İmişli: İlləri uğurla yola salanda ...

İmişliyə ilin qış fəslində səfərimiz təsadüfi olmadı. Əlbəttə, rayonda insanların əllərinin təsərrüfat işlərindən, əkin-biçinin minbir qayğısından nisbətən azad olduğu vaxt elə qış fəsli olur. Belədə rayon rəhbərliyində olan şəxslərlə görüşüb keçən ilin nəticələri ilə bağlı söhbət etmək də asan olur. Faktlar və rəqəmlər əllərinin altında oldduğundan rəhbər kadrlar da konkret danışa bilirlər. Bu baxımdan İmişli Rayon İcra Hakimiyyətində keçirdiyimiz görüşləri uğurlu hesab etmək olar.

Əlbəttə, RİH başçısı Vilyam Hacıyev əvvəlcə son günlərin ən vacib və əhəmiyyətli hadisəsi kimi Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin sədrliyi ildə 10 yanvar 2016-ci ilə keçirilmiş Nazirlər Kabinetinin 2015-ci ilin sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına və qarşıda duran vəzifələrə həsr olunmuş iclası haqqında danışdı və təbii ki, keçən il ölkədə baş vermiş iki devalvasiya məsələsinə toxundu. Bildirdi ki, bu məsələ cənab Prezidentin çıxışında da ağrılı bir problem kimi vurğulandı. “Ölkəmizin başçısı iclasda geniş nitq söyləyərək bildirmişdir ki, neftin qiymətinin dünya bazarında surətlə enməsinə baxmayaraq, Azərbaycan iqtisadiyyatı uğurla inkişaf edir. İlin 12 ayı ərzində əldə olunan göstəricilər bunu deməyə əsas verir. O, dünyada və bölgədə gedən prosseslərə toxunaraq qeyd etmişdir ki, həm bölgədə, həm də Avropada yaşanan iqtisadi, hərbi, siyasi böhranlara baxmayaraq Azərbaycanda düşünülmüş müstəqil siyasət nəticəsində böyük naliyyətlər əldə olunmuşdur. Böyük layihələr icra edilmiş, ölkəmizin beynəlxaq nüfuzu artmışdır. İqtisadi sahədə son 12 il ərzində Azərbaycan iqtisadiyyatı rəqabət qabliyyətinə görə inkişaf edən 40 ölkə sırasındadır. Bütün beynəlxalq maliyyə qurumları və statistik məlumatlar bunu təsdiqləyir. Dünyanın bir nömrəli iqtisadi forumu olan Davos İqtisadi Forumu ölkələrin rəqabət qabiliyyətliliyinə görə Azərbaycanı 38-ci yerə layiq görmüşdür. Bu, bir daha ölkəmizin uğurla inkişaf etdiyini göstərir. Təkcə bir il ərzində respublikamızın iqtisadiyyatına 20 milyard dollar sərmayə qoyulduğunu və qoyulan sərmayənin yarısının xarici sərmayə olduğunu bildirərək bunun çox böyük göstərici olduğunu xüsusilə vurğulamışdır”.

Başçının sözlərinə görə, 2015-ci il dövlət başçısının sərəncamı ilə respublikamızda “Kənd təsərrüfatı ili” elan olunub və bu il ərzində kənd təsərrüfatı sahəsində iqtisadi artım qeydə alınıb. Bunu Prezident xüsusilə bildirib. Respublika üzrə ümumdaxili məhsul istehsalı 1 faiz, qeyri-neft sektoru 8,4 faiz artıb. 2015-ci ildə İmişli rayonunun sosial-iqtisadi inkişafında da yaxşı nəticələr əldə olunub. İqtisadiyyatın əsas sahələri üzrə 353.326.200 manatlıq məhsul istehsal edilib və ya xidmət göstərilib ki, bunun 124.595.400 manatı və ya 35,3 faizi sənaye, 112.868.100 manatı və ya 31,9 faizi kənd təsərrüfatı, 53.174.900 manatı və ya 15 faizi tikinti, 53.692.200 manatı və 15,2 faizi ticarət və iaşə, 8.354.900 manatı və ya 2,4 faizi nəqliyyat, 640.700 manatı və ya 0,2 faizi rabitə müəssisələrinin payına düşür. Göründüyü kimi, rayon iqtisadiyyatında əsas yeri sənaye və kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı tutur.

2015-ci ildə İmişli şəhərində aparılan abadlıq və quruculuq işləri nəticəsində şəhərin siması tamamilə dəyişmiş, şəhər son dərəcə müasirləşmişdir. P.Həsənov, L.Vəliyev və H.Aslanov küçələrinə asvalt örtüyü salınıb. Hazırda 20 Yanvar küçəsində səkilərin təmiri işləri aparılır, agac və gül kolları əkilir. Ağsu-Bəhrəmtəpə dolayı yolunda 8 kilometr avtomobil yolunun alt qatına asfalt beton qoyulub, yolun 106 kilometr 113-cü kilometr-ə kimi cari təmir işləri yerinə yetirilib. Hazırda İmişliyə giriş yolunda 7 kilometr sahəsində asfalt-beton qoyulmasına başlanılıb. 23 kilometrlik Sarıxanlı-Boşçalılar-Cəfərli-Əliqulular avtomobil yolu əsaslı təmir olunaraq sakinlərin istifadəsinə verilib.

Başçı qeyd etdi ki, keçən il İmişli şəhərində Qarabağ müharibəsi əlilləri və şəhid ailələri üçün Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi tərəfindən 6 mərtəbəli 54 mənzilli ictimai yaşayış binasında tikinti işləri davam etdirilib və işlər tamamlanmaq üzrədir. Həmin təbəqədən olan insanlar üçün ikinci yaşayış binasının tikintisi nəzərdə tutulur. İmişli rayon məhkəməsinin və Ərazi Kənd Təsərrüfatı idarəsinin inzibati binalarının tikintisi başa çatıb, Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağrış üzrə Dövlət Xidmətinin İmişli rayon şöbəsinin inzibati binasının tikintisi nəzərdə tutulub.

İmişli rayonunda sənaye də inkişaf etməkdədir. Son illər rayonda emal sənayesinin inkişafı üçün bir sıra işlər görülmüş, “Azərbaycan Şəkər İstehsalat Birliyi” MMC-nin Kəllə qənd, Qarışıq Yem, Bitki Yağları, Spirt emalı, Çuğundur, yemqurutma zavodları, Bəhrəmtəpə qəsəbəsində 50 min tonluq taxıl anbarı, Qaragüvəndikli kəndində damazlıq yumurta istehsal edən “Araz Damazlıq Quşçuluq” MMC, İmişli Brolyer və “Araz” Konservləşdirilmiş Şirələr və Konyak zavodu istifadəyə verilmişdir. Bunun nəticəsində rayonda hər il ÜDM-in artımı müşahidə edilir.

Rayonda iri neft sənaye müəssisəsi olan Muradxanlı İriləşdirilmiş Neft Mədənində 16,8 min ton neft məhsulu hasil edilib. İmişli Şəkər Zavodu 2015-ci ildə 312.340.100 ton şəkər tozu istehsal edib, o cümlədən, başqa sifarişçiyə məxsus xammaldan 164.646 ton şəkər tozu emal olunub. Ümumiyyətlə İmişli Şəkər Zavodu 2015-ci ildə 103.423.200 manatlıq məhsul istehsal edib.

2015-ci ildə rayonda heyvandarlıq və quşçuluq sahələrinin də inkişafı təmin edilmiş, rayon üzrə mal-qaranın sayı 93930 başa, qoyunların sayı 253062 başa, quşların sayı isə 1515691 başa çatıb, ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə iribuynuzlu mal-qara 1846 baş, qoyunlar 6234 baş, quşlar isə 647 baş artıb. Ət istehsalı (diri çəkidə) 15423,9 ton, süd istehsalı 49020 ton, yumurta 87156 min ədəd, yun istehsalı isə 369,8 ton olmuş, ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə bütün heyvandarlıq məhsullarının istehsalı artmışdır. 01 yanvar 2016-cı il tarixə kimi 17552 hektar sahədə buğda, 6343 hektar sahədə arpa, 270 hektar sahədə kartof, 370 hektar sahədə bostan, 310 hektar sahədə tərəvəz, 175 hektar sahədə dən qarğıdalı, 2551 hektar sahədə pambıq, 396 hektar sahədə isə şəkər çuğunduru əkilmişdir. 2015-ci ildə 19664 ton arpa, 42595 ton buğda məhsulu istehsal edilib və məhsuldarlıq 35,5 sentner olub. Həmçinin 3375 ton kartof, 3642 ton tərəvəz, 988 ton qarğıdalı, 2321 ton şəkər çuğunduru, 1312,4 ton pambıq tədarük edilib.

Bundan əlavə, ilin bütün fəsillərində əhalini təzə tərəvəz məhsulları ilə təmin etmək üçün 10 hektar ərazidə yeni istixanaların inşa olunmasına başlanılıb, rayonda taxılçılğın inkişaf etdirilməsi, yeni iş yerlərinin yaradılması məqsədilə xarici investorları cəlb etməklə dövlət fondu torpaqlarından 4000 hektar torpaq sahəsinin ayrılması nəzərdə tutulub, kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalının artırılması üçün “MKT” MMC-yə 3813 ha torpaq sahəsi ayrılıb.

Başçı bildirdi ki, rayonda tikinti sahəsi də uğurla inkişaf edir. 2015-ci ildə bütün maliyyə mənbələri hesabına rayon iqtisadiyyatının və sosial sahənin inkişafına 66.760.200 manat vəsait yönəldilib, onun 79,7 faizi və ya 53.174.900 manatı tikinti quraşdırma işlərinə sərf edilib. 2015-ci ildə rayonda 1212 iş yeri, ümumilikdə 23599 iş yeri açılıb. Rayon əhalisinin məşğulluğunun təmin olunması ilə bağlı müvafiq tədbirlər həyata keçirilib və bu işlər davam etdirilir. İl ərzində ehtiyacı olanlara ünvanlı sosial yardımların verilməsi təmin edilib, 1317 ailə bu imkandan bəhrələnib.

Əhalinin elektrik enerjisi, qaz və içməli su ilə təminatına diqqət artırılıb. Bir sıra kəndlərdə sayğaclaşma işləri görülüb, yeni transformatorlar quraşdırılıb və kabel xətləri çəkilib. Hazırda rayonun Məzrəli, Qaradonlu, Qaralar, Şahverdili, Cavadxanlı, Bəcirəvan və Qızılkənd kəndlərində əhalinin keyfiyyətli elektrik enerjisi ilə təmin olunması üçün kabelləşmə işləri aparılır. Rayon Qaz İstismarı sahəsi qazlaşdırma işini davam etdirərək 1775 abonentin evinə təbii qaz xətti çəkib, bununla da 11737 abonentin təbii qazdan istifadəsi təmin edilib. Rayonun Boşçalılar, Şahverdili, Əliqulular, Otuziki, Qaragüvəndikli, Oruclu, Məhəmmədli, Qaralar, Yuxarı Qaralar, Muradalılı, Xoşçobanlı, Murğuzalılı, Mürsəlli, Cavadxanlı, Göbəktala kəndlərində və Bəhrəmtəpə qəsəbəsində qaz çəkilişləri başa çatıb və əhaliyə təbii qazın verilməsi təmin edilibr. Qaraqaşlı, Nurulu, Ölcələr, Sarıxanlı, Çahar, Gövhərli, Soltanmuradlı, Qaradonlu, Xubyarlı, Məzrəli, Çaxırlı, Mirili, Qaravəlili və Bəcirəvan kəndlərində isə qaz çəkilişi davam etdirilir. Bununla da rayonda qazlaşdırma 54,03 faiz olub. Kəndlərin su təchizatını yaxşılaşdırmaq, əhalini ekoloji cəhətdən təmiz içməli su ilə təmin etmək məqsədilə rayonun 13 kəndində modul tipli sutəmizləyici qurğular quraşdırılıb. Digər kəndlərdə isə bu işlər davam etdirilir. İmişli şəhərinin su təchizatının yenidən qurulması və kanalizasiya sisteminin yaradılması ilə əlaqədar “Milli Su Təchizatı və Kanalizasiya xidmətləri üzrə ikinci layihə” çərçivəsində İmişli şəhəri və Yalavac kəndləri ərazisində yaşayan əhaliyə xidmət göstərmək üçün layihədə nəzərdə tutulmuş 9320 ədəd öncədən ödəmə sistemli smart elektron su sayğaclarının 8320 ədədi evlərə quraşdırılıb, 7782 ailəyə içməli su verilib.

2015-ci ildə 55 yerlik Əliqulular kənd uşaq bağçası-körpələr evində son tamamlanma işləri aparılır. Rayonun Məzrəli kənd tam orta məktəbinin əsaslı təmiri davam etdirilir. Qızılkənd, Qaradonlu məktəblərinin binası əsaslı, şəhər 4 saylı və Nurulu kənd orta məktəbləri isə cari təmir edilib. 30 məktəbdə mərkəzləşdirilmiş istilik sistemi quraşdırılıb. 2014-2015-ci tədris ilində 1196 nəfər məzundan 480-i Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyasına sənəd verib, onlardan da 257 nəfəri və ya 54 faizi tələbə adını qazanıb. Rayon üzrə 22 nəfər 500-dən yuxarı, 12 məzun isə 600-dən yuxarı bal toplayıb.

Rayonda 9 xəstəxana, 12 həkim məntəqəsi, 29 tibb məntəqəsi və 1 poliklinika, 2 gigiyena və epidemiologiya mərkəzi, 1 taun əleyhinə şöbə fəaliyyət göstərir ki, həmin müəssisələrdə də 108 nəfər həkim və 472 nəfər orta ixtisaslı tibb işçisi çalışır. Hazırda rayonun səhiyyə müəssisələrində ayrı-ayrı ixtisaslar üzrə 60 nəfər həkimə ciddi tələbat var. Əhaliyə tibbi xidmətin keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması və səhiyyə obyektlərinin maddi-texniki bazasının gücləndirilməsi istiqamətində müəyyən işlər görülür. Muradxanlı kənd xəstəxanasının əsaslı təmiri başa çatdırılıb, Göbəktala və Hacırüstəmli kənd tibb məntəqələri üçün yeni binalar tikilib. Əhalinin müainəsi üçün 9 həkim briqadası yaradılıb, vaxtaşırı ucqar kəndlərdə tibbi müainələr aparılıb, ehtiyacı olanlar müalicəyə cəlb edilib. Yolxucu xəstəliklərlə mübarızə daimi nəzarətdə saxlanılır. Şəkərli diabet xəstələri vaxtaşırı dərmanla təmin edilirlər.

Keçən il rayondakı mədəniyyət müəssisələrində mədəni-kütləvi tədbirlər, konsertlər və başqa tədbirlər keçirilib. Gənclərin asudə vaxtlarının səmərəli təşkili və hərbi-vətənpərvərlik tərbiyəsi, onların müxtəlif idman növləri ilə məşğul olmaları üçün müvafiq şəraitin yaradılması - ümumilikdə gənclərin layiqli vətəndaş kimi formalaşdırılması istiqamətində tədbirlər RİH-in diqqət mərkəzindədir. Hazırda rayon əhalisinin 40.064 nəfərini və ya 32 faizini gənclər təşkil edir ki, onların da istifadəsində 132 idman qurğusu, üç bədən tərbiyəsi-sağlamlıq mərkəzi, müasir tələblərə cavab verən 8500 yerlik bir futbol stadionu, bir Olimpiya İdman Kompleksi, 2011-2015-ci illərdə tikilib istifadəyə verilmiş Gənclər Mərkəzi, eləcə də müasir üslubda inşa edilmiş Uşaq Gənclər Şahmat Məktəbi və digər əyləncə mərkəzləri və idman qurğuları vardır.

2015-ci ildə nəqliyyat sektorunda fəaliyyət göstərən müəssisələr və avtomobil nəqliyyatı sahəsində çalışan fiziki şəxslər tərəfindən 8.354.900 manatlıq və ya ötən ilin müvafiq dövrünə nisbətən 4,8 faiz çox nəqliyyat xidməti göstərilib. Nəqliyyat xidmətinin 6.199.100 manatı yük daşınmasından, 2.155.800 manatı isə sərnişin daşınmasından qazanılıb. İl ərzində 194 abonentə telefon xətti çəkilib, rayon üzrə ümumi genişzolaqlı internet istifadəçilərinin sayı 3204 nəfərə çatdırılıb. Bu sahədə işlər davam etməkdədir.

2015-ci ildə Kür-Araz çaylarında mühafizə bəndlərini möhkəmləndirmək məqsədilə 400 kubmetr həcmində betonla, 288 kubmetr faşınla sahilbərkitmə, 27,8 km uzunluğunda 618,24 min kubmetr həcmində qayakəsmə və təmir işləri görülüb.

Beləliklə, rayon rəhbərliyi ilə söhbət zamanı məlum oldu ki, 2015-ci ildə rayonda iqtisadiyyatın bir çox sahələrinin inkişafı təmin edilib, İmişli şəhərində abadlıq-qurucluq işləri həyata keçirilib, qarşıya qoyulan vəzifələrin icrası istiqamətində yaxşı nəticələr əldə olunub. Sonda V.Hacıyev bildirdi: “Biz bundan sonra da ümummilli liderimiz Heydər Əliyev siyasi kursunun layiqli davamçısı, möhtərəm Prezidentimiz cənab İlham Əliyevin qarşımıza qoyduğu vəzifələrin öhdəsindən ləyaqətlə gəlməyə çalışacaq, dövlətçiliyimizin möhkəmləndirilməsi, iqtisadiyyatımızın gücləndirilməsi istiqamətində bütün qüvvəmizi sərf edəcəyik”.

Biz İmişlidən ayrılanda həzin qar səpələyirdi. Bu, həm bolluğun, həm də bərəkətin rəmzi idi. İnanırıq ki, illəri uğurlarla yola salmağa adət etmiş imişlilər 2015-cildə olduğu kimi, 2016-cı ildə də sosial-iqtisadi inkişaf yolunda sanballı addımlar ataacaq, ölkəmizin tərəqqisinə öz layiqli töhfələrini verəcəklər. Bu yolda onlara uğurlar arzulayırıq!

Səməd HÜSEYNOĞLU

Xalq qəzeti.- 2016.- 20 fevral.- S.8.