Naftalan: itirilmiş şöhrət qayıdır

Baş redaktordan Naftalan barədə yazı hazırlamaq haqqında tapşırıq almaq lap ürəyimdən oldu. Özü də təkcə ona görə yox ki, çoxdandı bu şəhərdən yazmamışdım, başqa bir səbəb onunla bağlı idi ki, burada növbəti yazı üçün, sözün həqiqi mənasında, zəngin material vardı.

Əlbəttə, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 2008-ci il mart ayının 3-də Naftalan şəhərinə tarixi səfərini ayrıca qeyd etmək lazımdır. Ölkə başçısının məsləhət, tövsiyyə və göstərişləri işlərin gedişinə əsaslı təsir göstərmiş, qarşıya konkret və təxirəsalınmaz vəzifələr qoyulmuşdur. Bununla da əslində Naftalan şəhəri inkişafının yeni bir mərhələsinə qədəm qoymuşdur.

Tənəzzüldən tərəqqiyə

Heç kimə sirr deyildir ki, Naftalan son vaxtlara qədər ölü bir şəhər idi. İnkişaf və irəliləyişdən, tikinti-quruculuq və abadlıq işlərindən danışmağa belə dəyməzdi. Respublikamızın bütün bölgələrini bürüyən genişmiqyaslı quruculuq işləri, həyata keçirilən əsaslı tədbirlər, sanki, bu şəhərdən yan keçmişdi. Emal müəssisələrinin yaranması, iş yerlərinin açılması bir yana qalsın, olanları da qoruyub saxlamaq mümkün olmurdu.

Əlbəttə, belə vəziyyət uzun müddət davam edə bilməzdi. Şəhər icra hakimiyyətinin başçısının dəyişdirilməsi ilə bu bölgəyə təzə nəfəs, yeni istiqamət və inkişaf gəldi. Ən başlıcası isə odur ki, Naftalan Şəhər İcra Hakimiyyətinin, onun yerli strukturlarının, bütün idarə, müəssisə və təşkilatların iş üslub və metodları, təşkilat-idarəetmə məsələləri təkmilləşdirildi. Tapşırılan iş üçün möhkəm tələbkarlıq və məsuliyyət hissi yaradıldı, icra intizamı gücləndirildi.

Həmin vaxtlar Naftalan Şəhər İcra Hakimiyyətinin başçısı Musa Musayevlə olan bir söhbətimizi yaxşı xatırlayıram. İcra başçısı narazılığını, hətta əsəbiliyini gizlətmədi:

— Sözün düzü, hardan, nədən başlamaq lazım gəldiyini dəqiqləşdirə bilmirəm. Ancaq ən vacibi müxtəlif səbəblər üzündən köçüb başqa yerlərə getmiş yerli sakinlərin qayıtmasıdır. Bunun üçün isə gərək adamların iş yeri və sosial problemlərini həll edək, onlarda inam və ümid yarada bilək.

Həmin söhbətdən 3 ilə yaxın vaxt keçib. Deməli, bu istiqamətdə görülmüş işlərdən, konkret nəticələrdən danışmaq olar. Ona görə şəhər icra hakimiyyətinin başçısı ilə bu dəfəki görüşümüzdə məhz buradan başladıq. Başçı bildirdi:

— Sizə geri qayıtmış onlarla ailəni misal göstərə bilərəm. Mən yeni müəssisələrin yaradılmasını, iş yerlərinin açılmasını bir kənara qoyuram, hərçənd, bu, olduqca vacibdir. Məsələn, təkcə onu deyək ki, bu ilin ötən 9 ayı ərzində cəmi 354 iş yeri açılmışdır ki, onlardan da 58 nəfəri daimidir. Bu, balaca bir şəhər üçün heç də kiçik rəqəm deyil. Diqqəti cəlb edən digər bir məqam da var: əvvəllər burada təbii qaz, içməli su və elektrik enerjisinin verilməsi, sözün əsl mənasında xroniki xəstəliyə çevrilmişdi. Açığını deyim ki, adamları bezikdirib qaçırdan da elə bu idi. İndi isə həmin məsələlr özünün tam həllini tapıb. Son vaxtlar şəhər icra hakimiyyəti başçısının qəbuluna gələnlərin tərkibinə fikir verirəm. Elektrik, qaz və su ilə bağlı bir nəfər də olsun narazı qalan yoxdur.

— Bayaqdan şəhəri gəzirəm. Hər yerdə iməcilik keçirilir. Demək olar ki, şəhərin bütün küçələrində yeni ictimai və yaşayış binaları tikilir...

— Başqa cür də ola bilməz. Biz şəhərimizi, ilk növbədə, öz gücümüzlə, daxili imkanlar hesabına abadlaşdırmalı, yaşıllıq və gözəllik yaratmalıyıq. İş gününü elə qururam ki, daha çox adamlar arasında oluram, ağsaqqallarla, ziyalılarla, gənclərlə tez-tez görüşürəm. Onların maraqlı təklif və arzuları hökmən nəzərə alınır. Mən bu sözləri deyərkən məhəllə komitələrinin xeyirxah və təşəbbüskar fəaliyyətini xüsusilə qeyd etmək istəyirəm.

— Naftalan ötən əsrin 70—80-ci illərində nəinki respublikamızda, eləcə də keçmiş Sovetlər Birliyində ən inkişaf etmiş kurort şəhərlərindən biri idi. Hər il burada müalicə və istirahət edənlərin sayı 60—70 minə çatırdı. Müasir sanatoriya binaları, yaşayış evləri, abad küçələr, park və xiyabanlar şəhəri xüsusilə gözəlləşdirirdi. Sizcə, Naftalanın əvvəlki şöhrətini qaytarmaq mümkündürmü?

— Nəinki mümkündür, hətta olduqca vacib və zəruridir. Ona görə ki, Naftalan nefti öz tərkibinə və müalicəvi əhəmiyyətinə görə dünyanın nadir möcüzələrindən biridir. Mən bu sözləri deyərkən ötən əsrin 70—80-ci illərdə respublikaya rəhbərlik etmiş xalqımızın böyük oğlu, ümummilli lider Heydər Əliyevin bilavasitə şəxsi təşəbbüsü və rəhbərliyi ilə hazırlanan Naftalan şəhərinin sosial-iqtisadi inkişafına dair qərarı qeyd etmək istəyirəm. İndi gördüyünüz və şəhərə xüsusi gözəllik verən sanatoriya binaları və yaşayış evləri məhz həmin illərin yadigarlarıdır.

Lakin təəssüflə deyim ki, 80-ci illərin axırlarında, 90-cı illərin əvvəllərində şəhər öz tarixinin ən kədərli və acınacaqlı dövrünü yaşadı. Məsuliyyətsizlik, özbaşınalıq, xaos və mənəm-mənəmlik, üstəlik, Ermənistan–Azərbaycan,Dağlıq Qarabağ konflikti ilə əlaqədar olaraq qaçqın və məcburi köçkün axını bu əvəzsiz kurort şəhərini bərbad hala saldı.

İndi isə vəziyyət tamam başqadır. Şəhərimiz, demək olar ki, hər gün tikilir, abadlaşır. Özü də bu zaman müasir şəhərsalma və arxitektura tələblərinə ciddi əməl edilir, yüksək zövq və müasirlik əsas götürülür.

Yeri gəlmşkən, mən Naftalan şəhər sakinlərinin bir arzusunu da bildirmək istəyirəm. Bayaqdan sadaladığımız bütün bu uğurlar, əlbəttə, öz-özünə yaranmayıb. Ölkə Prezidenti İlham Əliyevin 6 mart 2008-ci ildə imzaladığı “Naftalan şəhərinin sosial-iqtisadi inkişafının sürətləndirilməsinə dair əlavə tədbirlər haqqında” Sərəncamı iqtisadi, sosial və mədəni sahədə işlərin gedişinə böyük təkan vermişdir. Mən fürsətdən istifadə edərək öz adımdan və şəhərimizin sakinləri adından bu diqqət və qayğıya görə ölkə Prezidenti İlham Əliyevə dərin təşəkkürümüzü bildirmək istəyirəm.

Rəqəmlərin dili ilə

Son vaxtlar şəhərdə başlanmış genişmqyaslı tikinti-abadlıq və quruculuq işləri, bütün sahələri əhatə edən inkişaf və irəliləyiş cari ilin ötən ayları ərzində də eyni sürət və keyfiyyətlə davam etdirilmişdir. Belə ki, 2008-ci ilin 9 ayında ümumi məhsul buraxılışı 8317,8 manat olmuşdur. Əsas kapitala 1829,8 min manat investisiya yönəldilmişdir.

Şəhərdə Əlillərin Bərpa Mərkəzi, Su-Kanal İdarəsi, Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun Naftalan Şöbəsi üçün yeni inzibati binaların tikintisi artıq başa çatmışdır. Bundan başqa, Əhalinin Sosial Müdafiə Mərkəzinin və Maliyyə Şöbəsinin yeni inzibati binalarında son tamamlama işləri aparılır. 2008-ci ilin 9 ayı ərzində şəhərdə fəaliyyət göstərən müəssisələr və fiziki şəxslər tərəfindən 137,5 min manatlıq məhsul istehsal olunmuşdur. Adam başına 78 min manatlıq xidmət göstərilmişdir. Orta aylıq müavinət 55,4 manat, orta aylıq əmək haqqı isə 111,3 manat təşkil etmişdir.

Heydər Əliyev parkının yenidən qurulması artıq başa çatmaq üzrədir. Şəhərə girişdəki lövhə təzələnmiş, buradan Heydər Əliyev parkına kimi yeni istinad divarı çəkilmişdir.

Cari ilin ötən ayları sahibkarlar tərəfindən yeni istirahət mərkəzləri inşa edilmişdir. Hər il şəhərə keçmiş Sovetlər Birliyi məkanından başqa, digər xarici ölkələrdən də xeyli turist gəlir. Ümumiyyətlə, ildən-ilə şəhərə gələn turistlərin sayı artır.

Regionların sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramına uyğun olaraq, 2004—2008-ci illərdə şəhərdə 2 ümumtəhsil məktəbinin əsaslı təmiri nəzərdə tutulmuşdur. Artıq 2008-ci ilin 9 ayında bu işlər yüksək səviyyədə başa çatdırılmışdır. Hər iki məktəb əsaslı şəkildə təmir edilərək istifadəyə verilmişdir. 27 binanın giriş qapısı və pəncərələri dəyişdirilmiş, 5 binanın fasadı əsaslı təmir olunmuş, şəhərdaxili yollara yeni asfalt örtüyü salınmışdır.

Sabaha doğru...

Bu yazı üzərində işləyərkən Naftalan şəhərini bir də gəzdik, idarə və müəssisələrdə olduq, ağsaqqallarla, ziyalılarla, gənclərlə görüşüb söhbət etdik. Müşahidə etdiyimiz, şahidi olduğumuz bir həqiqət barədə danışmağı lazım bilirik. Bu da ondan ibarətdir ki, hər bir şəhər sakini yaşından, sənətindən asılı olmayaraq, öz doğma şəhərini ürəkdən sevir, onun təəssübünü çəkir, daha gözəl, abad və yaraşıqlı olması üçün əlindən gələni əsirgəmir. Hətta işin daha yaxşı təşkili üçün icra hakimiyyətinə öz rəy və təkliflərini də bildirirlər. Bizə verilən arayışda təkcə son 2 ay ərzində 10 belə təklif verildiyi bildirilir. Həmin təkliflərin, demək olar ki, hamısı öz konkret həllini tapmışdır.

Şəhər sakinləri möhkəm inanırlar ki, Naftalanın gələcəyi daha abad, gözəl və yaraşıqlı olacaqdır. Onlara bu inam və ümidi verən isə ölkə Prezidenti İlham Əliyevin apardığı qətiyyətli, uzaqgörən daxili və xarici siyasət xətti, genişmiqyaslı tikinti-quruculuq və abadlıq işləri, yeni yaradılan müxtəlif təyinatlı emal müəssisələri, açılan iş yerləri, mövcud olan sağlam mənəvi-psixoloji mühitdir. Bəli, Naftalan sabaha böyük inam, ümid və arzularla addımlayır.

Ziyəddin SULTANOV

Xalq qəzeti.-2008.-16 dekabr.- S.5.