Dahi şəxsiyyət, dünya şöhrətli siyasətçi, böyük vətənpərvər

XX əsrdə Azərbaycan xalqının dünyaya bəxş etdiyi dahi şəxsiyyətlər sırasında ən parlaq ulduz ulu öndər Heydər Əliyevdir.

Ölkəmizin inkişafında Heydər Əliyevin zəhməti, xidmətləri, qazandığı nailiyyətləri ölçüyəgəlməzdir. Azərbaycanı SSRİ məkanında ən qabaqcıl iqtisadiyyat və sənaye mərkəzinə çevirən Heydər Əliyev olub. O, xalqının qədim mədəniyyətinə, möhtəşəm tarixinə, mədəniyyətinə hər zaman böyük qayğı ilə yanaşmışdır.

Ötən əsrin 70-ci illərinin sonu, 80-ci illərinin əvvəlində Naxçıvan Muxtar Respublikasının inkişafına böyük diqqət yetirilirdi. Burada yeni istehsalat müəssisələri, sosial obyektlər, yaşayış evləri inşa olunur, şəhər və qəsəbələrin inkişafı üçün onların baş planları tərtib olunurdu.

Bir neçə iri qəsəbənin baş planlarının hazırlanması o vaxtlar baş memarı vəzifəsində çalışdığım “Azərkəndtikinti” layihə institutuna tapşırılmışdı. Bununla bağlı Naxçıvana ezamiyyətə yollandım. Bir neçə günə işlərimi tamamlayıb, Bakıya dönməyə yığışırdım ki, birdən mehmanxanaya vilayət partiya komitəsindən bir nümayəndə gəlib məni inşa olunan trikotaj kombinatına aparacağını söylədi.

- Mənim orada nə işim var? – sualıma cavab verdi ki, MK-nın katibi Fuad Musayev ora gəlib və mənim Naxçıvanda olduğumu bilib, görüşmək istədiyini bildirib.

Fuad Musayevlə görüş zamanı gördüyüm işlər haqda məlumat verəndən sonra mənə dedi:

- Sən vilayət komitəsinin adamları ilə İliç rayonuna (sonralar Noraşen, Şərur) getməlisən. Heydər Əliyeviçin bir tapşırığı var. Orada düz Ermənistan sərhədlərində yeni nümunəvi qəsəbə tikiləcək. Onun yerini seç, bütün sənədləşdirməsini apar. Tapşırığı Bakıda Heydər Əliyev özü verəcək. Eyni zamanda Batabata getmək gərəkdir. Orada müasir istirahət kompleksi inşa olunacaq.

Söhbətdə iştirak edən rəhbər şəxslər dedilər ki, İliç rayonuna getmək rahatdır, amma qışın bu vaxtında Batabata getmək qeyri-mümkündür. Hər yan qardır, Biçənək kəndindən sonra getmək mümkün deyil.

Fuad Musayev bir qədər sərt adam idi. Dedi ki, bu 1-ci katibin tapşırığıdır. Zəhmət çəkib, icrasını təmin edin. Elbay bir də vaxt itirib bura qayıtmasın.

O vaxtlar mənim 30-31 yaşım olardı. Cavan idim və çətinliklərə baxmayaraq, hər iki sahədə oldum və işimi gördüm. Qeyd etməliyəm ki, Batabata getmək hədsiz çətin idi. Biçənək kəndinə kimi birtəhər maşınla çatdıqdan sonra, ta Batabata qədər qarşımızda buldozer gedirdi və 2 metr hündürlüyündə qarın içində bizə yol açırdı.

Bakıya qayıdandan bir neçə gün sonra məni Azərbaycan KP MK-ya, Fuad Musayevin yanına çağırdılar. Məni çox yaxşı qarşıladı və bütün çətinliklərdən xəbəri olduğunu və bunlar haqda Heydər Əliyevə məlumat verdiyini bildirdi. Heydər Əliyevin bizi gözlədiyini söylədi. Mən çox həyəcanlıydım. Amma 1-ci katibin kabinetinə daxil olanda onun gülümsəməyini görüb sakitləşdim. Salamlaşıb dedi:

- Deyirlər böyük qəhrəmanlıq göstərmisən. Batabata bu qışın günü getmək hər igidin işi deyil. Oralar qarın altındadır. Sən orada bir şey görə bildinmi?

- Heydər Əliyeviç, həqiqətən, oralar qar altındadır, amma mən o gözəlliyi gördüm və mənzərəyə vuruldum. Düşünürəm ki, ikinci elə yer yoxdur.

- Sən ora baharda, may ayında getsən, orada nimçə ölçüsündə lalələr görərsən və Alp dağlarında olan çəmənliklərdən daha gözəl mənzərə görərsən. Mütləq baharda ora gedərsən.

Təxminən bir saat müddətində İliç rayonunda tikiləcək qəsəbədən danışdıq. Ulu öndər hələ o zamanlar ermənilərin hiyləgər planlarını çox yaxşı başa düşürdü. Sərhəd zonasında Sədərək kəndi ətrafındakı torpaqları addım-addım mənimsəmələri haqda danışdı. Vaxtaşırı bizim torpaqlarda çoban alaçığı, bir kiçik daxma və yaxud məzar salırdılar. Buna görə burada, düz sərhəddə yeni qəsəbənin inşasının zəruri bir addım olduğunu dedi:

- Sən elə layihə hazırlamalısan ki, bütün SSRİ-yə nümunə olsun. Bu layihə qonşularımıza göz dağı və maneə olmalıdır.

Qısa bir müddətdə hər iki layihəni hazırladıq və tikinti başlandı. Bu ərəfədə Heydər Əliyev SSRİ Nazirlər Soveti sədrinin 1-ci müavini təyin olundu və MK-nın Siyasi Bürosuna üzv seçildi. Moskvaya getdi.

Bir müddət keçəndən sonra xəbər verdilər ki, onun Ermənistana işgüzar səfəri olacaq və oradan Naxçıvana gələcək. Tapşırıb ki, ona layihəni və inşaatın gedişini göstərək. Naxçıvan Vilayət Partiya Komitəsinin binasında böyük sərgi təşkil etdik. Maket, planşetlər quruldu. Bir müddət keçdi və salona Azərbaycan KP MK-nın katibləri, yerli rəhbərlər daxil oldular. Hamı Heydər Əliyevi gözləyirdi, mən isə fikrimdə deyəcəklərimi düşünürdüm.

Bu zaman Heydər Əliyev salona daxil oldu. Uca boylu, enlikürək, üzügülər, enerji ilə dolu böyük şəxsiyyət. Gözüm onun yaxasında olan Sosialist Əməyi Qəhrəmanının Qızıl Ulduz medalında idi. Mənə elə gəldi ki, o standart nişandan çox böyükdür və bu mənim bütün fikirlərimi qarışdırdı.

Heydər Əliyev yaxınlaşdı, arxasında büro üzvləri...Mənim isə dilim tutulmuşdu, gözümü ulduzdan çəkə bilmirdim. Bu vəziyyətə düşdüyümü görüb, Heydər Əliyeviç dirsəyimə toxundu, gülümsəyərək dedi:

- Gördüyümüz qəsəbənin maketidir, eləmi? Ardını sən danış.

Dilim açıldı. Çox sakit, həyəcansız, mükəmməl məlumat verdim. Suallarına cavab verdim. Qeydlərini kitabçama yazdım. Çox bəyəndi və xeyir-duasını verdi.

Müharibənin ilk ərəfələrində, 90-cıların əvvəlində Yeni Sədərək düşmən tərəfindən minomyot atəşinə məruz qalmışdı. Amma eşitdiyimə görə, yenidən bərpa olunub və bu gün də öz forpost vəzifəsini yerinə yetirir.

Bu qəsəbənin Azərbaycan sərhədində inşa olunması Heydər Əliyevin uzaqgörənliyinin, müdrikliyinin çoxsaylı nümunələrindən biridir.

İkinci Qarabağ müharibəsi nəticəsində müdrik siyasətçi, iradəli Ali Baş Komandan, Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi altında işğaldan azad olunmuş torpaqlarımızda böyük quruculuq işlərinə başlanmışdır. Burada yaradılacaq yeni qəsəbələr üçün yeni məskunlaşma sxemi hazırlanmaqdadır. Və əsas tələb, yeni qəsəbələrin sərhəd boyu yerləşdirilməsi olmalıdır. Bu qəsəbələrlə biz sərhədlərimizi möhkəmlətməliyik. Eyni zamanda, qoy, bizə xəyanət edənlər həsrətlə bu qəsəbələrimizə baxıb, Azərbaycanın qüdrətini anlasınlar.

Elbay QASIMZADƏ,

YAP Veteranlar Şurasının üzvü,

Azərbaycan Memarlar İttifaqının İdarə Heyətinin sədri, Əməkdar memar, professor

Xalq qəzeti .- 2022.- 7 may.- S.7.