Azərbaycanda güləş idman növünün gələcəyi çox parlaqdır

Fərid Mənsurov: Dövlətimizin idmançılara göstərdiyi diqqət və qayğı bizi London Olimpiya oyunlarında daha böyük nailiyyətlər qazanmağa sövq edir

Vədləşdiyimiz kimi, onunla elə iş başında, Azərbaycan Güləş Federasiyasının idman zalında görüşdük. Yığma komandanın üzvləri ilə gərgin məşqlər aparırdı. Bu səbəbdən də, vaxtının az olduğunu söylədi. Komanda üzvlərindən ibarət heyət sabah avqustun əvvəlində keçiriləcək beynəlxalq turnirdə iştirak etmək üçün Polşaya yola düşəcəkdi. Odur ki, idmançılara son tapşırıqlar, fəndlər, taktiki gedişlər bir daha təkrarlanırdı.Tez qələm-kağız çıxarıb, işə başladıq. Beləliklə, özünün də qeyd etdiyi kimi, idman karyerasını başa vurub məşqçilik fəaliyyətinə başladıqdan sonra, Olimpiya çempionu, ikiqat dünya çempionu, yığma komandamızın baş məşqçisi Fərid Mənsurov bu postda ilk müsahibəsini məhz “Yeni Azərbaycan” qəzetinə vermiş oldu...

- Bir qədər əvvəl Bakıda Ümummilli lider Heydər Əliyevin xatirəsinə həsr olunmuş, güləş üzrə “Qızıl Qran-Pri” turnirinin final mərhələsi keçirildi. Bu, sizin baş məşqçi kimi çıxış etdiyiniz ilk böyük turnir idi. Bu turnirin nəticələrini yığma komandamız üçün qənaətbəxş hesab edirsizmi?

- İlk öncə qeyd edim ki, Azərbaycan xalqının Ümummilli lideri Heydər Əliyevin xatirəsinə həsr olunmuş sərbəst, yunan-Roma və qadın güləşi üzrə “Qızıl Qran-Pri” III Beynəlxalq turnirinin final mərhələsi çox möhtəşəm keçdi. Turnirdə dünyanın 35-dən çox ölkəsindən 450-dən artıq pəhləvan iştirak edirdi. Yarışların rəsmi açılış mərasimində Beynəlxalq Güləş Federasiyasının ( FİLA) prezidenti Rafael Martinettinin iştirak etməsi bu turnirin mötəbərliyindən xəbər verdi. Digər tərəfdən isə, Heydər Əliyevin xatirəsinə həsr olunmuş “Qızıl Qran-Pri” turniri FİLA-nın təqvim planında önəmli yer tutur. Odur ki, turnirin açılış mərasimində çıxış edən cənab Martinetti yüksək təşkilatçılığa görə ölkə rəhbərliyinə və Azərbaycan Güləş Federasiyasına (AGF) öz təşəkkürünü bildirdi. Burada xüsusi olaraq qeyd etmək istərdim ki, Ulu öndərin xatirəsinə həsr olunmuş “Qızıl Qran-Pri” turniri heç də sıradan bir yarış deyil və buraya istənilən idmançı qatıla bilməz. Turnirə yalnız və yalnız cari il ərzində dünya miqyasında keçirilən bütün beynəlxalq “Qran-Pri” turnirlərin qalibləri, eləcə də Dünya və Avropa çempionatlarının mükafatçıları dəvət olunurlar. Yeri gəlmişkən, qeyd edim ki, ildən-ilə bu turnirin səviyyəsi, mükafat fondu, eləcə də turnirə qatılan ölkələrin və idmançıların sayı artır. Bəzən dünya miqyaslı elə turnirlər olur ki, yarışa bir dəfə qatılan idmançı növbəti dəfə həmin ölkəyə getməkdən imtina edir. Azərbaycanda keçirilən bu turnirlərin səviyyəsi o qədər yüksəkdir ki, yarışlar o qədər yüksək səviyyədə təşkil olunur ki, həmçinin, milli xörəklərimiz o qədər cəlbedicidir ki, turnirə bir dəfə qatılan idmançı növbəti ildə də Bakıya gəlməyə çalışır. Hətta elə ölkələr var ki, turnirə 3-5 idmançı ilə qatıldığı halda, nümayəndə heyətinin tərkibi bundan iki dəfə çox olur. Bu, hər şeydən əvvəl ölkəmizdəki inkişaf, yarışların yüksək səviyyədə təşkil olunması, eləcə də, bizim qonaqpərvərliyimizdən xəbər verir.

Yarışlara gəlincə isə, turnir Ümummilli liderimizin xatirəsinə həsr olunduğu və bizim ev sahibliyi etdiyimiz üçün, komandamız turnirə ikiqat məsuliyyətlə hazırlaşmışdı. Digər tərəfdən isə, bu, mənim baş məşqçi kimi iştirak etdiyim ilk yarış idi. Güləş yığmamızın üzvləri ümumilikdə 15 medal qazandılar ki, bunlardan da 6-sı ( 2 qızıl, 2 gümüş və 2 bürüc) yunan-Roma güləşçilərinin payına düşdü. Sözsüz ki, baş məşqçi kimi, bu nəticədən razı deyiləm. Çünki, bir neçə idmançımızdan yüksək nəticə gözləsək də, onlar etimadı doğrultmadılar. Məsələn, elə götürək bu ilin Avropa çempionu Həsən Əliyevi, ikiqat Avropa çempionumuz, Olimpiya mükafatçımız Rövşən Bayramovu, bu ilin Avropa ikincisi Elvin Mürsəliyevi, gənclər arasında Avropa və dünya çempionatlarının qalibi olmuş Orxan Əhmədovu, Avropa birinciliyinin qalibi olmuş Rafiq Hüseynovu- onlar bu turnirdə çox zəif çıxış etdilər.

- Bu idmançılarımızın turnirdə belə zəif nəticə ilə çıxışlarının səbəbləri nə idi? Yoxsa, turnirə ev sahibliyi etdiyimizdən onlarda bir qədər arxayınçılıq yaranmışdı?

- Təbii, bunlar araşdırıldı. Bunun həm obyektiv, həm də subyektiv səbəbləri var idi. Məsələn, Elçin Əliyevin yarışdan əvvəl qızdırması qalxmışdı- bu idmançılarda tez-tez rast gəlinir, Rövşən Bayramovda isə yarışdan bir gün əvvəl bel ağrısı olmuşdu. Digər ümidverici idmançımız Orxan Əhmədov isə sadəcə yarışı düzgün qura bilməməsi və məşqçilərin kənardan verdiyi göstərişləri icra etməməsi səbəbindən yarışda məğlub oldu. Həmin idmançılara bir daha şans verildi ki, avqustun əvvəlində Polşada keçiriləcək mötəbər beynəlxalq turnirdə özlərini doğrultsunlar. Bu turnirə yığma komandamız tam heyətlə qatılmayacaq. Polşada dörd - 55, 74, 85, 96 kq çəki dərəcəsində 5 idmançı ilə təmsil olunacağıq. Bunun səbəbi qarşıdan gələn Dünya çempionatına hazırlıqla bağlıdır. Əsas məqsədimiz sentyabr ayında Moskvada keçiriləcək Dünya çempionatında ölkəmizi layiqincə təmsil etməkdir. Bu yarışa çox ciddi hazırlaşırıq. Çünki Rusiya yığması həmişə bizim əsas rəqibimiz olub. Digər tərəfdən isə yarışların Rusiya paytaxtında keçirilməsi məsuliyyətimizi daha da artırır. Yeri gəlmişkən, qeyd edim ki, Rusiya yığması da elə bizdən bir qədər yanıqlıdır. Adətən, yarışlarda çox vaxt biz onlardan üstün oluruq. Moskvada isə onlar bu məğlubiyyətlərin əvəzini çıxmağa çalışacaqlar. Odur ki, çempionata hazırlıq məqsədilə Qusara yollanırıq və bu həftədən yığma komandanın üzvləri Qusar Olimpiya kompleksində təlim -məşq toplanışına başlayacaq.

- Fərid müəllim, neçə yaşınız var? Sualı verməkdə məqsədim başqadır...

- Mayın 10-da ...(gülür)... bəli-bəli, mən də Ümummilli liderimizlə eyni gündə anadan olmuşam. Bu il 28 yaşım tamam oldu.

- Gəlin səmimi olaq. Bu yaşda, bir gənc olaraq, milli komandanın baş məşqçisi olmaq məsuliyyətini yəqin ki, başa düşürsüz. Ümumiyyətlə, belə bir təklif gözləyirdinizmi?

- Düzü, belə bir prosesin baş verəcəyini gözləyirdim, amma, belə tezliklə yox. Çənəmdən zədə aldıqdan sonra, həkimlər onsuz da mənə güləşməyə icazə vermirdilər. Nə vaxtsa, böyük idmandan gedəcəkdim, məşqçilik karyerama başlayacaqdım. Amma AGF-nin qərarı mənim üçün də gözlənilməz oldu. Özü də bu qərarın Bakıda keçirilən mötəbər bir yarışın- “Qızıl Qran-Pri” turnirinin ərəfəsində verilməsi mənim məsuliyyətimi daha da artırdı. Sağ olsunlar, AGF-nin prezidenti Fazil Məmmədov, komandanın məndən əvvəlki baş məşqçisi Elçin Cəfərov mənə bu sahədə böyük dayaq oldular. Turnirin rəsmi açılış mərasimində Milli Olimpiya Komitəsinin vitse-prezidenti Çingiz Hüseynzadə Azərbaycan Prezidenti, MOK-un Prezidenti İlham Əliyevin idman karyeramı başa vurmağımla əlaqədar mənə ünvanladığı məktubu səsləndirdi. FİLA-nın prezidenti Rafael Martinetti mənə qurumun fəxri medalını təqdim etdi. Bütün bunlar mənə sanki qol-qanad verirdi.

Ümumiyətlə, mənim idmançı karyeramda möhrtərəm Prezidentimiz İlham Əliyevin böyük rolu olub. Mən hər zaman - qələbə qazananda da, yarışlarda məğlub olanda da daim Onun qayğısını hiss etmişəm. Bu təkcə mənə olan diqqət və qayğı deyildi, bütövlükdə Azərbaycan idmançılarına olan qayğı idi. Yeni gəlmişkən, qeyd edim ki, MOK rəhbəri, ölkə Prezidenti tərəfindən idmançılara göstərilən belə diqqət və qayğı heç bir ölkədə yoxdur. Bir epizodu danışım. Afina Yay Olimpiya oyunlarında çempion olmuşdum deyə, Pekində də hamı məndən qızıl medal gözləyirdi. Xalça üzərinə çıxanda temperaturum çox yüksək idi. Finaladək yarışa bilmədim və məğlub oldum. Həmin gün axşam Olimpiya şəhərciyində qalib idmançıların şərəfinə rəsmi ziyafət təşkil olunmuşdu. Cənab Prezident məni yanına çağırıb dedi: “Fərid, hər şey yaxşıdır, heç darıxma və həvəsdən düşmə, məşqlərini davam elə”. Bu sözlər mənə sanki qüvvət, qol-qanad verdi, özümə olan inamımı artırdı, məni dirçəltdi. Qarşıma məqsəd qoydum, ciddi məşqlərə başladım və 2009-cu ildə keçirilən Dünya çempionatından Vətənə qızıl medalla döndüm.

Daha bir hadisəni xüsusi olaraq qeyd etmək istəyirəm. Ümumiyyətlə götürdükdə, mən həm də çox zədə alan idmançılardan hesab olunuram. 2004-cü ildə, Afina Olimpiya oyunları zamanı belimdən ciddi zədə almışdım. Cənab Prezidentin göstərişi ilə 2006-cı ildə Almaniyada əməliyyat olundum və indiyədək müalicəm davam etdirilir. Dövlət başçısının göstərişi ilə Gənclər və İdman Nazirliyi, eləcə də, AGF tərəfindən bu məsələ daim diqqətdə saxlanılır. Mənim üçün çox böyük şərəfdir ki, ölkə başçısı, eyni zamanda Milli Olimpiya Kolmitəsinin Prezidenti işinin çox olmasına baxmayaraq, vaxt tapıb biz idmançılarla, onların problemləri ilə maraqlanır, diqqət və qayğı göstərir.

Ümumiyyətlə, cənab Prezident idmançıların təkcə özləri ilə yox, onların şəxsi həyatları ilə maraqlanır. Əvvəllər idmançılarımızın adları yalnız kriminal aləmdə çəkilirdi. İlham Əliyev Milli Olimpiya Komitəsinə Prezident seçiləndən sonra, idmançılara göstərilən diqqət və qayğı artdı, onların həyat şəraiti yaxşılaşdı. Bu gün idmançılara elə şərait yaradılır ki, o öz karyerasını başa vurduqdan sonra, ailəsini dolandıra bilsin, öz gələcəyini təmin etsin. İnandırım sizi ki, heç bir ölkədə beynəlxalq yarışların qaliblərinə, olimpiya mükafatçılarına bizim ölkədəki kimi, belə mukafatlar verilmir. Bu bizim idmançılarda həvəs yaradır. Onlar fikirləşirlər ki, məhz idman sayəsində öz gələcəklərini qura bilərlər. Bizdə idman və təhsil paralel aparılır, idmançılarımız müxtəlif nazirliklərdə ştata götürülür, aylıq sabit maaşla təmin olunurlar. Bütün bunlar bizə əlavə stimul verir.

Odur ki, yığma komandaya baş məşqçi təyin olunduğumu biləndə, fikirləşmədən qəbul etdim. Dövlətimizin idmana və idmançılara göstərdiyi diqqət və qayğıya arxalandım. Beynəlxalq yarışlarda qazandığım təcrübəni gənc idmançılarla bölüşmək istəyirəm...

- Moskvadakı çempionatdan sonra, yəqin ki, əsas diqqət XXX Yay Olimpiya oyunlarına hazırlığa yönəldiləcək. Güləşçilərimiz Londonda sələflərinin ənənələrini davam etdirə biləcəklərmi?

- Olimpiya Oyunlarına hazırlıq bir ilin işi deyil. Əgər dünən Olimpiya oyunları bitdisə, bu gündən artıq növbəti oyunlara hazırlığa başlamaq lazımdır. Onu da qeyd edim ki, məndən əvvəlki baş məşqçimiz Elçin Cəfərov tərəfindən artıq bu proses başlanmışdı. Qismət belə gətirdi ki, mən bu işi davam etdirəsi oldum. Amma Elçin müəllimin qoyduğu təməl, dəsti-xətt qorunub saxlanılır və davam etdirilir. Sadəcə, mən bu hazırlıq prosesinə bir qədər öz fantaziyalarımı, beynəlxalq yarışlarda qazandığım təcrübələri də əlavə edirəm. Digər tərəfdən isə, dünənədək həmin idmançılarla bir cərgədə olduğum, onlarla bir yerdə məşq etdiyim üçün mən daha yaxşı bilirəm ki, hansı idmançı tez yorulub, hansına “yükü” artırmaq, hansı idmançıdan isə azaltmaq lazımdır. Doğrudur, baş məşqçi təyin olunmağımı, bəzi həmkarlarım düzgün başa düşmədilər. Fikirləşdilər ki, Fəriddir də, özümüzünküdür, güzəştə gedər. Amma ilk gündən hamını yığıb dedim ki, bizim dostluğumuz, yoldaşlığımız idman zalından çıxdıqdan sonra başlayır, gəlin nə qədər istəyirsiz yoldaşlıq edək. Hətta məşqə gecikən iki idmançını zaldan uzaqlaşdırdım. Dedim ki, verilən tapşırıqları yerinə yetirməyən heç bir kəsə güzəşt olmayacaq. Mənim üçün ilk növbədə nizam -intizamdır. Əgər bu amil qorunursa, demək komandadan uğurlar da gözləmək olar. Mən qarşıda belə uğurlarımızın-Olimpiya çempionlarımızın hələ çox olacağına əminəm, buna inanıram.

O ki, qaldı Moskvadakı çempionata, bu, bizim üçün sonuncu yarış olmayacaq. Belə ki, 2011-ci ildə İstanbulda keçiriləcək Dünya çempionatı “London-2012” Olimpiya oyunlarına lisenziya xarakteri daşıyacaq. Hər çəki dərəcəsində ilk 5 yeri tutmuş 6 idmançı birbaşa olimpiya oyunlarına vəsiqə qazanacaq. Bundan əlavə, il boyu daha 3 müxtəlif beynəlxalq turnirin keçirilməsi də nəzərdə tutulur ki, həmin yarışların qalibləri də Londonda çıxış etmək hüququ qazanacaqlar.

Bu baxımdan, qarşıdakı Dünya Çempionatı bizim üçün bir növ hazırlıq xarakteri daşıyacaq. Amma medallara olan iddialarımızı da gizlətmirik. Elə götürək ötənilki çempionatı. Üç medalımız oldu-mən çempion oldum, 55 kq-da Rövşən Bayramov gümüş, 60 kq-da Vitali Rəhimov isə bürünc medala sahib sahib çıxdı. Builki çempionatda da ən azı həmin nəticəni təkrarlamağa çalışacağıq. Əsas məqsədimiz, qarşıdakı yarışlarda maksimum nəticə göstərmək və Olimpiya oyunları ərəfəsində bütün çəki dərəcələrində yığma komandaya idmançılar verməkdir. Deyim ki, bir qədər də nikbinəm. Çünki yığma komandada istedadlı, mübariz gənclər çoxdur. Onların, Azərbaycan güləş məktəbinin layiqli davamçıları olacaqlarına, Londondan Vətənə Olimpiya medalları ilə dönəcəklərinə əminəm.

Yeri gəlmişkən, respublikada qədim idman növü olan güləşin inkişafına, dirçəldilməsinə verdiyi dəstəyə görə, Azərbaycan Güləş Federasiyasının prezidenti Fazil Məmmədova minnətdarlığımı bildirmək istəyirəm. Hazırda respublika ərazisində federasiya tərəfindən hazırlanan böyük bir proqram icra olunmaqdadır. Proqrama əsasən, mövcud Olimpiya- idman komplekslərindən başqa, hər bir rayonda güləş zalları yaradılıb. İndi bu proses artıq qəsəbə və kəndlərdə davam etdirilir. Çünki bölgələrimizdə çoxlu sağlam gənclər var və onları idmanla məşğul olmağa cəlb etmək lazımdır. Bunun üçün Federasiya tərəfindən bütün şərait yaradılıb. Artıq bölgələrdə regional turnirlərin keçirilməsinə başlanılıb. Hesab edirəm ki, proqramın reallaşması Azərbaycanda güləş idman növünün daha da məşhurlaşmasına və kütləviləşməsinə səbəb olacaqdır.

Bütün bunları nəzərə alaraq, mən Azərbaycanda güləş idman növünün gələcəyini çox parlaq görürəm. Və çox da uzaq olmayan illərdən sonra Azərbaycanın güləşçi - Olimpiya çempionları yetişdirən bir diyar kimi şöhrət tapacağına əminəm.

Səlim LOĞMANOĞLU

Yeni Azərbaycan.- 2010.- 31 iyul.- S.11.