
materialların dərcinə nail olublar.
Bundan başqa, həmvətənlərimiz yaşadıqları ölkələrin dövlət və hökumət strukturlarını erməni təcavüzkarlarının törətdiyi cinayətlər barədə məlumatlandırmaq məqsədilə görüşlər keçirib, ictimai və siyasi xadimlərə müraciət və məktublar ünvanlayıb. Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən törədilən təxribatlara etirazlar, girov götürülmüş azərbaycanlılar haqqında məlumatların dünya ictimaiyyətinə çatdırılması ilə bağlı bir sıra tədbirlər həyata keçirilib. Diaspor təşkilatlarımız beynəlxalq qurumlara, xarici ölkələrin dövlət və hökumət nümayəndələrinə müraciətlər ünvanlayıb, Ermənistanın təcavüzkar, işğalçı siyasətini pisləyən etiraz aksiyaları təşkil edib.
— DİDK Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzi və Madrid Klubu ilə əməkdaşlıq çərçivəsində Bakıda bir sıra beynəlxalq tədbirlərin keçirilməsinə dəstək göstərir. Bu tədbirlərin əhəmiyyətini necə dəyərləndirirsiniz?
— Komitə artıq iki ildir ki,
Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzi,
Madrid Klubu və Roma Klubunun təşkilatçılığı
ilə Bakıda Qlobal Açıq Cəmiyyətlər
Forumunun keçirilməsinə dəstək
göstərir. 2013-cü və
2014-cü ildə dünyanın nüfuzlu
ictimai-siyasi xadimlərinin iştirakı
ilə I və II Qlobal Açıq
Cəmiyyətlər forumları baş tutub. Tədbirin rəsmi
açılış mərasimində Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev də iştirak
edib. Fikrimcə, bu forum regionda
keçirilən ən əhəmiyyətli beynəlxalq tədbirlərdən
biridir və Azərbaycanın ictimai-siyasi həyatında çox
əhəmiyyətli hadisədir. Çünki
forumun işində bir
çox nüfuzlu
dövlət xadimləri, siyasətçilər, elm adamları, siyasi ekspertlər
iştirak edirlər və onların
əksəriyyəti müasir dünya siyasətinin yönləndirilməsində,
bir çox regional proseslərin qiymətləndirilməsində
rolu olan şəxslərdir.
Azərbaycanın belə mötəbər tədbirə
ev sahibliyi etməsi
xalqımızın və dövlətimizin yeni
bəşəri imicinin
formalaşdırılması, dünya
miqyasında ölkəmizin yerinin möhkəmləndirilməsi
və ən önəmlisi erməni lobbisi
tərəfindən Azərbaycana qarşı mənfi rəyin formalaşdırılması
istiqamətində cəhdlərinin qarşısının
alınması baxımından mühüm
əhəmiyyətə malikdir. Ən əsası,
bu tədbirlərdə iştirak
edən nüfuzlu siyasi
liderlər öz
çıxışlarında Dağlıq Qarabağ
problemi ilə bağlı mövqelərini
bildirib, Azərbaycan ərazisinin bir hissəsinin Ermənistan tərəfindən
işğal olunduğunu
bir daha təsdiqləyiblər.
Həmçinin forum Azərbaycanın
beynəlxalq aləmdə multikulturalizm və
tolerantlıq məkanı kimi
tanıdılması istiqamətində uğurlu
tədbirlərdən biri kimi
qiymətləndirilir.
2015-ci
ildə keçirilməsi planlaşdırılan III Qlobal Açıq Cəmiyyətlər Forumuna hazırlıq məqsədilə
2014-cü il ərzində Albaniya,
Rumıniya, Bolqarıstan,
Yunanıstan, Macarıstan, Yaponiya, Belçika, ABŞ, Andorra və digər ölkələrdə
bir sıra görüş,
toplantı və konfranslar keçirilib. Bununla yanaşı,
Madrid Klubuna üzv olan keçmiş
dövlət və hökumət
başçılarının, nüfuzlu
ictimai və dövlət xadimlərinin Azərbaycan
Respublikasına səfərləri təşkil olunub. Bu ilin sentyabrında Andorrada “Avropada etimadın
bərpa olunması” mövzusunda keçirilmiş beynəlxalq konfrans
da Diasporla İş üzrə
Dövlət Komitəsinin və Andorra
hökumətinin dəstəyi ilə Nizami
Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzi ilə Madrid Klubu tərəfindən
təşkil olunmuşdu. Konfransda regionda təhlükəsizlik
məsələləri, dondurulmuş
münaqişələr, o cümlədən
Dağlıq Qarabağ probleminin
müzakirəsinə də xüsusi diqqət
ayrılmışdı.
— Gələn il qondarma “erməni soyqırımı” nın 100 illiyi ilə əlaqədar hansı işlər görüləcək? Türk diasporu ilə birlikdə müştərək tədbirlər nəzərdə tutulubmu?
— Azərbaycan və türk diaspor təşkilatları
bu istiqamətdə birgə tədbirlər
həyata keçirməlidir və keçirəcək də.
Müəyyən təkliflər, ideyalar var ki, onların həyata
keçirilməsi planlaşdırılır. Fəaliyyətimizdə
Türkiyə və digər türkdilli
dövlətlərin diasporları ilə sıx əməkdaşlığa
üstünlük veririk.
Ermənistan-Azərbaycan,
Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllində, o
cümlədən, ermənilərin Azərbaycan ərazilərində,
xüsusilə də Xocalıda törətdikləri
soyqırımının, insanlığa sığmayan vəhşiliklərin
dünyada qəbul edilməsində bu cür birliyin
böyük əhəmiyyəti var.
Xocalı soyqırımının tanıdılması məqsədilə
Avropa ölkələrində, Amerikada keçirdiyimiz tədbirlərin
bir çoxunda türk diasporunun dəstəyini
görürük. Artıq azərbaycanlıların,
demək olar ki, bütün təbliğat xarakterli
tədbirlərində, aksiyalarda, türkdilli ölkələrin bayraqları görünür. Bilirsiniz
ki, ötən il Türkdilli Ölkələrin Əməkdaşlıq
Şurasına üzv ölkələrin diasporunun ortaq fəaliyyət
strategiyası qəbul olunub. Vahid strategiyanın məqsədlərindən
biri məhz qondarma
“erməni soyqırımı”na qarşı mütəşəkkil
mübarizə aparmaqdır.
Biz ermənilərin bu
soyqırımı yalanını məhz birgə mübarizə
sayəsində tam ifşa
edə bilərik. Ermənilərin əsl üzünün
ortaya çıxmasında, onların yalan üzərində qurulmuş
saxta təbliğatının da puç olmasında əvvəlcə
Xocalıda törədilmiş vəhşiliklərin tam olaraq dünyanın hər
yerində bilinməsi gərəkdir. Dünyanın bütün xalqları təfsilatı ilə
bilməlidir ki, erməni faşizmi
nədir. Hesab edirəm ki,
cənab Prezident
İlham Əliyevin də dünya
azərbaycanlılarına müraciətində qeyd etdiyi kimi,
bizim ermənilərlə təbliğat
mübarizəsinə qarşı görülən təsirli
tədbirlər öz bəhrəsini verməkdədir.
Artıq beynəlxalq ictimaiyyətdə erməni
uydurmalarını ciddi qəbul edən
dairələrin sayı əvvəlki illərlə müqayisədə
olduqca azdır. Əlbəttə,
hansısa siyasi konyuktura
çərçivəsində baş tuta biləcək həmlələr istisna olunmur. Amma biz də, bu cür istisnaların real səbəblərini və ümumi
vəziyyəti öyrənirik, əldə etdiyimiz
məlumatlara, proseslırin mümkün inkişaf istiqamətlərinə dair proqnozlara uyğun olaraq fəaliyyətimizi
davam etdirməyi
planlaşdırırıq. Bu istiqamətdə
türkdilli xalqların diasporları
arasında əməkdaşlığın genişləndirilməsi,
türkdilli xalqların mənafelərinin
qorunmasını təmin etmək məqsədilə ortaq diaspor mərkəzlərinin
açılmasına başlanılıb. Bu
günlərdə Ukrayna paytaxtı Kiyevdə
Diasporla İş
üzrə Dövlət Komitəsinin dəstəyi ilə ilk belə mərkəzin
açılışı oldu. Gələcəkdə
ABŞ, Almaniya və Fransada
belə mərkəzlərin açılması
planlaşdırılır. Hesab edirəm
ki, bu mərkəzlər
türk diasporları arasında
koordinasiyanı təmin edəcək və qarşıya qoyulan hədəflərə nail
olmaq üçün
öz töhfəsini verəcək. Bu mərkəzlər,
eyni zamanda, Türkdilli Ölkələrin Əməkdaşlıq
Şurasına daxil olan
ölkələrin diasporlarının beynəlxalq mövqeyinin daha da güclənməsini,
yaşadıqları ölkələrdə fəallığının
artırılmasına, təsir dairəsinin genişləndirilməsinə,
türk xalqlarının
maraqlarını müdafiəsini təmin edəcək.
— Xarici ölkələrdə yaşayan azərbaycanlıların təşkilatlanması sahəsində və azərbaycanlıların yerli cəmiyyətə inteqrasiyası, ictimai-siyasi fəallığının artırılması sahəsində hansı işlər görülüb?
— 2014-cü ildə də
xarici ölkələrdə yaşayan azərbaycanlıların birliyi və təşkilatlanması, tarixi Vətənlə əlaqələrinin
gücləndirilməsi qarşıda duran
əsas vəzifələrdən biri olub. Xüsusilə gənclərin və
ziyalıların diaspor quruculuğu
işinə cəlb olunması və bu istiqamətdə
onların fəallığının artırılması prioritetdir. Bu il xarici ölkələrdə
diaspor təşkilatlarının sayı
453-ə çatıb. Yeni
yaradılmış təşkilatlar xaricdə yaşayan soydaşlarımız arasında Vətən,
dövlət naminə bağlılığı daha da möhkəmləndirib,
diaspor və lobbi quruculuğu prosesinə mühüm
təkan verib.
Başa çatmaqda olan 2014-cü il ərzində
soydaşlarımızın yaşadıqları ölkələrin
ictimai-siyasi həyatında fəal
iştirakını təmin etmək məqsədilə bir sıra tədbirlər, layihələr həyata
keçirilib. Bu sahədə
ABŞ-da, Rusiyanın Moskva,
Sankt-Peterburq şəhərlərində
yaşayan həmyerlilərimiz xüsusi fərqləniblər. İsveçdə
keçirilən parlament və bələdiyyə
seçkilərinə qatılan soydaşlarımızın fəallığı
da təqdirəlayiqdir. Ukraynadakı gənclərimizin,
Türkiyənin təhsil ocaqlarında çalışan
ziyalılarımızın, Almaniyadakı həmyerlilərimizin
bələdiyyə seçkilərindəki uğurları da
xüsusi qeyd edilməlidir.
— 2015-ci il üçün Dövlət Komitəsinin hansı planları var?
— Azərbaycan
Prezidentinin tapşırıq və
tövsiyələrinə uyğun olaraq, diaspor təşkilatlarının
fəaliyyətinin daha da
gücləndirilməsi, soydaşlarımızın cəmiyyətə
inteqrasiyası, ictimai-siyasi fəallığının
artırılması istiqamətində bir
sıra layihələrin həyata keçirilməsi nəzərdə tutulub. Müxtəlif ölkələrin tanınmış
siyasi xadimlərinin, parlament
üzvlərinin Azərbaycana səfərlərinin təşkili,
Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzi
və nüfuzlu Madrid
Klubu ilə birgə əməkdaşlıq
çərçivəsində III Qlobal
Müştərək Cəmiyyətlər Forumunun
keçirilməsi planlaşdırılır. Eyni zamanda, “erməni soyqırımı”
iddiaları ilə bağlı 2015-ci ildə erməni diasporu və lobbisinin Ermənistan
hökuməti ilə birgə həyata keçirməyi
planlaşdırdığı kampaniyalarla
əlaqədar müəyyən tədbirlər nəzərdə
tutulub. İlk dəfə
Azərbaycanda keçiriləcək Avropa
Olimpiya Oyunları ilə əlaqədar Azərbaycanın turizm
imkanlarının, mədəniyyətinin,
xalqımızın adət-ənənələrinin, ölkəmizin
əldə etdiyi nailiyyətlərin beynəlxalq
miqyasda təbliği istiqamətində diaspor təşkilatları tərəfindən
müəyyən tədbirlərin həyata keçirilməsi
planlaşdırılıb.
Müsahibəni apardı:
Əliqismət BƏDƏLOV
Xalq qəzeti.- 2015.- 1 yanvar.- S.5.