Bugünün məktəbi gələcəyin qurucusunu yetişdirir

XX əsrin son onilliyində Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin bərpa edilməsi bütün sahələrdə olduğu kimi, təhsilimizin də inkişafına, əsaslı keyfiyyət dəyişikliklərinin yaranmasına tarixi şərait yaradıb. “Təhsil millətin gələcəyidir” deyən ümummilli lider Heydər Əliyevin rəhbərliyi altında dövlətin təhsil siyasətinin əsasları müəyyən edilib. 1995-ci ildə qəbul olunmuş Konstitusiyada, 1999-cu ildə təsdiq olunmuş Təhsil Sahəsində İslahat Proqramında milli təhsil sahəsində dövlət siyasətinin mahiyyəti açıqlanıb.

Ulu öndər Heydər Əliyevin siyasi kursunun Prezident İlham Əliyev tərəfindən layiqincə davam etdirilməsi respublikamızın sürətli və hərtərəfli inkişafına zəmin yaradıb. Azərbaycan dövlətinin həyatın bütün sahələrində qazandığı uğurlar milli təhsil sisteminə də öz müsbət təsirini göstərib.

“Təhsilə qoyulan vəsait ölkəmizin gələcəyinə qoyulan vəsaitdir,” — deyən Prezident İlham Əliyev təhsil sisteminin inkişafını daim diqqət mərkəzində saxlayır. Məhz bu qayğının sayəsində milli təhsilimiz son beş ildə yeni inkişaf dövrünə qədəm qoyub. Təsadüfi deyil ki, son illər təhsilin müxtəlif sahələrinin inkişfı məqsədilə 15-dən çox dövlət proqramı qəbul edilib. Azərbaycan təhsilinin tarixində ilk dəfə “Azərbaycan Respublikasında Ümumi Təhsilin Konsepsiyası (Milli Kurrikulumu)” hazırlanıb həyata keçirilir.

Mahiyyət etibarı ilə yeni olan bu sənəddə ibtidai, əsas və orta təhsil pillələri üzrə ümumi məqsəd və nəticələrlə yanaşı, zəruri hesab edilən fənlər və onlara aid məsələlər də əhatə olunub. Kurrikulum təlim prosesi ilə bağlı bütün fəaliyyətlərin səmərəli təşkilinə, məqsədyönlü və ardıcıl həyata keçirilməsinə imkan yaradan konseptual sənəddir. Təhsilin müasir tələblər səviyyəsində qurulması, bu sahədə həyata keçirilən islahatların uğurları ayrı-ayrı fənlər üzrə də kurrikulumların hazırlanmasını tələb edir. Ötən tədris ilində Göygöl rayonu üzrə bütün məktəblərin I siniflərində dərs deyəcək müəllimlərin siyahısı hazırlanıb, “Milli kurrikulum” əsasında onlarla aparılacaq işlər müəyyənləşdirilib. 79 nəfər I siniflərə dərs deyən müəllim ixtisasartırma kursundan keçib və sertifikat alıb.

Respublikanın hər yerində olduğu kimi, Göygöl rayonunda da təhsilə göstərilən xüsusi qayğı və diqqət bizi öz işimizə daha məsuliyyətlə yanaşmağa vadar edir. Son bir neçə ildə rayonun təhsil sahəsində uğurları, nailiyyətləri günü-gündən artmaqdadır. 2007-ci ilin fevral ayında təhsil naziri Misir Mərdanovun rayonumuza səfəri, bir sıra məktəblərdə olması, ziyalılarla görüşləri biz təhsil işçilərini daha böyük həvəslə işləməyə ruhlandırdı.

Müasir məktəb ilk növbədə maddi-texniki bazasının zəngin olması ilə, müasir tələblərə cavab verən tədris binasının mövcudluğu ilə seçilməlidir. Prezident İlham Əliyevin dediyi kimi, indi Azərbaycanda bütün məktəb infrastrukturu yeniləşdirilir. Ölkə rəhbərinin tapşırığı ilə Təhsil Nazirliyi məktəblərin əsaslı təmiri, yeni məktəblərin tikintisi haqqında 2008 — 2012-ci illəri əhatə edən dövlət proqramı hazırlayıb. Təhsilə ayrılan vəsaitin hər il davamlı olaraq artırılması, dövlət qayğısının güclənməsi bu sahənin dinamik inkişafı üçün böyük imkanlar açıb.

Rayonda 39 orta, 10 əsas, 1 ibtidai məktəb, 4 məktəbdənkənar müəssisə fəaliyyət göstərir. Ümumtəhsil məktəblərində 9977 nəfər uşaq təhsillə əhatə olunub. Onların təlim-tərbiyəsi ilə 1643 nəfər ixtisaslı pedaqoq məşğuldur. Xüsusi istedada malik uşaqların yaradıcılıq potensialının inkişafı üzrə dövlət proqramının icrası ilə bağlı texniki-təbiət fənləri təmayüllü lisey yaradılıb. Rayonda 19 məktəbəqədər təhsil müəssisəsi var. 900-ə qədər uşağın təlim-tərbiyəsini 70 nəfər tərbiyəçi aparır.

Ümumi təhsilin inkişafı təhsilin ən mühüm sahələrindən biridir. Ümumtəhsil məktəblərinin maddi-texniki bazasının yaxşılaşdırılması bizim rayonda da diqqət mərkəzində saxlanılır. 50 ümumtəhsil məktəbinin 36-da təmir və tikinti işləri aparılıb və yeni avadanlıqlarla təchiz edilib.

4 mart 2008-ci il Göygöl rayonunun tarixində əlamətdar bir günə çevrildi. Həmin gün Prezident İlham Əliyev rayonumuzda oldu, yeni tikilmiş şəhər 1 saylı orta məktəbə də gəldi, görülən işlərə yüksək qiymət verdi. “Yeniləşən Azərbaycana yeni məktəb” devizi altında Heydər Əliyev Fondunun hesabına ölkəmizdə yeni məktəb binaları tikilir. Məktəb binalarının yeniləşdirilməsinə göstərdiyi kömək Heydər Əliyev Fondunun rəhbəri, YUNESKO-nun xoşməramlı səfiri, millət vəkili Mehriban xanım Əliyevaya ölkəmizdə böyük hörmət və nüfuz qazandırıb.

Rayonumuzdakı ümumtəhsil məktəblərindən 11-i birtipli layihə əsasında tikilmiş, digər 39 məktəb isə uyğunlaşdırılmış binalarda yerləşir. 39 məktəbdə əsaslı təmir və tikinti işi aparılmışdır ki, bu da 78 faiz təşkil edir. Göygöl şəhər 1,5,6 saylı, Hacıməlik qəsəbə 2 saylı, Kərəmli, Nadel, Dozular, Aşıqlı, Xəqani, Balçılı kənd 1 saylı orta məktəbləri yeni tikilmiş təhsil ocaqlarıdır. Əlavə sinif otaqları isə Şəhriyar, Gəncə qəsəbə, Çaylı, Quşqara, Köşkü kənd orta məktəblərində inşa olunub. 8 Mart və Əlimədədli kənd əsas məktəblərinin yeni binalarının tikintisi başa çatmaq üzrədir.

Ötən dərs ilinə hazırlıqla bağlı Göygöl şəhər 2,3,4 saylı, Topalhəsənli, Toğana, Yeni Zod, Quşçu, Göyəkənd, Mollacəlilli, Üçtəpə, Qarabulaq, Mixaylovka, Gəncə qəsəbə, Balçılı 2 saylı, Qırıxlı kənd orta məktəbləri, Bəhrəmbağ kənd əsas məktəbi və Əzgili ibtidai məktəbləri cari təmir olunub. Hacıməlik qəsəbə 1 saylı orta, Qızılca stansiya orta, 4 sinif otağı tikilməklə Köşkü kənd orta, Pənahlılar kənd orta, Yalqışlaq kənd əsas məktəblərində əsaslı təmir başa çatıb. Şəhər 2 saylı, 3 saylı orta məktəblərində isə istilik sistemi yenidən qurulub. Digər məktəblər isə soyuq aylarda odun yanacağı ilə təmin olunub.

Zurnabad, Çaykənd, Firuzabad, Yeni Qızılca kənd orta məktəbləri və Üçbulaq, Tülallar, Danayeri, Xasabağ kənd əsas məktəblərinin əsaslı təmiri nəzərdə tutulur. Təmir-tikinti işləri aparılmış bütün məktəblərdə istilik və digər kommunikasiya sistemləri quraşdırılıb, müasir avadanlıqlarla təchiz edilib. Yeniləşmə prosesi məktəbəqədər uşaq müəssisələrini də əhatə edir. Hacıməlik və Yeni Zod kənd uşaq bağçalarında təmir işləri aparılıb, Qırıxlı kənd uşaq bağçasının tikintisi, Balçılı 2 saylı və şəhərin yeni yaşayış məhəlləsində uşaq bağçalarının əsaslı təmiri tamamlanıb. Digər bağçalarda və məktəbdənkənar müəssisələrin binalarında da təmir işləri aparılacaq.

Başa çatan dərs ilində 24000 dərslik, 11408 bədii kitab alınıb ümumtəhsil məktəblərinin kitabxanalarına verilib. 7120 məktəbli kitabçası və 19 adda 2793 tədris xəritələri alınaraq məktəblərə paylanmışdır. Bütün ümumtəhsil məktəbləri, V-XI sinif şagirdlərinin 30 nəfərinə bir kompyuter düşməklə, İKT avadanlıqları ilə tam təmin edilib. Təhsil Nazirliyi məktəblərə 192 “Kür” markalı kompyuter dəsti, 11 “Nootbook” verib. Digər təşkilatların hesabına isə 28 müxtəlif markalı kompyuter alınıb. Hazırda rayonun 8 orta məktəbində kompyuter sinfi fəaliyyət göstərir. Qızılca kənd orta, Yalqışlaq kənd əsas, Zunrabad kənd orta, Sarısu kənd orta, Quşqara və Xəqani kənd orta məktəblərinə yeni kitab şkafları, müəllim stolları və oturacaqlar, şagird partaları və yazı lövhələri verilib.

Təhsilin keyfiyyətinin onun məzmunundan asılı olduğunu nəzərə alaraq bu məsələyə xüsusi diqqət yetirilir. Ötən dərs ili ərzində istər məktəb rəhbərləri, istərsə də məsləhətçi və metodistlər tərəfindən ayrı-ayrı fənlərin tədrisi vəziyyəti diqqətlə öyrənilmiş, müvafiq qərarlar qəbul edilmiş, tövsiyələr hazırlanmışdır. Pedaqoji kollektivlər təhsil prosesinin həyata keçirilməsində yeni pedaqoji baxışların formalaşmalı olduğunu yaxşı dərk edirlər. Şagirdə ənənəvi metodlar əsasında obyekt kimi baxılması ideyasına son qoyulmuş, ona subyekt kimi yanaşılması ideyası qalib gəlmişdir.

Məktəb rəhbərlərinin və müəllimlərin ənənəvi hesabatlarında istifadə etdikləri yeniliklər, qazanılan uğurlar və bunun necə əldə edilməsi öz əksini tapmışdır. Əlbəttə, yeniliyi hiss edib duymaq heç də çətin deyil, ancaq dərk olunmuş yeniliyi tətbiq etmək mürəkkəb bir prosesdir. Elə buna görə də hər bir təhsil işçisi, xüsusilə, müəllim daim axtarışda olmağa çalışmalıdır. Bu isə müəllimlərdən dərin və əsaslı bilik tələb edir. Ümummilli liderimiz Heydər Əliyev deyirdi: “Müəllimlik çox şöhrətli bir sənətdir”, “Həqiqi müəllim olmaq cəmiyyət üçün, doğrudan da, çox qiymətlidir”. Rayonumuzun ümumtəhsil məktəblərində öz işinə məsuliyyətlə yanaşan, yenilikləri dərk edən belə müəllimlər çoxdur.

2007-2008-ci tədris ilində Göygöl rayonunun ümumtəhsil məktəblərinin 742 məzunundan 398 nəfəri ali məktəblərə sənəd vermiş, 94 nəfər I turda müxtəlif ali məktəblərə qəbul olmuşdu. Son illərdə ilk dəfə olaraq 6 nəfər məzun 600-dən çox, 8 nəfər məzun isə 500-dən çox bal toplamışdı. Bu dərs ilində XI sinif şagirdlərinin 66,5 faizi atteastat almışdır. Ali məktəblərə qəbulda bu il daha böyük uğur qazanacağımıza əminik.

Yola saldığımız dərs ili ərzində Göygöl Rayon Təhsil Şöbəsi öz işini “Fəaliyyət planı”na uyğun olaraq qurmuş, qəbul olunmuş qərarların icrası nəzarətdə saxlanılmış, əməli tədbirlər görülmüşdür. Məktəb direktorlarının fəaliyyətinin səmərəli şəkildə qurulması, onların məsuliyyət hissinin artırılması üçün hesabatları dinlənilmişdir.

Təlimin müasir metod və üsullarından səmərəli istifadə etmək, şagirdlərdə məntiqi təfəkkürün inkişafına nail olmaq gərgin və sistemli iş tələb edir. “Müasir təlim” anlayışı altında təkcə cəmiyyətin inkişafının meydana gətirdiyi tələbləri deyil, xarici təlim təcrübəsinə meyli və bu təcrübənin Azərbaycan məktəblərində yer tutmağa başlanmasını da nəzərdə tuturuq. Dünyanın qabaqcıl təhsil sisteminin ən yaxşı elementləri Azərbaycanın təhsil sisteminə daxil olmaqdadır.

Göygöl rayonunun təhsil sistemi də respublika təhsil sisteminin tərkib hissəsi kimi ən yaxşı təcrübəni, yenilikləri öyrənməyə və tətbiq etməyə çalışır, uğurlarını artırır. Bundan sonra da var qüvvəmizlə çalışacağıq, rayonumuzda təhsilin inkişafına, çiçəklənməsinə öz töhfəmizi verəcəyik.

Altay İSMAYILOV,

Göygöl Rayon Təhsil Şöbəsinin müdiri

Xalq qəzeti.- 2009.- 10 iyul.- S. 5.