Nəqliyyat kompleksində Gəmiçiliyin xüsusi yeri var

Müsahibimiz Azərbaycan Dövlət Xəzər Dəniz Gəmiçiliyinin rəisi Aydın Bəşirovdur.

- Aydın müəllim, müsahibəmiz çox əlamətdar günə təsadüf edir. Azərbaycan Dövlət Xəzər Dəniz Gəmiçiliyinin işçiləri peşə bayramını qeyd etməyə hazırlaşırlar.

- Doğrudan da, bu, bizim üçün çox dəyərli gündür. 1998-ci il iyulun 2-də ulu öndərimiz Heydər Əliyev Azərbaycan Respublikasının iqtisadi və sosial həyatında Xəzər Dəniz Gəmiçiliyinin əhəmiyyətli rolunu nəzərə alaraq, Gəmiçilik işçilərinin peşə bayramı gününün təsis edilməsi haqqında sərəncam imzaladı. Bu, böyük rəhbərin şanlı tarixə malik Gəmiçiliyimizə zaman-zaman göstərdiyi diqqət və qayğının məntiqi davamı idi. Həmin sərəncamdan sonra biz hər il iyul ayının birinci bazar gününü Gəmiçilik işçilərinin peşə bayramı kimi qeyd edirik. 2004-cü ildən qədirbilən dənizçilərimiz peşə bayramı gününü Fəxri Xiyabana ziyarətdən başlayırlar. Gəmiçilik işçiləri gözəl bilirlər ki, əgər xalqımızın ümummilli lideri Heydər Əliyevin köməyi, dəstəyi olmasaydı, nəinki bu möhtəşəm bayramdan, heç Gəmiçiliyin varlığından söhbət gedə bilməzdi.

- Peşə bayramı, həm də hesabat bayramıdır. Həmin gün kollektivin bayramdan-bayrama gördüyü işlər, qazandığı uğurlar dilə gətirilir.

- Dənizçilər həmişə yüksək əzmkarlığı, zəhmətsevərliyi ilə seçiliblər. Azərbaycanın nəqliyyat kompleksində özünəməxsus yeri olan Gəmiçilik hər zaman qarşıya qoyulan tapşırıqları ləyaqətlə yerinə yetirir. Cari ilin birinci yarısında da dənizçilərimiz yaxşı işləyiblər. Belə ki, altı ayda donanmamızla 6 milyon 380,8 min ton müxtəlif təyinatlı yüklər daşınıb. Bunlardan 4 milyon 660 min tonu tankerlərlə, 510,1 min tonu universal gəmilərlə, 1 milyon 210,7 min tonu isə gəmi-bərələrlə həyata keçirilib. Ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə yükdaşımalarda artım 11,3 faiz olmuşdur.

- Qazanılan uğurlardan danışarkən birinci olaraq yük daşınması önə çıxır. Bu da təbiidir. Çünki gəmiçiliyin vəzifəsi yük daşımaqdır... Amma donanmanın yaşaması, rəqabət qabiliyyətini artırması üçün də çox böyük işlər görülür. Məsələn, donanmanın təzələnməsi. Bu barədə nə deyə bilərsiniz?

- Donanmanın təzələnməsi hərtərəfli inkişaf planı çərçivəsində həmişə rəhbərliyin diqqət mərkəzində olan əsas məsələlərdən biridir. Çünki gəmi də insan kimidir. Müəyyən dövrdə sulara meydan oxuyur, sonra isə taqətdən düşür. Ona görə də donanmanın təzə gəmilər hesabına zənginləşdirilməsi hər zaman gündəmdədir. Sevindirici haldır ki, bu sahədə ölkə rəhbərliyi də bizə dəstək verir. Təkcə 2008-ci ildə möhtərəm Prezidentimiz İlham Əliyevin xeyir-duası ilə dörd gəmi aldıq. “Akademik Zərifə Əliyeva”, “Qarabağ” gəmi-bərələri, “Zəngəzur”, “Cabbar Həşimov” tankerləri bu gün Xəzərdə yük daşıyırlar. İndi nəqliyyat donanmasının tərkibində 79 gəmi var. Bunlardan 37-si quru yük gəmisi, 42-si isə tankerlərdir. Onların ümumi dedveyti 480 min tondan çoxdur. Onu da deyim ki, dənizçilərin peşə bayramı ərəfəsində Rusiyanın Nijni Novqorod şəhərindəki “Krasnoye Sormovo” gəmiqayırma zavodunda bizim sifarişimizlə tikilən daha bir gəminin – “Şuşa” tankerinin suyasalınma mərasimi oldu. Ümidvaram ki, lap yaxın zamanlarda biz müqəddəs vətənimizin bir parçası olan Şuşanın adını daşıyan tankeri Bakıda qarşılayacağıq. “Şuşa” son yeddi ildə bizim “Krasnoye Sormovo” zavodundan aldığımız 10-cu, ümumilikdə isə 13-cü təzə gəmi olacaq.

- Aydın müəllim, son illər dənizçi kadrların hazırlanması ilə bağlı Gəmiçilikdə ardıcıl və məqsədyönlü işlər görülür.

- Gəmiçiliyin rəhbərliyi belə hesab edir ki, bütün uğurların açarı savadlı mütəxəssislərdə, yaxşı hazırlıqlı kadrlardadır. Elə buna görə də hələ doxsanıncı illərin ortalarında Bakıda ali təhsilli dənizçi kadrlar hazırlayan akademiyanın açılması təşəbbüsü ilə çıxış etdik. Müxtəlif maneələrlə rastlaşdıq. Yenə də ulu öndərimiz Heydər Əliyevin köməyi ilə 1996-cı ildə Azərbaycan Dövlət Dəniz Akademiyasının açılmasına nail olduq. Öz profilinə görə ölkəmizdə və eləcə də regionda yeganə ali dəniz təhsili müəssisəsi olan Dəniz Akademiyası bu gün bizim ehtiyaclarımızı ödəyir. Gəmiçilik bu təhsil ocağının daha da təkmilləşməsi, maddi-texniki bazasının möhkəmlənməsi üçün bütün imkanlardan istifadə edir. Bu yaxınlarda Rusiya Federasiyasının nəqliyyat naziri İ.Levitin Azərbaycan Dövlət Dəniz Akademiyasında olarkən burada yaradılan şəraitdən heyrətini gizlədə bilməmişdi. Və yaxud Avropa Şurası xətti ilə aparılan yoxlamalardan sonra ekspertlər akademiyada görülən işlərdən razılıqlarını bildirmişdilər.

Bildiyiniz kimi, Azərbaycan Respublikası dənizçilik sahəsində çox sayda beynəlxalq konvensiyalara qoşulub. Bu konvensiyalar ən müxtəlif sahələrdə, o cümlədən dənizçinin hərtərəfli biliklərə sahib olması üçün bizim qarşımızda tələb və tövsiyələr irəli sürür. Bu məqsədlə 2006-2007-ci tədris ilində mexaniklər üçün gəmi energetik qurğusunun kompyuterləşdirilmiş trenajorunu aldıq. Cari ildə isə gəmi sürücüləri üçün belə bir təlim-məşq mərkəzi alınıb. Bunlar tədrisdə olduqca gərəkli qurğulardır. Məsələn, hələ dənizə çıxmamış gənc tələbə trenajorda özünü dalğaların qoynunda hiss edir, lazımi vərdişlərə yiyələnir.

- Dövlət büdcəsinin gəlir hissəsinin formalaşmasında Gəmiçiliyin də öz payı var.

- Elədir. Biz yaxşı bilirik ki, dövlət büdcəsində, Sosial Müdafiə Fondunda hər manatın öz təyinatı var. Ona görə də Gəmiçilik öhdəsinə düşən tədiyə ödəmələrini vaxtında yerinə yetirir.

- Qaçqın və məcburi köçkünlərə, aztəminatlı təbəqədən olan kimsəsiz soydaşlarımıza maddi və mənəvi dayaq olmaq Gəmiçilikdə ənənəyə çevrilib.

- Bəli, neçə illərdir ki, Gəmiçilik dövlətimizin tapşırığına uyğun olaraq, Naftalanın kurort şəhərciyində müvəqqəti sığınacaq tapmış qaçqın və məcburi köçkün həyatını yaşayan soydaşlarımıza maddi yardım göstərir. İldə dənizçilər 4-5 dəfə Naftalana 80-100 min manatlıq yardım aparırlar. Cari ilin birinci yarısında həmin ünvana gəmiçilər təxminən 39 min manatlıq ərzaq malları aparıblar. Bilgəh qəsəbəsində yerləşən müharibə və əmək veteranları pansionatının yaşlı sakinləri dənizçiləri özlərinə doğma bilirlər. Biz onları öz ürəyimizin çağırışı ilə hamiliyə götürmüşük. Əlamətdar günlərdə, əziz bayramlarda burada yaşayan ixtiyar qocalara və ağbirçəklərə bayram süfrəsi açmaqla onları sevindirməyə çalışırıq. Üstəlik, bizim mədəniyyət evinin “Sahil” xalq çalğı alətləri ansamblı bu kövrək qəlbli insanların bayram süfrəsini öz mahnıları ilə daha da şirinləşdirir. 2009-cu ilin birinci yarısında dənizçilər iki dəfə Bilgəhdə olublar və 4000 manatlıq ərzaq malları aparıblar. Bundan əlavə, erməni işğalçılarına qarşı döyüşlərdə şəhid olan dənizçilərimizin ailələrinə 3110, Qarabağ müharibəsindən əlil qayıdan gəmiçilərə 2200, işləməyən pensiyaçılarımıza 7950 manat yardım olunub...

Nəhayət, bizim dənizçiləri və gəmi təmirçilərini peşə bayramı münasibəti ilə ürəkdən təbrik edirəm. Gəmiçiliyin kollektivi həmişə peşə bayramına dəyərli əmək hədiyyəsi ilə gəlir, vətənimizin iqtisadi cəhətdən çiçəklənməsinə xidmət edir. İndiyə kimi belə olub, bundan sonra da belə olacaq. Bu işdə ağır və şərəfli peşə sahibi olan dənizçilərimizə və gəmi təmirçilərinə uğurlar arzulayıram. Evlərinizdə, ailələrinizdə rahatlıq, firavanlıq olsun, süfrəniz çörəkli olsun!..

Söhbəti yazdı:V. Səttarlı

Xalq qəzeti.- 2009.- 3 iyul.- S. 8.