Şamaxı: əhalinin sosial müdafiəsi gücləndirilir

Şamaxı rayonunda əhalinin sosial müdafiəsinin təşkilini öyrənmək məqsədilə Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun rayon şöbəsində və Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin rayon mərkəzində olduq. Hər iki təşkilatın rəhbərlərinin dedikləri onu göstərir ki, doğurdan da, bu istiqamətdə lazımi addımlar atılır.

Tərlan Xəlilov DSMF rayon şöbəsinin müdiri:

–Ölkə iqtisadiyyatı sürətlə inkişaf edir, ümummilli məhsulun həcmi artır, yeni-yeni investisiya qoyuluşları həyata keçirilir. Paralel olaraq infrastrukturlar formalaşdırılır, əldə edilmiş gəlirlər əhalinin həyat səviyyəsinin yüksəldilməsinə yönəldilir. Respublikamızda əmək haqqı və pensiyaların silsiləli artımı həyata keçirilir.

Sosial sığorta və pensiya sahəsinin də təkmilləşdirilməsi, müasirləşdirilməsi, dünya təcrübəsindən istifadə edilərək sivil, işlək, mütərəqqi bir sistemə çevrilməsi vətəndaşların sosial problemlərinin həllinin iqtisadi həyatımızın əsas göstəricilərinə çevrildiyi və sosial yönümlü bazar iqtisadiyyatının qurulduğu hazırkı şəraitdə mühüm tələblərdəndir.

Ölkə əhalisinin, o cümlədən təqaüdçülərin sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi daim möhtərəm Prezidentimiz İlham Əliyevin diqqət mərkəzində olmuşdur. Son zamanlar “Sosial sığorta haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununa edilmiş dəyişikliklər, Əmək pensiyaları haqqında” qanunun qüvvəyə minməsi, “Dövlət Sosial Müdafiə Fondu büdcəsi haqqında” qanuna edilmiş əlavələr və digər qəbul edilmiş normativ aktlar dediklərimizə əyani sübutdur.

DSMF Şamaxı rayon şöbəsi üçün 2009-cu ilin 3 ayını uğurlu dövr adlandırmaq olar. Belə ki, 2009-cu ilin 3 ayı ərzində Respublika Dövlət Sosial Müdafiə Fondu tərəfindən şöbə üzrə hüquqi və fiziki şəxslərdən toplanacaq məcburi dövlət sosial sığorta ayırmaları üzrə proqnoz 555,9 min manat müəyyən edilmişdir. Proqnoz 818,6 min manat və ya 147, 2 faiz yerinə yetirilmişdir. Büdcə təşkilatları üzrə proqnoz 419,5 min manata qarşı 682,7 min manat və ya 162,7 faiz, qeyri büdcə təşkilatları üzrə isə 136,4 min manata qarşı 135,9 min manat və ya 99,9 faiz yerinə yetirilmişdir.

417 hüquqi şəxs, 1898 fərdi sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan fiziki şəxs, 6268 torpaq mülkiyyətçisi uçota götürülmüşdür.

Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun Şamaxı rayon şöbəsi 12490 pensiyaçı kontingentinə xidmət göstərir. Onlardan 9078 nəfəri yaşa görə, 2790 nəfər əlilliyə görə, 622 nəfəri ailə başçısını itirməyə görə pensiya alanlardır.

2009-cu ilin 1 yanvarınadək bir nəfər təqaüdçünün pensiyasının orta aylıq məbləği 84 manat 78 qəpik təşkil edirdisə, 1 aprel 2009-cu il tarixə bu rəqəm 86 manat 35 qəpik olmuşdur.

Pensiya və müavinətlərin ödənilməsi üçün 3 ayda ümumi tələbat məbləği 3288,4 min manat təşkil etmişdir ki, həmin məbləğin təqribən 25 faizi şöbə tərəfindən toplanmış vəsaitlər hesabına, qalan 75 faizi isə şöbənin tələbatı əsasında Dövlət Sosial Müdafiə Fondundan köçürülən subsidiyalar hesabına ödənilir.

Vətəndaşların ödədiyi məcburi dövlət sosial sığorta ayırmaları ilə onların pensiya təminatı arasında birbaşa əlaqənin yaranması üçün Fərdi üçot sistemi təşkil edilmiş və artıq həmin sistem üzrə son mərhələyə qədəm qoyulmuşdur. Belə ki, hər bir sığorta ödəyicisi üzrə məlumat bazası yaradılmış, 9945 qeydiyyat Q-3 blankları doldurulmuş, 9769 sığorta şəhadətnaməsi çap etdirilərək vətəndaşlara paylanılmışdır.

Məqsədimiz möhtərəm Prezidentimizin fərman və sərəncamlarına uyğun olaraq sığortaedənləri maksimum məcburi dövlət sosial sığortasına cəlb etmək və bir nəfər pensiyaçıya düşən sığortaolunanların sayını artırmaqdır.

Pensiyaların vətəndaşlara dəqiq və vaxtında çatdırılması üçün rayon ərazisində 4 bankomat quraşdırılmış, əlavə 4-nün quraşdırılması üçün aidiyyatı qurumlara sifarişlər verilmşidir.

Rayon üzrə pensiyalar 100 faiz kartlar vasitəsilə verilir. Əminik ki, yaxın gələcəkdə cənab Prezidentimizin uğurlu iqtisadi, sosial siyasətinin tərkib hissəsi kimi əmək haqlarının və pensiyaların məbləğinin yeni artırmalarının şahidi olacağıq.

Emin Nurəliyev, Əhalinin Sosial Müdafiəsi Mərkəzinin direktoru:

— Son illər əhalinin sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi baxımından bir çox qanunlar, qərarlar qəbul edilmişdir. Sözsüz ki, ilk növbədə, dövlət başçısı, möhtərəm İlham Əliyevin ünvanlı dövlət sosial yardımın ayrılması barədə sərəncamını xüsusi vurğulamaq istəyirəm. Çünki bu addım, doğrudan da, aztəminatlı insanlar üçün böyük dayaqdır və ədalət prinsipini özündə ehtiva edir. 2009-cu ilin birinci yarısınadək Şamaxı rayonunda 673 ailədə təkrar təyinat ayrılmaqla 1143 ailəyə (5444 nəfər) ümumi məbləği 106293 manat olmaqla ünvanlı dövlət sosial yardımı ayrılmışdır. ÜSDY alanlar arasında müharibə əlillərinin ailələri (6 ailə — 453 manat), əlil olanların ailələri (119 ailə - 8761 manat), məcburi köçkün ailələri (13 ailə 1081 manat), 1 yaşınadək uşağı olan ailələr (90 ailə - 1900 manat) vardır. Bundan əlavə, 1005 nəfər 1-ci, 2-ci və 3-cü qrup əlilləri 35675 manat, 18 yaşınadək 1039 nəfər 51950 manat, yaşa görə 167 nəfər 7515 manat, ailə başçısını itirməyə görə 204 nəfər 15720 manat, Qarabağ əlilləri 4 nəfər 235 manat, müharibə veteranları — 167 nəfər 4097 manat sosial müavinət alır. Şəhid ailələrinə (66 nəfər) verilən Prezident təqaüdü 5827 manat, müharibə əlillərinə verilən Prezident təqaüdü isə 8020 manatdır. Məlumat üçün deyim ki, Şamaxı rayon ƏSMM-nin xətti ilə müddətli hərbi xidmətdə olanların, müharibə əlillərinin, şəhid ailələrinin və Çernobıl qəzasının aradan qaldırılmasında iştirak edənlərin uşaqlarına aylıq müavinətlər ödənilir.

Məlum olduğu kimi, Azərbaycan Respublikasının büdcəsi sosialyönümlüdür. Ölkə rəhbəri səviyyəsində də bu məsələ önə çəkilmişdir. Ulu öndərimiz Heydər Əliyevin məşhur bir kəlamı var: İqtisadiyyatı güclü olan dövlət hər şeyə qadirdir. Bu mənada qəti əminəm ki, dövlətimizin iqtisadi qüdrəti artdıqca, əhalinin sosial müdafiəsi də gücləndiriləcəkdir.

Səməd HÜSEYNOĞLU,

“Xalq qəzeti”nin bölgə müxbiri

Xalq qəzeti.- 2009.- 18 iyul.- S. 7.